Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 21 czerwca 2016r

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant: Yuliya Kaczor

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 czerwca 2016r

sprawy z powództwa R. W.

przeciwko B. B. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 47 548,67 zł. ( czterdzieści siedem tysięcy pięćset czterdzieści osiem złotych sześćdziesiąt siedem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od następujących kwot

- od kwoty 47 418,67 zł. od dnia 8 marca 2014r do dnia zapłaty

- od kwoty 130 zł. od dnia 29 maja 2015r do dnia zapłaty;

2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3917 zł. (trzy tysiące dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje ściągnięcie od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 878 zł. ( osiemset siedemdziesiąt osiem złotych) tytułem brakującej części opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka była zwolniona.

Sygn. akt I C 994/14

UZASADNIENIE

Powódka R. W. domagała się zasądzenia od pozwanej B. B. (1) kwoty 47.548,67 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 47.418,67 zł od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty, a od kwoty 130 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zwrotu pożyczki.

W uzasadnieniu wskazała, iż w dniu 24 września 2009r. udzieliła pozwanej pożyczki w kwocie 18.200 zł w ten sposób, iż zaciągnęła pożyczkę konsumencką w Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S., którą to pożyczkę zobowiązała się spłacać pozwana. Następnie w listopadzie 2009r. pozwana poprosiła powódkę o zaciągniecie na takich samych zasadach kolejnej pożyczki. Powódka w celu udzielenia pozwanej pożyczki zaciągnęła następną pożyczkę w Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. w kwocie 30.000 zł. Z uzyskanych pieniędzy powódka spłaciła pierwszą pożyczkę. Pozwana miała dokonywać spłaty zgodnie z harmonogramem, najpóźniej do końca marca 2010r. Z uwagi na brak wpłat w terminie powódka by uniknąć postępowania egzekucyjnego zmuszona była sama spłacić pożyczkę, której całkowita kwota łącznie z odsetkami wyniosła 47.418,67 zł. Ponadto poniosła koszt opłaty za wydanie zaświadczenia w wysokości 130 zł. Powódka dodała, iż wezwała pozwaną do spłaty pożyczki pismem z dnia 24.02.2014r., jednak pozwana nie uregulowała zobowiązania.

(pozew k. 2 – 3)

Pismem z dnia 13.10.2015r. powódka zmodyfikowała żądanie pozwu w zakresie odsetek, żądając ich od dnia 1 kwietnia 2010r.

(pismo k. 126 – 127)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka R. W. (uprzednio P.) przyjaźniła się, a następnie pozostawała w nieformalnym związku z synem pozwanej A. B..

(okoliczność bezsporna)

W dniu 24 września 2009r. powódka, na prośbę pozwanej B. B. (1) – matki A. B., w związku z jej problemami finansowymi i brakiem zdolności kredytowej, zawarła ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. umowę pożyczki konsumenckiej nr (...), na mocy której uzyskała kwotę 18.200 zł na okres 3 lat. Wypłacone środki pieniężne pomniejszone o wartość pierwszej raty zostały przez powódkę przekazane pozwanej za pośrednictwem męża pozwanej S. B.. Część z tych środków pozwana przekazała synowi A. B. na spłatę jego zobowiązań, w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą w postaci zakładu mechaniki pojazdowej.

Strony ustaliły przy tym, że pozwana będzie regulować raty pożyczki zgodnie z harmonogramem pożyczki, przy czym cała spłata miała nastąpić najpóźniej w marcu 2010r.

(dowód: umowa k. 146 - 151, oświadczenie z 23.11.2009r. k. 5, zeznania powódki płyta k. 238 – 00:10:35 – 01:04:20 oraz płyta k. 119 – 00:09:31 – 00:29:03, zeznania świadka T. C. płyta k. 119 – 00:47:24 – 00:55:55)

Następnie pozwana ponownie poprosiła powódkę o „dobranie” pożyczki w związku z kolejnymi zobowiązaniami jej syna, powołując się na trudną sytuację życiową. W dniu 25 listopada 2009r. powódka, realizując prośbę pozwanej, zawarła ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. kolejną umowę pożyczki konsumenckiej nr (...) w wysokości 30.000 zł, płatną w miesięcznych ratach na okres 5 lat, przy czym środki z tej pożyczki zostały przeznaczone na spłatę w całości pożyczki z dnia 24.09.2009r., a w pozostałym zakresie przekazane pozwanej. Ustalenia co do sposobu spłaty były identyczne jak przy pierwszej pożyczce. Łączny koszt pożyczki wraz z ubezpieczeniem i prowizją wyniósł 20.484,87 zł. Pozwana dokonała spłaty pierwszej raty pożyczki, za pośrednictwem A. B., do rąk powódki. Następnie w sierpniu 2010r., po rozmowie stron, została dokonana przez pozwaną wpłata kwoty 788 zł. W pozostałym zakresie pozwana nie spłacała pożyczki zgodnie z umową zawartą z powódkę.

(dowód: umowa k. 11 – 12, dowód spłaty k. 10, zeznania powódki płyta k. 238 – 00:09:11 – 01:04:20 oraz płyta k. 119 – 00:09:31 – 00:29:03, nagrania rozmów płyta k. 106 i 113, zeznania świadka T. C. płyta k. 119 – 00:47:24 – 00:55:55)

Z uwagi na brak wpłat przez pozwaną i upomnienia windykacyjne, powódka dokonała spłaty powyższej pożyczki w ratach, uiszczając na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. kwotę łącznie 47.418,67 zł.

Ponadto w maju 2014r. wpłaciła do (...) kwotę 130 zł za wydanie zaświadczenia o dokonaniu spłaty pożyczki.

(dowód: zestawienie wpłat k. 13 - 14, dowody wpłat k. 128 – 138 i 15, zeznania powódki płyta k. 238 – 00:09:11 – 01:04:20 oraz płyta k. 119 – 00:09:31 – 00:29:03)

Po dokonaniu całkowitej spłaty pożyczki w lutym 2014r. powódka wezwała pozwaną do zwrotu pożyczki, czego pozwana nie uczyniła.

(dowód: wezwanie k. 16, dowód nadania k. 17)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony, które co do istnienia i treści nie budziły wątpliwości Sądu, zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Ponadto Sąd uznał również za wiarygodne nagrania złożone przez powódkę do akt sprawy, albowiem ostatecznie ani ich treść, ani fakt, że stanowią one rzeczywiste rozmowy stron nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

W odniesieniu do zeznań stron Sąd zważył, iż naturalne jest, że każda ze stron dąży do przedstawienia stanu faktycznego w takim świetle, jaki jest dla niej korzystny. Sąd zatem w niniejszej sprawie, w celu oceny zeznań stron, wziął pod uwagę okoliczności bezsporne i pozostały materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, uznając ostatecznie, iż to zeznania powódki zasługują na wiarę. Wskazać bowiem należy, że w odróżnieniu do zeznań pozwanej zeznania powódki są jasne, konsekwentne i rzeczowe. Ponadto znajdują one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w sprawie, w tym w zeznaniach świadka T. C., które Sąd uznał za wiarygodne oraz w załączonych nagraniach rozmów stron.

Natomiast zeznania pozwanej są niespójne i sprzeczne nie tylko z zeznaniami powódki czy z zeznaniami innych świadków, ale także wewnętrznie sprzeczne. Pozwana bowiem początkowo twierdziła, że zaciągnęła pożyczkę, wskazując jedynie, iż miało to miejsce pod przymusem i że spłacała ją przez okres roku, by potem wycofać się całkowicie z tego twierdzenia, wskazała, iż nigdy nie zawierała żadnej umowy pożyczki, a jej syn nie miał żadnych długów. Tymczasem nie tylko z zeznań powódki, ale również z zeznań jej męża S. B. i syna A. B. wynika, że długi takie A. B. posiadał, a środki z pożyczek były przeznaczane właśnie w głównej mierze na te zobowiązania. Co więcej pozwana zaprzeczyła, aby kiedykolwiek widziała świadka T. C. i żeby żądał on zwrotu pożyczki, gdy tymczasem z zeznań męża pozwanej S. B. wynika, iż sytuacja taka miała miejsce. Pozwana również mijała się z prawdą wskazując, że powódka nigdy nie żądała od niej zwrotu pożyczki, gdy okoliczność ta wprost wynika z nagrań rozmów stron, w których pozwana przyznaje, iż wie o pożyczce i zobowiązuje się wpłacić ratę. Dodać również należy, iż po jednej z takich rozmów, w sierpniu 2010r. nastąpiła wpłata raty pożyczki do (...). Mając na względzie powyższe Sąd uznał zeznania pozwanej za niewiarygodne i mające na celu jedynie uniknięcie odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązanie.

W tym miejscu dodać należy, że pozwana co prawda podnosiła, że podpisała oświadczenie z dnia 23.11.2009r. pod przymusem, to jednak podkreślić należy, iż pozwana w żaden sposób nie wykazała tej okoliczności. Sąd zaś nie może w tym względzie oprzeć się jedynie na gołosłownych twierdzeniach pozwanej, która nawet nie potrafiła wytłumaczyć na czym przymus czy groźba ze strony powódki polegała. Zaznaczyć zaś należy, iż to na pozwanej w myśl art. 6 k.c., skoro wywodziła z tego faktu skutki prawne ciążył obowiązek wykazania tej okoliczności. Nadto jak wynika z wypowiedzi powódki miała to uczynić z uwagi na obawę, iż jej syn targnie się na swoje życie. Wskazać również należy, iż jak wynika z zeznań jej syna A. B. on również działał pod przymusem powódki, wskazując, iż to powódka zmusiła jego matkę do podpisania przedmiotowego oświadczenia, choć nie był już w stanie wytłumaczyć na czym przymus polegał. W związku z tym w ocenie Sądu zarzut wadliwości złożonego oświadczenia woli uznać należało jedynie za przyjętą przez pozwaną i jej syna linię obrony. Niezależnie od powyższego wskazać należy, iż pozwana bezspornie nie uchyliła się od złożonego oświadczenia woli, albowiem do chwili obecnej nie złożyła w tym przedmiocie oświadczenia na piśmie. Termin do złożenia takiego oświadczenia zgodnie z art. 88 § 2 k.c. wynosi zaś jedynie rok od ustania przyczyny obawy. Z tych też względów zobowiązanie pozwanej do spłaty zaciągniętej pożyczki uznać należy za ważne i wywołujące skutki prawne. Dodać również należy, iż wbrew twierdzeniom pełnomocnika pozwanej Sąd nie dopatrzył się, aby oświadczenie z dnia 23.11.2009r. stanowiło w istocie umowę poręczenia, a nie pożyczki. Po pierwsze wniosek taki nie sposób wywieść z treści złożonych oświadczeń, które są jasne i nie nasuwają żadnych wątpliwości. Nadto również żaden inny dowód przeprowadzony w niniejszym postepowaniu, w tym zeznania pozwanej, nie dają ku temu żadnych podstaw. Dlatego też zarzut ten uznać należało za całkowicie chybiony.

Sąd za niewiarygodne uznał również zeznania świadków A. B. i S. B. - najbliższych członków rodziny pozwanej - jako mające jedynie uwiarygodnić twierdzenia pozwanej i jej stanowisko w sprawie, tymczasem zeznania te nie są spójne ani z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie ani zeznaniami pozwanej. Zwrócić również należy, iż zeznania A. B. były niespójne. Świadek ten nie pamiętał wielu okoliczności, nie był również w stanie wytłumaczyć na co zostały przeznaczone środki z pożyczek, które zostały zaciągnięte, gdy pozostawał on w bliskich relacjach z powódką, by potem przyznać, iż część została przeznaczona na jego zobowiązania. W konsekwencji niewątpliwie świadek na skutek spornych pożyczek uzyskał bezpośrednią korzyść i jest zainteresowany tym, aby jego matka nie musiała spłacać pożyczki, zwłaszcza, iż rozstał się z powódką i to w niezbyt przyjacielskich stosunkach. Zwrócić również należy uwagę, iż świadek w pisemnym oświadczeniu potwierdził fakt zaciągnięcia pożyczki przez jego matkę, zobowiązując się również do spłaty. Świadek podniósł przy tym, iż został do tego zmuszony psychicznie przez powódkę, jednak powyższe w żaden sposób nie zostało wykazane. Fakt zaciągnięcia pożyczki wynika również z treści smsa kierowanego do powódki.

Mając na względzie powyższe w ocenie Sądu, biorąc pod uwagę cały zgromadzony materiał dowodowy, w tym w szczególności zeznania powódki oraz potwierdzające je pisemne oświadczenie pozwanej, a także nagrania z rozmów i zeznania świadka T. C. Sąd doszedł do wniosku, iż doszło pomiędzy stronami do zawarcia umowy pożyczki, która początkowo odpowiadała wysokości zobowiązaniu zaciągniętemu przez powódkę w drodze umowy pożyczki ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. z dnia 24.09.2009r., a następnie z dnia 25.11.2009r. W konsekwencji zobowiązanie pozwanej nie ogranicza się do kwoty, jaka rzeczywiście została wypłacona przez instytucję finansową, ale kwoty jaką powódka musi zwrócić zgodnie z umową pożyczki z dnia 25.11.2009r. Pozwana zobowiązała się bowiem do spłaty pożyczki zgodnie z harmonogramem ustalonym przez (...). Nie ulega zaś wątpliwości, iż z zaciągnięciem pożyczki od podmiotów finansowych wiąże się konieczność ponoszenia jeszcze odsetek, prowizji i innych kosztów. Podkreślić również należy, iż powyższe umowy, choć zostały zaciągnięte w celu uzyskania środków w przeważającej mierze przeznaczonych na spłatę długów A. B., to jednak nie on był stroną tej umowy. Jak wynika z zeznań powódki oraz pisemnego oświadczenia pozwanej złożonego przed zaciągnięciem kolejnej pożyczki w wyższej wysokości, powódka chciała się zabezpieczyć, aby pożyczka ta była spłacana, dlatego też zawarła ją z pozwaną, a nie A. B.. Natomiast okoliczność, że następnie środki te zostały przeznaczone na długi A. B. nie ma w ocenie Sądu wpływu na ważność i skuteczność zobowiązania pozwanej i nie zmienia osoby zobowiązanej do zwrotu przedmiotu umowy.

Sąd zważył również, że termin spłaty pożyczki przez pozwaną następować miał zgodnie z terminem i sposobem spłaty określonym w umowie z dnia 25.11.2009r. Ponadto jak wynika z okoliczności sprawy pozwana poza ratą za grudzień 2009r. i sierpień 2010r. nie dokonała żadnej wpłaty na poczet spornej pożyczki. W konsekwencji całość zobowiązania zmuszona była ponieść powódka wraz z dodatkowymi kosztami i odsetkami związanymi z nieregularną spłatą zadłużenia. Powódka domagała się przy tym zapłaty kwoty 47.418,67 zł tytułem spłaty pożyczki, której to wysokości pozwana nie kwestionowała. Ponadto wartość ta w ocenie Sądu jest uzasadniona w świetle załączonych dokumentów tj. zestawienia dokonanych wpłat oraz treści umowy z których wynika, iż powódka poniosła również koszty opłaty za wniosek oraz ubezpieczenie. Dokonując zatem nawet uwzględnienia wpłat dokonanych przez pozwaną, żądana kwota nie przewyższa kwoty faktycznie poniesionej przez powódkę z tego tytułu, do której to zapłaty zobowiązana była pozwana. Sąd zważył także, iż powódce przysługuje zwrot od pozwanej kwoty 130 zł tytułem odszkodowania. Powódka zmuszona była bowiem w celu należytego prowadzenia niniejszego postępowania przedłożyć zaświadczenie o wysokości wpłat, które uzyskała odpłatnie ze (...). Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo w całości zasądzając w punkcie 1 wyroku od pozwanej na rzecz powódki kwotę łącznie 47.548,67 zł na podstawie art. 720 k.c. w zw. z art. 471 k.c.

Ponadto Sąd przyznał odsetki ustawowe za opóźnienie od powyższej kwoty, na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. jednak od kwoty 47.418,67 zł od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty czyli jak początkowo wnosiła powódka, zaś od kwoty 130 zł od dnia 29 maja 2015r. tj. od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu pozwanej do dnia zapłaty. Zważyć bowiem należy, iż powódka wezwała pozwaną do zwrotu uiszczonej kwoty pożyczki pismem z lutego 2014r., natomiast żądanie w zakresie kwoty 130 zł zgłosiła dopiero w pozwie. Z tych też względów w ocenie Sądu brak jest podstaw do żądania odsetek od powyższych kwot przed dniem wezwania o ich zwrot pozwanej. Zaznaczyć przy tym należy, iż pisemne oświadczenie pozwanej z listopada 2009r., gdzie wskazano datę spłaty zobowiązania na marzec 2010r. dotyczy pierwszej pożyczki z września 2009r. a nie pożyczki z listopada 2009r. w konsekwencji nie może stanowić o wymagalności późniejszej pożyczki. Ponadto powódka spłaciła sporną pożyczkę dopiero w marcu 2014r. Powództwo zatem w tym zakresie co do odsetek podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. § 6 pkt. 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.02.163.1348) i uznając, iż powódka uległa jedynie w nieznacznej części co do odsetek obciążył w całości kosztami procesu pozwaną zasądzając w pkt. 3 wyroku od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składa się uiszczona opłata sądowa od pozwu w wysokości 1500 zł oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 2.417 zł. Ponadto Sąd w punkcie 4 wyroku na podstawie art. 5 pkt. 3, art. 8 ust.1 i art. 83 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167 poz. 1398 z późn. zm.) nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 878 zł tytułem brakującej części opłaty sądowej od pozwu, od której uiszczenia powódka była zwolniona.