Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 2 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2017 r. w Piszu na rozprawie

sprawy z wniosku C. G., A. G.

z udziałem Skarbu Państwa - Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa

o zasiedzenie

postanawia:

1. Stwierdzić, że C. G. i A. G. nabyli przez zasiedzenie w dniu 2 października 2005r na prawie wspólności ustawowej działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...) stanowiącą część nieruchomości położonej w obrębie M., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...)

2. Ustalić, iż uczestnicy postępowania ponoszą koszty związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Sygn. akt Ns 399/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawcy C. G. i A. G. wnieśli o stwierdzenie zasiedzenia z dniem 1 października 2005r. własności działki gruntu o nr geodezyjnym nr (...), położonej w obrębie M. , dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą (...). Uzasadniając wniosek podali , iż przedmiotową działkę uprawiają od lat 70-tych, kiedy to zamieszkali w R.. Swoim staraniem ogrodzili działkę i urządzili na niej ogródek.

Uczestnik postępowania Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. Filia w S. wniosła o oddalenie wniosku wskazując, iż wnioskodawcy nie wykazali, ze władali sporną nieruchomością z zamiarem posiadania jej jak właściciele.

Sąd ustalił, co następuje.

W 1973 roku małżonkowie C. G. i A. G. zamieszkali w R., w lokalu mieszkalnym należącym wówczas do Państwowego Gospodarstwa Rolnego. W tym samym roku na podstawie ustnego pozwolenia kierownika PGR-u objęli w posiadanie działkę gruntu nr (...) usytuowaną w pobliżu budynku mieszkalnego. Teren ten był częściowo ogrodzony. Ogrodzenie od strony północnej i południowej wykonał C. G.. Działka została oczyszczona, C. G. usunął zakrzewienia, posadził drzewka owocowe. Działka wykorzystywana była na cele ogrodnicze. Z działki tej korzystali i nadal korzystają wyłącznie wnioskodawcy.

(dowód: odpis księgi wieczystej k. 9-13, zeznania świadków J. B. k. 46, M. B. k. 46v, zeznania wnioskodawców k.53)

Właścicielem nieruchomości gruntowej położonej R., oznaczonej numerem geodezyjnym (...) jest Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. Filia w S. jako następca prawny Skarbu państwa - Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

(niesporne)

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 172 § 1 kodeksu cywilnego posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. W przypadku wejścia w posiadanie nieruchomości w złej wierze nabycie nieruchomości następuje po upływie trzydziestu lat (art. 172 § 2 kc).

Generalnie zasiedzenie wszystkich nieruchomości państwowych zostało wyłączone z dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego tj. 18.05.1964r.

Zniesienia ograniczenia, o którym mowa, nastąpiło na podstawie ustawy z 28 lipca 1990r. o zmianie ustawy kodeks cywilny (Dz. U. z dnia 18 sierpnia 1990 r. nr 55, poz. 321), która z dniem 01.10.1990r. uchyliła art. 177 kc wyłączający zasiedzenie nieruchomości państwowych. Regulacja dotycząca możliwości zasiedzenia nieruchomości państwowych zawarta została w art. 10 cytowanej ustawy. Zgodnie z tym artykułem jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę.

Zatem na gruncie mniejszej sprawy przyjąć należy, iż termin zasiedzenia spornej nieruchomości mógł rozpocząć swój bieg z dniem 1 października 1990r.

Przesłankami nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie są: posiadanie samoistne oraz upływ czasu.

W niniejszej sprawie kwestią sporną pozostawał charakter posiadania przez wnioskodawców przedmiotowej nieruchomości.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego zasiedzenie nieruchomości może nastąpić jedynie na rzecz posiadacza samoistnego. O posiadaniu samoistnym nie świadczy sama tylko długość posiadania. Posiadanie prowadzące do zasiedzenia musi mieć charakter władania rzeczą z zamiarem posiadania jej dla siebie. Posiadacz samoistny włada rzeczą w takim samym zakresie, jak to czyni właściciel. Konieczne jest zatem wykonywanie przez niego wszelkich czynności faktycznych wskazujących na samodzielny, rzeczywisty, niczym nie skrępowany stan władztwa, bez jednoczesnej legitymacji prawnej w postaci prawa własności.

W przekonaniu Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż wnioskodawcy posiadali przedmiotową działkę jako posiadacze samoistni. Okoliczność tą potwierdzają zeznania przesłuchanych w sprawie świadków.

Zarówno świadkowie jak i wnioskodawcy zgodnie podali, iż C. i A. G. uprawiali przedmiotową działkę od 1973r. Potwierdzili, iż pomiędzy władzami PGR – u a wnioskodawcami nie były zawierane żadne umowy dotyczące działki Ne (...). Wnioskodawcy korzystali ze spornej działki na podstawie nieformalnego pozwolenia. Do dnia dzisiejszego z działki tej korzystają wyłącznie wnioskodawcy ze swoją rodziną.

Powyższe zeznania są jasne i logiczne. Świadkowie analogicznie przedstawili sposób korzystania przez wnioskodawców z przedmiotowej nieruchomości, dlatego Sąd w pełni obdarzył je wiarą.

Wprawdzie jak wynika z informacji wnioskodawców od początku byli świadomi, że działka gruntu stanowi własność Agencji, jednakże w ocenie Sądu fakt ten nie niweczy uznania, iż byli posiadaczem samoistnym. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego z dnia 07.04.1994r. III CRN 18/94 posiadanie samoistne może mieć miejsce nie tylko wtedy, gdy posiadacz jest przekonany o swoich uprawnieniach właściciela, ale także wtedy, gdy wie, że nie jest właścicielem, ale chce posiadać rzecz tak, jakby nim był. Za samoistnym posiadaniem przemawia sposób w jaki wnioskodawcy gospodarowali spornym gruntem, ogrodzenie przedmiotowej nieruchomości, czas i trud włożony przez nich w urządzenie ogródka. Obejmując nieruchomość we władanie, a następnie grodząc teren, wnioskodawcy w sposób pewny uzewnętrzniali wolę władania nieruchomością. Podkreślić należy również, iż wnioskodawcy objęła w posiadanie sporną nieruchomość na podstawie ustnego pozwolenia. Uczestnik postępowania nie przedstawił żadnych dowodów świadczących, że pomiędzy zainteresowanymi doszło do zawarcia jakiejkolwiek umowy dotyczącej przedmiotowej nieruchomości, która świadczyłaby o zależnym posiadaniu wnioskodawczyni.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że wnioskodawcy najpóźniej z dniem 31.12.1973r. weszli w posiadanie przedmiotowej działki jako posiadacze samoistni i było to posiadanie nieprzerwane.

Artykuł 172 kc łączy wymagany do nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia upływ czasu z kwalifikacją posiadania według kryterium dobrej lub złej wiary w chwili uzyskania przez niego posiadania. Decydująca dla oceny dobrej wiary lub złej wiary posiadacza jest jego świadomość i usprawiedliwione w danych okolicznościach przekonanie, że przysługuje mu takie prawo do władania rzeczą jakie faktycznie wykonuje (por. orz. SN z 7.05.1971r. I CR 302/71, NP 4/73, s.580). W mniejszej sprawie Sąd ustalił, iż wchodząc w posiadanie spornej nieruchomość wnioskodawcy znajdowała się w złej wierze, albowiem wiedzieli, że faktycznym właścicielem gruntu był Skarb Państwa. Jednak sposób w jaki weszli w posiadanie spornego gruntu - jego ogrodzenie i trud włożony w uporządkowanie wskazuje bezspornie, iż ich zamiarem było władanie tym gruntem jak własnym.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż wnioskodawcy posiadali sporną nieruchomość jako posiadacze samoistni w złej wierze. Konieczny upływ czasu do zasiedzenia nieruchomości wyniósł zatem 30 lat.

Stosownie do wcześniejszych rozważań bieg terminu zasiedzenia spornej nieruchomości rozpoczął się z dniem 1 października 1990r. Sąd w myśl art. 10 cytowanej wyżej ustawy skrócił termin zasiedzenia o 15 lat , czyli o czas, w którym przed wejściem w życie w/w ustawy istniał stan prowadzący do zasiedzenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na mocy art. 172 kc oraz art. 10 ustawy z 28 lipca 1990r. o zmianie ustawy kodeks cywilny (Dz. U. z dnia 18 sierpnia 1990 r. nr 55, poz. 321), stwierdził, iż wnioskodawcy jako małżonkowie na prawie wspólności ustawowej nabyli przez zasiedzenie własność działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym (...), położonej w R. zapisanej na Skarb Państwa – Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa w księdze wieczystej KW (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piszu z dniem 2 października 2005r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z dyspozycją art. 520§1 kpc.

Stosownie do treści w/w przepisu każdy uczestnik postępowania nieprocesowego ponosi koszty związane ze swym udziałem w sprawie. Zgodnie z tą zasadą, każdego uczestnika obciążają koszty tych czynności, które sam dokonał. W niniejszym przypadku są to koszty koszty zastępstwa prawnego oraz koszty związane z dokonaniem oględzin z udziałem biegłego.

Zasada ujęta w art. 520 § 1 k.p.c. jest nienaruszalna w sytuacji, gdy uczestnicy są w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania lub – mimo braku tej równości – ich interesy są wspólne. Niewątpliwie w przedmiotowej sprawie zarówno wnioskodawcy jak i uczestnik byli zainteresowani wynikiem postępowania. Orzeczenie zapadłe w sprawie ma bowiem wpływ na ich sytuację majątkową. Dlatego też Sąd w myśl art. 520 § 1 k.p.c. ustalił, iż koszty postępowania ponoszą uczestnicy we własnym zakresie, nie znajdując uzasadnienia dla zastosowania art. 520 § 2 i 3 k.p.c.