Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Piotr Starosta

Sędziowie - SO Aurelia Pietrzak

SO Wojciech Borodziuk ( spr. )

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela: (...) Sp. z o.o. w B.

przeciwko dłużnikowi: Syndykowi Masy Upadłości (...) Spółdzielni (...) w M. w upadłości

o: egzekucję świadczenia pieniężnego

w przedmiocie skargi dłużnika na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym

w I. – P. S. – na postanowienie z dnia 18 listopada 2013r., w sprawie sygn. akt Km 2446/13 w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego i obciążenia nimi dłużnika.

na skutek zażalenia Komornika na postanowienie Sądu Rejonowego w Inowrocławiu - VII Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Mogilnie z dnia 1 sierpnia 2014 r., sygn. akt VII Co 258/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

Na oryginale właściwe podpisy

II Cz 744/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Inowrocławiu - VII Zamiejscowy Wydział Cywilny w Mogilnie uwzględnił skargę dłużnika i uchylił postanowienie Komornika Sadowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu P. S. z dnia 18 listopada 2013r., wydane w sprawie egzekucyjnej Km 2446/13 w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego i obciążenia nimi dłużnika.

Dłużnik, reprezentowany przez radcę prawnego, złożył skargę na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu P. S. - postanowienie z dnia 18.11.2013r., wydane w sprawie egzekucyjnej Km 2446/13, w którym komornik sądowy ustalił koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 252,81 zł i kosztami tymi obciążył w całości dłużnika. W uzasadnieniu skargi dłużnik wskazał, że w dniu 11.10.2013r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy XV Wydział Gospodarczy wydał postanowienie w sprawie o sygn. akt XV GU 77/13 w przedmiocie ogłoszenia upadłości (...) Spółdzielni (...) w M. obejmującej likwidację majątku upadłego, a także wyznaczenia syndyka masy upadłości w osobie G. F.. Dłużnik wskazał, że egzekucja w sprawie Km 2446/13 prowadzona na podstawie prawomocnego nakazu zapłaty z dnia 28.12.2012r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie w sprawie V GNc 5772/12, na podstawie art. 146 §1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze z mocy prawa uległa zawieszeniu z dniem ogłoszenia upadłości. W związku z powyższym komornik sądowy w dniu 18.10.2013r. wydał postanowienie o zawieszeniu egzekucji. Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika, postępowanie egzekucyjne Km 2446/13 uległo umorzeniu z mocy prawa. 18.11.2013r. komornik sądowy wydał postanowienie w sprawie Km 2446/13, w którym ustalił koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji na kwotę 252,81 zł i w całości obciążył nimi dłużnika. W ocenie skarżącego po umorzeniu egzekucji z mocy prawa nie jest możliwe obciążanie dłużnika kosztami postępowania, gdyż zaspokojenie wszystkich wierzytelności odbywa się wyłącznie przez wykonanie przez syndyka planu podziału funduszy masy upadłości, a ewentualne dochodzenie roszczeń z tytułu kosztów postępowania winno nastąpić w drodze odrębnej egzekucji. Dłużnik domagał się w skardze uchylenia zaskarżonego postanowienia.

W odpowiedzi na skargę Komornik wniósł o jej oddalenie podnosząc, że żaden przepis prawa nie przewiduje odstępstwa od reguły wyrażonej w art. 770 k.p.c., zgodnie z którą koszty egzekucji ustala postanowieniem komornik, jeżeli przeprowadzenie egzekucji należy do niego. Przy ustaleniu kosztów egzekucji, co jest niezbędne do zakończenia postępowania egzekucyjnego, nie ma znaczenia podstawa umorzenia. Nadto zaznaczył, że ustalenie kosztów nie może być traktowane jako kontynuacja postępowania egzekucyjnego.

Rozpoznając skargę Sąd Rejonowy stwierdził, że postanowieniem z dnia 11.10.2013r. wydanym w sprawie XV GU 77/13 Sąd ogłosił upadłość dłużnika, obejmującą likwidację majątku upadłego, które to postanowienie to uprawomocniło się w dniu 23.10.2013r. W związku z czym postanowieniem z dnia 18.10.2013r. organ egzekucyjny stwierdził zawieszenie postępowania egzekucyjnego z dniem 11.10.2013r. Następnie w dniu 18.11.2013r. komornik sądowy wydał postanowienie o ustaleniu kosztów egzekucji na kwotę 252,81 zł i obciążeniu nimi w całości dłużnika Postanowieniem z dnia 09.12.2013r. komornik uchylił wszystkie dokonane czynności egzekucyjne, zwrócił tytuł wykonawczy wierzycielowi i umorzył egzekucję na podstawie art. 146 ustawy z dnia 28.02.2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze, wskazując w jego uzasadnieniu, iż po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości postępowanie egzekucyjne umarza się z mocy prawa.

Sąd Rejonowy zważył, że umorzenie postępowania egzekucyjnego w oparciu art. 146 p.u.i n. oznacza zakaz prowadzenia postępowania egzekucyjnego wobec upadłego, a tym samym pozbawia organ egzekucyjny uprawnienia do ściągnięcia kosztów egzekucyjnych od upadłego. Wskazał, że podziela pogląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 marca 2006 r., II FSK 400/05, w którym stwierdzono, że skoro postępowanie egzekucyjne uległo umorzeniu z mocy prawa, to ściągnięcie kosztów egzekucyjnych od zobowiązanego nie jest możliwe. Sąd zaznaczył, że egzekucja uległa umorzeniu z mocy prawa przed wydaniem zaskarżonego postanowienia, wobec czego Komornik nie miał podstaw do ustalenia kosztów egzekucyjnych i obciążenia nimi dłużnika.

Z tych względów Sąd Rejonowy na podstawie art. 770 k.p.c. a contrario w zw. z art. 146 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze orzekł jak w sentencji.

Postanowienie Sądu Rejonowego zaskarżył zażaleniem komornik, wnosząc o jego uchylenie, względnie o zmianę, zarzucając naruszenie dyspozycji art. 770 k.p.c., art. 816 k.p.c. oraz art. 39 ust. 2 i art. 53a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji (uoksie). W uzasadnieniu powtórzył argumentację zawartą w odpowiedzi na skargę dłużnika, dodając, że rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji uniemożliwia zaznaczenie na tytule wykonawczym wyniku egzekucji zgodnie z art. 816 k.p.c. Wskazał, że dłużnik nie kwestionował celowości przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego, wobec czego brak jest przesłanek do nieobciążenia go tymi kosztami w myśl art. 770 k.p.c. Jednocześnie Komornik podkreślił, że osobną kwestią jest możliwość wyegzekwowania ustalonych kosztów, co z uwagi na ogłoszenie upadłości możliwe jest tylko w trybie zgłoszenia wierzytelności sędziemu komisarzowi – do czego jednak konieczne jest postanowienie o kosztach.

S ą d O k r ę g o w y z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e :

Zażalenie nie jest zasadne. Sąd pierwszej instancji prawidłowo uznał, że fakt umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa, z uwagi na uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika, stał na przeszkodzie wydaniu postanowienia przez Komornika Sądowego o ustaleniu kosztów tego postępowaniu oraz o obciążeniu nimi dłużnika. Ocenę tę Sąd Okręgowy w tym składzie w pełni podziela. Wynika to z art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2012 r., poz. 1112 ze zm), że postępowanie egzekucyjne, dotyczące wierzytelności podlegającej zgłoszeniu do masy upadłości, umarza się z mocy prawa z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.

Powyższe oznacza, że zakaz prowadzenia egzekucji wobec upadłego, obejmuje także koszty postępowania egzekucyjnego, które wszczęte zostało przed wydaniem postanowienia o ogłoszeniu o upadłości. Dalsze prowadzenie przez komornika czynności w zakresie wyegzekwowania kosztów postępowania od upadłego byłoby nie tylko sprzeczne z brzmieniem tegoż przepisu, ale i celem, jaki ustawodawca wprowadzając taką regulację chciał osiągnąć.

Z postanowienia komornika z dnia 18.11.2013 roku wynika, że na koszty egzekucji składa się kwota kosztów doręczenia korespondencji – 28,50 zł (art. 39 i art. 40 ukse) oraz opłata za odnalezienie majątku – 238,61 zł (art. 53 a ust. 2 ukse), łącznie kwota 267,11 zł.

Zgodnie z treścią art. 770 k.p.c. dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne co celowego przeprowadzenia egzekucji, jeżeli w toku egzekucji powstały koszty niezbędne do celowego jej przeprowadzenia. Regulacja ta nie stoi na przeszkodzie zgłoszeniu tych kosztów do masy upadłości, jeżeli kosztami tymi w razie umorzenia egzekucji zostanie obciążony wierzyciel. Brak jest bowiem przepisu pozwalającego na obciążenie dłużnika – upadłego tymi kosztami i ich ściągnięcia po umorzeniu postępowania z mocy samego prawa.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c. oddalił zażalenie jako niezasadne.