Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 17 maja 2016 r. ubezpieczony J. D. złożył odwołanie wnosząc o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwoty 4.787,41 zł tytułem zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne wraz z odsetkami od 1 października 2004 r. do dnia zapłaty.

Ubezpieczony podał, że w latach 2004 – 2009 był zatrudniony w (...) (później (...)) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. i spółka ta odprowadzała składki na ubezpieczenia społeczne zgodnie z obowiązującymi przepisami. W związku z wydaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją abolicyjną stwierdzającą, że okres pracy w tej spółce nie zostanie zaliczony do stażu pracy, pismem z dnia 3 sierpnia 2015 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. z wnioskiem o zaliczenie okresu od 2004 r. do 2009 r. do okresów składkowych bądź też o zwrot nadpłaconych w tym czasie składek na ubezpieczenia społeczne. Organ rentowy nie wydał jednak stosownej decyzji w tym zakresie oraz nie zwrócił J. D. nienależnie pobranych składek na ubezpieczenia społeczne wskazując na brak legitymacji po stronie J. D. do składania stosownego wniosku (zdaniem organu rentowego, uprawnienie to przysługuje jedynie płatnikowi tj. (...), jako następcy spółki (...)). Pomimo skierowania korespondencji do spółki na wskazany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych adres spółki, nie otrzymał odpowiedzi (przesyłki powróciły do niepodjęte przez adresata). Zdaniem ubezpieczonego fakt likwidacji płatnika składek oraz brak jego następcy nie pozbawia go prawa do żądania zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczony zaznaczył, że większa część składek odprowadzanych przez płatnika pochodzi bezpośrednio z wynagrodzeń ubezpieczonych, a co za tym idzie może być dochodzona przez ubezpieczonego bez uczestnictwa płatnika.

Pismem procesowym z dnia 15 lipca 2016 r. pełnomocnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że ww. pismo J. D. z dnia 19 maja 2016 r. zostało potraktowane, jako wniosek i załatwione decyzją z dnia 28 czerwca 2016 r. oraz wniósł o umorzenie postępowania.

(pismo procesowe k.10 – 10 odwrót)

Decyzją z dnia 28 czerwca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu powyższego wniosku, odmówił J. D. zwrotu nienależnych składek.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że w okresie od 1 października 2004 r. do 31 października 2005 r. oraz od 1 listopada 2005 r. ubezpieczony nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia oraz umowy o pracę nakładczą w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (obecnie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) i Zakład sporządził korekty dokumentów rozliczeniowych za ten okres. Zakład wskazał, iż brak jest podstaw prawnych do dokonywania zwrotu nienależnie opłaconych składek bezpośrednio ubezpieczonemu, gdyż to na płatniku spoczywa obowiązek poinformowania ubezpieczonego o dokonanej korekcie dokumentów rozliczeniowych oraz ewentualny zwrot ubezpieczonemu nienależnie potrąconych składek sfinansowanych przez tego ubezpieczonego. Zdaniem organu rentowego to płatnik (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powinien rozliczyć się z J. D. w kwestii nienależnych składek.

(decyzja k.2 – 2 odwrót akt ZUS)

W odwołaniu od powyższej decyzji J. D. wniósł o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwoty 4.787,41 zł tytułem zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne wraz z odsetkami od 1 października 2004 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu ubezpieczony podał, że w latach 2004 – 2009 był zatrudniony w spółce (...) (później (...)) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. i spółka ta odprowadzała składki na ubezpieczenia społeczne zgodnie z obowiązującymi przepisami. W związku jednak z wydaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją abolicyjną stwierdzającą, że ten okres pracy nie zostanie zaliczony mu do stażu pracy, pismem z dnia 3 sierpnia 2015 r. wystąpił on do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. z wnioskiem o zaliczenie okresu od 2004 do 2009 do okresów składkowych bądź też o zwrot nadpłaconych w tym czasie składek na ubezpieczenia społeczne. Organ rentowy wskazał, iż uprawnienie to przysługuje jedynie płatnikowi tj. (...) jako następcy spółki (...)). Pomimo skierowania korespondencji na wskazany przez Zakład adres płatnika, nie otrzymał odpowiedzi (przesyłki powróciły niepodjęte przez adresata). Zdaniem ubezpieczonego fakt likwidacji płatnika składek oraz brak jego następcy nie pozbawia go prawa do żądania zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczony zaznaczył, że większa część składek odprowadzanych przez płatnika pochodzi bezpośrednio z wynagrodzeń ubezpieczonych, a co za tym idzie może być dochodzona przez ubezpieczonego bez uczestnictwa płatnika. Kwota dochodzonego roszczenia została ustalona na podstawie (...) składanych do ZUS i jest to kwota netto, która była pobierana z jego wynagrodzenia, czyli wynagrodzenia pracownika.

(odwołanie k.2 - 5 akt o sygn. VIII U 1814/16)

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Postanowieniem z dnia 22 września 2016 r. Sąd połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VIII U 1814/16 oraz VIII U 1702/16 i postanowił prowadzić je dalej pod sygn. akt VIII U 1702/16.

(postanowienie k.8 akt o sygn. VIII U 1814/16)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 31 lipca 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że ubezpieczony J. D. nie podlega w okresie od dnia 1 października 2004 r. do 31 października 2005 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu wykonywania umowy zlecenia oraz nie podlega od 1 listopada 2005 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu wykonywania pracy nakładczej w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

(decyzja k.13 – 14 akt ZUS)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2011 r. Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie J. D. od powyższej decyzji.

(wyrok k.65 akt o sygn. VIII U 2983/08)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (NIP (...)) prowadzi obecnie działalność pod nazwą IN-T.. Spółka (...) (NIP (...)) ma siedzibę w L. przy ul. (...). Wobec spółki nie toczy się postępowanie upadłościowe ani likwidacyjne.

(wydruk z KRS – k.30-31)

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny miedzy stronami. Istotne w sprawie okoliczności zostały ustalone na podstawie ww. dokumentów z dokumentów, których treści żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania nie są zasadne i podlegają oddaleniu.

W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, że ubezpieczony J. D. decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 31 lipca 2008 r. został wyłączony z ubezpieczeń społecznych w okresie od 1 października 2004 r. do 31 października 2005 r. z tytułu wykonywania umowy zlecenia oraz od 1 listopada 2005 r. z tytułu wykonywania pracy nakładczej w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.. Obecnie ubezpieczony domaga się zwrotu uiszczonych, za niego przez płatnika w latach 2004 - 2009, składek w związku z powyższymi tytułami.

Zgodnie z treścią art.24 ust.6b ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz.963) zakład zawiadamia płatnika o kwocie nienależnie opłaconych składek, które zgodnie z ust.6a mogą być zwrócone, chyba, że nie przekraczają wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym. Po stwierdzeniu, że składki zostały nienależnie opłacone, płatnik może złożyć wniosek o ich zwrot (ust.6c). Nienależnie opłacone składki podlegają zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku (ust.6d). W przypadku braku płatnika lub jego następcy prawnego Zakład zawiadamia ubezpieczonego o kwocie nienależnie opłaconych składek w części finansowanej przez ubezpieczonego i na jego wniosek zwraca nienależnie opłacone składki. Z powyższych regulacji wynika, iż co do zasady, to płatnikowi składek przysługuje prawo do złożenia wniosku o zwrot nienależnie opłaconych składek i dopiero w przypadku braku płatnika składek lub jego następcy prawnego na wniosek ubezpieczonego Zakład zwraca nienależnie opłacone składki.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzi obecnie działalność pod nazwą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L.. Spółka ta jest wpisana do KRS, nie jest w upadłości i nie toczy się wobec spółki postępowanie likwidacyjne. Zatem to temu podmiotowi, stosownie do treści art.24 ust.6c ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przysługuje uprawnienie do żądania zwrotu nienależnie opłaconych składek. Dodatkowo należy wskazać, iż postępowanie w sprawie zwrotu nienależnie opłaconych składek zostało uregulowane w §8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jednolity Dz. z 2015 roku, poz.2236). Zgodnie z treścią tego przepisu Zakład zwraca składki obliczone i przekazane od nadwyżki ponad kwotę ograniczenia w terminie 30 dni od złożenia przez płatnika składek deklaracji rozliczeniowych korygujących i imiennych raportów miesięcznych korygujących, złożonych w związku z przekroczeniem kwoty ograniczenia. Po otrzymaniu zwrotu nadwyżki płatnik zobowiązany jest niezwłocznie zwrócić ubezpieczonemu finansowaną przez niego część składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Ponieważ płatnik składek istnieje, to płatnikowi a nie ubezpieczonemu przysługuje prawo do złożenia wniosku o zwrot nienależnie opłaconych składek.

Zatem wobec braku podstaw do zastosowania w stosunku do ubezpieczonego dyspozycji art.24 ust.6f. ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołania.

(S.B.)

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć ubezpieczonemu z pouczenie o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

15.05.2017 r.