Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 433/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Teresa Zawiślak

Sędziowie:

SO Grażyna Jaszczuk

SO Dariusz Półtorak (spr.)

Protokolant:

sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

przy udziale prokuratora Bożeny Grochowskiej-Małek

po rozpoznaniu w dniach: 17 października 2013 roku oraz 5 grudnia 2013 r.

sprawy J. B.

oskarżonego o przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i inne

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 12 czerwca 2013 r. sygn. akt II K 888/11

I.  zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że:

- w zakresie czynów przypisanych oskarżonemu w pkt I i IV wyroku uznając, że przypisane oskarżonemu czynu stanowią wykroczenia z art. 119§1 kw w zw. z art. 124§1 kw w zw. z art. 9§1 kw, a nadto z art. 119§1 kw, na podstawie art. 45§1 kw w zw. z art. 17§1 pkt 6 kpk postępowanie karne umarza,

- uchyla orzeczone w pkt VI wyroku obowiązki dotyczące naprawienia szkody,

II. w pozostałej zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. B. K. w G. 619,92 złotych (w tym 142,58 zł podatku VAT) tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od opłaty za II instancję oraz od ponoszenia wydatków za postępowanie odwoławcze, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II Ka 433/13

UZASADNIENIE

J. B. oskarżony był o to, że:

I.  w czasie od 25 kwietnia 2008 roku do dnia 06 maja 2008 roku przy ulicy (...) w Ż., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z A. M., po uprzednim umyślnym uszkodzeniu poprzez poprzecinanie metalowej siatki ogrodzeniowej i linki napinającej, przymocowanej do metalowych słupków ogrodzeniowych wykonanych z kształtownika tzw. „C-ówki”, dokonał wyłamania 18-tu przedmiotowych słupków ogrodzenia, a następnie zabrał je w celu przywłaszczenia, tj. sprzedał na punkcie skupu złomu, czym spowodował straty o łącznej wartości 5.420,00 złotych na szkodę Zespołu Szkół nr (...) w Ż., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5-ciu lat po odbyciu co najmniej 6-ciu miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Otwocku w sprawie sygn. akt II K 210/99,

tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk,

II.  w czasie od 14 maja 2008 roku do 20 maja 2008 roku przy ulicy (...) w Ż. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z A. M., z budynku nieczynnej ubojni zwierząt zabrał w celu przywłaszczenia metalowe elementy instalacji elektrycznej oraz elementy miedziane szafy sterowniczej o łącznej wartości 6.000,00 złotych na szkodę M. K., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5-ciu lat pod odbyciu co najmniej 6-ciu miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Otwocku w sprawie sygn. akt II K 210/99,

tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk ,

III.  w dniu 20 maja 2008 roku około godz. 13:55 przy ulicy (...) w Ż. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z A. M., po uprzednim zerwaniu przewodów elektrycznych ze ścian nieczynnej ubojni zwierząt, umyślnie podpalił je wewnątrz budynku, w wyniku czego uszkodzeniu uległy przedmiotowe przewody oraz wnętrze budynku w wyniku okopcenia ścian i sufitu na skutek czego powstały straty na sumę 1.000,00 złotych na szkodę M. K.,

tj. o czyn z art. 288§1 kk,

IV.  w dniu 21 maja 2008 roku około godz. 14:00 na ulicy (...) w Ż. woj. (...) z kieszeni marynarki K. T. zabrał w celu przywłaszczenia telefon komórkowy marki S. (...) oraz pieniądze w kwocie 20 złotych, czym spowodował straty na sumę 690,00 złotych na szkodę K. T., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5-ciu lat po odbyciu co najmniej 6-ciu miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Otwocku w sprawie sygn. akt II K 210/99, tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk.

Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2013 roku Sąd Rejonowy w Garwolinie:

I.  oskarżonego J. B. uznał za winnego tego, że w czasie od 25 kwietnia 2008 roku do dnia 06 maja 2008 roku przy ulicy (...) w Ż., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, po uprzednim umyślnym uszkodzeniu poprzez poprzecinanie metalowej siatki ogrodzeniowej i linki napinającej, przymocowanej do metalowych słupków ogrodzeniowych wykonanych z kształtownika tzw. „C-ówki”, dokonał wyłamania dziewięciu przedmiotowych słupków ogrodzenia, a następnie zabrał je w celu przywłaszczenia, tj. sprzedał na punkcie skupu złomu, czym spowodował straty o łącznej wartości 393,00 złotych na szkodę Zespołu Szkół nr (...) w Ż., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5-ciu lat po odbyciu co najmniej 6-ciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, przyjmując, iż czyn ten stanowi występek z art. 278§1 kk w zb. z art. 288§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk i za to na mocy art. 278§1 kk w zb. z art. 288§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk skazał go, zaś na mocy art. 278§1 kk w zw. z art. 11§3 kk w zw. z art. 64§1 kk wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego J. B. uniewinnił od popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia;

III.  oskarżonego J. B. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt III aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 288§1 kk przyjmując, iż został on popełniony wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, a wartość zniszczeń wynosiła 1.875,00 złotych i za to na mocy art. 288§1 kk skazał go na karę roku pozbawienia wolności;

IV.  oskarżonego J. B. uznał za winnego tego, że w dniu 21 maja 2008 roku około godz. 14:00 na ulicy (...) w Ż. woj. (...) z kieszeni marynarki K. T. zabrał w celu przywłaszczenia telefon komórkowy marki S. (...) oraz pieniądze w kwocie 20 złotych, przy czym spowodował straty na sumę 370,00 złotych na szkodę K. T., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5-ciu lat po odbyciu co najmniej 6-ciu miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Otwocku w sprawie sygn. akt II K 210/99, tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk i za to na mocy art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na mocy art. 85 kk i art. 86§1 kk orzekł względem oskarżonego karę łączną 2 lat pozbawienia wolności;

VI.  na mocy art. 46§1 kk zobowiązał oskarżonego J. B. do naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonym w całości poprzez zapłatę na rzecz Zespołu Szkół nr (...) w Ż. kwoty 393,00 złotych, na rzecz M. K. kwoty 1.875,00 złotych oraz na rzecz K. T. kwoty 18,00 złotych;

VII.  na podstawie art. 618§1 pkt 11 kpk i §14 ust. 1 pkt 1 i §16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 z późn. zm.) zasądził na rzecz adwokat B. K. kwotę 1.948,32 złotych, w tym podatek od towarów i usług w wysokości 364,32 złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu;

VIII.  na podstawie art. 624§1 kpk zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania w całości i przejął je na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od tego wyroku wniosła obrońca oskarżonego zaskarżając go w części dotyczącej „zarzutów I, III i IV aktu oskarżenia w całości, zaś dotyczący zarzutu III w części dotyczącej wysokości szkody”.

Wyrokowi zarzuciła błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, przez niesłuszne uznanie, że J. B. popełnił zarzucone mu w pkt I, III i IV a/o czyny, podczas gdy analiza dowodów, tj. w przypadku cz. I i IV analiza wyjaśnień A. M. i zeznań K. T. w zestawieniu z innymi dowodami prowadzić winna do wniosku, że oskarżony czynów tych nie popełnił, zaś w przypadku czynu III, że wartość szkody wynosi 1875 zł, podczas gdy wartość zerwanych i opalonych przewodów elektrycznych wynosiła 118 zł, a wartość szkody powstałej w wyniku okopcenia ścian była zerowa. Obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzutów popełnienia czynów z p. I i IV a/o, zaś w przypadku czynu III uznanie, iż wartość szkody wynosi 118 zł.

Na rozprawie odwoławczej obrońca popierała apelację modyfikując jedynie jej zarzut, iż zaskarża wyrok w zakresie czynów z pkt I i IV w całości, zaś w zakresie czynu z pkt III w zakresie ustalenia wysokości szkody.

Prokurator natomiast wnosiła o nieuwzględnienie apelacji obrońcy oskarżonego w zakresie czynu z pkt III, w pozostałej części, tj. w zakresie czynów z pkt I i IV wnosiła o umorzenie postępowania po przyjęciu, że czyny te stanowią wykroczenia z art. 119§1 kw i art. 124§1 kw w zw. z art. 9§1 kw wobec przedawnienia ich karalności, a nadto uchylenia orzeczenia o zasądzeniu obowiązku naprawienia szkody.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zaskarżony wyrok podlegał zmianom z urzędu, niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonego. Z uwagi na fakt, iż wniesiony środek odwoławczy okazał się oczywiście bezzasadny i przy braku stosownego wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku, Sąd Odwoławczy ograniczył jego treść do wskazania przyczyn, którymi się kierował dokonując zmiany wyroku Sądu I instancji.

W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, iż niezbędnym było na etapie postępowania odwoławczego uzupełnienie materiału dowodowego poprzez wywołanie uzupełniającej opinii biegłego R. O.. Wywołanie tej opinii umożliwiło wydanie przez Sąd Okręgowy wyroku prawomocnie kończącego postępowanie, bez potrzeby uchylania zaskarżonego wyroku i przekazywania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego była wynikiem niekonsekwencji jakiej dopuścił się Sąd Rejonowy w zakresie ustaleń rodzaju i wartości mienia skradzionego i zniszczonego przez oskarżonego J. B. w trakcie przestępstwa opisanego w pkt I wyroku. W zakresie tego czynu Sąd uznał bowiem, że oskarżony J. B. działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą dopuścił się kradzieży i zniszczenia mienia na szkodę Zespołu Szkół nr (...) w Ż. powodując straty w łącznej wartości 393,00 zł. Z uzasadnienia wyroku, jak i wywołanej w postępowaniu I-instancyjnym opinii biegłego R. O. wynika, iż na kwotę 393,00 zł składać się miała wartość 9 słupków ogrodzeniowych oraz 80 metrów siatki ogrodzeniowej zniszczonej w wyniku wyłamania tych słupków. Oczywistym jednak jest, iż przyjęta przez Sąd ilość siatki jest nieadekwatna do ilości słupków, których zniszczenie i kradzież została przypisana oskarżonemu. Z protokołu oględzin miejsca popełnienia przestępstwa wynika, iż słupki były montowane w ogrodzeniu w odległości co 2,5 metra, tak więc przy ustaleniu, iż oskarżony wyłamał 9 słupków możliwe jest mu przypisanie zniszczenia jedynie siatki ogrodzeniowej zainstalowanej na tych słupkach, a więc o długości 25 metrów. Dlatego Sąd Okręgowy wywołał uzupełniającą opinię biegłego z zakresu szacowania nieruchomości, przy czym – w celu właściwego określenia wysokości szkody spowodowanej działaniem oskarżonego (wyrok Sądu Najwyższego z 22.X.1998 r. – III KKN 146/97, Prok. i Pr. 1999, nr 2, poz. 16), zlecił biegłemu wskazanie kosztów niezbędnych do odtworzenia stanu poprzedniego ogrodzenia, z uwzględnieniem jego zużycia technicznego. Z opracowanej opinii (k. 520) wynika, iż wartość wyliczonej w ten sposób szkody wynosiła 853 zł, a więc była wyższa od szkody ustalonej przez Sąd I instancji.

Dlatego biorąc pod uwagę fakt, iż wyrok zaskarżony został jedynie na korzyść oskarżonego i treść art. 434§1 zd. 1 kpk niemożliwe było przyjęcie wyższej niż to ustalił Sąd I instancji wysokość szkody. Natomiast wynikająca z ustaleń Sądu Rejonowego wysokość szkody w kwocie 393,00 złotych determinowała kolejne rozstrzygnięcie. Wiąże się to z wejściem w życie z dniem 9 listopada 2013 roku art. 2 ust. 2, 4 i 7 ustawy z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2013.1247), zgodnie z którymi granica rozdzielająca przestępstwa kradzieży i zniszczenia mienia określona została na ¼ minimalnego wynagrodzenia ustalonego na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. nr 200, poz. 1679 z p. zm.). Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz.U. z 2012 r., poz. 1026) minimalne wynagrodzenie za pracę od 01 stycznia 2013 r. ustalone zostało na kwotę 1600 zł. Powoduje to, iż kwota graniczna określona w art. 119§1 kw i art. 124§1 kw wynosi 400 zł, a więc jest wyższa niż wartość mienia skradzionego przez oskarżonego i wysokość szkody spowodowanej jego działaniem, które zostały ustalone przez Sąd I instancji w pkt I i IV wyroku. Dlatego niezbędnym było, mając na względzie regułę wynikającą z art. 4§1 kk – zastosowanie nowych uregulowań, które są niewątpliwie korzystniejsze dla oskarżonego. Oba czyny zostały popełnione przez J. B. w 2008 roku, co powoduje, że w chwili orzekania przez Sąd Odwoławczy stanowiły one wykroczenia i uległy one przedawnieniu (art. 45§1 kw w zw. z art. 17§1 pkt 6 kpk). Obligowało to Sąd Okręgowy do umorzenia postępowania w tym zakresie, co powoduje, iż w chwili obecnej J. B. pozostaje skazany jedynie za czyn z pkt III wyroku i do wykonania pozostaje tylko orzeczona za to przestępstwo kara jednego roku pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy dokonał również z urzędu korekty wyroku w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w pkt VI. Artykuł 46§1 kpk w brzmieniu obowiązującym w czasie popełnienia przez oskarżonego czynu z pkt III, dawał możliwość orzeczenia obowiązku naprawienia szkody jedynie po zgłoszeniu stosownego wniosku przez pokrzywdzonego. Analiza akt prowadzi do wniosku, iż pokrzywdzony M. K. wniosku takiego nie złożył, dlatego Sąd nie miał podstaw do nałożenia na oskarżonego tego środka karnego. Uchylenie obowiązku naprawienia szkody w odniesieniu do czynów z pkt I i IV wyroku jest konsekwencją umorzenia w tym zakresie postępowania.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 437§1 kpk Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku. Biorąc pod uwagę sytuacje materialną oskarżonego, który nie dysponuje stałymi źródłami dochodu, Sąd Okręgowy zwolnił go do ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Rozstrzygnięcie o kosztach za obronę z urzędu uzasadniają §14 ust. 1 pkt 4 i §16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.Nr 163 poz. 1348 z p. zm.).