Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017 r. w Suwałkach

sprawy z powództwa A. Ś.

przeciwko J. K.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanej J. K. na rzecz powoda A. Ś. kwotę 4.851,08 zł (cztery tysiące osiemset pięćdziesiąt jeden złotych 08/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2016 roku do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanej J. K. na rzecz powoda A. Ś. kwotę 1977,00 zł (jeden tysiąc dziewięćset siedemdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

III.  Nakazuje pobrać od pozwanej J. K. na rzecz Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego w Suwałkach kwotę 1236,00 zł (jeden tysiąc dwieście trzydzieści sześć złotych 00/100) tytułem brakujących kosztów postępowania.

IV.  Nakazuje zwrócić powodowi A. Ś. kwotę 600,00 zł (sześćset złotych 00/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wydatków.

SSR Edyta Staszkiewicz-Tkacz

Sygn. akt I C. 1258/16

UZASADNIENIE

Powód A. Ś. w pozwie skierowanym przeciwko J. K. domagał się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 4.851,00 zł wraz z odsetkami od dnia 16.03.2016r. do dnia zapłaty oraz kosztami postepowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w dniu 27.09.2015r. w S. przy ul. (...) kierując samochodem S. nr rej. (...) podczas manewru parkowania pasażer pojazdu V. (...) nr rej (...) otwierając drzwi nie zachował należytej ostrożności czym spowodował uszkodzenia jego samochodu. J. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 10.11.2015r. w sprawie II.W. 484/15 została uznana za winną tego, że będąc pasażerką samochodu marki V. (...) nr rej. (...) nie zachowując ostrożności, nie upewniła się podczas otwierania drzwi, na skutek czego uderzyła we wjeżdżający pojazd marki S. nr rej. (...), czym spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa innym osobom, tj. wykroczenia z art. 98 kw. W wyniku działania pozwanej uszkodzeniu uległ lewy błotnik, przednie lewe drzwi oraz obudowa lewego luterska wstecznego. Towarzystwo (...), gdzie był ubezpieczony samochód V. (...) nr rej. (...), odmówiło wypłaty odszkodowania ze względu na to, iż pasażer nie był właścicielem pojazdu. Koszt naprawy samochodu wyniósł 4.174,58 zł, zaś koszt najmu pojazdu zastępczego to kwota 676,50 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 16.03.2016 r. w sprawie I Nc 869/16 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Suwałkach I Wydziale Cywilnym uwzględnił roszczenie powoda w całości oraz zasądził na rzecz powoda kwotę 4.851,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 16.03.2016r. do dnia zapłaty oraz kwotę 60,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Pozwana J. K. zaskarżyła w całości przedmiotowy nakaz zapłaty i wywiodła od niego sprzeciw. Wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenia kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu podniosła, iż żądanie powoda jest bezzasadne i w związku z tym podlega oddaleniu. Wskazała, iż nie ponosi winy za zdarzenie z dnia 27.09.2015r.. Powód nie zachował należytej ostrożności. Powód powinien był zatrzymać pojazd i kontynuować jazdę w momencie, gdy już miał wolny przejazd. Zdarzenie miało miejsce na parkingu i kierowca powinien dostosować prędkość i obserwować stojące pojazdy. Z ostrożności procesowej podniosła, iż jedynie mogła przyczynić się do zdarzenia. Odnośnie wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach podniosła, iż nie wiąże on Sądu rozpoznającego sprawę, bowiem został on wydany w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Z ostrożności procesowej zakwestionowała również wysokość roszczeń powoda. Brak również jest uzasadnienia do żądania kosztów wynajmu pojazdu zastępczego aż za 5 dni.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 27 września 2015 r. w S. doszło do zdarzenia w wyniku którego został uszkodzony samochód marki S. (...) nr rej. (...) należący do A. Ś.. Zdarzenie miało miejsce na parkingu przy ulicy (...) i ulicy (...) (w pobliżu marketu Biedronka). Kierujący samochodem S. (...) – A. Ś. wjeżdżał przodem na wyznaczone miejsce parkingowe, omijał po swojej lewej stronie zaparkowany równolegle samochód V. (...). W trakcie parkowania samochodu S. (...) i omijania samochodu V. (...) jego pasażerka, siedząca na tylnej kanapie samochodu J. K., otwierała tylne drzwi i uszkodziła parkujący, znajdujący się w ruchu samochód marki S.. J. K. podejmując decyzję o otwarciu drzwi nie zachowała należytej ostrożności, nie upewniła się czy na miejsce parkingowe obok na które zamierza wysiąść nie nadjeżdża inny pojazd. O. ona drzwi w chwili gdy S. był w trakcie manewru omijania samochodu V. (...). (dowód – zeznania stron k. 178v-179v, zeznania świadków M. Ś. – k.75 , K. Ś. k. 128-128v, D. H., częściowe zeznania świadków D. M., E. M.- k.73-73v, B. P. k. 74, E. Z. k.74v,, opinia biegłego sądowego k. 90-109, 140-149, 168-169, notatka służbowa k.9)

Na miejsce zdarzenia przyjechała Policja, która sporządziła notatkę urzędową z kolizji drogowej i w przyczynie wpisała niezachowanie ostrożności przy otwieraniu drzwi przez pasażera. (k. 9)

Sąd Rejonowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 10.11.2015r. w sprawie II.W. 484/15 uznał J. K. za winną popełnienia wykroczenia z art.98 kw i wymierzono jej karę grzywny. (k.7)

W samochodzie S. (...) został uszkodzony m. in. zderzak przedni, błotnik przedni lewy, drzwi przednie lewe, obudowa luterka wstecznego. A. Ś. samochód naprawił w firmie (...) Spółka z o.o., za którą uiścił kwotę 4.174,58 zł. Samochód S. złożony był z części oryginalnych, oznaczonych logiem producenta pojazdu, które były zamontowanie fabrycznie. (f-ra k.14, opinia biegłego k. k. 90-109, 140-149, 168-169)

A. Ś. przez okres naprawy samochodu wynajął pojazd zastępczy, za który uiścił kwotę 676,50 zł (f-ra k. 13)

Towarzystwo (...) pismem z dnia 01.02.2016r. poinformował A. Ś., że nie znaleziono podstaw do wypłaty odszkodowania. W toku likwidacji ustalono, iż do uszkodzenia pojazdu S. doszło w wyniku otwierania drzwi przez pasażera pojazdu marki V. (...), co nie jest objęte zakresem ubezpieczenia z polisy OC obejmującej samochód V. (...). (k. 8)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w przedmiotowej sprawie na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy, opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego A. S. a także zeznań świadków M. Ś., K. Ś., D. H., częściowe zeznania świadków D. M., E. M., B. P., E. Z. oraz przesłuchania stron postępowania.

Należy podkreślić, iż strony nie kwestionowały prawdziwości i autentyczności przedłożonych dokumentów, a Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im waloru wiarygodności i mocy dowodowej.

W ocenie Sądu przedłożona do akt sprawy pisemna opinia biegłego sądowego oraz pisemne opinie uzupełniające zostały sporządzone w sposób fachowy i profesjonalny, a wnioski są spójne, logiczne i przekonujące. Sąd zważając na fakt, iż opinia biegłego sporządzona została przez osobę posiadającą w badanej materii odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe, w całości zgodził się z argumentacją w niej zawartą. Należy stwierdzić, iż po uzupełnieniu przez biegłego opinii głównej, była ona pełna i mogła stanowić podstawę do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie.

Sąd dał w całości wiarę zeznaniom świadka M. Ś., K. Ś., D. H. oraz powoda A. Ś., mając na względzie, iż były one spójne i logiczne wewnętrznie, a nadto wzajemnie się pokrywały, jak również korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku niniejszego postępowania. Natomiast zeznania pozostałych świadków - D. M., E. M., B. P., E. Z. oraz pozwanej J. K. Sąd uznał za stronnicze, nie oddające realnego przebiegu zdarzenia. Podkreślić należy, iż w/w świadkowie oraz powódka jechały razem samochodem, miały przerwę w zajęciach szkolnych, jak same zeznawały w trakcie jazdy i dalej prowadziły rozmowy, zbierały swoje rzeczy w samochodzie, dlatego też mogły niedokładnie zaobserwować zdarzenie. Pewne okoliczności odbierały bardzo subiektywnie jako uczestniczki zajścia, czasem wręcz starły się przedstawiać jak najbardziej korzystnie dla pozwanej. Jako przykład można podać ich ocenę prędkości samochodu S.. Wskazywały na 50 km/h, a nawet więcej, były jej wręcz pewne. Jednak z praktyki kierowcy wiadomo, iż trudno „na oko” określić prędkość pojazdu, zwłaszcza gdy się go uważnie nie obserwuje i samemu nie prowadzi pojazdu. Ich obserwacje zostały zresztą obalone wnioskami opinii biegłego, który wskazywał (po ocenie uszkodzeń, terenie, torze jazdy) prędkość samochodu S. na ok. 10 km/h. Podobnie zeznawały o „pojawieniu się” samochodu S.. W początkowych zeznaniach , pierwszego świadka D. M. mowa była, iż nie został on zauważony. Następnie świadkowie , już na kolejnych rozprawach, opisywali jego trasę od wjazdu na parking do zaparkowania.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadzała się do ustalenia odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie z dnia 27.09.2015r., ustalenia osoby winnej zaistniałym skutkom w postaci uszkodzeń w samochodzie powoda A. Ś..

Zgodnie z art.435§1 kc prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. W myśl art. 436 § 1 kc odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody.

W świetle powyższego posiadacz pojazdu odpowiada więc na zasadzie ryzyka (art. 436 § 1 k.c), a od obowiązku naprawienia szkody zwalniają go wskazane przez ustawodawcę w art. 435 k.c. okoliczności egzoneracyjne, a więc powstanie szkody wskutek działania siły wyższej, z wyłącznej winy poszkodowanego lub z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą posiadacz nie ponosi odpowiedzialności.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, iż do zdarzenia doszło w trakcie ruchu pojazdów (rozumiany szeroko i trwa w trakcie wsiadania i wysiadania z pojazdów), co wskazywałoby na odpowiedzialność posiadacza pojazdu na zasadzie ryzyka. Jednak zebrany materiał dowodowy wykazał, iż okolicznością która powodowała uszkodzenia w samochodzie powoda było otwarcie drzwi przez pasażera samochodu V. (...). Tym samym ma miejsce jedna z przesłanek egzoneracyjnych tj. wyłącznej winy osoby trzeciej (bowiem tak należy rozumieć pasażera), wyłączająca stosowanie zasady ryzyka. Odpowiedzialność pozwanej za szkodę wyrządzoną w pojeździe powoda Sąd oparł na podstawie art..415§1 kc , tj. na zasadzie winy za delikt.

Podkreślić należy, iż kierujący samochodem S. (...) wjeżdżał przodem na miejsce parkingowe, omijał po swojej lewej stronie zaparkowany równolegle samochód V. (...). Zebrane dowody, zwłaszcza notatka urzędowa policji, zeznania świadków i stron, opinia biegłego sądowego pozwoliły na ustalenie, iż kierujący S. wykonywał dozwolony manewr parkowania na miejscu do tego przeznaczonym, założył odstęp od omijanego pojazdu, zareagował prawidłowo na stan zagrożenia (hamował ograniczając negatywne skutki kolizji), jechał z prędkością mniejszą od dopuszczalnej, natomiast stan zagrożenia został wywołany otwarciem drzwi samochodu V. (...), kiedy był omijany przez samochód S.. Z opinii biegłego sądowego A. S. wynika, iż kierującemu S. T. nie można wykazać nieprawidłowości w zachowaniu podczas wjeżdżania na miejsce parkingowe. Natomiast J. K., pasażerka samochodu V. (...) otworzyła drzwi w chwili gdy samochód S. był w trakcie manewru parkowania i omijał pojazd. Swoim zachowaniem spowodowała, również w ocenie Sądu, stan zagrożenia i doprowadziła do kolizji drogowej. Podobnie zresztą zaistniałą sytuację ocenił patrol policji obecny na miejscu zdarzenia, co wynika ze sporządzonej notatki urzędowej, gdzie jako przyczyna zostało wpisane niezachowanie ostrożności przy otwierani drzwi przez pasażera. J. K. obwiniona o wykroczenie z art.98 kw poddała się odpowiedzialności wykroczeniowej – wyrok Sądu Rejonowego z dnia 10.11.2015r. w sprawie II.W.484/15, który w świetle art.11 kpc nie wiąże Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę. Dlatego też Sąd w toku postępowania zobligowany był do ustalenia również osoby winnej zaistniałej szkodzie i poczynił w tym zakresie ustalenia opierając się na materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. A te jednoznacznie wykazało winę pozwanej przy wysiadaniu z samochodu V. (...) i to jej w ocenie Sadu należy przypisać odpowiedzialność za zaistniałą w wyniku tego szkodę.

W tym miejscu podkreślić należy, iż podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Cel ten realizuje naprawienie szkody uwzględniające indywidualną sytuację poszkodowanego. Wysokość odszkodowania powinna ściśle odpowiadać rozmiarom wyrządzonej szkody, zaś odszkodowanie nie może być wyższe, ani niższe od szkody poniesionej przez poszkodowanego. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Naprawienie szkody powinno nastąpić przy tym, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W przypadku szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu przyjmuje się, że jej naprawienie polega przede wszystkim na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego. Zauważyć jednak należy, że gdy przypisuje się zobowiązanemu powinność świadczenia umożliwiającego wyremontowanie samochodu, czyni się to z zastrzeżeniem, że chodzi o koszty celowe, ekonomicznie uzasadnione (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r. sygn. akt II CR 425/72 opubl. OSNC1973/6/111).

Spór między stronami postępowania sprowadzał się również do wysokości odszkodowania należnego powodowi z tytułu szkody samochodowej powstałej w związku z kolizją z dnia 27.09.2015 roku. Wynikał on zaś z odmiennych stanowisk co do kosztów naprawy tego pojazdu niezbędnych do przywrócenia go do stanu sprzed kolizji.

Celem rozstrzygnięcia owej spornej kwestii dopuścił Sąd dowód z opinii biegłego z zakresu mechaniki samochodowej – A. S.. W opinii tej biegły, po dokonaniu analizy akt sprawy niniejszej, wysokość kosztów naprawy pojazdu powoda pozostających w związku z kolizją z dnia 27.09.2015 roku określił na kwotę 4.522,70 zł brutto. Jest to wariant obejmujący użycie części zamiennych oryginalnych i pozwalający na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, nie powodując wzrostu wartości samochodu.

Opinię powyższą ocenił Sąd jako rzetelną i wyczerpującą, a przy tym sporządzoną w sposób logiczny i zrozumiały. Ponadto po zgłoszonych do opinii zarzutach biegły podtrzymał swoje stanowisko, dodatkowo opisał i uzasadnił swoje wnioski. Dlatego też w ocenie Sądu końcowo zarzuty do pełnej i fachowej opinii biegłego pozostają bezzasadne. Stąd też w oparciu o jej treść Sąd kształtował swe przekonanie odnośnie spornej w sprawie kwestii.

Zebrany materiał dowodowy wskazuje, iż powód swój samochód poddał naprawom, które miały przywrócić stan sprzed kolizji. Za wskazaną usługę, wykonaną w firmie (...) Spółka komandytowa w G., uiścił należność 4.174,58 zł, co potwierdza przedłożona faktura nr (...). Wskazana faktura obejmuje dokonane naprawy, które pokrywają się z elementami uszkodzonymi w trakcie zdarzenia, za które winę ponosi pozwana. Tym samym dokonane naprawy, a przede wszystkim ich koszt nie przekracza kwoty wskazanej przez biegłego, jako tej celowej do przywrócenia stanu sprzed szkody. Wbrew twierdzeniom pozwanej zastosowane stawki naprawy samochodu nie okazały się wygórowane.

Żądanie powoda o zasądzenie na jego rzecz kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 676,50 zł zostało przez Sąd uwzględnione. Na wstępie wskazać należy, iż sama konieczność korzystania przez powoda z wynajętego samochodu jest normalnym następstwem uszkodzenia pojazdu powoda w wyniku kolizji w taki sposób, że nie mógł on korzystać z tego pojazdu. Przesłanką powstania obowiązku naprawienia szkody jest zaistnienie związku przyczynowego między zdarzeniem powodującym szkodę, tj. kolizją, a powstaniem szkody w postaci poniesienia wydatków związanych z koniecznością przemieszczania się w sytuacji niemożności korzystania w tym celu z własnego uszkodzonego w wyniku kolizji pojazdu. (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1999 roku, sygn. akt II CKN 109/98, niepublikowany „ Stosownie do art. 361 § 2 k.c, odszkodowanie przysługuje za szkody mieszczące się w granicach normalnego związku przyczynowego, to - po przyjęciu istnienia takiego związku między uszkodzeniem samochodu (...) a wynajęciem samochodu (...) - odmowa przyznania odszkodowania z tego tytułu jest bezzasadna. Nie może bowiem budzić wątpliwości, że poniesienie przez powoda kosztów najmu stanowi stratę, o jakiej mowa w wymienionym przepisie”).

W ocenie Sądu czasookres korzystania z wynajmowanego pojazdu oraz stawka 135,30 zł brutto nie była wygórowana. Nie sposób zgodzić się z pozwaną, iż miarodajnym do koniecznego czasookresu najmu samochodu jest liczba godzin naprawy wskazana w fakturze za naprawę samochodu. Trzeba podkreślić, iż zawiera ona roboczogodziny konieczne do faktycznej naprawy samochodu, jednak z różnych przyczyn technicznych prace te mogły być rozłożone na kilka dni. Następuje to zwłaszcza w przypadku oczekiwania na odpowiednie części, jak również wykonywania napraw lakierniczych, które wymagają odczekania zanim wykona się kolejny etap napraw. Dowodem wskazującym na koszty poniesione przez powoda z tego tytułu jest faktura nr (...), która de facto nie była kwestionowana przez strony.

Mając powyższe na względzie Sąd zasądził od pozwanej J. K. na rzecz powoda A. Ś. kwotę 4851,08 zł na którą składały się: kwota 4.174,58 zł tytułem szkody w pojeździe, 676,50 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 455 kc w zw. z art. 481 § 1 i 2 kc. Termin zapłaty odszkodowania przez sprawcę zdarzenia ma charakter świadczenia bezterminowego, którego wymagalność powoduje dopiero wezwanie do zapłaty. Skoro powód wezwał skutecznie pozwaną do zapłaty odszkodowania pismem doręczonym w dniu 01.03.2016r. r., wyznaczając 14-dniowy termin do spełnienia świadczenia, upłynął on w dniu 15.03.2016r, wobec czego było zasadnym naliczanie odsetek od dłużnej sumy dopiero od dnia 16.03.2016r.

O kosztach procesu (pkt II wyroku) orzeczono zgodnie z art.98 kpc w zw. z § 2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. Nr 2015, poz. 1804 z późn. zm.) w zw. z §2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2016, poz. 1667). Powód wygrał niniejszy proces w całości, dlatego też pozwana winna zwrócić poniesione koszty na które złożyła się opłata sądowa w kwocie 243,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową, część uiszczonej i wykorzystanej zaliczki na poczet opinii biegłego w kwocie 500,00 zł .

W toku postępowania wynagrodzenie biegłemu było wypłacane tymczasowo z konta sum budżetowych Skarbu Państwa, dlatego też Sąd na podstawie art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanej brakującą kwotę 1236,00 zł tytułem brakujących kosztów postepowania. (pkt. III wyroku)

Orzeczenie w pkt IV wyroku oparto na przepisie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Powód uiścił zaliczki na poczet opinii biegłego w kwotach po 500,00 złotych i 600,00 złotych. Ostatnia zaliczka nie została jednak w toku postępowania wykorzystana i podlega zwrotowi. Sąd nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Suwałkach kwotę 600,00 zł tytułem różnicy pomiędzy wydatkami pobranymi od strony a należnymi.

SSR Edyta Staszkiewicz-Tkacz