Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

2 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie – Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Izabela Chłopecka

Protokolant: sekretarz sądowy Magdalena Strzelecka

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2017 roku na rozprawie

sprawy z powództwa(...) w K.

przeciwko S. Ć.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej S. Ć.na rzecz powoda (...) w K.kwotę 318,57 zł (trzysta osiemnaście złotych i pięćdziesiąt siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej S. Ć.na rzecz powoda (...)w K.kwotę 167 zł (sto sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nadaje wyrokowi w pkt I i III rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 492/16

UZASADNIENIE

Powód (...)w K.wniósł w dniu 5 sierpnia 2016 roku o zasądzenie od pozwanej S. Ć.kwoty 318,57 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lipca 2016 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania.

W uzasadnieniu żądania pozwu wskazał, że pozwana zawarła z (...) Spółka akcyjna w W. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych dla konta klienta o nr (...). W związku z wykonywaniem tej umowy (...) Spółka akcyjna w W. wystawiła notę obciążeniową. Wobec braku zapłaty zadłużenia wierzytelność wynikająca z opisanej umowy została scedowana na powoda na mocy umowy cesji wierzytelności zawartej z (...) Spółka akcyjna w W. w dniu 23 listopada 2015 roku. Powód nabył wierzytelność w łącznej kwocie 285,93 złotych tytułem kapitału oraz odsetki ustawowe. Pozwana nie wywiązała się z postanowień umownych, na skutek czego umowa została rozwiązana z przyczyn leżących po stronie abonenta. Wobec tego powód obciążył ją karą umowną. Na kwotę dochodzoną pozwem składają się: 285,93 zł z tytułu naliczonej kary umownej oraz 32,64 zł z tytułu należności odsetkowych, które zostały naliczone od następnego dnia po dacie płatności (wynikającej z noty obciążeniowej) do dnia poprzedzającego wytoczenie powództwa, gdyż na podstawie zawartej przez pozwaną umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz umowy cesji wierzytelności zawartej z poprzednim wierzycielem, powód od dnia nabycia wierzytelności kontynuował naliczanie ustawowych odsetek za opóźnienie w spłacie wymagalnego kapitału. Cała kwota wskazanego wyżej zadłużenia jest wymagalna. W treści żądania powód domagał się zasądzenia na jego rzecz dalszych odsetek za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W dniu 21 stycznia 2016 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty wskazanej wierzytelności. Mimo to, pozwana do dnia wniesienia pozwu nie zapłaciła całej należności.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana S. Ć.w dniu 3 września 2014 roku zawarła z (...) Spółka akcyjnaw W.umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...). Umowa została zawarta na czas oznaczony, na 24 miesiące, w ramach promocji „(...)z miesięcznym zobowiązaniem w sklepie internetowym i w telesprzedaży obowiązuje do 1 stycznia 2014 roku do odwołania”. W związku z zawartą umową pozwanej została udzielona ulga. Jednocześnie w umowie zastrzeżono karę umowną.

Regulamin Świadczenia Usług (...) w sieci telekomunikacyjnej GSM (...) i (...) przez spółkę pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z dnia 19 września 2005 roku oraz warunki regulaminu oferty promocyjnej stanowiły integralny załącznik do opisanej umowy. Pozwana potwierdziła, że otrzymała, zapoznała się i zaakceptowała powyższe regulacje.

Zgodnie z treścią zawartej umowy (...) Spółka akcyjna w W. zobowiązana była do świadczenia na rzecz pozwanej usług telekomunikacyjnych. Pozwana zgodnie z warunkami wybranej oferty promocyjnej zobowiązana była do doładowywania wskazanej w umowie karty SIM na kwotę 35 złotych w miesięcznym okresie rozliczeniowym. Zgodnie z treścią warunków oferty promocyjnej w przypadku naruszenia przez abonenta zobowiązania do doładowania wskazanej w umowie karty SIM przez okres trzech następujących bezpośrednio po sobie okresach, abonent był zobowiązany na żądanie operatora do naprawienia szkody poprzez zapłatę na jego rzecz kary wskazanej w nocie obciążeniowej, stanowiącej równowartość udzielonej mu (proporcjonalnie) ulgi.

Stosownie do postanowień Regulaminu Świadczenia Usług (...) w sieci telekomunikacyjnej GSM (...) i (...) przez spółkę pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z dnia 19 września 2005 roku w przypadku naruszenia przez abonenta postanowień umowy, w szczególności polegających na niezapłaceniu należności za usługi telekomunikacyjne w terminie 30 dni kalendarzowych od daty wskazanej na rachunku telefonicznym (...) Spółka akcyjna w W. została uprawniona do rozwiązania umowy w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym i bez uprzedzenia abonenta.

(dowód: umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dn. 3.09.2014r. k. 34-35,

regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych k. 38-39,

warunki oferty promocyjnej k. 40-42)

Pozwana nie wywiązała się z postanowień umownych, na skutek czego umowa została rozwiązana z przyczyn leżących po stronie abonenta. Z tego powodu (...) Spółka akcyjna w W. obciążyła ją karą umowną.

W dniu 6 stycznia 2016 roku (...) Spółka akcyjna w W. wystawił notę obciążeniową nr (...). Poinformował w niej, iż w związku z niedotrzymaniem przez S. Ć. warunków umowy w ofercie Z. umowa uległa rozwiązaniu, jednocześnie obciążając ją karą umowną na kwotę 285,93 złotych z terminem płatności do 20 stycznia 2015 roku.

(dowód: nota obciążeniowa k. 43,

wykaz k. 5)

Dnia 23 listopada 2015 roku (...) Spółka akcyjnaw W.zbyła (...)w K.wierzytelność wynikającą z umowy o świadczeniu usług telekomunikacyjnych z dnia 3 września 2014 roku.

(dowód: umowa ramowa przelewu wierzytelności z dnia 17 października 2014 roku k. 6-8,

porozumienie nr 7 z dnia 23.11.2015r. k. 9)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako niesporny, bądź w oparciu o dowody z powołanych dokumentów, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron.

Autentyczność zgromadzonych dokumentów nie została zakwestionowana przez żadną ze stron procesu, a Sąd nie miał podstaw do podważania jej z urzędu. Dowody te należało uznać zatem za wiarygodne. Charakter dowodów z dokumentów przemawia ponadto za przyznaniem im silnej mocy dowodowej.

Podkreślić należy, że co do zasady wszelkie przedłożone dokumenty dotyczące istnienia, wysokości, wymagalności dochodzonej kwoty miały – w świetle aktualnego stanu prawnego – charakter prywatnych. Nie mogło to jednak prowadzić do przyjęcia, że w związku z tym nie są one wystarczającym dowodem okoliczności przytoczonych w pozwie. Aczkolwiek trzeba było przyjąć, że zawarte w nich oświadczenia są jedynie dowodem tego, że złożyły je podpisane na nich osoby.

Pozwana S. Ć. nie stawiła się na rozprawie, jak też nie złożyła żadnych wyjaśnień na piśmie.

Sąd zważył, co następuje:

Okolicznością nie budzącą żadnych wątpliwości w niniejszej sprawie był fakt zawarcia pomiędzy pozwaną a pierwotnym wierzycielem (...) Spółka akcyjna w W. w dniu 3 września 2015r. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Bezspornym jest, że pozwana nie uregulowała w terminie zaległości, wobec czego (...) Spółka akcyjna w W. wypowiedziała umowę ze skutkiem natychmiastowym i wezwał ją do zapłaty powstałego zadłużenia. Jednak pozwana nie wywiązała się z powyższego zobowiązania. Wierzytelność objęta pozwem stała się wymagalna od dnia 20 stycznia 2015 roku. Powód wskazał, że na wymagalne roszczenie składa się należność główna w wysokości 285,93 złotych i odsetki ustawowe – 32,64 złote wraz z dalszymi odsetkami, które obciążają pozwaną od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Kwota roszczenia, jak już zostało podniesione wyżej, została udowodniona przede wszystkim dowodem z noty obciążeniowej.

Powodowy Fundusz oparł swoje roszczenie na podstawie zawartej w dniu 23 listopada 2015 roku umowy cesji wierzytelności, dzięki czemu stał się wierzycielem pozwanej co do należności pieniężnych, wynikających z wyżej wskazanej umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. W następstwie wystąpienia powyższych okoliczności, powód dochodził pozwem ostatecznie kwoty wynikającej z noty księgowej z dnia 6 stycznia 2015 roku.

Nadto wskazać należy, że w przypadku nie podjęcia obrony przez pozwanego stosownie do art. 339 § 2 kpc, w którym określono podstawę faktyczną wyroku zaocznego, Sąd – jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości – zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Niezależnie od ustalenia podstawy faktycznej sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego, albowiem negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo ( por. m.in. uzasadnienie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 r., sygn. akt III CRN 30/72, LEX nr 7094).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 kc). Powód wszedł jako wierzyciel pozwanej w miejsce (...) Spółka akcyjna w W. w oparciu o umowę przelewu z dnia 23 listopada 2015 roku. Co do zasady przysługiwało mu zatem roszczenie w stosunku do pozwanej w takim zakresie, w jakim je posiadał zbywca wierzytelności. W konsekwencji powód wywodzi swoje roszczenie z treści art. 471 kc, zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Niewykonanie zobowiązania zachodzi wówczas, gdy w zachowaniu dłużnika nie występuje nic, co odpowiadałoby spełnieniu świadczenia, natomiast nienależyte wykonanie zobowiązania ma miejsce wtedy, gdy zachowanie dłużnika zmierzało do spełnienia świadczenia, jednak osiągnięty przez niego wynik nie spełnia wymogów świadczenia, do którego dłużnik był zobowiązany. W związku z takim zachowaniem dłużnika wierzycielowi przysługuje odszkodowanie. W przypadku, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego funkcję odszkodowawczą pełnią odsetki (art. 481 § 1 – 3 kc), które przysługują wierzycielowi za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Roszczenie powoda odnośnie należności głównej sformułowane zostało w sposób jasny, podlegający ewentualnej weryfikacji przez pozwaną i nie budziło wątpliwości sądu w świetle przytoczonych okoliczności i przedłożonych w sprawie dowodów.

Okolicznością budzącą wątpliwości pozostała kwestia naliczenia przez powoda odsetek ustawowych za opóźnienie od wyżej wskazanej kwoty, przede wszystkim tych liczonych od dnia 19 lipca 2016 roku.

Analiza materiału sprawy pozwala na stwierdzenie, że kwota 32,64 złote, od której Sąd przyznał powodowi odsetki ustawowe za opóźnienie, stanowi skapitalizowane odsetki naliczone według ustawowej wysokości przez pierwotnego wierzyciela w okresie poprzedzającym cesję oraz stanowi skapitalizowane przez powoda odsetki ustawowe i ustawowe za opóźnienie od kapitału za okres od dnia cesji do dnia poprzedzającego wytoczenie powództwa. Wniosek taki wynika z dokładnej analizy uzasadnienia pozwu precyzującego jakie należności składają na dochodzoną należność główną, które to twierdzenia Sąd uznał za prawdziwe w trybie art. 339 § 2 kpc.

Zgodnie z art. 359 § 1 kc, odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe (art. 359 § 2 kc). Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne (art. 359 § 2 ² kc).

Zgodnie z utrwalonym poglądem doktryny i judykatury prawa, jeżeli żądanie strony dotyczy również zasądzenia odsetek obowiązana jest ona dokładnie określić ich wysokość oraz czas obliczeniowy (por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga. Postępowanie zabezpieczające. Tom I pod redakcją T. Erecińskiego. Wydanie 2. Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis. Warszawa 2007, teza 17 do art. 187 strona 453). Tylko bowiem tak określone żądanie, pozwala z jednej strony sądowi zweryfikować jego zasadność, z drugiej natomiast gwarantuje pozwanemu, którym z reguły jest osoba nie posiadająca wiedzy prawniczej, realizację prawa do obrony oraz podnoszenia ewentualnych zarzutów. Powód dochodził w pozwie roszczenia, którego część stanowią skapitalizowane odsetki. Winien więc przytoczyć okoliczności faktyczne i uzasadnić wysokość tej części roszczenia. Na temat kapitalizacji odsetek wypowiedział się szeroko Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z dnia 21 października 1997r., III ZP 16/97, OSNP 1998/7/. Wskazał, że kapitalizacja odsetek w sensie potocznym jest czynnością rachunkową polegającą na wyliczeniu sumy na podstawie znanej stopy procentowej i okresu czasu. Jako kategoria prawna polega nie tylko na zsumowaniu, ale i dodaniu jej do kwoty kapitału. W ten sposób odsetki nie są już dochodzone obok świadczenia głównego, gdyż same stają się świadczeniem głównym bądź jego częścią. Powód podał, iż odsetki liczone są od kwoty 285,93 złotych wedle stopy odsetek ustawowych i ustawowych za opóźnienie, co dało łączną kwotę 32,64 złote. Na powodzie jako profesjonaliście "w zderzeniu" z drugą stroną procesu jaką jest konsument spoczywał obowiązek jasnego, logicznego i nie budzącego żadnych wątpliwości szczegółowego wyjaśnienia wysokości dochodzonego roszczenia oraz jego podstawy. Sąd dokonał weryfikacji dochodzonej kwoty 32,64 złote z tytułu odsetek naliczanych przez poprzednika powoda za okres od dnia wymagalności do dnia cesji wierzytelności oraz przez powoda za okres od dnia przelewu wierzytelności do dnia złożenia pozwu według ustawowej stopy odsetkowej. Wynika, że odsetki naliczone przez poprzednika powoda i przez powoda za te okresy nie przekraczają kwoty odsetek wynikającej z obliczeń Sądu. W ten sposób sąd zasądził na rzecz powoda obok należności głównej kwotę 32,64 złote z tytułu odsetek obliczonych za okres od dnia wymagalności wierzytelności na rzecz powoda do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu.

Wskazać należało również, że powód nie miał podstaw do domagania się zasądzenia na jego rzecz od dnia 19 lipca 2016 roku odsetek ustawowych za opóźnienie od już naliczonych do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu odsetek ustawowych karnych (odsetek za opóźnienie) w wysokości 32,64 złote. W tym zakresie dochodzone roszczenie jest sprzeczne z treścią bezwzględnie obowiązującej normy art. 482 § 1 kc. Zgodnie z treścią tego przepisu od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Tymczasem powództwo zostało wytoczone w dniu 5 sierpnia 2016 roku.

Omawiany przepis wprowadza istotne ograniczenie związane ze sposobem obliczania odsetek w postaci zakazu umawiania się z góry o zapłatę odsetek od zaległych odsetek (procent składany) – tzw. zakaz anatocyzmu. R. legis wprowadzenia tego zakazu uzasadnione jest ochroną dłużnika przed nadmiernym obciążeniem z tytułu odsetek. Wskazuje się bowiem, że umawianie się z góry o zapłatę odsetek od zaległych odsetek prowadziłoby do obliczania procentu składanego, co nawet przy niskiej stopie procentowej mogłoby powodować duże obciążenie dla dłużnika (zob. A. Ohanowicz, Zobowiązania..., s. 73; T. Wiśniewski (w:) Komentarz..., s. 542; T. Dybowski, A. Pyrzyńska (w:) System..., s. 260; A. Rembieliński (w:) Kodeks..., s. 477; M. Piekarski (w:) Kodeks..., s. 1183).

W praktyce polegać to może na tym, że strona doliczy do należności głównej odsetki narosłe na dzień poprzedzający wniesienie pozwu i wskaże tak powstałą kwotę jako wartość przedmiotu sporu. Na równi z wytoczeniem powództwa traktuje się rozszerzenie żądania pozwu w toku sprawy. Odsetki od odsetek należy liczyć od dnia wytoczenia powództwa o te odsetki (art. 482 § 1 kc).

Powyższy przepis daje zatem uprawnienie naliczania odsetek poprzez doliczenie do należności głównej odsetek narosłych na dzień poprzedzający wniesienie pozwu i od takiej łącznej kwoty żądać odsetek. W świetle niniejszej sprawy istnieje więc uprawnienie powodowego Funduszu do naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty odsetek, za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, naliczonych na dzień wniesienia pozwu – 32,64 zł. Od tej bowiem daty, zgodnie z art. 359 § 2 kc, należą się odsetki ustawowe. Dlatego też żądanie zasądzenia odsetek od zaległych odsetek za okres od 19 lipca 2016 roku do dnia 4 sierpnia 2016 roku należało oddalić.

Mając powyższe na względzie sąd orzekł jak w punkcie 1 i 2 wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu, w punkcie III niniejszego wyroku, zapadło na podstawie przepisu art. 98 kpc stanowiącego, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi, na jego żądanie, koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

W przedmiotowej sprawie na koszty złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 30,00 zł (art. 28 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.) i wynagrodzenie radcy prawnego (§ 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. z 2015r., poz. 1804 ze zm. w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu) oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Orzeczenie w zakresie punku IV uzasadnianego rozstrzygnięcia znajduje swoje oparcie w treści art. 333 § 1 pkt 3 kpc.