Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IV U 202/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marta Ładzińska

Protokolant: Agnieszka Zamojska

po rozpoznaniu w dniu 03 stycznia 2017 r. w Jeleniej Górze

sprawy z odwołania W. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
na skutek odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

z dnia 13.05.2016 r. znak (...)

w przedmiocie świadczenia rehabilitacyjnego

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 13.05.2016 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. S. prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 02.05.2016 r. do dnia 28.10.2016 r. w wysokości 100 % podstawy wymiaru.

Sygn. akt IV U 202/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawca W. S. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. nr (...) z dnia 13.05.2016 r., na podstawie której strona pozwana odmówiła wnioskodawcy prawa do zasiłku rehabilitacyjnego za okres od dnia 2.05.2016 r. do dnia 28.10.2016 r. w wysokości 100 % wymiaru.

Wnioskodawca w uzasadnieniu odwołania wskazał, że nie zgadza się z uzasadnieniem decyzji, ponieważ zdarzenie, które spowodowało niezdolność do pracy, było wypadkiem przy pracy. Wnioskodawca jest bowiem kierowcą samochodu ciężarowego i zgodnie z przepisami Ustawy o czasie pracy kierowców ma obowiązek robienia tzw. przerwy tygodniowej, w czasie której wnioskodawca znajdował się jednak w pobliżu samochodu, nie mógł wykorzystywać przerwy w dowolny sposób i oddalać się od samochodu. W momencie zdarzenia wnioskodawca wychodził z kabiny po tym, jak kontrolnie sprawdzał komunikator, żeby zapoznać się z zadaniami, jakie czekają na niego po zakończeniu pauzy - odczytywał wiadomość z dyspozycją dotyczącą załadunku i przewozu towaru. Wnioskodawca wskazał nadto, że w tym czasie przebywał w delegacji.

Strona pozwana wniosła o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 360 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że zaskarżoną decyzją ZUS z dnia 13.05.2016 r. ZUS O/W. odmówił W. S. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 02.05.2016 r. do 28.10.2016 r. w wysokości 100% podstawy wymiaru. Decyzja wydana została na podstawie art.6 ust 1 pkt 2 , art. 7 i art. 3 ust 9 ust. 1 i art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30. 10. 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z r., poz. 1242, z późn. zm.) Zgodnie z w/w przepisami świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu w wysokości 100 % podstawy wymiaru zasiłku chorobowego jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy. Zdarzenie z dnia 24.10.2015 r., któremu uległ ubezpieczony, nie zostało przez Zakład uznane za wypadek przy pracy z uwagi na brak związku z pracą. Do zdarzenia doszło bowiem w czasie dwudniowej przerwy odwołującego w pracy, która rozpoczęła się już w dniu poprzedzającym zdarzenie, tj. w sobotę, która może być wykorzystana w sposób dowolny. Pierwotnie organ rentowy zarzucił jedynie brak związku przedmiotowego zdarzenia z pracą.

W piśmie z dnia 23.11.2016 r. (k – 21) organ rentowy dodatkowo zarzucił, że twierdzenie powoda, że w trakcie wypoczynku przebywał w pobliżu samochodu budzi wątpliwości i nie zostało udowodnione.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. S. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. Z. jako kierowca.

( d owód : bezsporne)

W. S. jako kierowca nie może urządzać postoju w miejscach niestrzeżonych. Opuszczenie pojazdu w miejscu gdzie kierowca może stracić z pola widzenia jest niedopuszczalne. Po powrocie do pojazdu kierowca zobowiązany jest sprawdzić stan zabezpieczeń.

W. S. jako kierowca ma obowiązek dbać o należyty stan maszyn i urządzeń , narzędzi i sprzętu oraz ład i miejscu pracy.

( dowód : z arządzenie Prezesa Zarządu (...) Sp . zo.o . w sprawie zasad postępowania przy przewozie ładunków o znacznej wartości z dia 01.06.2011 r., k- 16 , załącznik do umowy o pracę, k – 17-17v )

W piątek 23.10.2015 r. W. S. przywiózł mrożonki z Belgii i około godz. 11.00 rozpakował je. Zatrzymał się na parkingu w miejscowości F. we W. (Sycylia). Wraz z nim zatrzymał się tam jeszcze jeden kierowca firmy (...). Kierowcy mieli w tym miejscu spędzić cały weekend w oczekiwaniu na ładunek, który miał być dostępny w poniedziałek 26.10.2015 r. około godziny 17.00. Załadunek ten potwierdzono w sobotę o godz. 14.00.

Wnioskodawca w dniu 23.10.2015 r. rozpoczął odpoczynek tygodniowy. Od 23.10.2015 r. do 24.10.2015 r. pojazd wnioskodawcy nie poruszał się, a wnioskodawca przebywał w pobliżu pojazdu – mył go, rozpakowywał.

W dniu 24.10.2015 r. W. S. uległ wypadkowi – wychodząc z samochodu osunął się na schodach prowadzących do kabiny kierowcy. Aby nie uderzyć głową o schody, odepchnął się od nich i spadł na podłoże na prawą nogę.

( dowód :wydruk z systemu (...), k – 26, wydruk z tachografu, k – 27, uzupełniające przesłuchanie powoda W. S. , k – 28v)

W. S. pracując za granicą odpoczynek dobowy lub odpoczynek tygodniowy (tzw. pauzę) spędza przy samochodzie, sprząta wówczas pojazd, myje szyby, gotuje, odpoczywa, pilnuje pojazdu. Nie zostawia samochodu samego na parkingu, albowiem obawia się kradzieży samochodu, towaru albo paliwa. We W. kradzieże paliwa są szczególnie częste.

( dowód: przesłuchanie powoda W. S. k – 14v, uzupełniające przesłuchanie powoda W. S. , k - 28v)

Pracodawca sporządził protokół powypadkowy nr 004/2015 dnia 04.11.2015r., w którym uznał zdarzenie za wypadek przy pracy.

( dowód : protokół nr (...) r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy [racy, k – 12-13)

W. S. był niezdolny do pracy z powodu zdarzenia z dnia 24.10.2015 r. w okresie od 24.10.2015 r. do 28.10.2016r.

( dowód : bezsporne )

Decyzją z dnia 13.05.2016 r. (...) Oddział w W. odmówił wnioskodawcy do wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 02.05.2016 r. do 28.10.2016 r. w wysokości 100% podstawy wymiaru, wskazując, że zdarzenie z dnia 24.10.2015 r. nie stanowiło wypadku przy pracy ze względu na brak związku z pracą.

( d owód : dokumenty zawarte w aktach ZUS, decyzja z dnia 13.05.2016 r. , k – 14 akt ZUS)

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zawartych w aktach ZUS, na protokole powypadkowym, dokumentach złożonych przez powoda, tj. na zarządzeniu pracodawcy oraz załączniku do umowy o pracę, wydruku z tachografu oraz wydruku z systemu (...), a także na przesłuchaniu wnioskodawcy. Sąd dał im wiarę, nie budziły one wątpliwości Sądu, a nadto żadna ze stron ich nie kwestionowała.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie, dlatego też decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych została zmieniona.

Strona pozwana oparła zaskarżoną decyzję na treści przepisów art. 6 ust 1 pkt 2, art. 7 i art. 3 ust 9 ust. 1 i art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30. 10. 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z r., poz. 1242, z późn. zm.), zgodnie a którymi świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu w wysokości 100 % podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy.

W przedmiotowej sprawie nie było sporne, że wnioskodawca był niezdolny do pracy w okresie od 02.05.2016 r. do 28.10.2016 r. oraz że przysługiwało mu w tym kresie świadczenie rehabilitacyjne. Sporne było jedynie, w jakiej wysokości owo świadczenie rehabilitacyjne przysługuje wnioskodawcy, a więc – czy zdarzenie z dnia 24.10.2015 r. stanowiło wypadek przy pracy lub wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy.

W ocenie Sądu zdarzenie z dnia 24.10.2015 r. stanowiło wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy.

Na mocy przepisu art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (nazywanej dalej Ustawą wypadkową) za wypadek przy pracy uznaje się nagłe zdarzenie wywołane przyczyna zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Przepis art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy wypadkowej stanowi, że na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek został spowodowany postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań.

Różnica między wypadkiem przy pracy i wypadkiem podczas podróży służbowej dotyczy okoliczności wypadku, a w szczególności tego, że wypadek przy pracy powinien pozostawać w związku z pracą, natomiast wypadek podczas podróży służbowej musi się wiązać z wykonywaniem zadań powierzonych na czas podróży służbowej (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 Października 2015 r., sygn. akt II UK 370/14, publ. LEX).

Ustawa wypadkowa nie ustala szczególnej, samodzielnej ochrony pracownika wykonującego pracę w czasie podróży służbowej w rozumieniu prawa pracy, bowiem pracownik podlega wówczas ochronie zasadach określonych w przepisie art. 3 ust. 1 pkt 1-3. Istota ochrony pracownika na podstawie przepisu art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy wypadkowej sprowadza się zatem rozciągnięcia szczególnej ochrony ubezpieczeniowej w podróży służbowej na okoliczności należące do sfery prywatnych spraw pracownika. W ramach podróży służbowej pracownik jest objęty ochroną ubezpieczeniową nie tylko podczas wykonywania czynności zleconych mu do załatwienia w czasie podróży w czasie drogi do miejsca docelowego i z powrotem do stałego miejsca zamieszkania, ale przez cały czas pobytu w takiej podróży.

Zasadność takiego rozwiązania wynika ze szczególnych warunków, w jakich znajduje się pracownik podczas podróży służbowej.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego jest w tym zakresie utrwalone i wskazuje, że ochrona z tytułu podróży gwarantowana jest bardzo szeroko - rozciągnięta jest także na sferę spraw prywatnych pracownika (tak: wyrok SN z dnia 13 maja (...)., sygn.. akt II UKN 98/97). Pracownik w okresie podróży służbowej zachowuje między innymi do korzystania z odpoczynku, spacerów, spożywania posiłków poza miejscem wykonywania obowiązków służbowych. Tego rodzaju zachowanie pracownika nie oznacza zerwania związku z celem podróży służbowej.

Zdarzenia wywołane przyczyną zewnętrzną w czasie podróży służbowej są zrównane z wypadkami przy pracy, jeżeli ich charakter nie pozostaje w ewidentnej sprzeczności z celem podróży.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że wnioskodawca przebywał w podróży służbowej, co było bezsporne. W ocenie Sądu do wypadku doszło podczas wykonywania przez wnioskodawcę zadań powierzonych na czas podróży służbowej, nie zaś - jak twierdziła strona pozwana – w czasie wykorzystywania przez wnioskodawcę w sposób dowolny czasu wolnego.

Czas pomiędzy dwoma załadunkami, spędzony na parkingu we W. trudno uznać za czas wolny. Wnioskodawca w dacie i w momencie zdarzenia bez wątpienia pozostawał do dyspozycji pracodawcy, wykonywał czynności porządkowe przy samochodzie, a jego zachowanie nie miało w żaden sposób prywatnego charakteru. W tym zakresie Sąd dał wiarę przesłuchaniu wnioskodawcy, który wskazał, że znajdował się w pobliżu samochodu, wypełniając polecenie pracodawcy, aby nie wracać z Sycylii po rozładunku, lecz poczekać na wyspie do poniedziałku na kolejny załadunek, który miał zawieźć do P..

Wnioskodawca od godziny 11.00 dnia poprzedzającego zdarzenie realizował obowiązkową przerwę, tzw. skrócony odpoczynek tygodniowy. Czas ten spędzał przy swoim samochodzie ciężarowym, stanowiącym własność pracodawcy, mył pojazd, sprzątał, przygotowywał sobie posiłki. Nie bez znaczenia jest fakt, że wnioskodawca nie oddalał się od pojazdu, obawiając się kradzieży paliwa. Wszelkie wykonywane przez wnioskodawcę czynności miały związek z podróżą służbową, w jakiej przebywał.

Biorąc pod uwagę charakter pracy kierowcy nie sposób przyjąć, że w czasie przerwy wnioskodawca w sposób dowolny spędzał czas. W trakcie podróży służbowej czas na odpoczynek jest obligatoryjny, wynika bowiem z przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców oraz rozporządzeń unijnych.

Od odpowiedzialności za wypadki w podróży służbowej pracodawca a więc analogicznie – organ rentowy - może uwolnić się tylko wtedy, gdy udowodni, że pracownik sprowokował lub spowodował zdarzenie, które nie pozostawało żadnym związku z celem podróży służbowej. Organ rentowy nie wykazał ww. okoliczności.

W związku z powyższym Sąd doszedł do przekonania, że wypadek, któremu uległ W. S. w dniu 24.10.2015 r. jest wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy, co generuje prawo wnioskodawcy do pobierania świadczenia rehabilitacyjnego w wysokości 100 % podstawy.

Na podstawie przepisu art. 477 14 § 2 k.p.c. w przypadku uwzględnienia odwołania sąd zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego lub zaskarżone orzeczenie wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności i orzeka co do istoty sprawy.

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.