Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2017 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 17 listopada 2016 r. Nr (...)

w sprawie M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 1037/16 UZASADNIENIE

Decyzją z 17 listopada 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił M. K. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 25-letni okres ubezpieczenia oraz 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony przez ubezpieczonego okres ubezpieczenia wynosi 10 lat, 7 miesięcy i 26 dni, w tym okres składkowy stanowi 10 lat, 3 miesiące i 3 dni, a okres nieskładkowy 4 miesiące i 23 dni (decyzja z 17 listopada 2016r. k.14 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył M. K. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że nie zgadza się decyzją organu rentowego, gdyż do okresu ubezpieczenia nie zostały uwzględnione lata jego pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, a także wszystkie lata jego pracy w warunkach szczególnych ,tj. w piekarni (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-3 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. K. w dniu(...)ukończył 60-ty rok życia. Uprzednio - w dniu 24 października 2016r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 24 października 2016r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 10 lat, 7 miesięcy i 26 dni, z czego okresy składkowe w wymiarze 10 lat, 3 miesiące i 3 dni, a okresy nieskładkowe w wymiarze 4 miesiące i 23 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił, iż osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą okresu ubezpieczenia oraz stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 17 listopada 2016r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 17 listopada 2016r. k.14 akt emerytalnych).

Ubezpieczony urodził się w dniu (...) w miejscowości C. Z. gmina K. powiat (...). Od urodzenia ubezpieczony mieszkał razem z rodzicami w powyższej miejscowości (poświadczenie o okresach zameldowania z 8 marca 2017r. k.13 akt sprawy). Rodzice ubezpieczonego Z. i S. K. posiadali na terenie gminy K. – we wsiach C. Z., D. N. oraz P. gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni około 10 ha (§1 umowy darowizn z 17 marca 1994r. - w kopercie na k.9 akt sprawy). Rodzice ubezpieczonego uprawiali przedmiotowe gospodarstwo, przy czym ojciec ubezpieczonego pracował równocześnie jako palacz w W.. W gospodarstwie prowadzona była uprawa roślinna oraz hodowla zwierząt – krów, trzody chlewnej, kur. Po ukończeniu szkoły podstawowej ubezpieczony nie kontynuował nauki. Od chwili ukończenia 16. roku życia ,tj. od 6 listopada 1972r. ubezpieczony stale – codziennie, w wymiarze co najmniej 4 godziny dziennie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców wykonując wszystkie potrzebne prace polowe przy zasiewach, sianokosach, żniwach i wykopkach oraz prace w obejściu, w tym przy obrządku zwierząt. Pracę w gospodarstwie rolnym rodziców ubezpieczony wykonywał od 6 listopada 1972r. ,tj. od ukończenia 16. roku życia do 16 lutego 1977r., a zatem przez 4 lata, 3 miesiące i 11 dni, a następnie od 17 grudnia 1978r. do 31 sierpnia 1982r., a zatem przez 3 lata, 8 miesięcy i 14 dni. W przerwie między tymi okresami ,tj. od 17 lutego 1977r. do 16 grudnia 1978r. , a zatem przez 1 rok i 10 miesięcy ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową (wypis z książeczki wojskowej k.4 akt rentowych). Jesienią 1979r. ubezpieczony ożenił się i po ślubie przez około 3 lata mieszkał jeszcze z żoną w domu swoich rodziców i pracował w ich gospodarstwie rolnym. W w/w okresach pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym obok rodziców ubezpieczonego w przedmiotowym gospodarstwie pracowała jeszcze o 2 lata młodsza od ubezpieczonego siostra B. P. oraz dorywczo o cztery lata starszy brat ubezpieczonego - J. K., który zamieszkiwał w pobliskiej miejscowości O.. Ubezpieczony obok w/w wymienionego rodzeństwa miał jeszcze 3 siostry i brata, przy czym dwie siostry po usamodzielnieniu się zamieszkały w W., a brat w S., gdzie pracował zawodowo. Najmłodsza z rodzeństwa - siostra ubezpieczonego A. M. urodziła się w (...)r., a zatem była o 14 lat młodsza od ubezpieczonego (zeznania świadków: A. P. i A. M. k.16v-17v akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.10v-11 i k.17v-18 akt sprawy).

Suma w/w okresów pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców oraz służby wojskowej wynosi 9 lat, 9 miesięcy i 25 dni (4 lata, 3 miesiące i 11 dni + 3 lata, 8 miesięcy i 14 dni oraz 1 rok i 10 miesięcy).

Na mocy umowy darowizny zawartej w dniu 17 marca 1994r. ubezpieczony otrzymał od swoich rodziców nieruchomości rolne – działki gruntu położone we wsi P., N. D. i C. Z. o powierzchni około 3 ha. Ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników i nie opłacał składek na to ubezpieczenie (kopia aktu notarialnego z 17 marca 1994r. - w kopercie na k.9 akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.11 akt sprawy).

W dniu 1 września 1982r. ubezpieczony podjął pierwszą pracę zawodową w Zakładzie (...) w S. przy ul. (...) w S. na stanowisku piekarza piecowego, w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracę te wykonywał do 31 lipca 1984r., a zatem przez 1 rok i 11 miesięcy (świadectwo pracy z 31 lipca 1984r. k.8 akt rentowych).

Następnie w okresach: od 1 września 1984r. do 30 kwietnia 1988r. (3 lata i 8 miesięcy) oraz od 10 sierpnia 1989r. do 31 grudnia 1989r. (4 miesiące i 21 dni), łącznie przez 4 lata i 21 dni ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku piekarza w pełnym wymiarze czasu pracy w Piekarni (...) w przy ul. (...) w S. (potwierdzenie okresów ubezpieczenia – pismo organu rentowego z 11 kwietnia 2017r. wraz z załącznikiem z 7 kwietnia 2017r. k.19-20 akt sprawy).

W przerwie w w/w zatrudnieniu w Piekarni (...) – w okresie od 2 maja 1988r. do 30 czerwca 1988r., a zatem przez 2 miesiące, ubezpieczony ponownie był zatrudniony w Piekarni (...) w S. przy ul. (...) w S. na stanowisku piekarza piecowego, w pełnym wymiarze czasu pracy (potwierdzenie okresu ubezpieczenia z 10 grudnia 1996r. k.17v akt rentowych).

W okresie do 1 stycznia 1990r. do 7 października 1996r., a zatem przez 6 lat, 9 miesięcy i 7 dni, ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku piekarza w PPHU (...) przy ul. (...) w S. (kopia świadectwa pracy z 7 października 1996r. - w kopercie na k.9 akt sprawy oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 24 października 1996r. k.9 akt rentowych).

W okresie od 1 kwietnia 1997r. do 31 grudnia 1998r., a zatem przez 1 rok i 9 miesięcy, ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pomocnika piekarza w (...) Spółce Cywilnej w S. (kopia świadectwa pracy z 26 lutego 2000r. - w kopercie na k.9 akt sprawy).

Suma w/w okresów zatrudnienia ubezpieczonego na stanowisku piekarza na dzień 1 stycznia 1999r. wynosi 14 lat, 7 miesięcy i 28 dni (1 rok i 11 miesięcy + 4 lata i 21 dni + 2 miesiące + 6 lat, 9 miesięcy i 7 dni + 1 rok i 9 miesięcy).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.7 akt emerytalnych). We wniosku o emeryturę ubezpieczony wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa (wniosek k.2 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie M. K. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat pracy oraz stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz jako członek otwartego funduszu emerytalnego złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa. Należy przypomnieć, że organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony legitymuje się okresem ubezpieczenia w wymiarze10 lat, 7 miesięcy i 26 dni. Ubezpieczony podnosił w odwołaniu i w toku sprawy, że organ rentowy błędnie ustalił staż jego ubezpieczenia ogółem, w tym staż pracy w szczególnych warunkach ,tj. na stanowisku piekarza. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że ubezpieczony istotnie legitymuje się znacznie większym stażem ubezpieczenia niż to ustalił organ rentowy oraz posiada staż pracy w szczególnych warunkach, gdyż do takiej pracy, w myśl wykazu A, dział X, poz.11 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zaliczana jest praca przy wypieku pieczywa, a taką właśnie pracę wykonywał ubezpieczony w okresie zatrudnienia liczonego do 31 grudnia 1998r. Z przestawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony legitymuje się stażem pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat, 7 miesięcy i 28 dni. Jest to suma przytoczonych wyżej okresów zatrudnienia ubezpieczonego w zakładach piekarniczych na terenie S.. Taki wymiar okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach jest znaczny, ale nie osiąga wymaganego przez ustawodawcę stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Niespełniona pozostaje również po stronie ubezpieczonego przesłanka - wymagana do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym – w postaci legitymowania się na dzień 1 stycznia 1999r. co najmniej 25-letnim okresem ubezpieczenia. Oprócz okresu pracy zawodowej ubezpieczonego, który jak wskazano wynosi łącznie 14 lat, 7 miesięcy i 28 dni, Sąd zaliczył do okresu ubezpieczenia - zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego - na podstawie art.10 ust.1 pkt 3 ustawy emerytalnej, okresy pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od ukończenia przez niego 16. roku życia ,tj. od 6 listopada 1972r. do podjęcia pierwszej pracy zawodowej ,tj. do 31 sierpnia 1982r. (od 1 września 1982r. ubezpieczony podjął pierwszą pracę w piekarni). We wskazanym okresie ubezpieczony nie pracował zawodowo, mieszkał z rodzicami i stale – codziennie przez co najmniej 4 godziny dziennie pracował w gospodarstwie rolnym o powierzchni około 10 ha. W tym zakresie Sąd dał wiarę twierdzeniom ubezpieczonego i przedstawionych przez niego świadków co do potrzeby pracy ubezpieczonego w tym gospodarstwie. W/w okres pracy w gospodarstwie rolnym oraz służby wojskowej (od 17 lutego 1977r. do 16 grudnia 1978r.) wynosi łącznie (liczony jako ciągłość) 9 lat, 9 miesięcy i 25 dni, a po zsumowaniu z w/w okresem pracy zawodowej (14 lat, 7 miesięcy i 28 dni) wynosi 24 lata, 5 miesięcy i 23 dni, zamiast wymaganych co najmniej 25 lat okresów ubezpieczenia.

Reasumując uznać należało, że ubezpieczony nie spełnia przesłanki 25 lat okresów ubezpieczenia i 15 lat pracy w szczególnych warunkach (na 1 stycznia 1999r.). Mając to na uwadze Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił.