Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2017 roku

sprawy z odwołania P. C. (1)

od decyzji z dnia 24 stycznia 2017 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o rentę rodzinną

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 24 stycznia 2017 roku znak (...) w ten sposób, że przyznaje P. C. (1) prawo do renty rodzinnej od 1 stycznia do 30 września 2017 roku.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 119/17 UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 stycznia 2017 roku, (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił P. C. (1) prawa do renty rodzinnej.

Ubezpieczony P. C. (1) odwołał się od tej decyzji. Wniósł o przyznanie mu prawa do renty rodzinnej. Podał, iż ukończył 25 rok życia w dniu 7.12.2016 roku lecz w dniu 1.03.2017 roku rozpoczął ostatni rok studiów. Studia stacjonarne II stopnia, na których studiuje trwają od 1.03.2016 roku do 30.09.2017 roku i wynikają ze specyficznego podziału lat nauki dokonanego przez uczelnię (3 semestralne studia magisterskie). II i III semestr przypadają na ostatni rok akademicki tj. rok 2016/2017. Rok akademicki 2016/2017 jest ostatnim rokiem studiów, w którym to ubezpieczony ukończył 25 rok życia.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania. Podał, że wnioskodawca nie ukończył 25 roku życia będąc na ostatnim roku studiów.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony P. C. (1) urodził się (...). W dniu 29.03.2016 roku wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do renty rodzinnej po zmarłym w dniu 22.11.2015 roku ojcu P. C. (2). Z wnioskiem przedłożył zaświadczenie z Politechniki (...) z dnia 4.03.2016 roku, iż w roku akademickim 2015/2016 jest studentem I roku Wydziału M. (...) (...). Decyzją z dnia 29.04.2016 roku organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do renty rodzinnej od dnia 1.03.2016 roku (od pierwszego dnia miesiąca złożenia wniosku) do dnia 31.12.2016 roku (do końca miesiąca, w którym P. C. (1) ukończy 25 rok życia).

W dniu 29.12.2016 roku P. C. (1) wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do renty rodzinnej na dalszy okres. W decyzji z dnia 24.01.2017 roku ZUS odmówił mu prawa do tego świadczenia wskazując, iż ostatni rok nauki rozpocznie się w dniu 1.03.2017 roku, a zatem wnioskodawca nie ukończył 25 roku życia na ostatnim roku studiów.

W dniu 7.12.2016 roku P. C. (1) ukończył 25 lat. Był wówczas studentem ostatniego roku studiów stacjonarnych II stopnia na Politechnice (...) na Wydziale M. (...) (...) kierunek Mechanika i Budowa Maszyn specjalność (...).

dowód: częściowo bezsporne, a nadto dokumenty w aktach rentowych, tom I: odpis skrócony aktu urodzenia k. 62, odpis skrócony aktu zgonu k. 13, zaświadczenia k. 14, 80

regulamin studiów k. 16-27

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2016.887, zwana dalej ustawą), dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

2. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczony w chwili gdy ukończyła 25 rok życia (7.12.2016 roku) był na ostatnim roku studiów w szkole wyższej.

Bezspornym w sprawie jest, że w tym dniu ubezpieczony był studentem studiów stacjonarnych II stopnia na Politechnice (...) na Wydziale M. (...) (...) kierunek Mechanika i Budowa Maszyn specjalność (...).

W ustawie z dnia 12 września 1990 roku o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 65, poz. 385 ze zm.), w art. 4 ust. 2 wskazano, iż na uczelni mogą być prowadzone jednolite studia magisterskie, studia wyższe zawodowe i uzupełniające studia magisterskie. Nowa ustawa z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U.2016.1842) zawiera jednoznaczne definicje studiów wyższych wskazując, iż są to studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, prowadzone przez uczelnię uprawnioną do ich prowadzenia (art. 2 ust. 1 pkt 5 cytowanej ustawy).

W wyroku z dnia 16 lipca 2014 roku (III AUa 1298/13) Sąd Apelacyjny w Rzeszowie stwierdził, iż ukończenie 25 lat przez dziecko w czasie kontynuowania nauki na drugim semestrze studiów II stopnia, trwających łącznie 3 semestry daje podstawę do przedłużenia prawa do renty rodzinnej do czasu planowania zakończenia nauki na podstawie art. 68 ust 2 ustawy. Stanowisko to sąd aprobuje w całości. Nie może bowiem umknąć z pola widzenia, iż zasadniczym celem renty rodzinnej jest dostarczanie osobom wymienionym w art. 68 ustawy środków utrzymania w czasie, gdy w związku z kształceniem nie wykonują pracy dającej źródło utrzymania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.07.2006 roku, III UK 49/06, Legalis). Mając na uwadze roszczenie ubezpieczonego przez pryzmat warunków określonych w art. 68 ust. 2 ustawy zauważyć należy celowościowy charakter renty rodzinnej tj. dostarczania środków utrzymania tym dzieciom zmarłego pracownika, które w związku z kształceniem się w szkole nie wykonują pracy stanowiącej źródło utrzymania. Dokonując w tym kontekście wykładni powołanej normy, zauważyć należy przepis ten został wprowadzony do porządku prawnego w okresie, kiedy formy edukacji w szkolnictwie wyższym opierały się na systemie roku akademickiego, zaczynającego się w jesieni, a kończącego początkiem lata roku następnego. Przy aktualnej wykładni powołanej normy nie można nie uwzględnić faktu, że aktualne formy kształcenia różnią się od uprzednio przyjętego schematu jednolitych studiów magisterskich. Stworzono bowiem możliwość ukończenia studiów licencjackich i odrębnych uzupełniających studiów magisterskich. Przy czym, jak wynika to chociażby z okoliczności rozpoznawanej sprawy, nie zawsze rok akademicki rozpoczyna się i kończy zgodnie z dotychczasowym schematem organizacyjnym systemu edukacji szkolnictwa wyższego. Nieparzysta ilość semestrów powoduje bowiem, że pierwszy semestr studiów rozpoczyna się w trwającym już roku akademickim, zaś ukończenie ostatniego semestru przewidziane jest końcem następnego roku akademickiego określonego regulaminem studiów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13.11.2013 roku, III AUa 296/13, Legalis). Skoro wnioskodawca w dacie 7.12.2016 roku był studentem II semestru studiów drugiego stopnia, trwających łącznie III semestry, to uznać należało, że w tej dacie był studentem ostatniego roku studiów w szkole wyższej. Traktowanie nauki odbywanej przez wnioskodawcę w tym systemie odmiennie od jego rówieśników studiujących w systemie jednolitych studiów magisterskich, byłoby nieuprawnione z racji celu jakiemu ma służyć przedmiotowe świadczenie. W wyroku z dnia 11.04.1996 roku (II UR 4/96) Sąd Najwyższy wskazał, iż całokształt przepisów prawnych regulujących prawo do renty rodzinnej dla dzieci wskazuje, że zasadniczym celem tego świadczenia jest dostarczanie środków utrzymania tym dzieciom pracownika (rencisty), które w związku z kształceniem się w szkole nie wykonują pracy stanowiącej źródło utrzymania. Nie należy przy tym pomijać, że renta rodzinna powinna - w pewnym sensie - rekompensować dochód utracony wskutek śmierci osoby bliskiej.

Mając te okoliczności na uwadze uzasadnionym było przyjęcie, że wnioskodawca spełnia warunki do przyznania żądanego świadczenia, o których mowa w art. 68 ust. 2 ustawy.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach organu rentowego, których wiarygodności strony nie kwestionowały. Wiarygodność dokumentów nie budzi w ocenie Sądu wątpliwości, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości.

Mając na uwadze wskazane okoliczności, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 w orzekł jak w wyroku.

SSO Tomasz Korzeń