Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 6 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Przewodniczący: SSR Zofia Pawelczyk

Protokolant: protokolant sądowy Aleksandra Łaszuk

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2017 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy M. Ż.

przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

w związku z odwołaniem od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. z dnia (...) r. nr (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VI U 180/16

UZASADNIENIE

Orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia (...)roku Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. odmówił M. Ż. wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. W treści orzeczenia wskazał, że skład orzekający nie kwestionuje pojawienia się nowych schorzeń, ale według komisji nie powodują one niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. Z uwagi na to, że nie nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia uzasadniające zmianę posiadanego przez wnioskodawczynię stopnia niepełnosprawności brak było podstaw do wydania nowego orzeczenia. Od niniejszego orzeczenia M. Ż. odwołała się do Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. WZON decyzją z dnia (...)roku utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie.

(orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, odwołanie z dnia (...)roku, orzeczenie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności – akta WZON)

W dniu 30 marca 2016 roku M. Ż. odwołała się od orzeczenia WZON wskazując, iż czuje się pokrzywdzona oraz że może nadejść taki moment, kiedy nie będzie mogła sobie poradzić z wykonaniem jakiejś czynności. Odwołująca wniosła o badanie specjalisty.

(odwołanie k.2-3)

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 kwietnia 2016 roku wniósł o oddalenie odwołania. Uzasadniając swoje stanowisko WZON podniósł, iż nie znalazł podstaw do zmiany wydanego orzeczenia i uznał za zasadne przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi. Odwołanie zostało wniesione w terminie. Na podstawie dokumentacji medycznej, badania M. Ż. oraz oceny sporządzonej przez psychologa, WZON ustalił, że stan zdrowia wnioskodawczyni uzasadnia zaliczenie jej do lekkiego stopnia niepełnosprawności na stałe. Kwalifikacja zaliczenia do lekkiego stopnia niepełnosprawności opiera się spełnieniu przesłanek wynikających z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011r., nr 127, poz. 721 ze zm.), a nadto § 31 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. 2015 poz. 1110 j.t). W ocenie organu, przytoczone w odwołaniu od decyzji WZON argumenty i analiza zgromadzonej w trakcie postępowania dokumentacji nie dają podstaw do zmiany orzeczenia.

(odpowiedź na odwołanie – k. 5-7)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. Ż. ma 58 lat, wykształcenie zawodowe, jest sprzedawcą.

Orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia (...)roku Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. zaliczył wnioskodawczynię do lekkiego stopnia niepełnosprawności z powodu schorzeń oznaczonych symbolem 02-P i 05-R, na stałe.

(Dowód: - orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. z dnia(...)roku w aktach Wzon)

M. Ż. w 1979 r. miała wypadek, w czasie którego doszło do urazu głowy. Leczenie psychiatryczne podjęła w 1989 r., jako kontynuację leczenia neurologicznego. U M. Ż. samopoczucie psychiczne jest zmienne, zależy od pogody, bywa nerwowa. Kontakt dobry, rzeczowy, wielomówna, skoncentrowana na dolegliwościach somatycznych. Sypia dobrze, na co dzień zajmuje się domem. Bez objawów psychotycznych, występuje organiczne zaburzenia nastroju.

(dowód: opinia biegłej psychiatry M. L.– k. 16 – 17).

U M. Ż. występuje stan po złamaniu dwukostkowym podudzia prawego, po leczeniu operacyjnym. Stan po urazie uda prawego, po leczeniu nieoperacyjnym. Okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i piersiowego w przebiegu zmian zwyrodnieniowych, bez objawów rozciągowych i niedowładów. Chód powolny, ale bez niewydolności. Zmiany w stawach prawej kończyny dolnej nie zaburzają wydolności chodu, może pokonywać pieszo odcinki drogi z miejsc parkingowych dla osób pełnosprawnych. Niewielkie ograniczenia zakresów ruchomości prawego stawu skokowego. U M. Ż. stwierdzono istnienie tzw. łokcia tenisisty, który nie powoduje niezdolności do pracy, może wymagać okresowego leczenia rehabilitacyjnego. Bez zmian zwyrodnieniowych w stawach biodrowych.

(dowód: opinia biegłego ortopedy K. K. – k. 74; opinia uzupełniająca K. K. k.148).

W badaniu przedmiotowym stwierdzono prawidłowe ciśnienie tętnicze. Wydolna oddechowo i krążeniowo, zadowalająco sprawna ruchowo. Nie ma konieczności stałej lub długotrwałej opieki czy pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

(dowód: opinia biegłego lekarza chorób wewnętrznych i kardiologa J. K.– k. 137-138).

Biegli sądowi z zakresu psychiatrii, ortopedii i chorób wewnętrznych i kardiologii stwierdzili, że wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną od 1987 r., niepełnosprawną w stopniu lekkim – symbol przyczyny niepełnosprawności 02-P i 05-R. Niepełnosprawność ma charakter stały.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach rozpoznawanej sprawy, a w szczególności akt Wojewódzkiego Zespołu Do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, a także w oparciu o opinię biegłych sądowych. Zdaniem Sądu wyżej przytoczone dowody, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny.

Dodatkowo Sąd oparł ustalenia stanu faktycznego na opinii biegłego sądowego psychiatry, ortopedy i chorób wewnętrznych –kardiologa. W ocenie Sądu opinie biegłych są wnikliwe, rzetelne, a dodatkowo zostały wydane po przeprowadzeniu badania odwołującej i po wszechstronnej analizie zgromadzonej dokumentacji. Przy tym brak jest jednocześnie jakichkolwiek podstaw, by tym opiniom odmówić mocy dowodowej.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie M. Ż. nie zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, iż orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia (...)roku Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. odmówił M. Ż. wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Bezsporne jest również, że orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia (...)roku Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. zaliczył M. Ż. do lekkiego stopnia niepełnosprawności z powodu schorzeń o symbolach 02-P i 05-R, na stałe. W dniu 2 listopada 2015 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek wraz z dokumentacją medyczną o ponowne ustalenie stopnia niepełnosprawności.

Spór dotyczył ustalenia, czy u wnioskodawczyni nastąpiło istotne pogorszenie stanu zdrowia w stosunku do stanu zdrowia będącego podstawą ustalenia posiadanego stopnia niepełnosprawności.

Zgodnie z przepisem § 15 ust. 2 i ust. 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2015r., poz. 1110) w przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem o wydanie orzeczenia o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia, przy czym w przypadku gdy załączona dokumentacja medyczna oraz badanie osoby przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego, nie wskazują na zmianę stanu zdrowia tej osoby, skład orzekający wydaje orzeczenie o odmowie wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.

Zgodnie z przepisem art. 3 ust 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2011r., Nr 127 poz. 721 ze zm.) istnieją trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany, lekki.

Stosownie do art. 4 ust. 1 w/w ustawy do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Z brzmienia art. 4 ust. 2 powołanej ustawy wynika dalej, że do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Z kolei stosowanie do treści art. 4 ust. 3 tej ustawy do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Zgodnie z treścią § 30 przywołanego rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, standardy w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające naruszenie sprawności organizmu powodujące:

1) czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w § 29 ust. 1 pkt 3, w okresach wynikających ze stanu zdrowia;

2) częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w § 29 ust. 1 pkt 3.

Zgodnie z treścią § 32 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia przy kwalifikowaniu do znacznego, umiarkowanego i lekkiego stopnia niepełnosprawności bierze się pod uwagę zakres naruszenia sprawności organizmu spowodowany przez upośledzenie umysłowe począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym.

Odnosząc powołane regulacje do stanu faktycznego sprawy wymaga podkreślenia w pierwszej kolejności, iż orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia (...)r. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. zaliczył odwołującą do lekkiego stopnia niepełnosprawności na stałe. W przedmiotowej sprawie M. Ż., w odwołaniu wniosła o zmianę orzeczenia i ustalenie wyższego stopnia niepełnosprawności. Orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności z dnia (...). Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. odmówił wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wskazując w uzasadnieniu rozstrzygnięcia, że stan zdrowia wnioskodawczyni uzasadnia utrzymanie lekkiego stopnia niepełnosprawności. Wywiedzione od w/w orzeczenia odwołanie nie zostało uwzględnione - Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie.

Aby ustalić w przedmiotowej sprawie jaki faktycznie jest stan zdrowia M. Ż. należało posłużyć się specjalną wiedzą medyczną. Zgodnie z treścią art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych, Sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii.

W toku postępowania Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii, ortopedii, chorób wewnętrznych i kardiologii.

Z przeprowadzonych w sprawie ustaleń faktycznych, w tym zwłaszcza dokumentacji medycznej wnioskodawczyni oraz opinii biegłych sądowych z zakresu psychiatrii, ortopedii, chorób wewnętrznych i kardiologii wynika, iż wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim na stałe. Biegła sądowa z zakresu psychiatrii rozpoznała u wnioskodawczyni organiczne zaburzenia nastroju, jednocześnie zaznaczając, że sypia dobrze, na co dzień zajmuje się domem. Bez objawów psychotycznych. Jednocześnie - po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną leczenia wnioskodawczyni - zaznaczyła, że wnioskodawczyni w ostatnich latach korzysta wprawdzie kilka razy w roku z wizyt u psychiatry, ostatni wpis 03.10.2015 r., z którego wynika, że stwierdzono stabilny stan psychiczny. Przyjmuje leki W. oraz N. 300g na dobę po których czuje się spokojniejsza. Jednak jak wskazała biegła, stan psychiczny odwołującej jest dobry, kontakt dobry, rzeczowy, nastrój i napęd wyrównane.

Z kolei biegły sądowy z zakresu ortopedii zauważył, że u wnioskodawczyni występują okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i piersiowego w przebiegu zmian zwyrodnieniowych, ale bez objawów rozciągowych i niedowładów. Bez zmian zwyrodnieniowych w stawach biodrowych. Chód jest powolny, ale bez niewydolności. Zmiany w stawach prawej kończyny dolnej nie zaburzają wydolności chodu, może pokonywać pieszo odcinki drogi z miejsc parkingowych dla osób pełnosprawnych. Natomiast istnienie tzw. łokcia tenisisty, nie powoduje niezdolności do pracy, może wymagać okresowego leczenia rehabilitacyjnego.

Sąd w całości podzielił stanowisko zawarte w złożonych przez biegłych sądowych opiniach, które spełniają wszelkie wymogi stawiane tego typu dowodom. W niniejszej sprawie stwierdzenie okoliczności istotnych dla rozpoznania sprawy wymagało uzyskania wiadomości specjalnych, jakimi nie dysponował Sąd, i musiało znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych. Złożone zaś przez biegłych opinie były rzetelne, wyczerpujące, logicznie uzasadnione, w związku z czym nie budziły żadnych uzasadnionych wątpliwości Sądu. Co istotniejsze biegli sporządzili opinię po badaniu wnioskodawczyni oraz na podstawie dokumentacji medycznej. Poza tym, Sąd miał na względzie, iż żaden z biegłych nie wskazywał, że istnieje konieczność dopuszczenia dowodu z opinii biegłego lekarza innej specjalności.

Zastrzeżenia do opinii biegłych zgłaszała wprawdzie wnioskodawczyni, jednak nie zasługiwały one w ocenie Sądu na uwzględnienie, zarzuty te koncentrowały się na opisie swoich dolegliwości, nie sposób je nazwać polemiką z prawidłowymi ustaleniami biegłych sądowych, bez skutecznego podważenia samej wartości merytorycznej opinii.

Przy ocenie opinii wydanych w rozpatrywanej sprawie Sąd miał na względzie, iż opinia biegłego podlega, jak inne dowody ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji, jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c., Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Sąd nie jest związany opinią biegłego i ocenia ją na równi z innymi środkami dowodowymi w ramach swobodnej oceny dowodów.

Z powyżej wskazanych przyczyn Sąd dał wiarę opiniom złożonym przez biegłych sądowych w całości jako rzetelnym i wyczerpującym, a przy tym sporządzonym zgodnie ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia zawodowego i dającym odpowiedź na sformułowane w tezie dowodowej pytania. W trakcie postępowania nie ujawniły się również żadne okoliczności mogące podważyć zaufanie do wiedzy, rzetelności lub bezstronności biegłych.

Tym samym brak było podstaw do zmiany zaskarżonego orzeczenia i poprzedzającego je orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W., w tym zwłaszcza poprzez ustalenia wobec wnioskodawczyni umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie przepisów powyżej powołanych oraz na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wobec braku podstaw do jego uwzględnienia.