Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. IV K 172/17

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie IV Wydział Karny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Iwona Gierula

Protokolant: Sylwia Grędzińska

w obecności Prokuratora: Ewy Gołębiowskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24.05.2017 r.

sprawy K. K. (1)

syna R. i K. z d. L.

ur. (...) w W.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie III Wydział Karny z dnia 16 lipca 2009 r., sygn. akt III K 598/09, za czyn z art. 226 § 1 k.k. popełniony w dniu 11 marca 2009 r. na karę 2 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ z dnia 12 marca 2010 r. sygn. akt III Ko 242/10 orzeczono wobec skazanego karę zastępczą 30 dni pozbawienia wolności w zamian za niewykonaną karę ograniczenia wolności, postanowieniem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie VIII Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych z dnia 07 marca 2014 r. sygn. akt VIII Kow 433/14 udzielono skazanemu zezwolenia na odbycie reszty kary zastępczej pozbawienia wolności w zamian za karę ograniczenia wolności orzeczoną w sprawie o sygn. akt III K 1598/09 poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego;

II.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie IV Wydział Karny z dnia 24 lutego 2012 r. , sygn. akt IV K 1151/11 za czyn z art. 224 pkt 1 ustawy z dnia 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP popełniony w okresie od 13 czerwca 2011 r. do 30 czerwca 2011 r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ z dnia 18 stycznia 2013 r. sygn. akt IV Ko 1505/12 orzeczono wobec skazanego karę zastępczą 60 dni pozbawienia wolności w zamian za niewykonaną karę ograniczenia wolności, postanowieniem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie VIII Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych z dnia 07 marca 2014 r. sygn. akt VIII Kow 433/14 udzielono skazanemu zezwolenia na odbycie reszty kary zastępczej pozbawienia wolności w zamian za karę ograniczenia wolności orzeczoną w sprawie o sygn. akt IV K 1151/11 poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego;

III.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie IV Wydział Karny z dnia 16 września 2013 r., sygn. akt IV K 629/12 za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 14 lutego 2012 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 08 grudnia 2016 r. sygn. akt IV Ko 2998/16 zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności i zaliczono na jej poczet okres zatrzymania w dniu 14.02.2012 r.;

IV.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie IV Wydział Karny z dnia 03 października 2014 r., sygn. akt IV K 803/13 za czyn z art. 62 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 05 września 2013 r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, z zaliczeniem na jej poczet okresu zatrzymania w dniu 05.09.2013 r.;

orzeka:

1.  na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 87 k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw łączy orzeczoną w wyroku opisanym w pkt II karę ograniczenia wolności z karą pozbawienia wolności orzeczoną w wyroku opisanym w pkt III i wymierza skazanemu K. K. (1) karę łączną 1 (jednego) roku i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w pkt 1 kary zalicza skazanemu okres odbywania kary w sprawie o sygn. akt IV K 1151/11 odbytej w formie kary zastępczej pozbawienia wolności od dnia 10.01.2014 r. do dnia 11.03.2014 r. oraz okres zatrzymania w dniu 14.02.2012 r. w sprawie o sygn. akt IV K 629/12 i okres odbywania kary w sprawie o sygn. akt IV K 629/12 od dnia 30.01.2017 r. do dnia 24.05.2017 r. (data wyroku);

3.  w pozostałym zakresie wyroki podlegające połączeniu podlegają odrębnemu wykonaniu;

4.  na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w zakresie wydania wyroku łącznego co do kar orzeczonych wyrokami opisanymi w pkt I i IV;

5.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego.

Sygn. akt IV K 172/17

UZASADNIENIE

K. K. (1) został skazany prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie III Wydział Karny z dnia 16 lipca 2009 r., sygn. akt III K 598/09, za czyn z art. 226 § 1 k.k. popełniony w dniu 11 marca 2009 r. na karę 2 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ z dnia 12 marca 2010 r. sygn. akt III Ko 242/10 orzeczono wobec skazanego karę zastępczą 30 dni pozbawienia wolności w zamian za niewykonaną karę ograniczenia wolności, postanowieniem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie VIII Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych z dnia 07 marca 2014 r. sygn. akt VIII Kow 433/14 udzielono skazanemu zezwolenia na odbycie reszty kary zastępczej pozbawienia wolności w zamian za karę ograniczenia wolności orzeczoną w sprawie o sygn. akt III K 1598/09 poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego;

II.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie IV Wydział Karny z dnia 24 lutego 2012 r. , sygn. akt IV K 1151/11 za czyn z art. 224 pkt 1 ustawy z dnia 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP popełniony w okresie od 13 czerwca 2011 r. do 30 czerwca 2011 r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ z dnia 18 stycznia 2013 r. sygn. akt IV Ko 1505/12 orzeczono wobec skazanego karę zastępczą 60 dni pozbawienia wolności w zamian za niewykonaną karę ograniczenia wolności, postanowieniem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie VIII Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych z dnia 07 marca 2014 r. sygn. akt VIII Kow 433/14 udzielono skazanemu zezwolenia na odbycie reszty kary zastępczej pozbawienia wolności w zamian za karę ograniczenia wolności orzeczoną w sprawie o sygn. akt IV K 1151/11 poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego;

III.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie IV Wydział Karny z dnia 16 września 2013 r., sygn. akt IV K 629/12 za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 14 lutego 2012 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 08 grudnia 2016 r. sygn. akt IV Ko 2998/16 zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności i zaliczono na jej poczet okres zatrzymania w dniu 14.02.2012 r.;

IV.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie IV Wydział Karny z dnia 03 października 2014 r., sygn. akt IV K 803/13 za czyn z art. 62 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 05 września 2013 r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, z zaliczeniem na jej poczet okresu zatrzymania w dniu 05.09.2013 r.

K. K. (1) wniósł o wydanie wyroku łącznego obejmującego jedynie sprawy wymienione w pkt III i IV.

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 2015, poz. 396), rozpoznając wniosek skazanego K. K. (1) o wydanie wyroku łącznego, Sąd stosował przepisy rozdziału IX ustawy z dnia 06 czerwca 1997 r. Kodeks Karny (art. 85 k.k. – 92 k.k.) w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie - z dniem 01 lipca 2015 r. - ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Zgodnie z art. 85 k.k. jeżeli sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu sąd orzeka karę łączną biorąc za podstawę kary osobno wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Zgodnie z art. 570 k.p.k. sąd wydaje wyrok łączny z urzędu lub na wniosek skazanego albo prokuratora, przy czym orzekając na wniosek skazanego sąd nie jest związany treścią złożonego wniosku i bierze po uwagę także wyroki niepowołane we wniosku, a znane sądowi z urzędu (podobnie: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach 24.04.2007 r., II AKa 52/07, LEX 330999).

Analizując przesłanki formalne warunkujące możliwość połączenia kar orzeczonych we wskazanych wyżej wyrokach i orzeczenia kary łącznej Sąd miał na uwadze treść uchwały Sądu Najwyższego z 25 lutego 2005 r. I KZP 36/04 (OSNKW 2005/2/13), zgodnie z którą zawarty w art. 85 k.k. zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa”. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie istnieją przesłanki do połączenia kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 24 lutego 2012 r. w sprawie o sygn. akt IV K 1151/11 (pkt II) z karą pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 16 września 2013 r. w sprawie o sygn. akt IV K 629/12 (pkt III) i orzeczenia wobec skazanego K. K. (1) kary łącznej pozbawienia wolności. Zauważyć bowiem należy, iż K. K. (1) przestępstwa przypisane mu w ww. wyrokach popełnił odpowiednio w okresie od 13 czerwca 2011 r. do 30 czerwca 2011 r. oraz w dniu 14 lutego 2012 r., zaś pierwszy nieprawomocny wyrok zapadł w dniu 24 lutego 2012 r. Wskazać także należy, iż wyrokiem opisanym w pkt III (sprawa o sygn. IV K 629/12) wymierzono skazanemu K. K. (1) karę pozbawienia wolności z zastosowaniem środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia jej wykonania, w stosunku do której następnie zostało wydane postanowienie o zarządzeniu wykonania kary. Stosownie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt IV KK 273/08 (Biul. PK 2009/3/28), taka kara w trakcie postępowania o wydanie wyroku łącznego jest traktowana jako bezwzględna kara pozbawienia wolności.

Zgodnie z art. 86 § 1 k.k. Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa (zasada absorpcji) do ich sumy (zasada kumulacji). Z przepisu tego wynika, że Sąd może zastosować zasadę asperacji. Zgodnie zaś z art. 87 k.k. w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że jeden miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności.

W związku z powyższym, a także mając na uwadze dyspozycję art. 86 § 1 k.k., należy wskazać, iż spośród wyroków podlegających połączeniu wskazanych w pkt II i III najwyższą z kar wymierzonych skazanemu K. K. (1) jest kara 1 roku pozbawienia wolności wymierzona w sprawie o sygn. akt IV K 629/12 (pkt III). Natomiast w sprawie o sygn. akt IV K 1151/11 (pkt II) orzeczono karę 4 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Rozważając, która z zasad wymiaru kary łącznej powinna być zastosowania wobec skazanego, Sąd kierował się m. in. poglądami wyrażonymi w orzecznictwie Sądu Najwyższego, w tym również tym zapatrywaniem, iż „ wydając wyrok łączny Sąd orzekający powinien rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto powinien rozważyć, czy okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej” (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 października 1983 roku, sygn. akt IV KR 213/83, OSNKW 1984 z. 5-6, poz. 65). Decydujące znaczenie przy wymiarze kary łącznej ma także wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary, w znaczeniu prewencji indywidualnej i ogólnej. Popełnienie przez skazanego wielu przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym przemawiającym za orzeczeniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 20 września 2001 r., sygn. akt II AKa 154/01).

Przy wymiarze kary łącznej Sąd rozważył stopień związku podmiotowo – przedmiotowego pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu. Przestępstwa objęte wyrokami wskazanymi w pkt II i III skierowane zostały przeciwko różnym rodzajowo dobrom prawnym, tj. przeciwko obowiązkom związanym z obronnością RP (wyrok z pkt II), z kolei przedmiotem ochrony występku objętego wyrokiem wskazanym w pkt III jest życie i zdrowie społeczeństwa jako całości (życie i zdrowie publiczne) oraz zabezpieczenie społeczeństwa przed swobodnym, niekontrolowanym, nielegalnym posiadaniem środków odurzających i psychotropowych. Przestępstw objętych ww. wyrokami skazany dopuścił się w odstępie niemal 8 miesięcy czasu. Z uwagi na powyższe okoliczności stwierdzić należy, że brak jest ścisłego związku podmiotowo - przedmiotowego, co przemawia przeciwko orzekaniu kary łącznej na zasadzie absorpcji.

Wymierzając K. K. (1) karę łączną Sąd uwzględnił także treść dotyczącej go opinii Zakładu Karnego we W., w której skazany ten aktualnie przebywa. Z opinii tej wynika, że zachowanie skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej oceniane jest jako poprawne. Skazany na poprawnym poziomie przestrzega porządku wewnętrznego oraz regulaminu wykonywania kary pozbawienia wolności, dotychczas nie był nagradzany regulaminowo ani karany dyscyplinarnie. Wobec przełożonych zachowuje się właściwie, nie było konieczności stosowania wobec niego środków przymusu bezpośredniego. Nie podejmował prób samobójczych ani nie dokonywał samouszkodzeń. Nie deklaruje przynależności do podkultury przestępczej. Karę pozbawienia wolności odbywa w systemie zwykłym, obecnie wyraża chęć na współudział w opracowaniu indywidualnego programu oddziaływania. Do popełnionych przestępstw prezentuje krytyczny stosunek. Skazany nie jest zatrudniony na terenie zakładu karnego z uwagi na krótki pobyt w izolacji, jest zainteresowany podjęciem pracy. Wyraża chęć uczestnictwa w programach resocjalizacyjnych i czynnym udziale w procesie resocjalizacji. Kontakt zewnętrzny w drodze widzeń i korespondencji utrzymuje z narzeczoną, matką oraz rodzeństwem.

Przy wymiarze kary łącznej Sąd miał również na względzie dotychczasowy sposób życia K. K. (1), w tym jego karalność, głównie za przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych (art. 226 § 1 k.k.), a także za występki posiadania wbrew przepisom ustawy środków odurzających (art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii), a więc przestępstwa charakteryzujące się znacznym stopniem ich społecznej szkodliwości, za które były już wymierzane wobec niego kary ograniczenia wolności oraz kara pozbawienia wolności, z zastosowaniem środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Reasumując wszystkie podniesione powyżej okoliczności Sąd uznał, iż wymierzona kara łączna 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności będzie karą adekwatną do całościowego zachowania skazanego, skłoni go też do poczynienia rzeczywistej refleksji nad własnym postępowaniem, uświadomi mu nieopłacalność wchodzenia w konflikty z prawem. Kara taka będzie też zdaniem Sądu karą sprawiedliwą w odczuciu społecznym, spełni swoje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W ocenie Sądu kara łączna pozbawienia wolności wymierzona na zasadzie absorpcji nie spełniłaby swoich funkcji w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej, a przede wszystkim nie byłaby sprawiedliwa w odczuciu społecznym. Należy zauważyć, iż sądy orzekające w poszczególnych sprawach, w których K. K. (1) został skazany dostosowały wymiar kary nie tylko do celów prewencyjnych, ale także do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów. Sąd wydający obecnie wyrok łączny nie jest uprawniony do ponownego rozważania tych okoliczności, które legły u podstaw wymiaru kar w osądzonych sprawach.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności Sąd zaliczył skazanemu okres odbywania kary w sprawie o sygn. akt IV K 1151/11 odbytej w formie kary zastępczej pozbawienia wolności od dnia 10.01.2014 r. do dnia 11.03.2014 r. oraz okres zatrzymania w dniu 14.02.2012 r. w sprawie o sygn. akt IV K 629/12 i okres odbywania kary w sprawie o sygn. akt IV K 629/12 od dnia 30.01.2017 r. do dnia 24.05.2017 r., tj. do daty wydania wyroku łącznego.

Na podstawie art. 572 k.p.k. wobec braku warunków do objęcia wyrokiem łącznym wyroków Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie: z dnia 16 lipca 2009 r., sygn. akt III K 568/09 (pkt I) i z dnia 03 października 2014 r., sygn. akt IV K 803/13 (pkt IV), Sąd w tym zakresie postępowanie umorzył.

Biorąc pod uwagę fakt, iż skazany K. K. (1) odbywa karę pozbawienia wolności Sąd zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego.