Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie, II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Lucyna Brzoskowska,

Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Klimek

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Olsztynie - nieobecny

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 czerwca 2017 roku sprawy:

A. G., syna W. i D. z domu C.,

urodzonego (...) w G.,

oskarżonego o to, że:

w okresie od 17.01.2016 do 19.01.2016 roku w Hotelu (...) w O. przy ul. (...) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Hotel (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wprowadzając w błąd co do zamiaru zapłaty za usługę hotelową o wartości 120zł,

tj. o czyn z art. 286§1 k.k.

orzeka

I. oskarżonego A. G. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym ustaleniem, że czyn stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 286 § 3 kk i za to na mocy art. 286§1 k.k. skazuje go, zaś w oparciu o art. 286§3k.k. wymierza mu karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 20 (dwadzieścia) złotych,

II. na podstawie art. 46 §1 k.k. orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę kwoty 120,00 zł na rzecz pokrzywdzonego Hotel (...) w O.,

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 420zł (oraz 23% podatku VAT) tytułem wykonywania obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu sądowym,

IV. na podstawie art. 624§1 kpk zwalnia oskarżonego z ponoszenia kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa oraz z opłaty.

sygn. akt IIK 49/17

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 stycznia 2016 roku około godziny 18.00 oskarżony A. G. przyszedł do hotelu (...) w O.. Oskarżony zameldował się w hotelu do dnia (...). Oskarżony poinformował, że nie ma przy sobie pieniędzy i zostawił w recepcji dowód osobisty. Oskarżony zapewniał, że opłaci pobyt w hotelu. Z uwagi na to, że oskarżony mówił wiarygodnie, dał dowód osobisty, obsługa hotelu zgodziła się na to, by przy wymeldowaniu oskarżony zapłaci za pobyt w kwocie 120 złotych za dwie doby. Oskarżony zajął pokój nr (...) na drugim piętrze. Otrzymał klucz do pokoju.

W dniu (...) roku około godziny 10.00 obsługa hotelu zauważyła, że drzwi do pokoju są otwarte. W pokoju nikogo nie było. J. M. (1) zadzwonił na numer telefonu podany przez oskarżonego. Nikt nie odebrał. Po jakimś czasie z podanego numeru telefonu nadeszła wiadomość sms, iż pieniądze zostaną zapłacone.

W dniu (...) J. M. (1) napisał sms na numer podany przez oskarżonego. Oskarżony pomimo zapewnień, że zjawi się w hotelu, nie pojawił się i nie uregulował zaległości z tytułu pobytu hotelu. Podczas rozmowy telefonicznej z J. M. (1) oskarżony drwił sobie ze niego i z hotelu. A. G. twierdził, że nie zapłaci, bo tak działa.

/dowody: wyjaśnienia oskarżonego k. 84-85

zeznania świadka J. M. (1) k.2, k.134v, D. G. k. 29v – 30, k.134v,

protokół zatrzymania rzeczy k.4-7, pismo z Urzędu Gminy k.18-21, dane zarejestrowane w systemach informatycznych sieci (...)płyta k.42/

Oskarżony A. G. był uprzednio karany sądownie. /odpis wyroku k.61, k.64, k.67, karta karna k.99, k.117/

Przesłuchiwany w charakterze podejrzanego A. G. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Potwierdził, że w styczniu b.r. przebywał w hotelu (...) w O. przez kilka dni. Wyjaśnił, że przez ten okres codziennie płacił za noclegi. Stwierdził, że dopiero ostatniego dnia zaszła okoliczność, że zabrakło mu pieniędzy, które miała dosłać jego szefowa, czego nie zrobiła. Podejrzany podał, że następnie doszło do kolejnego zdarzenia, które zmusiło go do natychmiastowego powrotu, tym samym wyjechał z hotelu bez uiszczenia opłaty za ostatnią noc. Wyjaśnił, że później nie opłacił pobytu oraz, że w zastaw zostawił swój dowód osobisty. / k. 84-85/

Sąd zważył, co następuje:

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części, gdzie podaje on okoliczności w jakich miało dojąć nieopłacenie pobytu w hotelu. W ocenie Sądu ta część wyjaśnień stanowi jedynie przyjętą przez sprawcę linię obrony mającą na celu umniejszeniu lub wyłączeniu winy oraz uniknięcie odpowiedzialności i kary.

Natomiast Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w części, gdzie co do zasady przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Do takiej oceny wyjaśnień oskarżonego upoważnia Sąd materiał dowodowy, zebrany i przeprowadzony w niniejszej sprawie, uznany za wiarygodny oraz zasady oceny materiału dowodowego, jak również zasady logicznego rozumowania.

Stanowisko oskarżonego w tym zakresie zostało potwierdzone zeznaniami świadków J. M. (2) i D. G..

Świadek J. M. (2) wiarygodnie zeznał odnośnie wiadomych mu okoliczności pobytu oskarżonego w hotelu. Świadek potwierdził, że oskarżony od początku twierdził, że nie ma gotówki na opłacenie pobytu, że dopiero pieniądze zapłaci przy wymeldowaniu. Świadek potwierdził, że dla uwiarygodnienia swoich zamiarów oskarżony zostawił dowód osobisty. W ocenie Sądu już na tym etapie oskarżony swoim działaniem wypełnił znamiona oszustwa, gdyż od początku wiedział, ze nie ma pieniędzy by zapłacić za pobyt, a jednak zdecydował się zameldować. Wbrew twierdzeniom oskarżonego, jak wynika z wiarygodnych zeznań świadka J. M. (2), nie było takiej sytuacji, że początkowo oskarżony opłacał pobyt w hotelu. Wręcz przeciwnie w/w świadek jednoznacznie i stanowczo zeznał, że oskarżony nie uiścił żadnej kwoty na poczet pobytu, że właśnie od początku twierdził, że nie ma przy sobie gotówki. Okoliczność, że oskarżony wypełnił znamiona przestępstwa z art. 286§1 k.k. swoim działaniem utwierdza Sąd w tym przekonaniu ta część zeznań świadka J. M. (2) złożona przed Sądem. Mianowicie świadek wiarygodnie i jednoznacznie zeznał, że dzwonił do oskarżonego ze 2 – 3 razy i udało mu się z nim połączyć i świadek zeznał, że w rozmowie telefonicznej oskarżony drwił sobie z niego i z hotelu, że oskarżony twierdził, że nie zapłaci, że tak postępuje. Świadek ocenił oskarżonego jako szczególnego cwaniaczka, cynicznego.

Świadek D. G. co prawda nie miała wiedzy na temat zdarzenia objętego zarzutem, ale szczerze i wiarygodnie zeznała, że w przeszłości zdarzało się oskarżonemu, że wyłudzał usługi hotelowe, w ten sposób, ż mieszkał w hotelu, a później nie płacił. Należy podkreślić, że świadek jednoznacznie zeznała, że oskarżony w tamtym okresie był osobą w zasadzie bezdomną, nie ma stałej pracy i żadnych dochodów.

Zeznania tych świadków w ocenie Sądu pozwoliły na ustalenie rzeczywistego przebiegu stanu faktycznego oraz utwierdziły Sąd w przekonaniu, że oskarżony działał w zamiarze kierunkowym popełnienia oszustwa na szkodę pokrzywdzonego. Zeznania tych świadków są wiarygodne, gdyż są obiektywne, jasne, konkretne. Świadkowie ci zeznawali na okoliczności bezsporne, potwierdzające działanie oskarżonego i ustalony w sprawie stan faktyczny.

Ze spójnych i wiarygodnych zeznań świadka J. M. (2) wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że oskarżony A. G. dopuścił się w stosunku do pokrzywdzonego przypisanego przestępstwa. Oskarżony wiedząc, w jakiej sytuacji majątkowej znajduje się w tamtym czasie miał świadomość o braku możliwości oraz chęci zapłaty ustalonych kwot pokrzywdzonemu. W sposób przemyślany, bezwzględny oskarżony A. G. wykorzystywał naiwność pokrzywdzonego i wprowadzał go w błąd, co do chęci i możliwości zapłaty za usługi hotelowe. Oskarżony posługując się podstępem - wprowadził w błąd pokrzywdzonego, co polegało to na tym, iż twierdząc, że dokona zapłaty na koniec pobytu w hotelu, w rzeczywistości nie miał zamiaru tego dokonać. Jednocześnie chcąc uwiarygodnić swoją sytuację i dobrą wolę zostawił w recepcji dowód osobisty. To działanie oskarżonego miało na celu utwierdzenie pokrzywdzonego w zamiarze zapłaty, co okazało się kolejną nieprawdą.

Chociażby już te okoliczności dobitnie świadczą o tym i udowadniają, jaki zamiar miał oskarżony oraz jakimi pobudkami się kierował od samego początku.

Tym samym analiza twierdzeń oskarżonego A. G. w zestawieniu z zeznaniami świadków jawi się Sądowi jako niewiarygodne. Przeprowadzone dowody wręcz utwierdziły Sąd w przekonaniu, że oskarżony od samego początku miał zamiar oszukania pokrzywdzonego w zakresie wywiązania się z umowy w zakresie usług hotelarskich.

W ocenie Sądu nie wątpliwym jest, iż zachodzi związek przyczynowy między wprowadzeniem w błąd pokrzywdzonego a niekorzystnym rozporządzeniem przez niego własnym mieniem.

W toku rozważań należy dokonać analizy występku z art. 286§1kk.

Występek oszustwa charakteryzuje się szczególnym nastawieniem psychicznym sprawcy tego czynu, to jest chęcią osiągnięcia korzyści majątkowej kosztem innej osoby, a cel ten osiągany jest poprzez podjęcie określonych działań lub zaniechań, między innymi przez wprowadzenie w błąd tej innej osoby.

(…)1. Przestępstwo oszustwa określone w art. 286 § 1 k.k. jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Charakterystyczny dla strony podmiotowej tego przestępstwa zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu.

2. Przypisanie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. wiąże się z wykazaniem, że sprawca obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenie w błąd innej osoby oraz to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. (…) III KK 181/10 postanow. SN 2011-01-04 OSNKW 2011/3/27...

(…) Określone w art. 286 k.k. przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym w przypadku oszustwa jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca podejmując działanie, musi mieć wyobrażenie pożądanej dla niego sytuacji, która stanowić ma rezultat jego zachowania. Powyższe ujęcie znamion strony podmiotowej wyklucza możliwość popełnienia oszustwa z zamiarem ewentualnym, zamiar bezpośredni winien obejmować zarówno cel, jak i sam sposób działania zmierzający do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć takiego właśnie sposobu działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k., należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd), ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion.(…) III KK 245/08 wyrok SN 2009-02-11Prok.i Pr.-wkł. 2009/6/15

(…) Wprowadzenie w błąd (zwane oszustwem "czynnym") polega na tym, iż sprawca własnymi podstępnymi zabiegami doprowadza pokrzywdzonego do mylnego wyobrażenia o określonym stanie rzeczy (…)

M. A., komentarz LEX 2007 Komentarz do art. 286 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] A. M., Kodeks karny. Komentarz, LEX, 2007, wyd. IV.

(…) Sposób działania sprawcy oszustwa względem innej osoby może zatem polegać na: wprowadzeniu jej w błąd poprzez wywołanie u niej wyobrażenia o istniejącej (nie przyszłej) rzeczywistości, która jest w istocie inna niż przedstawia jej sprawca; wyzyskaniu błędu pokrzywdzonego, tj. jego subiektywnego wyobrażenia o rzeczywistości, która jest w istocie odmienna i o czym sprawca wie; wyzyskaniu niezdolności pokrzywdzonego do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Zauważyć należy, że wprowadzenie w błąd może mieć postać zarówno działania (np. sprawca przedstawia pokrzywdzonemu nieprawdziwe informacje dotyczące transakcji, za którą ma otrzymać od niego wynagrodzenie), jak i zaniechania (np. sprawca zataja przed pokrzywdzonym istotne informacje dotyczące obciążeń własnego majątku czy wady prawnej przedmiotu transakcji). Opisane sposoby działania sprawcy muszą poprzedzać niekorzystne rozporządzenie mieniem przez pokrzywdzonego, stąd też istotnym znamieniem oszustwa jest związek przyczynowy między wprowadzeniem w błąd, czy wyzyskaniem błędu a niekorzystnym rozporządzeniem mieniem.(…) Wyrok z dnia 19 lipca 2007 r., Sąd Najwyższy, V KK 384/06

(…) Określone w art. 286 k.k. przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym w przypadku oszustwa jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca podejmując działanie, musi mieć wyobrażenie pożądanej dla niego sytuacji, która stanowić ma rezultat jego zachowania. Powyższe ujęcie znamion strony podmiotowej wyklucza możliwość popełnienia oszustwa z zamiarem ewentualnym, zamiar bezpośredni winien obejmować zarówno cel, jak i sam sposób działania zmierzający do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć takiego właśnie sposobu działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd), ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion.(…) II KK 327/06 wyrok SN 2007.07.03 OSNwSK 2007/1/1498

W ocenie Sądu mając na uwadze omówione dowody oraz wskazane orzecznictwo i komentarze, oskarżony A. G. swoim działaniem wypełnił znamiona z art. 286§1 k.k.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zgromadzone w sprawie, albowiem uzupełniają się wzajemnie, tworząc dokładny i spójny obraz zaistniałego zdarzenia, a podczas postępowania dowodowego nie ujawniły się też żadne okoliczności, podważające wiarygodność któregokolwiek z tych dowodów.

Oskarżony A. G. jest osoba dorosłą, znającą normy prawne i konsekwencje ich nieprzestrzegania. Tym bardziej, że był uprzednio karany sądownie. Oskarżony jako osoba dorosła, będąca w pełni władz umysłowych i korzystająca z praw, powinna uświadamiać sobie powszechnie znane normy prawa. Należy mu więc przypisać działanie z zamiarem umyślnym, gdyż jak każdy przeciętnie doświadczony człowiek w tych okolicznościach musiał zdawać sobie sprawę z przestępności, nieprawidłowości swojego działania w czasie popełniania czynu.

Mając powyższe rozważania na uwadze, w ocenie Sądu oskarżony A. G. dopuścił się przypisanego mu przestępstwa, gdyż wszystkie omówione elementy składające się na znamiona przypisanego mu przestępstwa zostały działaniem sprawcy wypełnione oraz były objęte jego świadomością.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu społeczna szkodliwość popełnionego czynu zabronionego przez oskarżonego A. G. jest znaczna.

Wymierzając karę oskarżonemu A. G., Sąd kierował się ogólnymi dyrektywami sądowego wymiaru kary określonymi w art. 53 § 1 i 2 k.k.

Okolicznościami obciążającymi przy wymiarze kary, które Sąd brał pod uwagę, było to, że oskarżony działał z niskich pobudek, uprzednią karalność, rodzaj naruszonego dobra prawnego jakie swoim bezprawnym działaniem godził.

Jako okoliczności łagodzące przy rodzaju i wymiarze kary Sad brał pod uwagę przyznanie się oskarżonego co do zasady do popełnienia zarzucanego mu czynu, mała wartość szkody.

W ocenie Sądu mając na uwadze okoliczności sprawy zachodziły podstawy do przyjęcia, że czyn przypisany oskarżonemu stanowi wypadek mniejszej wagi.

Wymierzona oskarżonemu kara grzywny - w dolnych granicach zagrożenia – w ocenie Sądu jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Uwzględnia cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć wobec oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa oraz pozwoli oskarżonemu zrozumieć karygodność swego postępowania i wyciągnąć z tego wnioski na przyszłość.

Sąd orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody zgodnie z wnioskiem złożonym przez pokrzywdzonego w toku postepowania.

W punkcie III wyroku Sąd orzekł o wynagrodzeniu dla obrońcy tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu wobec oskarżonego.

W ocenie Sądu sytuacja finansowa oskarżonego nie pozwala na poniesienie przez niego w całości kosztów sądowych i opłaty, zatem o powyższym orzeczono jak w pkt IV wyroku.