Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 1233/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie w IV Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący SSR Artur Witek

Protokolant: Mariusz Zając

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Śródmieście w Szczecinie Danuty Łojewskiej - Sumisławskiej

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2016 roku sprawy

R. T.

urodz. (...) w P., syna Z. i M. z domu P.

oskarżonego o to, że:

w dniu 5 grudnia 2014 roku w S., działając z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4235,46 złotych (...) Bank (...) SA. z siedzibą we W. w ten sposób, że w dniu 5 grudnia 2015 r. w sklepie (...) w S. przy ul. (...) zawarł umowę kredytową numer (...), w celu uzyskania której złożył nierzetelne, pisemne oświadczenie o swoim rzekomym zatrudnieniu w firmie (...) w S. ul. (...), podczas gdy w rzeczywistości nie był tam zatrudniony, czym wprowadził pracownika (...) Bank (...) S.A. w błąd co do swojej sytuacji finansowej i możliwości spłaty kredytu, czym działał na szkodę (...) Bank (...) S.A. Plac (...) we W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

I.  uznaje R. T. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, ustalając, że oskarżony wprowadził w błąd pracowników (...) Bank (...) S.A., informując ich o swoim zatrudnieniu w lombardzie (...) ul. (...) S. oraz osiąganych dochodach z tytułu umowy o pracę, a także eliminując z jego opisu stwierdzenie o złożeniu nierzetelnego, pisemnego oświadczenia o swoim rzekomym zatrudnieniu i za ten czyn na podstawie art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a k.k., art. 34 § 1 i 1a pkt 1 k.k., art. 35 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 1 (jednego) roku ograniczenia wolności, polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym.

II.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, poprzez zapłatę na rzecz (...) Bank (...) S.A. kwoty 3 836,23 (trzech tysięcy ośmiuset trzydziestu sześciu i 23/100) złotych.

III.  Na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zarządza zwrot (...) Bank (...) S.A. dowodu rzeczowego w postaci umowy kredytu na zakup towarów/usług nr (...) wraz z załącznikiem, przechowywanego w aktach sprawy (k. 93 zbiór A).

IV.  Na podstawie art. 627 k.p.k., art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie) koszty sądowe, w tym opłatę w wysokości 180 (stu osiemdziesięciu) złotych.

Sygn. akt IV K 1233/15

UZASADNIENIE

W dniu 5 grudnia 2014 roku R. T. udał się do sklepu (...) w S. przy ul. (...) w celu nabycia smartfona G. (...). Wyraził zainteresowanie jego zakupem na kredyt, informując, że pozostaje zatrudniony od dnia 1 maja 2014 roku w firmie (...) przy ul. (...) w S. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku sprzedawcy i uzyskuje średnie miesięczne wynagrodzenie netto w wysokości 2100 złotych. Oświadczenie zostało przekazane pracownikom banku (...) S.A., w celu weryfikacji zdolności kredytowej klienta. Zakończyła się ona pomyślnie. Tego samego dnia doszło do zawarcia umowy o numerze (...). Na jej mocy (...) Bank (...) S.A z siedzibą we W. udzielił R. T. kredytu w kwocie 4235,46 zł na zakup smarftona G. (...) (...)wraz z przenośnym ruterem, a także pokrycie kosztów przedłużonej gwarancji i pakietu pomocy oraz opłaty za ochronę ubezpieczeniową. Mężczyzna zobowiązał się do jego spłaty w 30 miesięcznych ratach w wysokości 141,18 zł każda. Nie uiścił z tego tytułu żadnej kwoty. Spowodowało to wypowiedzenie umowy przez bank. Na poczet zadłużenia zaliczone zostało świadczenie z tytułu ubezpieczenia kredytu w wysokości 399,23 zł.

Dowody: - protokoły zeznań K. G. – k. 27-28 akt oraz 5 zbiór C,

-

umowa kredytu na zakup towarów/usług z dnia 5 grudnia 2014 roku nr (...) wraz z załącznikiem – k. 93 zbiór A.

R. T. nigdy nie został zatrudniony w firmie (...) w S. na podstawie umowy o pracę. Był jej klientem.

Dowody: - protokoły zeznań K. G. – k. 27-28 akt oraz 5 zbiór C,

-

protokół zeznań E. R. – k. 28,

-

pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 25 czerwca 2015 roku – k. 27-29 zbór A,

-

umowy pożyczki – k. 26-44 zbiór A.

R. T. urodził się w (...) roku. Jest kawalerem. Nie pracuje. Pozostaje na utrzymaniu rodziców. Nie posiada wartościowych przedmiotów majątkowych. W 2014 roku zadeklarował uzyskanie dochodu w wysokości 2409,98 zł. Nie był karany sądownie.

Dowody: - dane osobopoznawcze – k. 72 zbiór A,

-

załącznik do protokołu przesłuchania – k. 73 zbiór A,

-

informacja o dochodach – k. 85 zbiór A,

-

dane o karalności – k. 91 zbór A.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie zeznań K. G. i E. R., a także treści dokumentów w postaci umowy kredytu na zakup towaru z dnia 5 grudnia 2014 roku o numerze (...), pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, umów pożyczek, załącznika do protokołu przesłuchania, informacji o dochodach, danych o karalności i osobopoznawczych.

R. T. nie stawił się na rozprawę. Strony nie wniosły o jego przesłuchanie lub ujawnienie wyjaśnień z etapu postępowania przygotowawczego.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania K. G., gdyż były konsekwentne i rzeczowe. Świadek szczegółowo opisywał swoje spostrzeżenia, które znalazły odzwierciedlenie w treści umowy o kredyt na zakup towarów a także pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Podobnie oceniona została relacja E. R.. Korespondowała one z ustaleniami przywołanej powyżej osoby, według której bank nie uzyskał potwierdzenia przedstawiciela lombardu (...) na temat zatrudnienia w nim R. T.. Świadkowie to osoby obce wobec oskarżonego. W toku postępowania nie przedstawiono dowodów, które wskazywałby na posiadanie przez nich interesu w bezpodstawnym jego obciążaniu. K. G. wiedzę na temat zdarzenia uzyskał w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych.

Wątpliwości nie budziły dokumenty w postaci umowy kredytu na zakup towaru o numerze (...) z dnia 5 grudnia 2014 roku, pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 25 czerwca 2015 roku, umów pożyczek, załącznika do protokołu przesłuchania, informacji o dochodach, danych o karalności i osobopoznawczych. Sporządziły je uprawnione osoby w odpowiedniej formie. Strony nie kwestionowały ich treści.

Zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że R. T. w dniu 5 grudnia 2014 roku zawarł z (...) Bank (...) S.A. umowę kredytu w wysokości 4235,46 zł na zakup towaru na podstawie oświadczenia o pozostawaniu zatrudnionym od dnia 1 maja 2014 roku na czas nieokreślony w firmie (...) przy ul. (...) w S. na stanowisku sprzedawcy i uzyskiwaniu z tego tytułu średniego miesięcznego wynagrodzenia netto w wysokości 2100 złotych. Jego zapewnienie nie było zgodne z prawdą.

Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. Wprowadził w błąd pracowników (...) Bank (...) S.A. (...) Bank S.A. co do posiadania stałego zatrudnienia i otrzymywania z tego tytułu dochodów, wynoszących 2100 złotych miesięcznie. Działał w ten sposób w celu osiągnięcia bezprawnej korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w kwocie 4235,46 zł, ponieważ nie legitymował się wymaganą zdolnością kredytową. W rzeczywistości nie był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w lombardzie (...) i nie uzyskiwał wynagrodzenia w deklarowanej wysokości. Uzyskując kredyt, doprowadził bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, polegającego na udzieleniu środków finansowych osobie, która nie spełniała warunków do dysponowania nimi, a w szczególności nie wykonywała pracy zarobkowej, gwarantującej spłatę zobowiązania. W tej sytuacji niemożliwym było ściągnięcie długu z wynagrodzenia należnego z tytułu wskazanego zatrudnienia. Zawarcie z oskarżonym umowy, wbrew regułom zabezpieczenia wierzytelności, naraziło bank na szkodę.

Sąd w oparciu o zeznania świadków i treść dokumentów przyjął, że oskarżony poinformował pracowników (...) Bank (...) S.A. ustnie o swoim zatrudnieniu i osiąganych dochodach. Przedstawione przez niego w ten sposób dane zostały odnotowane w treści umowy, którą następnie strony podpisały. Takie ustalenia skutkowały koniecznością wyeliminowania z opisu zarzucanego czynu stwierdzenia o złożeniu nierzetelnego, pisemnego oświadczenia. Brak jest podstaw do uznania, aby sprawca posługiwał się jakimkolwiek dokumentem przy ubieganiu się o udzielenie przedmiotowego kredytu.

W sprawie nie zachodzą okoliczności wyłączające bezprawność czynu lub winę oskarżonego. Zachowanie R. T. charakteryzuje się społeczną szkodliwości, która przekracza stopień znikomy. Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd uznał sprawcę za winnego popełnienia zarzucanego mu występku.

Przy wymiarze kary uwzględnił jego umiarkowaną społeczną szkodliwość. Za taką oceną przemawiała wartość niekorzystnego rozporządzenia, do którego doprowadził oskarżony. Na jego niekorzyść świadczyło zaniechanie naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, pomimo upływu kilkunastu miesięcy od jej spowodowania. Odmiennie potraktowana została natomiast dotychczasowa niekaralność R. T..

Przywołane okoliczności, świadczące o incydentalnych charakterze zachowania sprawcy, dały podstawy do zastosowania kary ograniczenia wolności w wymiarze roku. Za nałożeniem obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne przemawiały zarówno względy prewencji indywidualnej, jak i wymogi w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Tak ukształtowana sankcja pozwoli na wykorzystanie potencjału oskarżonego, pozostającego młodym mężczyzną, który nie posiada zatrudnienia, dla dobra ogółu. Podjęty wysiłek będzie stanowił dla niego bezpośrednią dolegliwość z powodu dopuszczenia się zachowania bezprawnego.

Sąd na podstawie wniosków pokrzywdzonego i prokuratora, z uwagi na zaniechania naprawnienia szkody wyrządzonej przestępstwem, nałożył na R. T. taki obowiązek. Wartość należności odpowiada kwocie zobowiązania z tytułu zaciągniętego kredytu, pomniejszonej o równowartość świadczenia uzyskanego przez bank z polisy ubezpieczeniowej.

Zgodnie z treścią art. 230 § 2 k.p.k. zarządzono zwrot uprawnionemu podmiotowi oryginału umowy o kredyt, ponieważ dowód rzeczowy po wydaniu wyroku stał się zbędny.

Konsekwencją uznania oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu jest obciążenia go kosztami procesu. Kwota należności przyznanych na rzecz Skarbu Państwa uzasadnia przekonanie o zdolności jej uiszczenia bez uszczerbku dla utrzymania sprawcy, zważywszy w szczególności na jego możliwości zarobkowe.

SSR Artur Witek