Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Grażyna Ucińska

Protokolant: Dorota Malinowska

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2016 r. w Świdnicy

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z/s w W.

przeciwko M. S.

o zapłatę kwoty 179.111,14 zł

I. zasądza od pozwanego M. S. na rzecz strony powodowej (...) Bank S.A. z/s w W. kwotę 179.111,14 zł (sto siedemdziesiąt dziewięć tysięcy sto jedenaście złotych czternaście groszy) z tym, że:

- od kwoty 160.860,10 zł z odsetkami umownymi w wysokości 10% rocznie, ale nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP – od dnia 19 września 2015 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 17.495,24 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 września 2015 r. do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 8.977,92 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IC 2174/15

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, że pozwany M. S. ma zapłacić na rzecz strony powodowej kwotę 179.111,14 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 10 % rocznie, nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 160.860,10 zł od dnia 19 września 2015 roku do dnia zapłaty, oraz kwotę 14.214,96 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu, tj. 24 września 2015 roku do dnia zapłaty tytułem odsetek umownych, kwotę 3.280,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu, tj. 24 września 2015 roku do dnia zapłaty tytułem odsetek karnych oraz kwotę 755,80 zł tytułem opłat i prowizji oraz koszty procesu.

W uzasadnieniu swojego stanowiska strona powodowa wskazywała, iż zawarła z pozwanym umowę kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 28 września 2009 roku, który nie wywiązał się z ciążącego na nim zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie. Argumentowała, iż przysługuje jej od pozwanego wymagalna wierzytelność z tytułu powyższej umowy, a stan jego zadłużenia wynosi 179.111,14 zł, w tym : 160.860,10 zł tytułem należności głównej, 14.214,96 zł tytułem skapitalizowanych odsetek umownych na dzień 18 września 2015 roku, 3.280,28 zł tytułem odsetek umownych za opóźnienie oraz 755,80 zł tytułem opłat i prowizji, co wynika z wyciągu z ksiąg Banku. Pozwany, mimo dobrowolnego wezwania do zapłaty, nie spłacił zadłużenia.

Wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym orzeczeniem z dnia 9 listopada 2015 roku sprawę skierowano do rozpoznania w postępowaniu zwykłym.

Na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2016 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

W piśmie procesowym z dnia 27 kwietnia 2016 roku zawierającym jego stanowisko w sprawie pozwany przyznał fakt zawarcia przedmiotowej umowy kredytu hipotecznego ze stroną powodową, jednakże zaprzeczył, by powodowy bank dokonał wypłaty pozwanemu kwoty opisanej w § 1 ust. 1 umowy. Argumentował, że żądana pozwem kwota pozostaje w sprzeczności z kwotą podaną w treści oświadczenia banku zawartą w piśmie z dnia 21 maja 2015 roku, w którym to strona powodowa wskazywała kwotę należności kapitałowej na 2.566,43 zł. Zdaniem pozwanego niemożliwym jest, gdy jak twierdzi powodowy bank, jakoby zaprzestał on spłaty rat kredytu w dniu 30 listopada 2013 roku i by należność ta wynosiła zaledwie 2.566,43 zł. Pozwany zakwestionował także przedłożony przez bank dowód w postaci rozliczenia kredytu sporządzony na podstawie programu bankowego, z którego wynika, że w okresie od 30 września 2009 roku do 15 lipca 2010 roku zadłużenie pozwanego było stałe i wynosiło 87.001,99 zł i 86.967,04 zł, a następnie w okresie od 16 lipca 2010 roku do 18 września 2015 roku wynosiło 158.000 zł – 160.000 zł. Zakwestionował także dowód w postaci wyciągu z ksiąg bankowych powoda z dnia 18 września 2015 roku. Zdaniem pozwanego powód nie wykazał zasadności swojego roszczenia przedstawionymi w sprawie dowodami (art. 6 k.c.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 września 2009 roku pozwany M. S. zawarł z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w K. umowę kredytu hipotecznego nr (...) w kwocie 190.201,99 zł z przeznaczeniem na pokrycie części kosztów remontu nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. przy ul. (...) oraz pokrycie opłat dodatkowych związanych z udzieleniem kredytu. Zabezpieczeniem spłaty zaciągniętego zobowiązania kredytowego była m.in. hipoteka zwykła na rzecz Banku w wysokości kwoty kredytu oraz hipoteka kaucyjna na rzecz Banku w złotych polskich do kwoty stanowiącej 70% kwoty kredytu na powyższej nieruchomości, dla której to nieruchomości prowadzona była księga wieczysta KW : (...).

Pozwany został zobowiązany do dokonywania w okresie objętym umową spłaty 360 miesięcznych rat równych kapitałowo – odsetkowych. Zgodnie z postanowieniami umowy bank wypłaca określony w umowie kredyt bezgotówkowo w transzach na rachunki podmiotów wskazanych we wniosku o wypłatę, o ile nie jest to sprzeczne z postanowieniami umowy – w terminach i wysokościach określonych w umowie kredytowej.

W umowie zawarty był zapis, że kredytobiorca ma prawo bez podania przyczyny odstąpić od umowy w terminie 10 dni od dnia jej zawarcia. W tym celu zobowiązany jest przed upływem wskazanego terminu, dostarczyć do siedziby banku oświadczenie, którego wzór stanowi załącznik do umowy. Uruchomienie zaś kredytu lub transzy kredytu winno nastąpić nie później niż w terminie 14 dni roboczych od daty złożenia wniosku o wypłatę wraz z całą dokumentacją.

Bank miał prawo m.in. wypowiedzieć umowę kredytu w całości lub części w razie stwierdzenia, że warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane lub w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy, a w szczególności w przypadku niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo – kapitałowych lub skierowania egzekucji do nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu. Okres wypowiedzenia wynosi 30 dni, po upływie okresu wypowiedzenia umowy kredytu kredytobiorca jest zobowiązany do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi bankowi za okres korzystania z kredytu.

dowód :

- umowa kredytu hipotecznego z dnia 28 września 2009r., k. 34 – 44,

W dniu 28 września 2009 roku pozwany złożył wniosek o wypłatę kredytu wskazując przeznaczenie środków z pierwszej transzy w kwocie 70.000 zł – na remont, zaś kwotę 1.732 zł tytułem opłaty manipulacyjnej. Zgodnie z dyspozycją uruchomienia kredytu z dnia 30 września 2009 roku pozwanemu została wypłacona łącznie kwota 87.001,99 zł, w tym 70.000 zł – I transza kredytu, 1.732 zł – opłata manipulacyjna, 722,08 zł ubezpieczenie niskiego wkładu własnego, 4.755,05 zł – ubezpieczenie utraty wartości nieruchomości, 7.608,08 zł – ubezpieczenie na życie, 1.711,82 zł – ubezpieczenie pakietowe, 400 zł – opłata sądowa, 51 zł – Urząd Miejski w W., 21,96 zł – taksa notarialna.

Wniosek o wypłatę II transzy kredytu w kwocie 70.000 zł pozwany złożył w dniu 18 czerwca 2010 roku. Wypłata środków nastąpiła w dniu 16 lipca 2010 roku zgodnie z dyspozycją z dnia 16 lipca 2016 roku.

dowód :

- wniosek pozwanego o wypłatę kredytu z dnia 28 września 2009r., k. 93 – 94,

- dyspozycja uruchomienia kredytu nr 1 z dnia 30 września 2009r., k. 96,

- dyspozycja uruchomienia środków z dnia 18 czerwca 2010r., k. 95,

- dyspozycja uruchomienia kredytu nr 2 z dnia 16 lipca 2010r., k. 97,

Pozwany zobowiązany był do spłaty kredytu w 360 ratach zgodnie z harmonogramem.

dowód :

- harmonogram spłat, k. 51 – 70,

Z uwagi na zaległości pozwanego w spłacie zobowiązań wynikających z łączącej strony umowy, strona powodowa pismem z dnia 21 maja 2015 roku wypowiedziała pozwanemu umowę kredytu, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od dnia doręczenia pisma. Jednocześnie pozwany pismem tym poinformowany został o możliwości cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu w przypadku uregulowania w okresie wypowiedzenia całości zaległości obejmujących : 2.566,43 zł tytułem należności kapitałowej, 12.431,83 zł tytułem odsetek umownych, 175,59 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej, 160 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z tabelą opłat i prowizji i 508,20 zł tytułem kosztów ubezpieczenia.

dowód :

- oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy z dnia 21 maja 2015r. wraz z zawiadomieniem z dnia 21 maja 2015r., k. 46 – 47,

Strona powodowa, w związku z upływem terminu płatności kredytu, pismem z dnia 19 sierpnia 2015 roku skierowała do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty całości należności obejmującej kwoty : 160.860,10 zł tytułem należności kapitałowej, 14.214,96 zł tytułem odsetek umownych, 1.984,46 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej, 160 zł + 15 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z tabelą opłat i prowizji i 580,80 zł tytułem kosztów ubezpieczenia.

dowód :

- ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 19 sierpnia 2015r. wraz z potwierdzeniem nadania, k. 48,

W okresie od 30 września 2009 roku do 15 lipca 2010 roku kwota zadłużenia pozwanego wynosiła 87.001,99 zł oraz 86.967,04 zł ze względu na fakt wypłaty na jego rzecz pierwszej transzy kredytu oraz spłat w tym okresie jedynie rat kapitałowych, zaś w dniu 16 lipca 2010 roku, po dokonaniu wypłaty na rzecz pozwanego kolejnej transzy kredytu kwota jego zadłużenia wobec strony powodowej wzrosła do kwoty 158.000 zł, a z chwilą upływu terminu wypowiedzenia (14 sierpnia 2015r.) nastąpiło doliczenie kredytu niezapadłego do zapadłych już rat kapitału. Kwota zadłużenia pozwanego wyniosła wówczas 160.860,10 zł.

dowód :

- rozliczenie kredytu przed wypowiedzeniem umowy i po jej wypowiedzeniu, k. 98 – 122,

Kwota należności do spłaty na dzień 18 września 2015 roku wynosiła 179.111,14 zł, w tym : 160.860,10 zł tytułem należności głównej, 14.214,96 zł tytułem odsetek umownych liczonych do dnia 9 lipca 2015 roku, 3.280,28 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczanych od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 10% od dnia 1 marca 2014 roku do 18 września 2015 roku oraz 755,80 zł tytułem opłat i prowizji. dowód :

- wyciąg z ksiąg (...) Bank S.A. w W. z dnia 18 września 2015 roku nr wyciągu (...), k. 45,

(...) Bank S.A. z siedzibą w W. jest następcą prawnym (...) Bank S.A. z siedzibą w K..

dowód :

- wyciąg z KRS, k. 17 – 20,

Sąd zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu powództwo jako zasadne w całości zasługuje na uwzględnienie.

Kredyt bankowy definiowany jest jako stosunek ekonomiczny pomiędzy bankiem a kredytobiorcą, którego istota polega na dostarczeniu przez bank określonej kwoty środków pieniężnych kredytobiorcy, pod warunkiem jej późniejszego zwrotu wraz z wynagrodzeniem dla banku (odsetki, prowizja, opłaty manipulacyjne). Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2015 roku, poz. 128) w art. 69 definiuje umowę kredytu i tak zgodnie z ust.1 tego przepisu przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie z ust.2 umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i spełniać określone warunki. Kredyt cechuje między innymi: odpłatność – kredytobiorca zobowiązany jest do zapłaty odsetek i ewentualnej prowizji dla banku i zwrotność – co do zasady kwota środków pieniężnych podlega zwrotowi. Obowiązek zwrotu kredytu przez kredytobiorcę jest jego podstawowym obowiązkiem wymienionym w art. 69 ust. 1 prawa bankowego i oddaje istotę umowy kredytu. Obok korzystania z kredytu i zwrotu składającej się na niego kwoty, art. 69 ust. 1 prawa bankowego nakłada na kredytobiorcę obowiązek zapłaty odsetek kapitałowych. Odsetki są świadczeniem ubocznym, z reguły realizowanym w tych samych przedmiotach co świadczenie główne i w wysokości obliczonej wedle stopy procentowej i czasu potencjalnego korzystania z przedmiotów objętych świadczeniem głównym.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że pozwany M. S. zawarł ze stroną powodową umowę kredytu hipotecznego z dnia 28 września 2009r. Z powodu nieterminowej spłaty rat kredytu przez pozwanego, strona powodowa wypowiedziała umowę i cała kwota kredytu stała się wymagalna, nadto naliczone zostały odsetki od niespłaconej części kapitału według zmiennej stopy procentowej.

Pozwany twierdził, że środki pieniężne w kwocie wynikającej z umowy nie zostały mu w istocie wypłacone. Na okoliczność tę nie zaoferował jednakże żadnego dowodu. Co istotne, powodowy bank do akt sprawy przedłożył dwa wnioski o wypłatę kredytu w transzach (z dnia 28 września 2009 roku i 18 czerwca 2010 roku), na których to dokumentach widnieje podpis pozwanego, prawdziwości którego ten nie kwestionował. Do akt sprawy nadto przedłożone zostały przez stronę powodową dokumenty w postaci dyspozycji uruchomienia kredytu (z dnia 30 września 2009 roku na kwotę 87.001,99 zł oraz z dnia 16 lipca 2010 roku na kwotę 70.000 zł), z których wynika, iż środki pieniężne w kwocie opisanej w umowie zostały wypłacone na rachunek bankowy wskazany przez pozwanego we wnioskach o wypłatę kredytu. Powyższe dowody pozostają zatem w sprzeczności ze stanowiskiem pozwanego zawartym w odpowiedzi na pozew. Skoro jednakże pozwany zaprzecza prawdziwości tych dokumentów, w tym, by składał dyspozycję wypłaty środków pieniężnych, okoliczności te winien udowodnić, zgodnie z regułą art. 6 k.c. Analiza zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego, w tym harmonogramu spłat kredytu i rozliczenia kredytu przed jego wypowiedzeniem i po wypowiedzeniu jednoznacznie wskazują, że pozwany do marca 2014 roku dokonywał wpłat z tytułu rat kredytu. Trudno zatem zdaniem Sądu uznać, iż pozwany spłacałby zobowiązanie kredytowe w sytuacji, gdyby faktycznie nie uzyskał środków pieniężnych z tego tytułu. Również zarzut co do różnic w wysokości jego zadłużenia jest całkowicie nieuprawniony, skoro wskazana w wypowiedzeniu przez stronę powodową kwota była kwotą wymagalną w dacie jej złożenia, zaś pozostałe kwoty stawały się wymagalne z upływem terminu wypowiedzenia. Przy tym uwzględnić należało, iż pierwsze opóźnienie w spłacie kredytu miało miejsce w dniu 30 listopada 2013 roku, a kredyt stał się wymagalny w dniu 14 sierpnia 2015 roku, co wynika ze szczegółowego jego rozliczenia wskazanego przez stronę powodową. Zarzuty zatem kierowane przez pozwanego pod adresem strony powodowej Sąd uznał za bezzasadne.

Pozwany będąc stroną umowy kredytu z dnia 28 września 2009 roku winien był przestrzegać zawartych w tej umowie warunków. Powstanie zaległości w spłacie rat stanowi przesłankę uzasadniającą wypowiedzenie umowy kredytu przez stronę powodową, co też nastąpiło. Zdaniem Sądu, mając na uwadze materiał dowodowy przedstawiony przez strony w toku procesu, żądana przez stronę powodową należność w wysokości 179.111.14 zł tytułem zadłużenia jest kwotą faktycznie nie spłaconą dotychczas przez pozwanego, co wynika z przedłożonych przez bank dokumentów. Twierdzenia pozwanego, iż kwota kredytu wskazana w umowie nie została mu wypłacona, w żaden sposób nie zostały przez niego wykazane zgodnie z regułą dowodową wynikającą z art. 6 k.c. Wobec powyższego w oparciu o cytowane wyżej przepisy Sąd uznał roszczenie strony powodowej za uzasadnione i zasądził od pozwanego M. S. na rzecz strony powodowej (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 179.111,14 zł z odsetkami jak w punkcie I wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu oparto o przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c. stosując zasadę finansowej odpowiedzialności za wynik procesu. Wobec uwzględnienia powództwa w całości pozwany jako przegrywający proces winien zwrócić na rzecz strony powodowej koszty procesu. Mając na uwadze powyższe zasądzono od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 8.977,92 zł tytułem kosztów procesu (8.956 zł tytułem opłaty od pozwu, 21,92 zł tytułem dalszych kosztów).