Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Chlipała - Kozioł

Protokolant: Dorota Wabnitz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 maja 2017 r. we Wrocławiu

sprawy z odwołania I. M. - przedstawiciela ustawowego małoletniej W. S.

od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) we W.

z dnia 29.07.2016 r. znak: (...). (...)

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

1.  oddala odwołanie;

2.  orzeka, iż nieuiszczone koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.05.2016 r. (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z siedzibą w M. zaliczył małoletnią W. S., ur. (...) w M., do osób niepełnosprawnych od urodzenia, do 31.05.2017 r., symbol przyczyny niepełnosprawności 04-O. Wśród wskazań w punkcie 7 stwierdzono, że małoletnia nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Zaskarżoną decyzją z dnia 29.07.2016 r. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) we W. uchylił zaskarżone orzeczenie (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z siedzibą w M. z dnia 30.05.2016 r. w części dotyczącej ustalenia zawartego w punkcie 6 i orzekł, że małoletnia wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystania z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez siec instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe i inne placówki.

Przedstawiciel ustawowy małoletniej W. S. - wnioskodawczyni I. M. - wniosła odwołanie od w/w orzeczenia, domagając się jego zmiany przez przyznanie punktu 7 wskazań i orzeczenie, że małoletnia wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. W uzasadnieniu wskazała, że małoletnia posiada poważną wadę wzroku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy domagał się jego oddalenia z uwagi na brak stwierdzenia przesłanek ustawowych. Zdaniem organu w oparciu o posiadaną dokumentację medyczną, przeprowadzony wywiad i badania lekarskie nie można stwierdzić, że stopień naruszenia sprawności organizmu powoduje konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Organ podkreślił, że naruszenie sprawności organizmu dziecka powoduje jedynie konieczność zapewnienia czasowej pomocy, zatem nie uprawnia do wskazania, o które wnioskuje przedstawiciel ustawowy dziecka.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia W. S. urodziła się w dniu (...) w M.. Jej matką jest wnioskodawczyni I. M..

Dowód: okoliczności bezsporne

Małoletnia posiada wrodzoną wadę wzroku. Była z tej przyczyny dwukrotnie poddana skutecznemu zabiegowi operacyjnemu.

Jest w pełni samodzielna, uczy się „średnio”, posiada opinię o dostosowaniu wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb i o konieczności objęcia opieką psychologiczno – pedagogiczną.

Niewielka wada postawy nie skutkuje żadnymi ograniczeniami w zakresie poruszania się i nie skutkuje niepełnosprawnością z tego powodu.

Małoletnia ma problemy alergologiczne, nie uzasadniające stwierdzenia niepełnosprawności z tego powodu.

Małoletnia W. S. spełnia przesłanki zaliczenia jej do osób niepełnosprawnych, nie wymaga jednak konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Dowód: opinia biegłego pediatry k. 15-18

Małoletnia W. S. niedowidzi na lewe oko, rozpoznano u niej zez zbieżny oka lewego, astygmatyzm obu oczu i stan po operacji zeza oka lewego. Stopień naruszenia sprawności organizmu nie kwalifikuje jej do wskazania konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Ostrość wzroku oka prawego jest prawidłowa, ostrość oka lewego wynosi 0,3, oko lewe jest zdrowe, ustawione lekko zbieżnie. Gałki oczne wymagają korekcji okularowej. Małoletnia jest samodzielna, gałki oczne nie wymagają leczenia, a jedynie okresowej kontroli okulistycznej.

Prawidłowa ostrość wzroku oka prawego nie zezwala, aby uznać W. S. za osobę wymagającą stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, nie wymaga ona bowiem większej opieki niż dzieci w tym wieku.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie było nieuzasadnione.

Zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1.02.2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia, wydanego na podstawie art. 4a ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, oceny niepełnosprawności u osoby w wieku do 16 roku życia, zwanej dalej "dzieckiem", dokonuje się na podstawie następujących kryteriów:

1) przewidywanego okresu trwania upośledzenia stanu zdrowia z powodu stanów chorobowych, o których mowa w § 2, przekraczającego 12 miesięcy,

2) niezdolności do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, takich jak: samoobsługa, samodzielne poruszanie się, komunikowanie z otoczeniem, powodującej konieczność zapewnienia stałej opieki lub pomocy, w sposób przewyższający zakres opieki nad zdrowym dzieckiem w danym wieku, albo

3) znacznego zaburzenia funkcjonowania organizmu, wymagającego systematycznych i częstych zabiegów leczniczych i rehabilitacyjnych w domu i poza domem.

Zgodnie z § 2 w/w Rozporządzenia, do stanów chorobowych, które uzasadniają konieczność stałej opieki lub pomocy dziecku, należą:

1) wady wrodzone i schorzenia o różnej etiologii prowadzące do niedowładów, porażenia kończyn lub zmian w narządzie ruchu, upośledzające w znacznym stopniu zdolność chwytną rąk lub utrudniające samodzielne poruszanie się,

2) wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia w domu i okresowo leczenia szpitalnego,

3) upośledzenie umysłowe, począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym,

4) psychozy i zespoły psychotyczne,

5) całościowe zaburzenia rozwojowe powodujące znaczne zaburzenia interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz nasilone stereotypie zachowań, zainteresowań i aktywności,

6) padaczka z częstymi napadami lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi,

7) nowotwory złośliwe i choroby rozrostowe układu krwiotwórczego do 5 lat od zakończenia leczenia,

8) wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące znaczne ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 według S. po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi, lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni,

9) głuchoniemota, głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego.

Rozporządzenie stanowi również, że przy ocenie niepełnosprawności dziecka bierze się pod uwagę:

1) rodzaj i przebieg procesu chorobowego oraz jego wpływ na stan czynnościowy organizmu,

2) sprawność fizyczną i psychiczną dziecka oraz stopień jego przystosowania do skutków choroby lub naruszenia sprawności organizmu,

3) możliwość poprawy stanu funkcjonalnego pod wpływem leczenia i rehabilitacji.

Nie posiadając wiedzy specjalnej z zakresu medycyny, która umożliwiałaby samodzielną ocenę przedłożonej dokumentacji medycznej i stopnia upośledzenia organizmu małoletniej i związanych z nim potrzeb, Sąd posiłkował się opiniami biegłych lekarzy – specjalistów z zakresu pediatrii i okulistyki (art. 278 k.p.c.). Biegli – każdy w zakresie swojej specjalności – stwierdzili, że małoletnia W. S. nie wymaga jednak konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Szczególnie istotna była dla rozstrzygnięcia w przedmiocie zasadności odwołania opinia biegłej okulistki, która wskazała, że wada wzroku małoletniej nie powoduje potrzeby większej opieki nad małoletnią W. S. niż nad innymi dziećmi w tym wieku. Z opinii biegłej wynika, że małoletnia jest osobą samodzielną, jej gałki oczne wymagają korekcji okularowej i okresowej kontroli okulistycznej, nie wymagają zaś leczenia. Z kolei biegły pediatra potwierdził, że zarówno problemu alergologiczne małoletniej, jak i jej niewielka wada postawy, nie skutkują jej niepełnosprawnością z tych przyczyn. Potwierdził, że choć małoletnia została zaliczona do osób niepełnosprawnych, to nie spełnia przesłanek do orzeczenia wskazań z pkt 7, nie wymaga bowiem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Żadna ze stron nie składała zastrzeżeń do opinii biegłych.

Ponadto w ocenie Sądu Rejonowego brak jest podstaw do zakwestionowania zaprezentowanego przez biegłych stanowiska. Wydane [przez biegłych opinie są profesjonalne, rzetelne, poparte bogatą argumentacją i badaniami małoletniej, a także zawierają pełne i jasne uzasadnienie.

Podkreślić należy, że biegli sądowi obowiązani są orzekać zgodnie z wiedzą tematyczną, posiadanymi kwalifikacjami i obowiązującymi przepisami. Opinia biegłego sądowego podlega ocenie przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. – na podstawie właściwych dla jej przymiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażanych w niej wniosków. We wciąż aktualnym wyroku z dnia 19 grudnia 1990 r. (sygn. akt I PR 148/90, OSP 1991/11/300) Sąd Najwyższy stwierdził, iż sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać oczywiste pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wprowadzać własnych stwierdzeń.

Sąd, w ramach zastrzeżonej dla niego swobody, decyduje, czy ma możliwość oceny dowodu w sposób pełny i wszechstronny, czy jest w stanie prześledzić jego wyniki oraz – mimo braku wiadomości specjalnych – ocenić rozumowanie, które doprowadziło biegłego do wydania opinii. Sąd czyni to zapoznając się z całością opinii, tj. z przedstawionym w niej materiałem dowodowym, wynikami badań przedmiotowych i podmiotowych. Wszystko to, a nie tylko końcowy wniosek opinii, stanowi przesłanki dla uzyskania przez sąd podstaw umożliwiających wyjaśnienie sprawy. Z tego też względu zastosowanie art. 286 k.p.c. pozostawione jest uznaniu sądu, co jednak w niniejszej sprawie – zważywszy na powyższe okoliczności – nie dało podstaw do jego zastosowania. Stanowisko obojga biegłych nie budzi wątpliwości i zostało poparte logicznym uzasadnieniem.

W niniejszej sprawie, kierując się zatem wnioskami opinii biegłego pediatry i biegłej z zakresu okulistyki, Sąd Rejonowy uznał, że małoletnia córka wnioskodawczyni nie spełnia przesłanek do przyznania jej w orzeczeniu o niepełnosprawności wskazania zawartego w punkcie 7 orzeczeń WWZON i PZON, tj. uznania, że wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Zgodnie z treścią art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia. W razie uwzględnienia odwołania, sąd zmienia zaskarżoną decyzję w całości lub w części i orzeka co do istoty sprawy.

Z uwagi na powyższe Sad Rejonowy oddalił odwołanie przedstawiciela ustawowego małoletniej jako nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych (tj. opłat sądowych i wydatków). Zgodnie zaś z art. 98 u.k.s.c., w toku postępowania z zakresu ubezpieczeń społecznych wydatki ponosi Skarb Państwa. W niniejszej sprawie nieuiszczonymi kosztami sądowymi Sąd obciążył zatem Skarb Państwa.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.