Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 303/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie :

Przewodniczący: SSR Aleksandra Szymorek-Wąsek

Protokolant: stażysta Wiktoria Pękaty-Szymała

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2017 roku w Piotrkowie Tryb. na rozprawie sprawy

z powództwa M. G. (1)

przeciwko M. G. (2)

o podwyższenie alimentów

1.  uchyla w całości wyrok zaoczny z 15 listopada 2016 roku wydany w sprawie niniejszej,

2.  podwyższa alimenty od pozwanego M. G. (2) na rzecz powódki M. G. (1) z kwoty po 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) miesięcznie do kwoty po 250 zł (dwieście pięćdziesiąt) zł miesięcznie w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 27 maja 2008 roku w sprawie sygn. akt III RC 59/08 poczynając od dnia 30 czerwca 2016 roku, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat do rąk powódki M. G. (1), pozostawiając bez zmian pozostałe dotychczasowe warunki płatności,

3.  oddala powództwo w pozostałej części,

4.  nie obciąża stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

5.  nadaje wyrokowi w punkcie drugim rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 303/16

UZASADNIENIE

Pozwem z 30 czerwca 2016 roku M. G. (1) wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego ojca M. G. (2), po raz ostatni ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z 10 czerwca 1999 roku w sprawie III RC 478/98 z kwoty po 180,00 zł. do kwoty po 500,00 zł. miesięcznie z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż ukończyła szkołę średnią, przystąpiła do egzaminu maturalnego i zamierza podjąć naukę w szkole wyższej. Ma zamiar zamieszkać w akademiku, studiować w systemie dziennym, a dochody z ewentualnej pracy dorywczej nie wystarczą na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb. Wskazała, że nie uzyskuje żadnej pomocy materialnej od pozwanego, a alimenty są wypłacane z Funduszu Alimentacyjnego.

Pozwany M. G. (2) odmówił odebrania odpisu pozwu.

Wyrokiem zaocznym z 15 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy w/m podwyższył alimenty od pozwanego M. G. (2) na rzecz powódki M. G. (1) z kwoty po 180,00 zł. do kwoty po 500,00 zł. miesięcznie, płatne z góry poczynając od dnia 30 czerwca 2016 roku do rąk uprawnionej

Pozwany M. G. (2) 12 grudnia 2016 roku wniósł sprzeciw od wyżej opisanego wyroku zaocznego.

W uzasadnieniu sprzeciwu podniósł, iż jest osobą bezrobotną, nie posiada prawa do zasiłku. Nie może podjąć pracy w wymiarze pełnego etatu, z uwagi na stan zdrowia. Utrzymuje się z prac dorywczych, z których dochód nie jest wysoki, jak również nie jest stały. Wskazał, że nie posiada majątku w postaci nieruchomości oraz samochodu. Ma na utrzymaniu 12-letniego syna, a jego żona nie pracuje. Mieszkają w lokalu komunalnym i korzystają z pomocy (...).

Na rozprawie 2 lutego 2016 roku powódka M. G. (1) podtrzymała powództwo i wniosła o utrzymanie wyroku zaocznego w mocy.

Pozwany M. G. (2) poparł sprzeciw, wniósł o uchylenie wyroku zaocznego w całości i uznał powództwo do kwoty po 200,00 zł. miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. G. (1), urodzona (...) w P. jest córką M. G. (3) i M. G. (4).

/ dowód: odpis skrócony aktu urodzenia - k. 3 akt sprawy Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. III RC 478/98 /

Wyrokiem z 10 czerwca 1999 roku w sprawie III RC 478/98 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. ustalił, że M. G. (2) jest ojcem M. G. (1). Sąd nie przyznał M. G. (2) władzy rodzicielskiej nad M. G. (1), zasądził od M. G. (2) na rzecz M. G. (1) do rąk M. G. (3) jako ustawowego przedstawiciela dziecka tytułem alimentów 80,00 zł. od dnia 06 sierpnia 1997 roku do 31 sierpnia 1998 roku, a od 01 września 1998 roku na przyszłość kwoty po 100,00 zł. miesięcznie płatnych z góry od dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi procentami od dnia zwłoki w płatności każdej raty.

/dowód: wyrok - k. 68 - 68v akt sprawy Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. III RC 478/98 /

Wyrokiem z 27 maja 2008 roku w sprawie III RC 59/08 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. podwyższył alimenty od M. G. (2) na rzecz M. G. (1) z kwoty po 120,00 zł. do kwoty po 180,00 zł. miesięcznie.

/ dowód: wyrok w sprawie Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. sygn. III RC 59/08 /

M. G. (1) ma 19 lat, jest studentką I roku studiów stacjonarnych na Politechnice (...). Rozpoczęła naukę 23 września 2016 roku na kierunku informatyka. Planowany termin zakończenia studiów to kwiecień 2020 roku. Powódka M. G. (1) mieszka w akademiku, którego miesięczny koszt utrzymania wynosi 320,00 zł. Ponosi wydatki na wyżywienie, odzież, środki czystości, wizyty lekarskie m.in. u okulisty. Miesięczny koszt jej utrzymania to kwota 600,00 – 700,00 zł. Od stycznia 2017 roku otrzymuje stypendium socjalne w kwocie 700,00 zł. miesięcznie, które zostało jej przyznane przez I semestr studiów. Ma zasądzone alimenty od matki w wysokości 50,00 zł. miesięcznie, których nie otrzymuje. Uzyskuje z (...) pomoc na kontynuowanie nauki w wysokości 500,00 zł. miesięcznie z uwagi na to, iż była w rodzinie zastępczej. Wszystkie niezbędne przedmioty w postaci np. pościeli powódka ma wypożyczone z akademika. Nie uzyskała żadnej wyprawki po odejściu z rodziny zastępczej.

/ dowód: zaświadczenie - k.29; decyzja - k. 63; zeznania M. G. (1) z rozprawy z 2 lutego 2017 r. protokół audio - video czas 00:13:02 - 00:21:59 - k. 64v /

Pozwany M. G. (2) ma 40 lat, jest z zawodu mechanikiem samochodowym. Jest osobą bezrobotną zarejestrowaną w powiatowym urzędzie pracy od dnia 15 lipca 2015 roku bez prawa do zasiłku. Nie orzeczono wobec niego stopnia niepełnosprawności. Cierpi na zwyrodnienie kręgosłupa, czeka go zabieg na przetokę. Przeznacza na leki kwotę 50,00 zł. miesięcznie. W okresie od 16 listopada 2016 roku do 30 grudnia 2016 roku był niezdolny do pracy. Utrzymuje się z prac dorywczych. Nie posiada stałego źródła utrzymania, z uwagi na kłopoty zdrowotne i częstotliwość przebywania na zwolnieniu lekarskim. Nie ma majątku, nie ma samochodu. Zamieszkuje wspólnie z żoną oraz 13-letnim synem w lokalu TBS o powierzchni 48 m 2. Żona pozwanego jest osobą bezrobotną. Otrzymuje na rzecz małoletniego syna zasiłek rodzinny. Koszty utrzymania lokalu to kwota 430,00 zł. miesięcznie tytułem czynszu, 80,00 zł. miesięcznie tytułem opłaty za wodę, 100,00 zł. miesięcznie tytułem opłaty za energię elektryczną. Pozwany M. G. (2) posiada zadłużenie alimentacyjne na kwotę 7 – 8 tys. zł oraz za zaciągnięty kredyt w wysokości 2 tys. zł.

/ dowód: zaświadczenia lekarskie - k.40, 41, 48, zaświadczenie - k. 42,59, oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania - k. 45 -47, zeznania M. G. (2) z rozprawy z 2 lutego 2017 r. protokół audio - video czas 00:21:59 - 00:29:49 - k. 64v - 65 /

Sąd zważył, co następuje:

podstawą żądania powództwa jest treść art. 138 kro, zgodnie z którym to przepisem w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zakres tego obowiązku wyznacza regulacja art. 135 kro, stosownie do której wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy wszelkie zmiany w statusie ekonomicznym stron powodujące zmianę - zwiększenie, ale i zmniejszenie - zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zmianę - zwiększenie, ale i zmniejszenie - zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Zmiana stosunków w rozumieniu powyższego przepisu musi być istotna i polegać na istotnym zwiększeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, bądź istotnej zmianie w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji. Aby ocenić tę zmianę należy porównać stosunki obecne z panującymi poprzednio, gdy ustalano obowiązek alimentacyjny. Podkreślić należy, iż z uwagi na charakter świadczeń alimentacyjnych, których celem jest dostarczenie środków utrzymania dla dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, należy wnikliwie i szczegółowo dokonać analizy zmiany stosunków. Podkreślić również należy treść art. 133 § 1 kro, z którego wynika, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie z art. 347 kpc, po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu.

W niniejszym postępowaniu powódka M. G. (1) wniosła o podwyższenie alimentów od ojca M. G. (2) z kwoty po 180,00 zł. do kwoty po 500,00 zł. miesięcznie. Należy z całą pewnością stwierdzić, iż po stronie uprawnionej nastąpiła zmiana stosunków, która uzasadnia podwyższenie alimentów. Wysokość świadczenia alimentacyjnego została ustalona po raz ostatni w 2008 roku, kiedy to uprawniona była jeszcze osobą małoletnią. Obecnie jest już dorosła, kontynuuje naukę na studiach wyższych w trybie stacjonarnym. M. G. (1) nie posiada własnego majątku, z którego mogłaby się utrzymać. System pobieranej przez nią nauki nie pozwala na podjęcie pracy zarobkowej. Jak sama oceniła na koszty jej miesięcznego utrzymania składają się opłaty za akademik w kwocie 320,00 zł. oraz wyżywienie, odzież, środki czystości, materiały edukacyjne, przejazdy i leczenie, które łącznie dają sumę 600,00 – 700,00 zł. Tak też Sąd ocenił usprawiedliwione potrzeby uprawnionej. Bezzasadne natomiast jest żądanie M. G. (1) co do kwot, które chciałaby w ramach uzyskiwanych alimentów zaoszczędzić. Podkreślić należy, że alimenty stanowią obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania ( art. 128 kro ). Środki na ewentualne zabezpieczenie przyszłości nie mieszczą się w ich zakresie pojęciowym. Choć Sąd rozumie trudną sytuację materialną powódki, brak jest podstaw do uwzględnienia w wysokości świadczenia alimentacyjnego kwot ponad te, przeznaczone na usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem M. G. (1). Odnośnie natomiast sytuacji zarobkowej i majątkowej pozwanego M. G. (2) podkreślić należy, iż Sąd ocenia nie bieżącą sytuację majątkową osoby zobowiązanej, czyli rzeczywiste zarobki i dochody, ale potencjalne możliwości zarobkowe jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych. Zobowiązany nie ma stałego zatrudnienia, podejmuje się jedynie prac dorywczych, z uwagi na stan zdrowia. W ocenie Sądu, w związku z tym, iż nie posiada orzeczenia o niezdolności do pracy, uznać należy, iż jest w stanie osiągać choćby minimalne dochody. Uwzględnić jednak należało, iż M. G. (5) posiada na utrzymaniu małoletniego syna, jak również to, iż jego żona jest osobą bezrobotną. Zobowiązany nie posiada żadnego majątku w postaci nieruchomości, pojazdu czy oszczędności. Ma zadłużenie alimentacyjne oraz z tytułu zaciągniętego kredytu. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd uznał, iż należało uwzględnić powództwo jedynie w części. Dlatego też podwyższył alimenty od M. G. (2) na rzecz M. G. (1) z kwoty po 180,00 zł. miesięcznie do kwoty po 250,00 zł. miesięcznie. W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako zbyt wygórowane w stosunku do usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej oraz wobec możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Wskazać należy, iż osobą zobowiązana do alimentacji powódki jest również jej matka, która powinna partycypować w kosztach jej utrzymania. Mając powyższe na uwadze zdaniem Sadu wydany wyrok zaoczny należało w całości uchylić i orzec o żądaniu pozwu, co Sąd uczynił.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 28 lipca 2005 roku ( Dz. z 2016 r., poz. 623 ), Sąd nie obciążył stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, należało orzec, jak w wyroku