Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Olkuszu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Agnieszka Proć

Protokolant sekretarka Agnieszka Poseł

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2017 roku w Olkuszu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego S. M. (1) reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego matkę S. M. (2)

przeciwko P. M.

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego P. M., PESEL (...) na rzecz małoletniego powoda S. M. (1), ur. (...) w R. alimenty w wysokości po 800,00 złotych (osiemset złotych) miesięcznie, płatne do rąk jego matki S. M. (2), PESEL (...) do dnia 10 - go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 7 marca 2017 roku - a to w miejsce alimentów zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 23 lutego 2016 roku, sygnatura akt XI C 2785/15;

II.  w pozostałej części oddala powództwo;

III.  wyrokowi w pkt. I-szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego P. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Olkuszu kwotę 180,00 złotych (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem opłaty stosunkowej od uiszczenia której strona powodowa była zwolniona z mocy ustawy oraz kwotę 6,00 złotych (sześć złotych) za odpis wyroku z klauzulą wykonalności;

V.  znosi wzajemnie pozostałe koszty postępowania między stronami.

SSR Agnieszka Proć

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 5 czerwca 2017r.

W pozwie który wpłynął do tut. Sądu dnia 7 marca 2017r. pełnomocnik małoletniego powoda S. M. (1) wniósł o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie wydanego w sprawie XI C 2785/15 poprzez zasądzenie na rzecz małoletniego powoda od pozwanego P. M. alimentów w kwocie po 1200 zł miesięcznie, płatnych do rak matki S. M. (2) do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 1 lutego bieżącego roku oraz o udzielenie zabezpieczenia i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że od daty powołanego orzeczenia uległa zmianie zarówno sytuacja majątkowa matki powoda, jak i sytuacja oraz dochody osiągane przez pozwanego.

Pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na pozew i dalszej części postępowania wniósł o oddalenie powództwa w całości, argumentując, że w tak krótkim okresie od zasądzenia alimentów w sprawie o rozwód nie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca żądanie podwyższenia alimentów.

Sąd ustalił co następuje:

Strony zawarły dnia 19 września 2009r. związek małżeński, który został rozwiązany orzeczeniem rozwodu przez Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem wydanym dnia 23 lutego 2016r. w sprawie XI C 2785/15.

Ze związku tego pochodzi małoletni S. M. (1) urodzony dnia (...) w R..

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie wydanym dnia w sprawie XI C 2785/15 zasądzone zostały od pozwanego P. M. na rzecz małoletniego powoda alimenty w wysokości po 500 zł. miesięcznie. W dacie orzekania przez Sąd Okręgowy w Krakowie w spawie o rozwód stron S. M. (2) pracowała i osiągała dochody około 1300 zł. netto miesięcznie.

Pozwany w chwili złożenia pozwu o rozwód był osobą bezrobotną ( pobierał zasiłek w kwocie 640zł), ale w dacie wydawania wyroku pracował i osiągał dochody około 4000 zł netto. Okoliczność ta była znana matce powoda ( co znajduje potwierdzenie w jej piśmie z dnia 22.09.2015r. -k. 18 oraz sprawozdaniu z wywiadu środowiskowego kuratora sądowego z dnia 12.02.2016r. -k. 24verte), chociaż w niniejszym postępowaniu utrzymywała, że nie wiedziała o tym.

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia małoletniego powoda -k. 6, akta Sądu Okręgowego w Krakowie o sygn. XI C 2785/15, przesłuchanie matki małoletniego powoda -nagranie jak na k. 140-141 .

Małoletni w dacie orzekania w sparawie o rozwód miał 4 lata i 3 miesiące, uczęszczał podobnie jak obecnie do Przedszkola. Jego siostra J. lat 3 również uczęszczała do przedszkola.

Pozwany mieszkał wówczas z rodzicami. Matka powoda mieszkała tam gdzie obecnie z dziećmi, dom który zajmują jest własnością S. M. (2). Jest to dom o wysokim standardzie jak wynika z wywiadu środowiskowego złożonego do sprawy o rozwód, dodatkowo zyskał na wartości w związku z przeprowadzanymi pracami remontowymi.

W domu matki powoda pomieszkuje nieodpłatnie A. C., w firmie którego S. M. (2) była zatrudniona do końca sierpnia 2016r. Obecnie matka powoda na prośbę A. C. świadczy nieodpłatne usługi polegające na odbieraniu telefonów od osób zainteresowanych zatrudnieniem w firmie (...), której wskazany wyżej mężczyzna jest prokurentem. Poza tym na posesji matki powoda czasami znajduje się sprzęt firmy (...) oraz zatrzymują się u niej pracownicy tej firmy ( nieodpłatnie), jeżeli wykonują parce w okolicy. W zamian za to firma (...) wykonuje prace na posesji matki powoda. Sposób wzajemnego rozliczania matki powoda z tą firmą oraz zasady udzielenia jej pożyczki z firmy (...) dość enigmatycznie były przedstawiane przez matkę powoda oraz świadka i wątpliwości, co do faktu bezpłatnego świadczenia usług przez matkę powoda dla firmy (...) oraz (...). Podobnie wątpliwości budzi kwestia pokrycia kosztów pobytu S. M. (2) z dziećmi w hotelu (...) w Z.. Rachunek za pobyt matka powoda załączyła do pozwu wykazując go w całości jako ponoszone wydatki, dopiero w dalszym toku postępowania, podała że ona pokryła jedynie dopłatę w kwocie 1500 zł.

Dowód: sprawozdanie z wywiadu środowiskowego kuratora zawodowego z dnia 12.02.2016r. -k. 24-25 w aktach XI C 2785/15, świadectwo pracy S. M. (2) -k. 7-8, wydruki internetowe -k. 48-62, zeznania świadka A. C. – nagranie jak na k. 138-140, przesłuchania matki powoda – nagranie jak na k. 140-141.

Matka małoletniego powoda z zawodu jest geodetą, aktualnie nie pracuje, pobiera zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 652,60 zł oraz zasiłek rodzinny na dwójkę dzieci 219 zł. Pomaga jej też finansowo dziadek W. C..

Na średnie miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda składają się: opłaty za przedszkole około 200 zł, ubranie 200 zł, dentysta 50 zł., wyżywienie 400-450 zł., udział w kosztach utrzymania domu: energia elektryczna – 70 zł., woda 30 zł. Koszty wyjazdów wakacyjnych pokrywane są ze świadczenia rodzinnego 500 plus, w części pokrywają je także dziadkowie macierzyści. Miesięczny koszt utrzymania powoda matka określiła na kwotę 1800 zł ( podczas słuchania informacyjnego na kwotę około 2000 zł -k. 72), nie wykazując co na tą kwotę się składa.

Dowód: decyzja PUP w O. z dnia 8.09.2016r.-k. 14, świadectwo pracy z firmy (...) z dnia 31.08.2016r. -k. 7, zeznania świadka A. C. – nagranie jak na k. 138-140, przesłuchania matki powoda – nagranie jak na k. 140-141.

Nie ulega wątpliwości, że poprawił się standard życia małoletniego powoda oraz jego siostry i matki. Znacznie częściej wyjeżdżają na wczasy zagraniczne i pobyty wypoczynkowe w Polsce. W domu wykonywane są parce ( położenie kostki, wykonie ogrodzenia) pochłaniające znaczne wydatki. Mimo, że matka powoda utrzymuje z zasiłku dla bezrobotnych siebie i dwójkę dzieci, spłaca kredyt hipoteczny, to jest w stanie pozwolić sobie na kosztowne wyjazdy wypoczynkowe. Ponosi też samodzielnie koszty utrzymania domu na które składają się: energia elektryczna 220 zł miesięcznie, 130 zł woda co 2 miesiące, tv i internet 140 zł miesięcznie, zakup węgla i wydatki na bieżące remonty, zakup żywności, ubrań, kosmetyków i środków czystości, nadto spłaca raty kredytu hipotecznego w kwocie po około 880 zł miesięcznie. Wydatki ponoszone przez matkę powoda znacznie przewyższają jej dochody. Matka powoda nie posiada oszczędności, natomiast zadłużona jest w firmie (...) na kwotę około 40 tysięcy złotych.

Dowód: rachunki -k. 9-13, 15-21, 23-30, zeznania świadka A. C. – nagranie jak na k. 138-140, przesłuchania matki powoda – nagranie jak na k. 140-141.

Pozwany z zawodu jest automatykiem. Mieszka w Holandii, gdzie pracuje od 1 czerwca 2016r., jako inżynier elektronik z wynagrodzeniem 3408,72 euro netto. Jego dochody w 2016r. wyniosły 109.447,43 zł. Aktualnie ma znacznie słabszy kontakt z synem. Rzadziej kupuje dla niego jakieś prezenty.

Pozwany nie posiada znaczącego majątku, a majątek dorobkowy praktycznie w całości pozostawił w domu byłej żony. Jego oszczędności wynoszą około 4-5 tysięcy euro.

Mimo ponoszonych przez pozwanego większych wydatków związanych z wynajęciem mieszkania w Holandii i utrzymaniem, to jego sytuacja materialna znacznie się polepszyła. Pomimo to pozwany nie łożył dobrowolnie wyższych alimentów. Jego udział w kosztach utrzymania powoda zmniejszył się nawet nieznacznie, bowiem pozwany od czasu gdy przebywa za granicą rzadziej widuje się z synem i rzadziej zabiera go do miejsca zamieszkania dziadków ojczystych.

Na wydatki ponoszone miesięcznie przez pozwanego składają się: 725 euro mieszkanie, 124 euro ubezpieczenie zdrowotne, 135 euro podatek drogowy. Pozwany spłaca raty kredytu zaciągniętego na zakup samochodu w kwocie około 340 zł miesięcznie, ponosi wysokie koszty związane z przelotami do Polski oraz rozmowami telefonicznymi z synem. Podaje, że wydaje 500-600 euro na zakup środków czystości i artykułóww spożywczych ( a zatem ponad 4 razy tyle ile na utrzymanie syna miesięcznie), tymczasem w zestawieniu wydatków na k. 66 wskazał, że na jedzenie, ubrania, chemię i środki czystości wydaje 400 euro.

Dowód: oświadczenie dotyczące zatrudnienia pozwanego z dnia 6.04.2017r. z tłumaczeniem -k. 120 -121, pismo pracodawcy pozwanego z dnia 24.05.2017r. z tłumaczeniem -k. 135-136, wydruki bankowe -k. 81-91,133-134 i ich tłumaczenie -k. 131-132, faktury -k.92-99 , pismo z Urzędu Skarbowego z dnia 19.05.2017r., przesłuchanie pozwanego – nagranie jak na k. 123verte -125.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o powołane dowody, które nie były w zasadzie kwestionowane.

Sąd nie podzielił stanowiska matki powoda co do wysokości kosztów utrzymania powoda oraz nie dał wiary jej twierdzeniom co do faktycznej sytuacji materialnej i braku możliwości podjęcia zatrudnienia. Sąd nie w pełni podzieił też twierdzenia pozwanego co do wysokości ponoszonych przez niego wydatków.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie pozwu uznać należy za uzasadnione co do zasady, ale wygórowane co do wysokości.

W myśl art. 133§1 kro rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie i nie posiada własnego majątku pozwalającego na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zgodnie z art. 135§1kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Podstawę prawną żądania podwyższenia alimentów stanowi art. 138 kro.

Dla oceny zasadności roszczenia pozwu w myśl powołanego przepisu, podstawowe znaczenie ma wykazanie zmiany zakresu potrzeb małoletniego powoda, sytuacji majątkowej stron i zdolności zarobkowych pozwanego w porównaniu z datą wyrokowania w sprawie o rozwód.

Prowadzone postępowanie dowodowe w dostatecznym zakresie wykazało, że po stronie pozwanego wystąpiła znacząca zmiana w zakresie jego możliwości zarobkowych.

Natomiast matka powoda nie wykazała, by aż tak znaczącej zmianie uległ zakres usprawiedliwionych potrzeb i kosztów utrzymania dziecka, która to zmiana uzasadniałby podwyższenie alimentów z kwoty 500 zł do kwoty 1200 zł miesięcznie.

Wobec wskazywanych przez matkę powoda kosztów jego utrzymania rodzi się pytanie z czego utrzymywana jest jego siostra, której koszty utrzymania nie powinny znacząco odbiegać od wydatków ponoszonych na małoletniego S. M. (1) i czy żądane alimenty w wysokości 1200 zł miałyby zaspokajać również koszty utrzymania J. M., bowiem jej matka nie otrzymuje żadnych świadczeń na dziecko poza świadczeniem wychowawczym „500 plus” i zasiłkiem rodzinnym. Tymczasem pozwany nie jest zobowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania małoletniej J. M..

Małoletni powód uczęszczała do tego samego przedszkola w miejscowości K.. Opłaty za przedszkole i wydatki związane z uczęszczaniem do niego przez powoda nie uległy znaczącej zmianie. Dziecko nie choruje przewlekle, a jego miesięczne koszty utrzymania nie odbiegają od przeciętnych kosztów utrzymania sześciolatka. Natomiast podnosi się jego standard życia, bowiem znacznie częściej niż w okresie wspólnego zamieszkiwania rodziców wyjeżdża z matką i siostrą na atrakcyjne wczasy oraz wycieczki nie tylko na ternie Polski, ale i poza granice kraju.

Obecne możliwości zarobkowe matki powoda zmniejszyły się z uwagi na konieczność opieki nad trzyletnią córką, która nie została przyjęta do przedszkola. Sąd nie podziela stanowiska matki powoda, że poza zasiłkiem nie ma ona innych możliwości zarobkowych. Matka powoda z zawodu jest geodetą i może, chociażby w ograniczonym zakresie wykonywać pracę w tym zawodzie, jednocześnie zajmując się córką, w czym pomagają jej rodzice.

S. M. (2) mieszka z osobą, która prowadzi własną firmę, a w której poprzednio była zatrudniona. Dodatkowo osoba ta jest prokurentem firmy dla której matka powoda świadczy – jak twierdzi – nieodpłatnie i grzecznościowo pomoc odbierając telefony od osób poszukujących w tej firmie zatrudnienia. A. C. nieodpłatnie pomieszkuje w domu matki powoda, co więcej zatrzymują się w tym domu też jego pracownicy, jeżeli wykonują parce w okolicy, również nieodpłatnie garażuje sprzęty na posesji. Wszystko to wpływa na zwiększenie kosztów utrzymania domu, w czym partycypuje pozwany, który tam nie mieszka, natomiast nie czynią tego inne osoby tam zamieszkujące czasowo.

A. C. wykonuje prace remontowo – budowlane na posesji matki powoda w dość zakrojonym obszarze, co czyni wątpliwymi twierdzenia matki powoda, że nie posiada żadnych, poza zasiłkiem dla bezrobotnych, źródeł utrzymania. Zatem tak wysokie alimenty jakich żąda matka na małoletniego powoda zdają się być nadto środkiem do pozyskania zaplecza finansowego do wykonania robót remontowo-budowlanych na posesji. Poza tym matka powoda nie posiada praktycznie środków na utrzymanie córki, a zatem alimenty w żądanej pozwem kwocie zaspokajać miałyby zapewne nie tylko potrzeby powoda, ale i jego siostry. Zastanawiającym jest fakt, że matka powoda nie wystąpi ze stosownym żądaniem w zakresie ustalenia pochodzenia małoletniej J. oraz w zakresie świadczeń alimentacyjnych na nią.

Natomiast pozwany powinien liczyć się ze zwiększającymi się potrzebami syna. Zarabia około trzy i pół raza tyle co w dacie orzekania w sprawie o rozwód. Jego sytuacja materialna zatem znacznie się polepszyła i czyni zasadnym twierdzenie, że powinien w większym niż dotychczas zakresie partycypować w kosztach utrzymania syna. Pozwany pracuje w Holandii, dlatego znacznie rzadziej widuje się z dzieckiem. Poza alimentami praktycznie nie partycypuje w kosztach utrzymania syna, w mniejszym niż poprzednio zakresie uczestniczy w jego wychowaniu. Zatem ciężar wychowania dziecka spoczywa głównie na matce.

Dlatego pozwany w większym zakresie powinien partycypować w kosztach utrzymania dziecka, bowiem matka swój obowiązek alimentacyjny realizuje głównie poprzez osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka.

Miesięczny koszt utrzymania dziecka w wieku niespełna 6 lat kształtuje się w ocenie Sądu w granicach 1000 zł. Małoletni powód nie choruje przewlekle, nic nie wskazuje na to, by generował większe koszty utrzymania niż inne dzieci w jego wieku. Matka małoletniego powoda nie wykazła, by znaczącej zmianie uległy koszty jego miesięcznego utrzymania w porównaniu z sytuacją w okresie wyrokowania w sprawie o rozwód stron.

Kwota zasądzonych alimentów pokrywa w około 80 procentach średnie miesięczne koszty utrzymania powoda, a w zapewnieniu pozostałych środków utrzymania zgodnie z usprawiedliwionymi potrzebami małoletniego powoda winna partycypować matka. Przy rozsądnym gospodarowaniu środkami i podjęciu przez matkę powoda zatrudnienia, na razie chociażby w niepełnym wymiarze, zasądzone alimenty w pełni powinny pokryć koszty utrzymania powoda. Od września siostra powoda będzie uczęszczać do przedszkola, a zatem nic nie będzie stało na przeszkodzie podjęciu przez matkę powoda zatrudnienia w pełnym wymiarze.

Zatem mając powyższe na uwadze Sąd na mocy powołanych przepisów uwzględnił w części żądanie pozwu, podnosząc ich wysokość do kwoty 800 zł. miesięcznie, poczynając od daty wpływu pozwu. Sąd nie dopatrzył się podstaw do zasądzenia alimentów z datą żądaną w pozwie, tj. od 1 lutego 2017r. Nie wykazane zostały przesłanki określone w art. 137 §2 kro.

W pozostałej części powództwo zostało oddalone, jako zbyt wygórowane i nie znajdujące oparcia w ustalonym stanie faktycznym. W kosztach utrzymania dzieci winni bowiem partycypować oboje z rodziców w zakresie swoich możliwości zarobkowych, przy uwzględnieniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka.

Na zasadzie art. 333 1 pkt. 1 kpc wyrokowi w pkt. I nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Na mocy art. 13 ust. 1, art. 96 ust. 1 pkt. 2 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd obciążył pozwanego kosztami sądowymi stosownie do wysokości uwzględnionego żądania.

Sąd mając na uwadze wynik postępowania w którym żądanie pozwu zostało uwzględnione jedynie w części zniósł wzajemnie pozostałe koszty postępowania miedzy stronami działając w oparciu o przepis art. 100 kpc.

SSR Agnieszka Proć