Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Anna Wrembel-Woźniak

Sędziowie SSO Bożena Murawska-Kołota

SSR del. Joanna Mrozek (spr.)

Protokolant p.o. asystenta sędziego Ewa Narkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 listopada 2013r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. N.

przeciwko M. N.

o dopuszczenie do współposiadania

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 25 lipca 2012 r., sygn. akt II C 417/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od A. N. na rzecz M. N.kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt IV Ca 1653/13

UZASADNIENIE

Powódka A. N. reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem w zmodyfikowanym pozwie (k.37-39) wniosła o dopuszczenie jej do współposiadania lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) oraz nakazanie M. N. by nie czynił przeszkód w korzystaniu przez nią z tego lokalu. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 25 lipca 2012 r. w sprawie o sygn. akt II C 412/12 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 257 zł tytułem kosztów procesu. Sąd Rejonowy ustalił, że A. N. i M. N. są małżeństwem. Pomiędzy stronami toczy się sprawa o rozwód, w której nie złożono wniosku o podział majątku wspólnego ani o określenie sposobu korzystania z lokalu. Lokal mieszkalny nr (...) położony w W. przy ul. (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...), stanowiący wspólność majątkową małżeńską stron, składa się z pokoju połączonego z przedpokojem i kuchnią oraz drugiego małego pokoju i łazienki. W lokalu tym zamieszkuje pozwany wraz z dwójką małoletnich dzieci, które zajmują mniejszy pokój. Pozwana w sierpniu 2010 roku opuściła lokal i wynajmuje trzypokojowe mieszkanie wraz ze swoim obecnym partnerem. Pomiędzy stronami istnieje konflikt małżeński. Zdaniem Sądu Rejonowego lokal nie posiada pomieszczenia mieszkalnego, z którego mogłaby korzystać wyłącznie powódka w zakresie pozwalającym na zgodne współposiadanie mieszkania przez strony. Wprowadzenie się powódki doprowadziłoby do eskalacji istniejącego konfliktu, w którym pokrzywdzonymi będą małoletnie dzieci stron oraz do zniweczenia orzeczeń wydanych w trybie zabezpieczenia. Ponadto w ocenie Sądu I instancji powództwo nie zostało należycie sprecyzowane, ponieważ nie zostało wskazane, w jaki sposób współposiadanie ma być realizowane oraz jakich naruszeń dopuszcza się pozwany wobec powódki. Sąd nie przeprowadzał postępowania dowodowego na okoliczność przyczyn opuszczenia lokalu przez powódkę oraz sposobu jej postępowania wobec męża i dzieci i odwrotnie, uznając, że te okoliczności nie są przedmiotem postępowania, zaś fakt istnienia konfliktu i jego rozmiaru jest w sprawie bezsporny. Sąd oddalił powództwo uznając, że w świetle art. 206 k.c. nie jest możliwe dopuszczenie do współposiadania, ponieważ nie daje się to pogodzić za współposiadaniem i korzystaniem z mieszkania przez pozwanego, ponadto żądanie pozwu Sąd uznał za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.), a mianowicie z dobrem małoletnich dzieci, dobrem i bezpieczeństwem życia rodzinnego pozwanego. W ocenie Sądu właściwe byłoby rozstrzygnięcie wydane w toku postępowania o podział wspólnego majątku. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku w całości wniosła powódka domagając się jego zmiany przez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania w I i II instancji według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. A. N. zarzuciła wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że dopuszczenie powódki do współposiadania lokalu doprowadziłoby do zniweczenia orzeczeń wydanych w trybie zabezpieczenia oraz że żądanie współmałżonka dopuszczenia go do współposiadania lokalu mieszkalnego musi określać w jaki sposób to współposiadanie ma być realizowane, zaś żądanie nieczynienia przeszkód w korzystaniu lokalu powinno określać konkretne naruszenia współmałżonka. Ponadto powódka podniosła obrazę przepisów prawa procesowego, tj. art. 217 § 3 k.p.c. przez oddalenie wszystkich wniosków dowodowych zgłoszonych przez strony, w tym dowodu z przesłuchania stron, mimo, że okoliczności sporne nie zostały wyjaśnione, a dowody nie zostały zgłoszone dla zwłoki i art. 328 § 2 k.p.c. przez niewskazanie w uzasadnieniu wyroku na podstawie jakich dowodów Sąd poczynił ustalenia faktyczne w sprawie, jak również obrazę prawa materialnego, tj. art. 5 k.c. przez uznanie, że żądania powódki sprzeczne są z zasadami współżycia społecznego, art. 206 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie i na tej podstawie uznanie, że dopuszczenie współposiadania nie da pogodzić się ze współposiadaniem i korzystaniem z mieszkania przez pozwanego oraz art. 34 ¹ k.r.o. przez jego niezastosowanie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne i ocenę prawną. Sąd Rejonowy zasadnie uznał, że w świetle bezspornych okoliczności sprawy powództwo należało oddalić. Powierzchnia i rozkład pomieszczeń w lokalu oraz istniejący między stronami konflikt wskazują, że współposiadania i korzystania przez małżonków z mieszkania nie da się pogodzić. Sąd Rejonowy jako podstawę rozstrzygnięcia wskazał art. 206 k.c., co zostało zakwestionowane przez powódkę w apelacji. Wprawdzie kwestię współposiadania przez małżonków rzeczy wchodzącej w skład majątku wspólnego reguluje przepis art. 34 ^{( 1)} k.r.o., jednak zakres zawartej w nim normy prawnej zasadniczo pokrywa się z treścią zastosowanego przez Sąd Rejonowy art.206 k.c. Ponadto, jak wynika z dołączonego do odpowiedzi na apelację odpisu umowy z dnia 24 października 2012 roku ustanawiającej między stronami rozdzielność majątkową, w przedmiotowej sprawie przepis art. 34 ^{( 1)} k.r.o. nie znajduje dalszego zastosowania. Zgodnie z jego brzmieniem każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka. Przytoczony przepis odpowiada treścią art. 206 k.c, określającemu uprawnienia współwłaścicieli w częściach ułamkowych. Posiadanie samoistne rzeczy przez małżonków wynikające ze wspólności łącznej jest podobnie jak w przypadku współwłasności w częściach ułamkowych ograniczone analogicznym prawem współuprawnionego. Należy zatem zgodzić się ze stwierdzeniem Sądu I instancji, że powódka nie sprecyzowała należycie powództwa. A. N. dopiero w treści apelacji wskazała, że roszczenie o dopuszczenie jej do współposiadania lokalu stanowiącego przedmiot współwłasności o charakterze łącznym obejmowało umożliwienie korzystania przez nią z lokalu w analogicznym zakresie jak czyni to pozwany, nie konkretyzując w dalszym ciągu naruszeń, których dopuszcza się względem niej pozwany. Sąd Rejonowy nie naruszył dyspozycji art.217§3 k.p.c. oddalając wszystkie wnioski dowodowe i poczynił ustalenia faktyczne na podstawie niesprzecznych twierdzeń stron postępowania. Wbrew twierdzeniom apelacji Sąd Rejonowy nie dokonał obrazy przepisu art.328§2 k.p.c., bowiem wskazał w uzasadnieniu, że stan faktyczny ustalił na podstawie twierdzeń stron, co znajduje uzasadnienie w treści art.229 k.p.c. Za uzasadnione należy uznać stwierdzenie Sądu, że żądanie pozwu sprzeczne jest z zasadami współżycia społecznego, a mianowicie z dobrem małoletnich dzieci, dobrem i bezpieczeństwem życia rodzinnego pozwanego. Powódka przyznała, że między stronami istnieje ostry konflikt. Bez badania przyczyn i rozmiaru konfliktu uznanie, że uwzględnienie powództwa prowadziłoby do pokrzywdzenia małoletnich dzieci, znajduje oparcie w zasadach doświadczenia życiowego. Zasadne na datę orzekania było ustalenie przez Sąd I instancji, że uwzględnienie powództwa doprowadziłoby do zniweczenia orzeczeń wydanych w trybie zabezpieczenia, ponieważ powódka uzyskałaby niekontrolowany dostęp do mieszkania, a tym samym możliwość faktycznego opuszczania mieszkania z dziećmi, w sytuacji, gdy postanowieniem z dnia 10 czerwca 2011 r. Sąd Rejony dla Warszawy Pragi Północ ustalił, że miejscem kontaktów powódki z dziećmi będzie miejsce zamieszkania pozwanego. Postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia zostało zmienione dopiero w dniu 30 sierpnia 2012 roku poprzez rozszerzenie kontaktów dzieci z matką również poza ich miejsce zamieszkania, przy utrzymaniu dotychczasowego rozstrzygnięcia w kwestii ustalenia miejsca zamieszkania małoletnich przy ojcu. Wnioski opinii RODK sporządzonej na potrzeby postępowania w sprawie o rozwód będą miały znaczenie dla rozstrzygnięcia w przedmiocie władzy rodzicielskiej, kontaktów z małoletnimi i definitywnego określenia miejsca ich zamieszkania, pozostają jednak bez wpływu na treść orzeczenia w sprawie niniejszej. Jak wynika z dołączonego do odpowiedzi na apelację odpisu protokołu przekazania rzeczy, powódka w dniu 12 października 2013 roku odebrała znajdujące się w lokalu przedmioty, co świadczy o akceptacji istniejącego stanu rzeczy w kontekście jej twierdzeń przed Sądem I instancji wskazujących, że główną intencją wniesienia powództwa było odzyskanie dostępu do ruchomości pozostawionych w mieszkaniu.

Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art.385 k.p.c. oraz o kosztach procesu w myśl art.108§1 k.p.c. w zw. z art.391§1 k.p.c. oraz §7 pkt 7 w zw. z §12 pkt 1.1. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.