Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2017 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z powództwa R. K., K. K. (1), K. K. (2), M. K.,

przeciwko (...) SE z siedzibą w R.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) SE z siedzibą w R. na rzecz -powodów R. K., K. K. (1) kwoty po 12.448,77 zł (dwanaście tysięcy czterysta czterdzieści osiem zł 77/100 gr) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2013 r. do dnia zapłaty, przy czym od dnia 1.01.2016 r. w wysokości nie wyższej niż odsetki ustawowe za opóźnienie,
- powodów M. K., K. K. (2), kwoty po 4.149,59 zł (cztery tysiące sto czterdzieści dziewięć zł 59/100 gr) z odsetkami ustawowymi dnia 17 maja 2013 r. do dnia zapłaty, przy czym od dnia 1.01.2016 r. w wysokości nie wyższej niż odsetki ustawowe za opóźnienie,

II.  oddala powództwa R. K., K. K. (1), K. K. (2), M. K.,

III.  znosi między stronami koszty procesu.

IC 382/13

UZASADNIENIE

Powodowie:
K. K. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego:

- kwoty 25.000 zł tytułem zadośćuczynienie za krzywdę po śmierci syna A. K. z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

- kwoty 10.000 zł tytułem odszkodowania w związku ze znacznym pogorszeniem sytuacji życiowej po śmierci syna A. K. z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

- kwoty 1296,44 zł, tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od 24.01.2013 r. do 8.05.2013 r. od kwoty 35.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

R. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego:

- kwoty 25.000 zł tytułem zadośćuczynienie za krzywdę po śmierci syna A. K. z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

- kwoty 10.000 zł tytułem odszkodowania w związku ze znacznym pogorszeniem sytuacji życiowej po śmierci syna A. K. z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

- kwoty 1296,44 zł, tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od 24.01.2013 r. do 8.05.2013 r. od kwoty 35.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

K. K. (2) wniosła o zasądzenie od pozwanego:

- kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienie za krzywdę po śmierci brata A. K. z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

- kwoty 370,41 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od 24.01.2013 r. do 8.05.2013 r. od kwoty 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

M. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego:

- kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienie za krzywdę po śmierci brata A. K. z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

- kwoty 370,41 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od 24.01.2013 r. do 8.05.2013 r. od kwoty 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa,

oraz o zasądzenie kosztów procesu

Roszczenie swoje uzasadnili tym, że w dniu 26.02.2011 r. w S., doszło do wypadku komunikacyjnego, spowodowanego przez kierującego samochodem osobowym marki F. (...) rej. (...) 68AS. Na skutek obrażeń doznanych w wyniku wypadku śmierć poniósł drugi uczestnik kolizji A. K., który kierował samochodem marki P. nr rej. (...). Sprawca wypadku miał ważną polisy OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym.

W dniu 4.05.2012 r. strona powodowa zgłosiła pozwanemu roszczenie o wypłatę na rzecz K. K. (1) kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wyniku śmierci syna, kwoty 50.000 zł tytułem odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci syna, na rzecz K. K. (2) i M. K. kwoty po 50.000 zł tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wyniku śmierci brata.

Ubezpieczyciel przyjął, że poszkodowany w 70% przyczynił się do powstania szkody i wypłacił powodom K. K. (1) i R. K. kwoty po 6.589,71 zł tytułem zadośćuczynienia, a powodom K. K. (2) kwotę 5.071,62 zł, M. K. kwotę 4882,63 zł tytułem zadośćuczynienia.

W wyniku wypadku powodowie stracili najbliższą osobę. Śmierć A. kamińskiego była dla powodów ogromną tragedią. Wpłynęła negatywnie na stan ich zdrowia psychicznego oraz samopoczucie. Do chwili obecnej powodowie przeżywają śmierć A..

Zmarły A. K. często pomagał najbliższym wykonując wiele prac w gospodarstwie domowym, w tym pełnił funkcję domowego kierowcy i mechanika samochodowego. Partycypował w kosztach utrzymania domu. Pracował jako mechanik samochodowy, planował rozpoczęcie działalności gospodarczej i założenie własnego warsztatu naprawy samochodów. Rodzice pokładali w nim dużą nadzieję na poprawę swojej sytuacji, również finansowej. Śmierć A. kamińskiego spowodowała drastyczne pogorszenie sytuacji życiowej rodziny K.. Śmierć A. kamińskiego zmniejszyła szanse powodzenia powodów K. i R. K. w przyszłości. Rodzice mogli liczyć na pomoc syna w przyszłości, zwłaszcza na opiekę, pomoc i wsparcie finansowe na stare lata.

Powodowie nie zgadzają się ze stanowiskiem pozwanego, co do przyjęcia przyczynienie się A. kamińskiego do szkody w 70%.

Strona powodowa ostateczne stanowisko w sprawie przedstawiła w dniu 23.01.2013 r.zatem zasadne jest żądanie skapitalizowanych odsetek od dnia następnego, tj. od 24.01.2013 r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i orzeczenie o kosztach procesu.

W uzasadnienie swego stanowiska przyznał, że nie kwestionuje swojej odpowiedzialności w związku ze zdarzeniem z dnia 26.02.2011 r. i w toku postępowania likwidacyjnego ustalił należne powodom kwoty zadośćuczynienia, a po obniżeniu ich o ustalone przyczynienie w wysokości 70% dokonał wypłaty tytułem zadośćuczynienia kwot K. K. (1) i R. K. po 6.589,71 zł, K. K. (2) 5.071,62 zł, M. K. 4882,63 zł tytułem zadośćuczynienia. W przekonaniu pozwanego wypłacone kwoty w pełni rekompensują poczucie krzywdy u rodziców i rodzeństwa.

Niezasadne jest również żądanie powodów K. K. (1) i R. K. o wypłatę odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej w wyniku śmierci syna, gdyż powodowie nie przedstawili na to żadnych dowodów.

Odnośnie żądania odsetek to winny być one w przypadku uwzględnienia zasądzone od daty wyrokowania.

W piśmie z dnia 28.12.2015 r. powodowie wskazali, że dochodzone kwoty uwzględniają 50% przyczynienia się A. K. do szkody (k.444-445)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26.02.2011 r. w S. na skrzyżowaniu ulic (...) (...) (...)doszło do wypadku drogowego. Sprawca wypadku L. B., kierując samochodem marki F. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że nie zachowała szczególnej ostrożności przed wyjazdem z drogi podporządkowanej na skrzyżowanie z drogą z pierwszeństwem przejazdu i skręcając w lewo nie ustąpiła pierwszeństwa poruszającemu się drogą z pierwszeństwem przejazdu A. K., kierującemu samochodem osobowym marki P. nr rej. (...). W wyniku kierującemu samochodem osobowym marki P., A. K. uderzył przodem i lewym bokiem w samochód marki F. (...) zjechał na prawe pobocze i uderzył w przydrożne drzewo. W momencie wypadku A. K. był w stanie nietrzeźwości i poruszała się z administracyjnie niedozwoloną prędkością. W wyniku doznanych w następstwie tego wypadku obrażeń ciała, A. K. zmarł 5.03.2011 r.

L. B., poprzednio E., prawomocnym Wyrokiem Sądu Rejonowego w(...)z dnia 17.12.2012 r. w sprawie II K 267/12, została skazana za spowodowanie tego wypadku. (dowód: wyrok k.421 akt II K 267/12)

W momencie wypadku A. K. poruszała się z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość na tym odcinku drogi w granicach ok.61-70 km/h. Bezpośrednią przyczyną wypadku było nieprawidłowe wykonanie manewru wjazdu na drogę z pierwszeństwem przejazdu z jednoczesnym wykonywaniem manewru skrętu w lewo przez L. B.. A. K. jadąc z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość nie zareagowała na zagrożenie, nie hamował po zauważeniu samochodu na tor jego ruchu czym przyczynił się do wypadku. Miał on możliwość wykonania manewrów obronnych i uniknięcia zaistnienia wypadku gdyby po zauważeniu wjeżdżającego samochodu F. (...) rozpoczął gwałtowne hamowanie. (dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych S. T. k. 307-327, k.410-418)

W momencie wypadku A. K. nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa. Zapięcie pasów bezpieczeństwa miałoby zasadnicze znaczenie dla uniknięcia doznanych obrażeń, które spowodowały śmierć A. K., tj. obrażeń głowy. Zapięcie pasów bezpieczeństwa spowodowałoby, bowiem zatrzymanie ciała w fotelu, a co za tym idzie nie doszłoby do urazu czaszki a do innych obrażeń np. miednicy, które prawdopodobnie nie skutkowałyby jego śmiercią. Alkohol w stężeniu stwierdzonym u A. K. miał zasadnicze znaczenie dla jego zachowania podczas wypadku, braku jakiejkolwiek reakcji obronnej mającej na celu uniknięcie uderzenia w drzewo. (dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej P. S. k. 259- 264, 357-361, 384-385, 432-433)

A. K. pracowała w zakładzie mechaniki samochodowej od października 2008 r. do daty wypadku. Jego zarobki kształtowały się w wysokości najniższego wynagrodzenia krajowego. Z tytułu wykonywanej pracy nie otrzymywała premii czy dodatków. Czasami dorabiał wykonując prace naprawcze. A. K. gdy mieszkał z rodzicami dokładał się do kosztów utrzymania. Na rok przed wypadkiem wyprowadził się z domu rodziców, zamieszkała na stancji razem ze swoją dziewczyną. Często odwiedzał rodziców. A. K. miał dobre relacje z rodzicami i z rodzeństwem. Pomagał im, przy koszeniu trawy, naprawie samochodów, przygotowaniu opału na zimę. W zamian za świadczoną pomoc w naprawach samochodów ojciec również mu pomagał, zawoził mu opał na stancję. Pomagał również przy naprawie dachu, budowaniu garażu. Pozostałe dzieci K. i R. K. również im pomagały.

A. K. rozmawiał z ojcem i bratem na temat samochodów. Rozmawiał z siostrą. Z bratem M. grał w gry. W razie potrzeby woził członków rodziny samochodem. Rodzeństwo, K. i M., zabierał do ciotki na działkę pod namiot. W okresie letnim rodzina spotykała się przy grillu. Płacił K. za umycie mu samochodu, przywoził jej prezenty i dawał pieniądze w wysokości 100 zł. Bratu M. K. również dawał pieniądze na jego potrzeby. Rodzicom przywoził artykuły spożywcze i przekazywał im drobne kwoty. K. K. (2) odwiedzała brata w S., chodzili razem na koncerty, zakupy. M. K. także odwiedzał brata w S.. A. kamiński planował założyć rodzinę, otworzyć własny warsztat naprawy samochodów na nieruchomości rodziców i prowadzić go przy pomocy ojca.

W dacie śmierci syna powód K. K. (1) pracował zawodowo i nadal pracuje w tym samum zakładzie. Powódka R. K. zajmowała się prowadzeniem domu. K. K. (2) w chwili śmierci brata uczyła się w gimnazjum, kontynuowała naukę po jego śmierci. M. K. w dacie śmierci brata uczył się. Obecnie pracuje zawodowo, planuje założyć rodzinę.

Po śmierci A. K. stosunki w rodzinie uległy zmianie. Śmierć A. była dla nich szokiem. Przez okres 2 tygodni od daty śmierci syna K. K. (1) przyjmował leki uspakajające, był wtedy wyciszony. R. K. przyjmowała i nadal przyjmuje leki uspakajające po śmierci syna. Nie może się otrząsną, jest płaczliwa. M. K. odczuwał smutek po śmierci brata, przechowuje jego ubrania. K. K. (2) po śmierci brata przez pewien okres czasu przyjmowała leki uspakajające, ma jego zdjęcia w pokoju, pielęgnuje jego pamięć.

Do chwili obecnej powodowie odczuwają ból po śmierci A. K., bardzo im jej brakuje. Wspominają Zmarłego ale starają się nie robić tego często gdyż wiąże się to z bólem. Często odwiedzają jej grób.

Po śmierci A. K. sytuacja materialna rodziców K. i R. K. nie uległa pogorszeniu. Obecnie mieszkają z córką K. i synem M.. M. dokłada się do kosztów utrzymania domu. Korzystają z pomocy pozostałych dzieci. Syn D. K. wraz z rodziną mieszka w pobliżu ich miejsca zamieszkania. Wykonanie większych napraw w samochodzie K. K. (1) zleca warsztatom, wcześniej prace te wykonywał A.. K. i R. K. nie wynajmują pracowników w celu wykonania innych prac, które wcześniej wykonywał A..

(dowód: akt zgonu k. 84, deklaracje podatkowe k. 207-247, dokumentów akt II K. 267/12 k. 15-17, 38-39, 104-133, 136-143, 200-203, zeznania świadków W. M. k. 184 odwr, J. M. k. 185, E. K. k. 185, K. K. (5) k. 185 odwr, J. K. k. 194 odwr., S. K. k. 184 odwr, L. B. k. 184 odwr.-185, k. 277 akt IIK 267/12, k.383 akt IIK 267/12, M. B. k. 195 i k.12 akt II K 267/12, zeznań powodów K. K. (2) k. 195, K. K. (1) k. 252 odwr, M. K. k. 252 odwr.-253, R. K. k. 253)

Powodowie po śmierci A. K. nie leczyli się psychiatrycznie ani psychologicznie. Powód K. K. (1) po śmierci syna przez okres ok. dwóch tygodni odczuwała zmęczenie, nie angażowała się w wykonywanie obowiązków zachowywał się agresywnie, miał napady płaczu, doświadczył złego samopoczucia, był zamyślony, nie maił apetytu, miał problemy ze snem. Przez ten okres przebywał w domu brał tabletki uspakajające. Następnie wrócił do pracy Pomimo śmierci syna nadal spotykał się i spotyka z rodziną z powodu różnych okazji i bez okazji. P{o około roku zaczął normalnie funkcjonować. Powódka R. K. po śmierci syna przyjmowała leki upajające i nadal je przyjmuje. Doświadczyła trudności ze snem, nie miała apetytu, towarzyszył jej niepokój i poczucie zmęczenia, miała napady płaczu, traci nad sobą panowanie częściej niż zwykle, ma trudności z koncentracją. Przez około rok nie uczestniczyła w życiu rodzinnym. Rodzina spotyka się przy okazji świat. Obecnie podjęła czynności, jakimi zajmowała się przed śmiercią syna, dba o gospodarstwo domowe. Dużo czasu spędza na powietrzu. Zajmuje się wnukiem. Powódka K. K. (2) po śmierci brata płakała, miała żal. W okresie po wypadku do śmierci brata nie chodziła do szkoły. Po pogrzebie brata wróciła do szkoły. Ukończyła gimnazjum i rozpoczęła naukę w liceum. Z czasem powódce było lżej. Spotyka się z rodziną. Powodowi M. K. ciężko było pogodzić się ze śmiercią brata, nie miał apetyty, chęci do życia, nie spotykał się ze znajomymi, zaczął być nerwowy. Około roku zajęło mu dojście do siebie. Spotykają się rodzinnie bardzo często. Obecnie powód jest zadowolony z pracy. Planuje wziąć ślub. Nie ma trudności ani problemów. (dowód: pisemna opinia biegłego psychologa J. O. k. 470 -495)

Pełnomocnik powodów pismem z dnia 4.05.2012 r. zgłosił pozwanemu roszczenie o wypłatę na rzecz K. K. (1) kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wyniku śmierci syna, kwoty 50.000 zł tytułem odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci syna, na rzecz K. K. (2) i M. K. kwoty po 50.000 zł tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wyniku śmierci brata.

Decyzjami z dnia 23.01.2014 r. pozwany przyznał tytułem zadośćuczynienia po śmierci A. kamińskiego K. K. (1) kwotę 22.344,43 zł, R. K. kwotę 21.965,70 zł, K. K. (2) kwotę 16.905,41 zł, M. K. kwotę 16.275,42 zł. Pozwany uznał, że Zmarły przyczynił się do zdarzenia w 70% i w związku z tym pomniejszył przyznane powodom kwoty zadośćuczynienia i wypłacił K. K. (1) i kwotę 6.703,33 zł, R. K. kwotę (...),71, K. K. (2) kwotę 5.071,62 zł, M. K. kwotę 4882,63 zł. (dowód: dokumenty k.91-109, akta szkody k. 562)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powodowie dochodzą zadośćuczynienie na podstawie art.446 § 4 k.c. Zdaniem Sądu, w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego roszczenie powodów o zasądzenie kwoty zadośćuczynienia, co do zasady zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym jest w sprawie, że sprawca wypadku w wyniku, którego śmierć poniósł A. K. miał zawartą umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z pozwanym towarzystwem ubezpieczeniowym. Pozwany nie kwestionowała, co do zasady swojej odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 26.02.2011 r. Stwierdził, że zadośćuczynienie wypłacone powodom w wysokości w toku postępowania likwidacyjnego rekompensuję krzywdę, jaką doznali on na skutek zdarzenia w wyniku którego śmierć poniósł A. K..

Ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odpowiada za szkodę w takich granicach, w jakich ponosiłby ja ubezpieczony.(por. orz. SN z 6.04.2004 r. ICK 557/03) W razie zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wystąpienie przewidzianego w niej wypadku ubezpieczonego wywołuje ten skutek, że ubezpieczony może liczyć na zwolnienie go przez ubezpieczyciela z obowiązku zapłaty odszkodowania należnego poszkodowanego. (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9.10.2003 r.IACa 452/03)

Kodeks cywilny nie formułuje żadnych kryteriów, jakimi należy się kierować przy określeniu wysokości odpowiedniej kwoty zadośćuczynienia, ale judykatura przyjmuje szereg elementów i okoliczności, które pozwalają na dokonanie właściwego wyważenia zadośćuczynienia za krzywdę wyrażonego w pieniądzu. Zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość (wyrok SN z dnia 12 września 2002 roku, sygn. akt IV CKN 1266/00). Prawidłowo ustalona wysokość sumy pieniężnej, jaka byłaby kwotą odpowiednią dla wyrażenia zadośćuczynienie za krzywdę, powinna być, zatem ustalona po uwzględnieniu wszelkich okoliczności, ustalonych w konkretnej sprawie, a odnoszących się do rozmiaru tej krzywdy, która utożsamiana jest z negatywnymi przeżyciami w sferze psychicznej człowieka, objawia się przede wszystkim w dotkliwych ujemnych przeżyciach psychicznych, bólu, żalu, poczuciu straty i osamotnienia, utraty oparcia dotychczas otrzymywanego od bliskiej osoby, której śmierć nastąpiła niespodziewanie. Uwzględnieniu przy tym wymaga intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rolę w rodzinie pełnioną przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń w dotychczasowym funkcjonowaniu poszkodowanego, będących skutkiem śmierci osoby bliskiej. Trzeba także mieć na uwadze stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, a także wiek pokrzywdzonego (wyrok SN z dnia 3 czerwca 2011 roku, sygn. akt III CSK 279/10)

Odnosząc powyższe do warunków niniejszej sprawie stwierdzić należy, że zadośćuczynienie przyznane powodom przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego nie rekompensuje krzywdy, jakiej doznali na skutek śmierci syna i brata

Więź emocjonalna łącząca osoby bliskie jest dobrem osobistym, a więc doznany na skutek śmierci osoby bliskiej uszczerbek może polegać nie tylko na osłabieniu aktywności życiowej i motywacji do przezwyciężenia trudności przez pozostałych przy życiu członków rodziny, lecz także następstwem naruszenia tej relacji między osobą zmarłą a jej najbliższymi (por.orz. SA we W. z 10.02.2012 r. IACa 1380/11) Naruszenie tego dobra stanowi dalece większą dolegliwość psychiczną dla członka rodziny zmarłego niż w przypadku innych dóbr, a jego skutki rozciągają się na całe życie osób bliskich.

Z wiarygodnych zeznań świadków W. M., J. M., E. K., K. K. (5) oraz powodów wynika, bowiem że relacje powodów ze Zmarłym były bardzo dobre. A. K. pomagał rodzicom, przy koszeniu trawy, naprawie samochodów, przygotowaniu opału na zimę. K. K. (1) zeznał, że w zamian za świadczoną pomoc w naprawach samochodów mu pomagał synowi, zawoził mu opał na stancję. A. K. jak zeznali powodowie pomagał również przy naprawie dachu, budowaniu garażu. K. i R. K. podali, że pozostałe dzieci również im pomagały. Z zeznań świadków i powodów wynika, że A. K. miał wspólne zainteresowania z ojcem i bratem M., a mianowicie samochody. Z bratem M. grał również w gry dawał mu pieniądze na jego potrzeby. Prowadził rozmowy z siostrą K. K. (2), wspomagał ją finansowo, płacił jej za umycie mu samochodu, przywoził jej prezenty i dawał pieniądze w wysokości ok. 100 zł na zaspokojenie swoich potrzeb. K. i M., zabierał do ciotki na działkę pod namiot. Z ich zeznań wynika również, że na rok przed śmiercią zamieszkał na stancji w S. ze swoją dziewczyną. W dacie wypadku pracował w Zakładzie (...) w S.. Zeznali oni, że często odwiedzał rodziców, przywoził im wówczas artykuły spożywcze i przekazywał im drobne kwoty. W razie potrzeby woził członków rodziny samochodem. W okresie letnim rodzina spotykała się przy grillu. K. K. (2) odwiedzała brata w S., chodzili razem na koncerty, zakupy. M. K. także odwiedzał brata w S.. A. K. planował założyć rodzinę, otworzyć własny warsztat naprawy samochodów na nieruchomości rodziców i prowadzić go wspólnie z ojcem.

Świadkowie W. M., J. M., E. K., K. K. (5) oraz powodów zeznali, że po śmierci A. K. stosunki w rodzinie uległy zmianie, śmierć A. była dla nich szokiem. K. K. (1) przez okres 2 tygodni od daty śmierci syna przyjmował leki uspakajające, był wtedy wyciszony. R. K. przyjmowała i nadal przyjmuje leki uspakajające po śmierci syna, nie może się otrząsną, jest płaczliwa. M. K. odczuwał smutek po śmierci brata, przechowuje jego ubrania. K. K. (2) po śmierci brata przez pewien okres czasu przyjmowała leki uspakajające, ma jego zdjęcia w pokoju, pielęgnuje jego pamięć. Do chwili obecnej powodowie odczuwają ból po śmierci A. K., bardzo im go brakuje. Wspominają Zmarłego, ale starają się nie robić tego często gdyż wiąże się to z bólem. Często odwiedzają jej grób.

Powodowie zeznali, że w dacie śmierci syna, powód K. K. (1) pracował zawodowo i nadal pracuje w tym samum zakładzie, powódka R. K. zajmowała się prowadzeniem domu i nadal to robi, K. K. (2) w chwili śmierci brata uczyła się w gimnazjum, kontynuuje naukę po jego śmierci a M. K. w dacie śmierci brata uczył się, obecnie pracuje zawodowo, planuje założyć rodzinę. Powodowie zeznali, że nie korzystali z pomocy psychiatry lub psychologa po śmierci A..

Opierając się na tych zeznaniach, zdaniem Sądu należy przyjąć, że relacje powodów ze Zmarłym były bardzo dobre, rodzina wspierała się wzajemnie, jednak łączyły ich typowe relacje rodzinne.

Z wiarygodnej pisemnej opinii biegłej psychologa J. O. wynika, że powodowie po śmierci A. K. nie leczyli się psychiatrycznie ani psychologicznie. Powód K. K. (1) po śmierci syna przez okres ok. dwóch tygodni odczuwała zmęczenie, nie angażowała się w wykonywanie obowiązków zachowywał się agresywnie, miał napady płaczu, doświadczył złego samopoczucia, był zamyślony, nie maił apetytu, miał problemy ze snem, przez ten okres przebywał w domu brał tabletki uspakajające, następnie wrócił do pracy. Po około roku zaczął normalnie funkcjonować. Natomiast powódka R. K. po śmierci syna przyjmowała leki upajające i nadal je przyjmuje, doświadczyła trudności ze snem, nie miała apetytu, towarzyszył jej niepokój i poczucie zmęczenia, miała napady płaczu, traci nad sobą panowanie częściej niż zwykle, ma trudności z koncentracją. Przez około rok nie uczestniczyła w życiu rodzinnym. Obecnie podjęła czynności jakimi zajmowała się przed śmiercią syna, dba o gospodarstwo domowe. Dużo czasu spędza na powietrzu. Zajmuje się wnukiem. Odnośnie powódki K. K. (2) to po śmierci brata płakała, miała żal, w okresie po wypadku do śmierci brata nie chodziła do szkoły, po pogrzebie brata wróciła do szkoły, ukończyła gimnazjum i rozpoczęła naukę w liceum. Z czasem powódce było lżej. Powodowi M. K. ciężko było pogodzić się ze śmiercią brata, nie miał apetyty, chęci do życia, nie spotykał się ze znajomymi, zaczął być nerwowy. Około roku zajęło mu dojście do siebie. Spotykają się rodzinnie bardzo często. Obecnie powód jest zadowolony z pracy. Planuje wziąć ślub. Nie ma trudności ani problemów. Pomimo śmierci syna i brata rodzina nadal spotykał się z powodu różnych okazji i bez okazji.

W świetle powyższych rozważań, mając na uwadze utratę przez powodów syna w przypadku K. K. (1) i R. K., brata dla K. K. (2) i M. K., z którym łączyły ich bardzo dobre stosunki, z którym spędzali czas wolny, a jednocześnie, że były to typowe stosunki rodzinne a nie wyjątkowa więź oraz, że powodowie przeszli etap żałoby po śmierci A. K. i zaakceptowali zmienioną sytuację, w sposób prawidłowy zaakceptowali jego śmierć, odejście A. nie zaburzyło ich rodzinnego i społecznego funkcjonowania, ułożyli sobie życie okoliczności te przemawiają za ustaleniem, że należy się powodom K. K. (1) i R. K. kwota po70.000 zł a powodom K. K. (2) i M. K. kwota po 40.00 zł tytułem zadośćuczynienia

Za spowodowanie wypadku z dnia 26.02.2011 r., w wyniku którego śmierć poniósł A. K. została uznana L. B., poprzednio E., która prawomocnym Wyrokiem Sądu Rejonowego (...)z dnia 17.12.2012 r. w sprawie II K 267/12, została skazana za spowodowanie tego wypadku.

Powodowie ostatecznie przyznali, że przyczynił się on do zaistnienie szkody ustalając wysokość przyczynienie na 50%. Pozwany podnosił, że poszkodowany przyczynił się do szkody w 70%.

Opierając się na wiarygodnych opiniach biegłych: z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych S. T. i z zakresu medycyny sądowej P. S., zdaniem sądu należy przyjąć, że A. K. przyczynił się do zaistnienie szkody w 70%.

Biegły z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych S. T. zaopiniował, że w momencie wypadku A. K. poruszała się z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość na tym odcinku drogi w granicach ok.61-70 km/h, bezpośrednią przyczyną wypadku było, co prawda, nieprawidłowe wykonanie manewru wjazdu na drogę z pierwszeństwem przejazdu z jednoczesnym wykonywaniem manewru skrętu w lewo przez L. B., jednakże A. K. jadąc z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość nie zareagowała na zagrożenie, nie hamował po zauważeniu samochodu na torze jego ruchu czym przyczynił się do wypadku. Biegły stwierdził, że miał on możliwość wykonania manewrów obronnych i uniknięcia zaistnienia wypadku gdyby po zauważeniu wjeżdżającego samochodu F. (...) rozpoczął gwałtowne hamowanie.

Natomiast biegły z zakresu medycyny sądowej P. S. w swoich opiniach stwierdził, że w momencie wypadku A. K. nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa. Zapięcie pasów bezpieczeństwa miałoby zasadnicze znaczenie dla uniknięcia doznanych obrażeń, które spowodowały śmierć A. K., tj. obrażeń głowy albowiem zapięcie pasów bezpieczeństwa spowodowałoby zatrzymanie ciała w fotelu, a co za tym idzie nie doszłoby do urazu czaszki, a do innych obrażeń np. miednicy, które prawdopodobnie nie skutkowałyby jego śmiercią. Alkohol w stężeniu stwierdzonym u A. K. miał zasadnicze znaczenie dla jego zachowania podczas wypadku, skutkował brakiem jakiejkolwiek reakcji obronnej mającej na celu uniknięcie uderzenia w drzewo.

Sąd podzielił opinie biegłych gdyż stanowią one przekonujący i miarodajny dowód w sprawie. Odzwierciedlają staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności, podania przyczyny, które doprowadziły do przyjętej konkluzji. Jednocześnie opinii tych nie podważają inne dowody zebrane w sprawie.

Mając zatem na uwadze, że A. K. w momencie wypadku poruszała się z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość na tym odcinku drogi, nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa i kierował samochodem będąc w stanie nietrzeźwości, co skutkowało brakiem jego manewrów obronnych na zaistniałą sytuacje w celu uniknięcia wypadku, w sytuacji gdyby podjął po zauważeniu wjeżdżającego samochodu F. (...) rozpoczął gwałtowne hamowanie uniknąłby zderzenia, przemawia to za przyjęciem przyczynienia w wysokości 70%.

Należne powodom kwoty zadośćuczynienie, sąd, zatem obniżył o 70% oraz o kwoty wypłacone przez ubezpieczyciela. Zasądził, zatem od pozwanego na rzecz powoda K. K. (1) i R. K. kwoty po 12.000 zł, powodów K. K. (2) i M. K. po 4.000 zł. Od tych kwot sąd policzył odsetki skapitalizowane za okres od 24.01.2013 r. do 8.05.2013 r. Z dokumentów zebranych w sprawie i akt szkody wynika, że powodowie pismem z dnia 4.05.2012 r. zgłosił pozwanemu roszczenie o wypłatę na rzecz K. K. (1) kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wyniku śmierci syna, kwoty 50.000 zł tytułem odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci syna, na rzecz K. K. (2) i M. K. kwoty po 50.000 zł tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wyniku śmierci brata. Decyzjami z dnia 23.01.2014 r. pozwany przyznał powodom kwoty tytułem zadośćuczynienia. Uznając, że powodom należała się kwota zadośćuczynienie w wysokości ustalonej przez sąd, w dacie, od której żądają oni odsetek skapitalizowanych, sąd zasądził kwoty tych odsetek. W przypadku K. K. (1) i R. K. są to kwoty po 448,77 zł, a w przypadku K. K. (2) i M. K. kwoty po 149,59 zł.

Zdaniem sądu, nie zasługuje natomiast na uwzględnienie żądanie powodów K. K. (1) i R. K. o zasądzenie kwoty odszkodowania po 10000 zł z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci syna A. K..

Odszkodowanie określone w art. 446§3 k.c. obejmuje szkody majątkowe, często nieuchwytne lub trudne do obliczenia, prowadzące do pogorszenia sytuacji życiowej osoby najbliższej i takie, które nie ulegają uwzględnieniu przy zasądzaniu renty. Odszkodowanie nie uwzględnia wynagrodzenia pieniężnego za cierpienie moralne, będące następstwem śmierci poszkodowanego. Pogorszenie sytuacji życiowej polega nie tylko na pogorszeniu obecnej sytuacji materialnej, ale także na utracie realnej możliwości polepszenia warunków życia.

Odszkodowanie należne na podstawie art. 446§3 k.c. nie jest pełnym w rozumieniu art. 361§2 kc, skoro jest „stosownym” świadczeniem, to jest takim, które posłuży przystosowaniu się uprawnionego do zmienionych warunków. Nie obejmuje utraty wszystkich możliwych w przyszłości korzyści od osoby, która utraciła życie. Przy określaniu wysokości dochodzonego roszczenia nie można więc brać pod uwagę rachunkowego wyliczenia strat poniesionych przez poszkodowanego na skutek nieotrzymania części zarobków zmarłego, która przypadała na poszkodowanego w czasie jego życia (wyrok Sąd Najwyższego z dnia 14 marca 2007r., ICSK 465/06).

Pogorszenie sytuacji życiowej dotyczy także utraty realnej możliwości samej stabilizacji warunków życiowych lub ich realnego polepszenia.

Świadkowie J. K. i S. K. zeznali, że A. K. pracował w prowadzonym przez nich warsztacie mechaniki samochodowej od 2008 r., otrzymywał wynagrodzenie w wysokości najniższego wynagrodzenia krajowego. Potwierdzają to złożone deklaracje podatkowe A. K..

Powód K. K. (1) w chwili śmierci syna pracował zawodowo. Nadal pracuje w tym samym zakładzie pracy. Z przedstawionych deklaracji podatkowych wynika, że jego wynagrodzenie nie uległo pogorszeniu. R. K. nie pracowała zawodowo, zajmowała się domem i nadal tym się zajmuje. M. oni zaspokojone potrzeby mieszkaniowe. Z zeznań świadków E. K. i K. K. (5) oraz powodów wynika, że A. K. przekazywał im drobne kwoty podczas swoich odwiedzin, przywoził im artykuły spożywcze i chemiczne. Świadkowie W. M., J. M., E. K. oraz powodowie zeznali, że po śmierci A. K. sytuacja materialna rodziców K. i R. K. nie uległa pogorszeniu. Powodowie podali, że obecnie mieszkają z córką K. i synem M.. M. dokłada się do kosztów utrzymania domu, korzystają z pomocy pozostałych dzieci. Syn D. K. wraz z rodziną mieszka w pobliżu ich miejsca zamieszkania. Wykonanie większych napraw w samochodzie K. K. (1) zleca warsztatom, wcześniej prace te wykonywał A.. K. i R. K. nie wynajmują pracowników w celu wykonania innych prac, które wcześniej wykonywał A..

Ocena, czy nastąpiło znaczne pogorszenie sytuacji członków rodziny zmarłego nie może odnosić się wyłącznie do stanu z dnia śmierci poszkodowanego, ale musi prowadzić do porównania hipotetycznego stanu odzwierciedlającego sytuację, w jakiej w przyszłości znajdowaliby się bliscy zmarłego, do sytuacji, w jakiej znajdują się w związku ze śmiercią poszkodowanego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 kwietnia 2001r., IACa 23/01 – Wokanda 2002/7-8/77).

Pod pojęciem znacznego pogorszenia sytuacji życiowej należy rozumieć nie tylko pogorszenie sytuacji materialnej osoby bliskiej zmarłego poszkodowanego, ale także pogorszenie sytuacji takiej osoby w zakresie pozaekonomicznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2007r., V CSK 459/06, LEX 277273).

Wreszcie w tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 czerwca 2004r., IV CK 445/03 (LEX 173555) stwierdzając, że znaczne pogorszenie sytuacji życiowej obejmuje niekorzystne zmiany bezpośrednio w sytuacji materialnej najbliższych członków rodziny zmarłego jak też zmiany w sferze dóbr niematerialnych, które rzutują na ich sytuację materialna. Sam ból, poczucie osamotnienia, krzywdy i zawiedzione nadzieje po śmierci dziecka nie stanowią podstawy do żądania odszkodowania. Jeśli jednak te negatywne emocje wywołały chorobę, osłabienie aktywności życiowej i motywacji do przezwyciężania trudności dnia codziennego to, bez dociekania konkretnych zdarzeń lub stopnia ich prawdopodobieństwa, można na zasadzie domniemania faktycznego (art. 231 kpc) przyjąć, że pogorszyły one dotychczasową sytuację życiową osoby z najbliższego kręgu rodziny zmarłego. Podobnie wypowiedział się Sąd najwyższy w wyroku z dnia 18 lutego 2004r., V CK 269/03 (LEX 238971).

Oceniając sytuację materialną powodów w chwili śmierci ich syna i obecnie należy stwierdzić, że nie zostały spełnione przesłanki do przyznania odszkodowania, mimo że cierpienie psychiczne osłabiło aktywność życiową bezpośrednio po jego śmierci, to nie spowodowało utraty możliwości polepszenia warunków życia w przyszłości i niekorzystnego ograniczenia planów życiowych.

Żądanie zapłaty odszkodowania w kwocie po 10.000 zł na rzecz każdego z powodów nie znajduje żadnego uzasadnienia w materiale dowodowym i podlega oddaleniu.

Mając na uwadze, że żądania powodów zostały uwzględnione częściowo, Sąd koszty procesu między stronami wzajemnie zniósł na podstawie art.100 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)