Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Oskarżony G. G. zamieszkuje wraz z rodzicami J. i Z. G. przy ul. (...) w Z.. Oskarżony i jego rodzice zajmują piętro budynku, natomiast na parterze zamieszkuje ciotka oskarżonego Z. S.. Oskarżony nadużywał alkoholu i z tego powodu przebywał w czerwcu 2016 r. na leczeniu odwykowym w P.. Leczenie to nie przyniosło oczekiwanego rezultatu i po powrocie do domu oskarżony w dalszym ciągu nadużywał alkoholu. Oskarżony w okresie od lipca 2016 roku do 5 września 2016 r. wielokrotnie wracał do domu pod działaniem alkoholu i wszczynał w domu awantury. W trakcie tych awantur oskarżony znieważał swoich rodziców i ciotkę słowami wulgarnymi, powszechnie uznawanymi za obelżywe, groził im pozbawieniem życia, a także zniszczeniem mienia poprzez podpalenie.

W dniu 5 września 2016 roku oskarżony w stanie nietrzeźwości biegał po podwórku posesji, grożąc domownikom trzymaną w ręku siekierą. Dodatkowo kopnął w laskę trzymaną przez Z. S. i laska ta przypadkowo uderzyła pokrzywdzoną Z. S. w nos. O całym zdarzeniu ojciec oskarżonego zawiadomił Policję. Po przyjeździe do miejsca zamieszkania oskarżonego i jego rodziny patrol Policji w składzie A. G. i S. K. dokonał zatrzymania oskarżonego. W trakcie odprowadzania go do radiowozu oskarżony odwrócił się do stojących na terenie posesji członków swojej rodziny i pokazał im ręką gest podcięcia gardła. Po dowiezieniu do Komendy Powiatowej Policji w Z. oskarżony został poddany na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu z wynikiem 1,73 promila o godzinie 16:30 i 1,72 promila o godz. 16:52. Następnego dnia, po przedstawieniu mu zarzutów i przesłuchaniu w charakterze podejrzanego o przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. , oskarżony został zwolniony do domu.

W dniu 6 września 2016 r., po zwolnieniu go przez Policję, oskarżony dotarł do domu około godziny 15:00, będąc już w stanie nietrzeźwości. Po krótkiej rozmowie z Z. S. oskarżony poszedł do siebie na górę, gdzie doszło do awantury pomiędzy nim a jego ojcem Z. G.. Awanturę tą słyszała Z. S., ale była przerażona i bała się iść sprawdzić, co tam się dzieje. Po około 15-20 oskarżony zszedł na dół do części domu, w której zamieszkuje Z. S.. Miał ze sobą nóż oraz telefon komórkowy. Oskarżony najpierw zamknął na klucz drzwi zewnętrzne a następnie poszedł do mieszkania Z. S.. Oskarżony wymachując trzymanym w ręku nożem domagał się od pokrzywdzonej Z. S. pieniędzy. W trakcie zdarzenia dzwonił również do swojej matki, której powiedział, że ma powiedzieć ciotce, żeby dała mu pieniądze. Następnie oskarżony oddał telefon Z. S., by ta mogła porozmawiać z jego matką. J. G. poprosiła Z. S., żeby ta dała oskarżonemu pieniądze, żeby tylko był spokój. Oskarżony skierował trzymany w ręku nóż poziomo w kierunku szyi pokrzywdzonej i powiedział że „komuś łeb upierdoli”. Pokrzywdzona Z. S. bała się, że oskarżony coś jej zrobi trzymanym w ręku nożem i dała mu pieniądze w kwocie 50 złotych, po które poszła do kuchni. Całe zdarzenie widział także ojciec oskarżonego, który w jego trakcie zszedł na dół. Po otrzymaniu pieniędzy oskarżony razem z ojcem wyszli na zewnątrz. W tym czasie na miejsce zdarzenia przyjechali funkcjonariusze Policji. Oskarżony widząc radiowóz odrzucił nóż. Funkcjonariusze Policji zatrzymali oskarżonego oraz zabezpieczyli odrzucony przez niego nóż. Po przewiezieniu do KPP Z. oskarżony został poddany badaniom na zawartość alkoholu z wynikiem 1,22 promila o godz. 16:05 i 1,05 promila o godz. 16:34.

(dowód: zeznania pokrzywdzonej Z. S. k. 6-8, 52-53, 61-62, zeznania świadków A. G. k. 32-33, 224 i S. K. k. 21-22, 225, wyjaśnienia oskarżonego G. G. k. 17-18, 47-48, 66-67, 75, protokół badania stanu trzeźwości k. 5, 39, protokół zatrzymania k. 14)

Oskarżony G. G. ma wykształcenie średnie, przed pozbawieniem wolności pracował w odlewni z wynagrodzeniem minimalnym, jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu, nie posiada majątku, nie leczył się psychiatrycznie, leczył się odwykowo i neurologicznie. Z opinii sądowo-psychiatrycznej wynika, że u oskarżonego nie stwierdzono zaburzeń psychotycznych ani patologicznych zaburzeń nastroju, nie stwierdzono upośledzenia umysłowego ze względu na poziom funkcjonowania społecznego, stwierdzono u oskarżonego zespół zależności alkoholowej. Tempore criminis oskarżony nie znajdował się w żadnym takim stanie zaburzeń czynności psychicznych, który w myśl art. 31 § 1 k.k. lub 31 § 2 k.k. zniósłby lub ograniczał jego zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Biegli stwierdzili ponadto, iż oskarżony ze względu na stan zdrowia może przebywać w warunkach aresztu śledczego i zakładu karnego oraz może brać udział w toczącym się postępowaniu i jest zdolny do prowadzenia obrony w sposób samodzielny i rozsądny.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego G. G. k. 17-18, 47-48, 66-67, 75, 190-191, opinia sądowo-psychiatryczna k. 88-90, dane o karalności k. 95-97, 101-102)

Oskarżony G. G. przesłuchiwany po raz pierwszy w postępowaniu przygotowawczym (k. 47-48) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu wtedy przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. Wyjaśnił, iż leczył się od uzależnienia alkoholowego, a po powrocie do domu wrócił do alkoholu może tydzień po zakończeniu leczenia. Wyjaśnił ponadto, że nadużywa alkoholu i zdarza się że powyzywa, jak wróci do domu ale nigdy nie zdarzało się, że groził komuś pozbawieniem życia. Oskarżony złożył również wniosek o wydanie wyroku w trybie art. 335 k.p.k. Przesłuchiwany po raz drugi (k. 17-18), po przedstawieniu mu zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 280 § 2 k.k., przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Przesłuchiwany po raz kolejny (k. 66-67) również przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że poszedł do ciotki Z. S. po pieniądze, że będąc u ciotki zadzwonił do matki, która powiedziała ciotce, by ta dała mu pieniądze oraz że miał ze sobą nóż, na wypadek jakby ciotka po rozmowie z matką nie chciała mu dać pieniędzy. Wyjaśnił ponadto, że wymachiwał tym nożem i powiedział do ciotki, że jak mu nie da pieniędzy to przetnie siebie albo ją oraz że chciał ciotkę zastraszyć. Na posiedzeniu w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania (k. 75) oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i wyjaśnił, że po alkoholu mu odbija, że leczył się odwykowo, ale nadal nadużywa alkoholu, że rodzice i ciotka nie boją się go jak jest trzeźwy, a jak jest nietrzeźwy to zależy od tego czy krzyczy oraz że nie widział żeby ciotka się bała, gdy wymachiwał tym nożem. W postępowaniu przed Sądem oskarżony przyznał się do popełnienia przestępstwa znęcania i nie przyznał się do popełnienia przestępstwa rozboju, odmówił składania wyjaśnień i odpowiadał wyłącznie na pytania obrońcy. w ramach tych odpowiedzi wyjaśnił, że nigdy by cioci nie skrzywdził, że potrzebuje pomocy, a nie kary oraz że nie wymachiwał nożem w kierunku cioci, a nóż przystawił sobie do szyi. Oskarżony przeprosił również rodziców za ten zarzut, do którego się przyznał, wskazał, że chciał wtedy pieniądze, bo chciał się napić, był wtedy w złym stanie psychicznym i fizycznym bo był w dwumiesięcznym ciągu alkoholowym.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego G. G. złożonym w postępowaniu przygotowawczym, albowiem wyjaśnienia te były konsekwentne, logiczne i zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym w szczególności z zeznaniami pokrzywdzonej Z. S. złożonymi w postępowaniu przygotowawczym. Zdaniem Sądu wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie są nielogiczne, odbiegają od wyjaśnień złożonych poprzednio, stanowią jedynie realizację przyjętej linii obrony i z tego względu nie zasługują na uwzględnienie.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków S. K. i A. G. albowiem zeznania te były zgodne, logiczne i wzajemnie się uzupełniające. Świadkowie w sposób spójny i szczegółowy opisali przebieg zdarzenia, a ich zeznania pozostają generalnie zbieżne z wyjaśnieniami złożonymi przez oskarżonego i zeznaniami złożonymi przez Z. S. w postępowaniu przygotowawczym. Należy zauważyć, iż świadkowie są funkcjonariuszami Policji, na miejscu zdarzenia wykonywali jedynie czynności służbowe i nie mieli powodu by świadomie składać zeznania niekorzystne dla oskarżonego.

Sąd uznał za wiarygodne jedynie te zeznania świadka Z. S., które złożone zostały w toku postępowania przygotowawczego. W postępowaniu przygotowawczym Z. S. była przesłuchiwana trzykrotnie i zeznania te były konsekwentne, logiczne i zgodne z zeznaniami funkcjonariuszy Policji. Pokrzywdzona w tych zeznaniach konsekwentnie wskazywała, że oskarżony groził jej trzymanym w ręku nożem, że się go bała, że oskarżony chciał pieniędzy oraz że dała mu te pieniądze po rozmowie telefonicznej z J. G., która powiedziała jej, że trzeba mu dać te pieniądze, żeby był spokój. W postępowaniu przed Sądem pokrzywdzona złożyła całkowicie odmienne zeznania, wskazując że nie doszło do żadnego rozboju na jej szkodę. Początkowo pokrzywdzona zeznała również, iż nie składała odczytanych jej zeznań z postępowania przygotowawczego, ale ostatecznie zeznała, że mogła powiedzieć poprzednio, że oskarżony groził jej nożem, bo liczyła, że wtedy wezmą go na leczenie. Zdaniem Sądu zeznania złożone przez pokrzywdzoną Z. S. przed Sądem nie zasługują na wiarę, gdyż są sprzeczne z jej zeznaniami z postępowania przygotowawczego, a pokrzywdzona sprzeczności tych nie była w stanie wyjaśnić. W ocenie Sądu pokrzywdzona jest silnie emocjonalnie związana z oskarżonym, na co sama wskazywała w swoich zeznaniach i swoimi zeznaniami złożonymi na rozprawie chciała pomóc mu w uniknięciu odpowiedzialności karnej. Zdaniem Sądu zarówno z zeznań pokrzywdzonej z postępowania przygotowawczego, jak i z zeznań funkcjonariuszy Policji wynika jednoznacznie, iż pokrzywdzona bardzo bała się zachowania oskarżonego pod wpływem alkoholu. Z tego też względu krótko po zdarzeniu złożyła szczere zeznania, opisując jego zachowanie względem siebie oraz J. i Z. G.. Dopiero tymczasowe aresztowanie oskarżonego sprawiło, że pokrzywdzona zapomniała o swoim strachu, a zaczęło u niej dominować uczucie miłości do oskarżonego co spowodowało, że złożyła na rozprawie całkowicie odmienne zeznania.

Sąd podzielił w całości wnioski wynikające z opinii sądowo-psychiatrycznej sporządzonej w toku postępowania, gdyż zostały ona sporządzone przez uprawnione do tego osoby, w sposób rzetelny, a biegli wyczerpującą odpowiedzieli na postawione im pytania.

Sąd uznał za wiarygodne protokoły i dokumenty załączone do akt sprawy i ujawnione w toku postępowania nie znajdując podstaw do kwestionowania ich autentyczności i wiarygodności.

Rodzice oskarżonego Z. i J. G. skorzystali z przysługującego im prawa i odmówili składania zeznań.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów. Sami oskarżony do przyznał się do ich popełnienia w postępowaniu przygotowawczym i złożył w tym zakresie wyjaśnienia, a przyznanie to znajduje potwierdzenie w pozostałych dowodach zgromadzonych w sprawie, w tym w szczególności w zeznaniach świadków w zakresie uznanym przez Sąd za wiarygodne.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa rozboju kwalifikowanego oraz przestępstwa znęcania.

Zgodnie z treścią art. 280 § 1 k.k. karze określonej w tym przepisie podlega ten, kto kradnie, używając przemocy wobec osoby grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Stosownie do treści art. 280 § 2 k.k., jeżeli sprawca rozboju posługuje się bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działa w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem środkiem lub sposobem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat trzech. W świetle zebranych w sprawie dowodów nie ulega wątpliwości, iż oskarżony G. G. groził pokrzywdzonej Z. S. bezpośrednim użyciem trzymanego w ręce noża, doprowadzając ją w ten sposób do stanu bezbronności, a następnie dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 50 zł. Tym samym oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zbrodni z art. 280 § 2 k.k.

Użyte w znamionach art. 280 § 2 słowo "posługuje się" interpretowane jest w literaturze i orzecznictwie stosunkowo szeroko. W szczególności przyjmuje się, że "posługiwanie się" ma szerszy zakres znaczeniowy od czasownika "używa" i obejmuje wszelkie manipulowanie takimi środkami, w tym także ich okazywanie w celu wzbudzenia w ofierze obawy ich użycia (por. wyrok SA w Lublinie z 14 października 2004 r., II Aka 182/04, Prok. i Pr. 2005, nr 7-8, poz. 28). Każda zatem forma demonstrowania broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu (np. przystawianie go do ciała ofiary lub chociażby konkludentne prezentowanie groźby natychmiastowego jego zastosowania) w celu dokonania zaboru rzeczy, zmierzająca do spotęgowania przemocy względnie groźby jej zastosowania lub wywołania większej obawy i poczucia zagrożenia, może być uznana za posługiwanie się tym narzędziem lub przedmiotem (por. wyrok SN z 3 maja 1984 r., II KR 81/85, OSNPG 1984, Nr 11, poz. 99 oraz zawierające tak samo brzmiące tezy wyroki SN z 7 kwietnia 1971 r., IV KR 22/71, OSNPG 1971, Nr 10, poz. 181; z 29 września 1971 r., IV KR 186/71, OSNPG 1972, Nr 1, poz. 12; z 18 kwietnia 1984 r., II KR 73/84, OSNKW 1984, Nr 9, poz. 91 i z 12 listopada 1985 r., IV KR 274/85, OSNKW 1986, nr 9-10, poz. 78. W świetle zgromadzonych w sprawie dowodów nie ulega wątpliwości, iż w chwili zdarzenia oskarżony posługiwał się nożem w rozumieniu art. 280 § 2 k.k., a zatem swoim zachowaniem wyczerpał znamiona tego przepisu.

Podobnie nie ulega wątpliwości, iż oskarżony wyczerpał znamiona przestępstwa znęcania w rozumieniu art. 207 § 1 k.k. Oskarżony będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury, w trakcie których znieważał swoich rodziców i ciotkę słowami wulgarnymi powszechnie uznawanymi za obelżywe, groził im pozbawieniem życia i zniszczeniem mienia poprzez podpalenie.

Wobec wszystkich podniesionych wyżej okoliczności Sąd uznał oskarżonego za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt 1 wyroku i za to wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz uznał go za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt 2 wyroku i wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. Sąd połączył orzeczone wobec oskarżonego w pkt 1 i 2 wyroku kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 3 (trzech) lat pozbawienia wolności.

Wymierzają oskarżonemu karę Sąd wziął pod uwagę wszystkie dyrektywy i okoliczności wskazane w art. 53 § 1 k.k., a w szczególności stopień winy i stopień społecznej szkodliwości czynu. Zdaniem Sądu społeczna szkodliwość tych czynów jest znaczna i z tego względu jedynie kara pozbawienia wolności w orzeczonym rozmiarze spełni cele stawiane karze przez ustawę i sprawi, że oskarżony zrozumie naganność swojego zachowania. Wymierzając oskarżonemu karę Sąd wziął pod uwagę stanowisko pokrzywdzonych, w tym w szczególności Z. S., która na rozprawie wprost wskazała, że nie chce, żeby oskarżony był skazany i wymierzył mu karę za rozbój na jej szkodę oraz karę łączną w najniższym możliwym wymiarze. Zdaniem Sądu kara ta sprawi, że oskarżony zmieni swoje zachowanie wobec najbliższych i po odbyciu kary podejmie kolejną próbę, tym razem skuteczną, uwolnienia się od nałogu nadużywania alkoholu.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 6 września 2016 roku godz. 15.40 do dnia 25 stycznia 2017 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 44 § 2 k.k. Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża z rękojeścią plastikową opisanego w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr I/170/16/P, pod poz. 3 na k. 29 akt, który służył do popełnienia przypisanego mu przestępstwa rozboju kwalifikowanego.

Na mocy art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych Sąd zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania i obciążył wydatkami Skarb Państwa uznając, że obciążenie oskarżonych tymi kosztami byłoby dla niego nadmiernie uciążliwe.