Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Goleniowie, Wydział II Karny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Magdalena Żmijewska

Protokolant: Anna Pietsch

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Goleniowie Małgorzaty Gruszeckiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 30 sierpnia 2016 r., 16 grudnia 2016 r.

sprawy: P. G. (1), syna M. i W. z domu W., ur. (...) w G., karanego

oskarżonego o to, że:

w okresie od dnia 24.05.2014 roku do dnia 25.05.2014 roku z parkingu niestrzeżonego w G. na ul. (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu m-ki C. (...) o nr rej. (...) o wartości 1196,24 zł działając na szkodę K. i J. B.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.

I.  oskarżonego P. G. (1) uznaje za winnego tego, że w okresie od 24 maja 2014 roku do 25 maja 2014 roku z okolicy działek przy Restauracji (...)’s w miejscowości Ż. zabrał w celu krótkotrwałego użycia samochód marki C. (...) o numerach rejestracyjnych (...) stanowiący własność K. B. i J. B., czym działał na ich szkodę, tj. popełnienia czynu kwalifikowanego z art. 289 § 1 k.k. i za tak kwalifikowane przestępstwo na podstawie art. 289 § 1 k.k. w zw. z art. 37b k.k. wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;

II.  na podstawie art. 34 § 3 k.k. w zw. z art. 72 § 1 pkt 6b k.k. zobowiązuje oskarżonego do uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych;

III.  na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 i ust. 2 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości oraz wymierza mu opłatę w kwocie 180 (stu osiemdziesięciu) złotych.

Sygn. akt II K 413/16

UZASADNIENIE

W nocy z dnia 23 na 24 maja 2014 r. K. B. wraz ze swoją dziewczyną A. L. poruszali się po G. samochodem C. (...) numer rejestracyjny (...), stanowiącym współwłasność K. B. i J. B. (ojca K.). Samochodem kierowała A. L.. W dniu 24 maja 2014 r. o godzinie 02:00 A. L. zaparkowała samochód na parkingu niestrzeżonym przy ul. (...). Ponieważ padał deszcz para w pośpiechu udała się do domu, wcześniej albo zostawiając kluczyki w stacyjce samochodu albo w drzwiach albo po zamknięciu samochodu upuszczając kluczyki na ziemię obok niego.

Dowód:

- zeznania świadka K. B. – k. 3, 232.

W okresie od dnia 24 do 25 maja 2014 r. w okolicy działek przy Restauracji (...)’s w miejscowości Ż. oskarżony P. G. (1) zauważył stojący w rowie samochód marki C. (...). Samochód był otwarty, we wnętrzu znajdowały się kluczyki oraz dokumenty samochodu. Oskarżony wsiadł do pojazdu. Jeździł nim po G., a gdy kończyła się benzyna odstawił go w to samo miejsce, albowiem na podstawie dokumentów sprawdził, że właścicielem samochodu jest K. B., którego znał ze szkoły. O fakcie pozostawienia samochodu we wskazanym miejscu poinformował kolegę Z. K. (1).

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonego P. G. (1) – k. 87, 126, 173, 421.

K. B. w dniu 25 maja 2014 r. o godzinie 9:30 zorientował się, że pojazdu nie ma na miejscu gdzie go zostawił. Zawiadomił o możliwości kradzieży Policję. Przeprowadzone tego dnia czynności nie pozwoliły na ustalenie miejsca przechowywania samochodu

W dniu 26 maja 2014 r. około godziny 21:00 K. B. otrzymał od ojca przez telefon informację, że widział on ich samochód jeżdżący po G.. Natychmiast powiadomił o tym Policję i pojechał z ojcem szukać samochodu. Gdy pokrzywdzony zauważywszy policyjny radiowóz przesiadł się do niego. W pewnym momencie przez policyjne radio pasażerowie radiowozu dowiedzieli się, że samochód odnaleziono na ul. (...).

Policjant, który otrzymał informację o poszukiwanym samochodzie zatrzymał auto na ul. (...) na parkingu. Kierowcą samochodu w chwili zatrzymania był Z. K. (1) a pasażerem J. P.. Kierowca miał kluczyki i dokumenty od samochodu. Z. K. (1) jeździł samochodem od 3-4 godzin, wziął auto z ul. (...). Informację, iż tam właśnie znajduje się samochód otrzymał od oskarżonego P. G. (1).

Po dojechaniu na miejsce K. B. stwierdził, że auto nie nosi uszkodzeń, zaś w stacyjne pozostał kluczyk i dokumenty. K. B. odebrał samochód za pokwitowaniem.

Dowód:

- zeznania świadka K. B. – k. 3, 18, 232,

- protokół oględzin pojazdu wraz z dokumentacją fotograficzną k. 14-16,

- pokwitowanie k. 17.

- zeznania Z K. - w części k. 31-32, 34-35, 48

- zeznania J P. k. 30v

Oskarżony P. G. (1) w toku postępowania przygotowawczego został poddany jednorazowemu badaniu sądowo – psychiatrycznemu, w wyniku którego stwierdzono, iż w czasie dokonywania zarzuconego mu czynu nie miał z przyczyn chorobowych ograniczonej w stopniu znacznym ani zniesionej zdolności rozpoznania znaczenia czynu i kierowania sowim postępowaniem.

Dowód:

- opinia sądowo – psychiatryczna – k. 107-110

P. G. (1) ma (...) lata, wykształcenie średnie niepełne, pracuje dorywczo na budowie, z czego uzyskuje tygodniowe wynagrodzenie rzędu 500 zł, nie ma nikogo na utrzymaniu, był uprzednio wielokrotnie karany sądownie, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu.

Dowód:

- dane oskarżonego – k. 421,

- karta karna – k. 432-433.

P. G. (1) w toku postępowania był przesłuchiwany kilkukrotnie. W zakresie zarzucanego mu czynu wyjaśniał konsekwentnie, iż nie ukradł samochodu z ulicy (...), lecz znalazł go przy działkach w okolicach M. w miejscowości Ż.. Samochód stał w rowie, był otwarty, w środku leżały kluczyki i dokumentacja samochodu. P. G. (1) pojeździł samochodem, a gdy kończyła się benzyna odstawił go w to samo miejsce, albowiem na podstawie dokumentów sprawdził, że właścicielem samochodu jest K. B., którego znał ze szkoły. O fakcie pozostawienia samochodu poinformował kolegę Z. K. (1). Dopiero później dowiedział się, że przy zatrzymaniu Z. K. (1) powiedział, iż samochód kupił od P. G. (1), tymczasem on nie wziął za samochód żadnych pieniędzy, a jedynie powiedział koledze, gdzie auto stoi.

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonego P. G. (1) – k. 87, 126, 173, 421.

Sąd zważył, co następuje:

Analiza wyjaśnień złożonych przez oskarżonego wskazuje, iż przyznaje on, że w dniu 25.05.2016r jeździł samochodem należącym do pokrzywdzonego. Zaprzecza jednak by zabrał samochód ze wskazanego przez pokrzywdzonego miejsca. Podaje, że auto stało w pobliżu restauracji (...). Zaprzecza też by samochód sprzedał Z. K. (1).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków nie pozwolił na ustalenie by ktokolwiek z nich widział jak oskarżony zabiera auto z ul. (...) gdzie pozostawił je pokrzywdzony. Nikt ze świadków nawet nie widział by oskarżony nim jeździł.

Zeznania świadków w zakresie w jakim dotyczą sprzedaży samochodu są natomiast zarówno wewnętrznie jak i wzajemnie sprzeczne.

Wobec powyższego sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego. Wyjaśnienia oskarżonego w zakresie zarzuconego mu czynu przez cały okres trwania postępowania karnego pozostawały konsekwentne i spójne, dlatego Sąd nie miał podstaw aby odmówić im wiary. W sprawie brakowało też dowodów wskazujących na to, że nie polegają one na prawdzie.

Jako posiadające przymiot wiarygodności Sąd uznał również zeznania pokrzywdzonego K. B..

Odnosząc się natomiast do zeznań J. P., Z. K. (1) i H. S. należy wskazać co następuje. Zeznania tych osób mogłyby potwierdzić sprawstwo oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu, z uwagi jednak na istniejące rozbieżności Sąd Rejonowy dążył do przesłuchania wskazanych świadków na rozprawie celem doprecyzowania ich zeznań i wyjaśnienia występujących w nich rozbieżności zgodnie z zaleceniami sądu odwoławczego. Powyższe w zakresie przesłuchania J. P. i Z. K. (1) okazało się jednakże niemożliwe. Pomimo zlecenia właściwej jednostce Policji doręczenia świadkom wezwania na rozprawę, czynności tej nie udało się wykonać. Pomimo wielokrotnych prób doręczenia wezwań, J. P. nie zastano pod żadnym z ustalonych przez sąd adresów. Świadek nie przebywa też w Zakąłdzie Karnym ani Areszcie Śledczym. Korespondencja zaś do J. P. i Z. K. (2) przesłana pocztą została zwrócona z adnotacją „nie podjęto w terminie”. Sąd zwrócił się również do właściwej jednostki Policji celem ustalenia w drodze rozpytania domowników i okolicznych sąsiadów nowych miejsc zamieszkania świadków. Wskazane czynności nie odniosły jednakże rezultatów i świadkowie nie stawili się celem złożenia zeznań. W toku postępowania ustalono, że wobec świadka Z. K. (1) Komenda Powiatowa Policji w Goleniowie wstąpiła z prośbą o wszczęcie procedury wydania Europejskiego Nakazu Aresztowania. W sprawie II K 1236/11 wydano wobec świadka list gończy i ustalono, że przebywa on na terenie Niemiec. Mając na względzie bezskuteczność podjętych przez Sąd czynności celem przesłuchania wskazanych świadków, Sąd odczytał ich zeznania złożone na etapie postępowania przygotowawczego na podstawie art. 391 § 1 k.p.k. powołując się na przesłankę związaną z brakiem możliwości doręczenia wezwania, co umożliwia odczytanie zeznań świadków w odpowiednim zakresie. Odnosząc się natomiast do zeznań świadka H. S. wskazać należy, że w toku postępowania ustalono, że przebywa on na terenie Niemiec, gdzie pracuje i do Polski przyjeżdża średnio raz na 1-2 miesiące. H. S. poinformował Sąd, że może stawić się na rozprawę w dniu 15 lub 16 grudnia 2016 r. W związku z powyższym świadka wezwano i przesłuchano na rozprawie w dniu 16 grudnia 2016 r. Przed sądem świadek zeznał, że nie wie nic na temat sprawy, oprócz tego, że dotyczy ona samochodu. Po odczytaniu poprzednio składanych zeznań, wskazał on, że je podtrzymuje i zeznał, że informację o tym, że samochód był kradziony miał „z miasta”, nie od Z. K. (1) i nie od P. G. (1). Nie rozmawiał z nimi na temat samochodu.

Sąd nie dał wiary zeznaniom Z. K. (1) złożonym w postępowaniu przygotowawczym, co do tego, że kupił auto lub zamierzał kupić od oskarżonego korzystając z pomocy H. S. lub samego P. G. (2) albowiem zeznania te były niekonsekwentne, wewnętrznie sprzeczne i sprzeczne z zeznaniami H. S., jak również z wyjaśnieniami oskarżonego. Świadek Z. K. (1) w pierwszych zeznaniach wskazał, iż dowiedział się od H. S., że P. G. (1) ma do sprzedania tanio samochód, a także że H. S. miał z nim iść obejrzeć przedmiotowy samochód. Zeznał również, iż zapłacił P. G. (1) 300 zł za samochód. W swoich drugich zeznaniach wskazał natomiast, iż był akurat przy H. S. jak ten dostał wiadomość SMS od P. G. (1). Zaprzeczył co do jakikolwiek dalszego udział H. S. w transakcji kupna samochodu. Zeznał również, iż nie zapłacił oskarżonemu pieniędzy, ponieważ ich nie miał, musiał wziąć pożyczkę celem zakupu samochodu.

Świadek H. S. zaprzeczył natomiast, ażeby informował Z. K. (1) o możliwości zakupu samochodu i nigdzie się z nim nie umawiał celem odebrania samochodu.

Zeznania obu wymienionych powyżej świadków budzą zatem uzasadnione wątpliwości Sądu odnośnie ich wiarygodności, brak było jednak możliwości rozwiania tych wątpliwości z uwagi na niemożność doręczenia Z. K. (1) wezwania na rozprawę.

Zeznania świadka H. S. złożone na rozprawie w dniu 16 grudnia 2016 r. nie doprowadziły do rozwiania rozbieżności jakie występowały pomiędzy jego zeznaniami, a zeznaniami Z. K. (1), albowiem H. S. podtrzymał swoje zeznania złożone poprzednio.

Sąd nie był w stanie rozwiać wątpliwości również odnośnie zeznań J. P., który zeznał jedynie, iż wiadomo mu, że Z. K. (1) kupił samochód za 300 zł. Niemożliwym stało się uczynienie zadość zaleceniom Sądu Okręgowego odnośnie doprecyzowania przez J. P. czy ma wiedzę od kogo Z. K. (1) kupił samochód i w jakich okolicznościach. Zeznania te jako zbyt ogólne, sprzeczne przede wszystkim z wyjaśnieniami oskarżonego nie mogą zostać uznane przez Sąd za wiarygodne i nie mogą stanowić podstawy dokonywania ustaleń faktycznych w większym zakresie niż co do tego, że w dniu 26 maja jeździł on samochodem należącym do pokrzywdzonego wspólnie ze Z. K. (1).

Wiarygodne w ocenie Sądu są natomiast dowody z dokumentów, albowiem jako sporządzone w przepisanej prawem formie przez uprawnione do tego osoby zasługują na danie im wiary. Sąd uwzględnił również jasną, spójną, logiczną, odpowiadającą na zadane pytania opinię biegłych psychiatrów. Nadto wiarygodności tych dowodów nie kwestionowała żadna ze stron.

P. G. (1) stanął pod zarzutem popełnienia czynu z art. 278 § 1 k.k. Przepis ten stanowi, iż kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala jednakże Sądowi na przyjęcie, iż P. G. (1) zabrał samochód w celu przywłaszczenia, a następnie rozporządził nim jak własnym. Jego zachowanie polegające na wejściu w posiadanie cudzego pojazdu bez zgody właściciela, bez pokonywania zabezpieczeń pojazdu, który jak ustalono, był otwarty i na siedzeniu znajdowały się kluczyki (pojazd ów nie był mieniem znacznej wartości), w celu pojeżdżenia nim i pozostawienie następnie w tym samym miejscu, bez dokonania uszkodzenia pojazdu wypełnia znamiona czynu z art. 289 § 1 k.k.

W sprawie brak jest dowodów (np. świadkowie, nagranie z kamer monitoringu) wskazujące, że oskarżony zabrał samochód z miejsca gdzie pozostawił je pokrzywdzony. Brak też jednoznacznych dowodów, iż podjął działania w kierunku sprzedaży tak jak czyni to właściciel. Zeznania Z K. w tym zakresie są wewnętrznie sprzeczne. Zeznania te są też sprzeczne z zeznaniami H. S.. Co nie pozwala na dokonanie jednolitych ustaleń faktycznych

Przestępstwo z art. 289 § 1 k.k. może być popełnione tylko umyślnie w formie zamiaru bezpośredniego. Strona podmiotowa czynu zarzucanego oskarżonemu nie budzi w niniejszej sprawie wątpliwości, mając na uwadze treść jego wyjaśnień, w których przyznał się, iż dokonał zaboru pojazdu, aby nim pojeździć, co przesądza o tym, iż P. G. (1) chciał popełnić przypisany mu czyn zabroniony.

Mając powyższe na względzie Sąd, po uprzedzeniu stron o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynu uznał, iż oskarżony wypełnił znamiona czynu z art. 289 § 1 k.k., zgodnie z którym kto zabiera w celu krótkotrwałego użycia cudzy pojazd mechaniczny podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

W sprawie nie zaistniały okoliczności wyłączające bezprawność i winę przypisanego oskarżonemu czynu.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu wskazać należy, iż zabierając pojazd w celu krótkotrwałego użycia żeby sobie nim „pojeździć” P. G. (1) okazał wyjątkowo lekceważący stosunek do norm prawnych chroniących prawo własności. Jego zachowanie jednakże nie wywołało szkody, mając na uwadze, iż porzucenie pojazdu nastąpiło bez dokonywania w nim żadnych uszkodzeń, nie wysoka była również wartość zabranego samochodu. Ważąc wskazane okoliczności Sąd uznał, iż stopień społecznej szkodliwości czynu należy określić jako średni.

Przechodząc do kwestii wymiary kary, biorąc pod uwagę datę popełnienia czynu – 23/24 maja 2014 r. Sąd zgodnie z treścią art. 4 § 1 k.k. rozważał zastosowanie instytucji prawa karnego materialnego obowiązujących w kodeksie karnym przed wejściem w życie nowelizacji z dnia 20 lutego 2015 r. (obowiązującej od dnia 01.07.2015r), ustalając, iż względniejsze dla sprawcy będą przepisy obowiązujące po 01.07.2015r. W przepisach obowiązujących do 01.07.2015r brak było art. 37a k.k. czy art. 37b k.k. Obowiązywał wówczas art. 58§3k.k. pozwalający na orzeczenie kary łagodniejszego rodzaju niż kara pozbawienia wolności, co biorąc pod uwagę wcześniejszą karalność oskarżonego nie znalazłoby uzasadnienia przy wymierzaniu kary w tej sprawie. Pozostawała by więc kara pozbawienia wolności w wyższym od minimalnego wymiarze i to bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Natomiast w nowych przepisach przy zastosowaniu art. 37b k.k. możliwe było wymierzenie kary pozbawienia wolności w wymiarze 3 miesięcy i kary ograniczenia wolności.

Mając więc na względzie, iż oskarżony jest osobą młodą, Sąd uznał, że lepsze oddziaływanie resocjalizacyjne w jego przypadku odniesienie tzw. sekwencja kar, a więc krótkoterminowa kara pozbawienia wolności, która będzie stanowiła swoistą terapię szokową dla oskarżonego, następnie oddziaływanie kary zostanie wzmocnione poprzez kilkumiesięczne wykonywanie przez oskarżonego nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Kara w tej formie ma być alternatywą z jednej strony dla odpowiednio surowej kary bezwzględnego pozbawienia wolności, a z drugiej dla kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, która często jest sankcją nieodpowiednią z uwagi na cele stawiane przed karą. Sąd podziela pogląd wyrażany w piśmiennictwie gdzie podkreśla się, że w wielu sytuacjach wymierzenie krótkoterminowej kary izolacyjnej jest wystarczające dla osiągnięcia odpowiedniego oddziaływania w zakresie prewencji specjalnej, związanego z tą sankcją. Uzupełnieniem oddziaływania penalnego w takim wypadku jest natomiast kara ograniczenia wolności skierowana ku ugruntowaniu społecznie pożądanych zachowań skazanego, a jednocześnie pozbawiona silnego stygmatyzującego skutku (Konarska-Wrzosek V. (red.), Kodeks karny. Komentarz. LEX WK 2016).

Zgodnie z przepisem art. 37b k.k. w sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności, niezależnie od dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, sąd może orzec jednocześnie karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy, a jeżeli górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat - 6 miesięcy, oraz karę ograniczenia wolności do lat 2. Biorąc pod uwagę, że sąd mógł wymierzyć za przypisane oskarżonemu przestępstwo karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności, wymierzając karę mieszaną sąd mógł wymierzyć maksymalnie karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, co też uczynił. W zakresie kary ograniczenia wolności, w ocenie sądu wystarczającą dolegliwością dla oskarżonego będzie obowiązek wykonywania jej przez okres 6 miesięcy po 20 godzin w stosunku miesięcznym. W ocenie Sądu, tak ukształtowana kara spełni cele kary w sposób możliwie najpełniejszy.

W ocenie Sądu jedynie tak ukształtowana kara spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, zarówno w stosunku do oskarżonego jak i uwzględni potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Oskarżony bowiem był uprzednio wielokrotnie karany sądownie, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu (za czyny usiłowania kradzieży, usiłowania kradzieży z włamaniem, zniszczenia mienia zarówno na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jak i inne rodzajowo kary), co świadczy o tym, iż dotychczasowe skazania za tożsame rodzajowo przestępstwa nie zapobiegły powrotowi do przestępstwa, a kary orzeczone wyrokami Sądów nie spełniły celów kary. Tym samym Sad orzekający w niniejszej sprawie uznał, iż tylko kara bezwzględnego pozbawienia wolności połączona z karą ograniczenia wolności spełni cele kary.

Sąd na podstawie art. 627 k.p.k. biorąc pod uwagę wynik procesu obciążył oskarżonego kosztami sądowymi oraz na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierzył stosowną do wymiaru kary opłatę w wysokości 120 złotych.