Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 października 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny – Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Piotr Starosta

Sędziowie: SO Aurelia Pietrzak

SO Janusz Kasnowski (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015r. w Bydgoszczy na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi

P. K.

na naruszenie prawa do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki toczącej się w Sądzie Rejonowym w (...)pod sygn. I Nc 660/14

postanawia:

1/ stwierdzić, że w sprawie rozpoznawanej przez Sąd Rejonowy w (...) pod sygn. I Nc 660/14 doszło do przewlekłości postępowania na etapie postępowania klauzulowego;

2/ przyznać od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w (...) na rzecz P. K. sumę pieniężną w wysokości 2 000 zł (dwa tysiące);

3/ nakazać z urzędu Sądowi Rejonowemu w (...) podjęcie w terminie tygodniowym czynności w celu ustalenia numeru identyfikacyjnego pozwanego (PESEL), a w konsekwencji zmierzających do podjęcia postępowania w sprawie;

4/ zwrócić skarżącemu ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w (...) opłatę sądową od skargi w kwocie 100 zł (sto);

5/ przyznać skarżącemu od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w(...) kwotę 77 zł (siedemdziesiąt siedem) tytułem zwrotu kosztów postępowania skargowego.

II S 58/15

UZASADNIENIE

P. K. wniósł skargę z żądaniem stwierdzenia, że w postępowaniu toczącym się w Sądzie Rejonowym w (...)przeciwko M. W. w sprawie I Nc 660/14 zaistniała nieuzasadniona przewlekłość przy rozpoznawaniu jego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty, a w związku z tym domagał się przyznania od Skarbu Państwa kwoty 5 000 zł oraz zwrotu opłaty sadowej i kosztów postępowania według norm przepisanych.

Skarżący w istocie wywodził, że w dniu 16 września 2014r. złożył w Sądzie Rejonowym wniosek o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty, który dotychczas nie został rozpoznany.

Zawiadomiony o złożeniu skargi Skarb Państwa – Prezes Sądu Rejonowego w (...) zgłosił swój udział w sprawie i wniósł o oddalenie skargi, jako nieuzasadnionej (k.18 - 19).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga P. K. podlegała uwzględnieniu. Postępowanie klauzulowe toczące się w Sądzie Rejonowym w (...) w sprawie I Nc 660/14 przebiega z opóźnieniem na tyle istotnym, iż zachodzą uzasadnione podstawy do stwierdzenia, że przy rozpoznawaniu sprawy nastąpiło naruszenie prawa skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (przewlekłość postępowania). Natomiast dla stwierdzenia, czy w sprawie rzeczywiście doszło do przewlekłości postępowania wymaga się oceny w szczególności terminowości i prawidłowości czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty sprawy z uwzględnieniem jej charakteru, stopnia faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenia dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowania się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania (art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - Dz. U. nr 179, poz. 1843 ze zm.). W orzecznictwie Sądu Najwyższego, sądów powszechnych i administracyjnych utrwalił się już pogląd, przez co nie zachodzi konieczność czynienia szerszych wywodów, że o przewlekłości postępowania można mówić dopiero wówczas, gdy pomiędzy kolejnymi czynnościami procesowymi sądu występują długie i nieuzasadnione przerwy albo też pewne czynności są mało celowe lub nie są podejmowane w ogóle.

W sprawie z wniosku P. K. o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty w sprawie I Nc 660/14 taka sytuacja zaistniała.

W sprawie z powództwa w/w przeciwko M. W. o zapłatę Sąd Rejonowy w (...) wydał nakaz zapłaty w dniu 17 marca 2014r. i przesłał jego odpis pozwanemu z dniem 2 sierpnia 2014r. (k.11 i 15). Z racji braku zaskarżenia, nakaz zapłaty uległ uprawomocnieniu. Z dniem 19 września 2014r. wpłynął do Sądu wniosek powoda o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności przeciwko dłużnikowi (k.14). Dopiero z dniem 15 czerwca 2015r., a więc prawie po 9 miesiącach, skierowano do powoda wezwanie do wskazania nr PESEL pozwanego w terminie tygodniowym i pod rygorem zawieszenia postępowania klauzulowego (k.16). W odpowiedzi na wezwanie Sądu powód – pismem z dnia 19 czerwca 2014r. – zwrócił uwagę na treść art.208 ^{( 1)} kpc (wymagającego, by Sąd z urzędu ustalił nr PESEL pozwanego) i ponowił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty oraz doręczenie tytułu wykonawczego (k.18). Postanowieniem z dnia 6 lipca 2015r. Sąd Rejonowy w(...) zawiesił postępowanie klauzulowe w sprawie INc 660/14, bowiem – jak wyjaśnił w uzasadnieniu postanowienia – pełnomocnik powoda nie wskazał nr PESEL pozwanego w zakreślonym terminie, a poszukiwania z urzędu informacji w systemie PESEL SAD nie dały pozytywnego rezultatu (k.20).

Jeżeli zważymy na zalecenie zawarte w art.781 ¹ kpc, by wnioski o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu były rozpoznawane przez Sąd niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni od dnia ich złożenia, to opóźnienie w rozpoznaniu wniosku P. K. jest oczywiste i nieuzasadnione.

W tych okolicznościach stwierdzić należy, że przy rozpoznaniu przez Sąd Rejonowy w (...) wniosku powoda (tu skarżącego) o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty wydanemu w sprawie I Nc 660/14doszło do przewlekłości postępowania w ujęciu art.2 ust.2 ustawy dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. nr 179, poz. 1843 ze zm.). W konsekwencji tego znajduje uzasadnienie żądanie skarżącego przyznania od Skarbu Państwa odpowiedniej sumy pieniężnej, ale nie w wysokości przez niego wskazanej, która jest zbyt wygórowania. Co prawda opóźnienie zaistniałe w postępowaniu klauzulowym jest bardzo znaczne i nieusprawiedliwione, ale sprawa nie ma jakiegoś szczególnego charakteru, bowiem nie dotyczy roszczeń pracowniczych, emerytury czy renty, stanu cywilnego, kwestii rodzinnych czy opiekuńczych. Co tez istotne, wartość roszczenia powoda określona w prawomocnym nakazie zapłaty i podlegająca ewentualnej egzekucji jest niewielka (86,10 zł), a tym samym i waga sprawy dla skarżącego nie jest zbyt znacząca. Mając zatem na uwadze okres opóźnienia w rozpoznaniu sprawy, jej charakter i znaczenie dla skarżącego Sąd Okręgowy uznał, że suma 2000 zł przyznana P. K. będzie odpowiednia (w ujęciu art.12 ust.4 w/w ustawy). Z uwagi na to, że jego wniosek o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności nie został dotychczas rozpoznany Sąd Okręgowy z urzędu nakazał Sądowi Rejonowemu niezwłoczne podjęcie czynności zmierzających do jego rozpoznania, nie później jednak niż w terminie tygodniowym (na podstawie art.12 ust.3 w/w ustawy). Skarżący pamiętać jednak winien, że mimo obowiązku działania Sądu z urzędu nałożonego w art.208 ¹ kpc, w przypadku trudności w ustaleniu numeru identyfikacyjnego pozwanego (PESEL) wskazanie dodatkowych danych, którymi Sąd nie dysponuje, ani nie jest w stanie ich ustalić, spoczywa nadal na powodzie (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26.02.2014r. w sprawie III CZP 137/13 opublikowana w systemie informacji prawnej LEX). Uwzględnienie skargi w sprawie wymagało też zarządzenia z urzędu zwrotu P. K. opłaty sądowej uiszczonej od skargi w kwocie 100 zł (zgodnie z art.17 ust.3 w/w ustawy). Nadto przyznania pełnomocnikowi skarżącego zwrotu kosztów postępowania (60 zł) wraz z opłatą od pełnomocnictwa (17 zł) ustalonych zgodnie z § 12 ust.2 pkt 1 oraz §6 pkt 1 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych…(tj. w dz.U. z 2013r. poz.490 ze zm).