Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Prażmowski

Protokolant Natalia Skalik-Paś

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2017 r.

przy udziale Marka Kasieczko-Prokuratora Prokuratury RejonowejG. (...) w G.

sprawy P. W. /W./, syna M. i B.

ur. (...) w B.

oskarżonego z art. 107§1 kks, art. 107§1 kks w zw. z art. 6§2 kks

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 30 stycznia 2017 r. sygnatura akt IX K 501/16

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

P. W. stanął pod zarzutem tego, że:

I.  będąc Prezesem Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. przy ul. (...), urządzał w celach komercyjnych w lokalu użytkowym (...) mieszczącym się w G. przy ul. (...) w dniu 21 listopada 2015 roku na automacie do gier o nazwie (...)nr (...), (...) nr (...) gry o charakterze losowym wbrew przepisom art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201 poz. 1540 z późniejszymi zmianami)

tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 107 § 1 k.k.s.

II.  będąc Prezesem Zarządu spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. przy ul. (...) – w okresie od dnia 30 kwietnia 2015 roku do dnia 15 września 2015 roku, urządzał w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru, z wykorzystaniem tej samej sposobności gry o charakterze losowym, urządzane w celach komercyjnych na automatach do gier o nazwie (...) nr (...), (...) nr (...) oraz (...) nr (...) w lokalu (...) w G. przy ulicy (...), wbrew przepisom art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 prowadząc działalność bez stosownej koncesji oraz bez rejestracji i opinii jednostki badającej, o której mowa w art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201/2009, poz. 1540 z późn. zmianami)

tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

III.  w G. w punkcie gier przy ulicy (...) od dnia 14 kwietnia 2015 roku do dnia 3 marca 2016 roku na podstawie umowy najmu nr (...) zawartej pomiędzy (...)SP. Z O.O. reprezentowaną przez J. M. posiadającej tytuł prawny do lokalu położonego w G. przy ulicy (...) a (...) SP. Z O.O. reprezentowaną przez Prezesa Zarządu P. W. dysponującej automatami do gry (...) nr (...), (...) nr (...), (...) nr (...), urządzał w celach komercyjnych gry o charakterze losowym na automatach do gry (...) nr (...), (...) nr (...), (...) nr (...) wbrew przepisom art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1, art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz.U. 201 z 2009 roku z póź. zm.)

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 k.k.s.

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 30 stycznia 2017 r. w sprawie o sygnaturze akt IX K 501/16 uniewinnił oskarżonego P. W. od zarzutu popełnienia zarzucanych występków.

Sąd orzekł w przedmiocie dowodów rzeczowych oraz kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku złożył Naczelnik (...) zaskarżając orzeczenie w całości na niekorzyść oskarżonego i zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia przez nieuzasadnione uznanie, że oskarżonemu nie można przypisać umyślności w zachowaniu.

Stawiając powyższy zarzut wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Wywiedziona apelacja okazała się zasadna o tyle, że zachodzą podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Konkluzja Sądu I instancji dotycząca działania oskarżonego w usprawiedliwionym błędzie jest przedwczesna, a co więcej nie uwzględnia całokształtu okoliczności sprawy.

Sąd I instancji stwierdził, że oskarżony miał działać w usprawiedliwionej nieświadomości karalności zarzuconego mu czynu. Miał być bowiem zdezorientowany w obliczu sporów prawnych toczonych od wielu lat odnośnie konsekwencji braku notyfikacji Komisji Europejskiej przepisów technicznych mających być zawartymi w ustawie o grach hazardowych z 2009 r. a konkretnie art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1, w ramach których wyrażane było stanowisko z odwołaniem się do orzecznictwa TSUE o bezskuteczności takich przepisów wobec jednostek.

Wypada wszakże zauważyć, że oskarżony jako osoba żywotnie zainteresowana reglamentacją przez państwo działalności hazardowej musiał orientować się z zmianach w prawie i zdarzeniach im towarzyszących. Nadto podstawą uznania, że oskarżony nie działał ze świadomością bezprawności, jest abstrakcyjny, powinnościowy wzorzec, jednakże w wypadku oskarżonego prowadzącego profesjonalną działalność gospodarczą w przedmiocie urządzania gier hazardowych, wymagana jest podwyższona staranność i podobnie szersza wiedza niż przeciętnego konsumenta. Jeżeli zatem zważyć, że rozbieżność dotyczyła nie treści ustawy o grach hazardowych, lecz tego, jaką konsekwencją dla jednostki jest nienotyfikowanie przepisów technicznych, to odwoływanie się do świadomości oskarżonego musi przekonywać, iż nie miał on świadomości działania zgodnego z prawem, a jedynie przekonany był o braku możliwości wymierzenia mu kary, co czyni tym samym, iż inna być musi ocena sytuacji oskarżonego.

Dodatkowo owa problematyka była aktualna jedynie do czasu wejścia w życie zmiany ustawy z dniem 3 września 2015 r., albowiem ustawa nowelizująca poddana została procedurze notyfikacji. Trzeba bowiem zauważyć, iż w dniu 3 września 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1201), mocą której znowelizowany został m.in. art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. Stanowił on, że urządzanie m.in. gier na automatach jest dozwolone wyłącznie w kasynach gry na zasadach i warunkach określonych w zatwierdzonym regulaminie i udzielonej koncesji lub udzielonym zezwoleniu, a także wynikających z przepisów ustawy. Najistotniejszym jednak jest, że przepisy owej noweli zostały notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 5 listopada 2014 r. pod numerem 2014/0537/PL zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża dyrektywę 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337). Tymczasem właśnie m.in. na naruszeniu art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych w znowelizowanym brzmieniu, polegać miało również zachowanie oskarżonego wskazane w zarzutach, skoro urządzał gry na automatach poza kasynem gry.

W odniesieniu do czynu popełnionego po dniu 3 września 2015 r. zagadnienie skutków prawnych braku notyfikacji Komisji Europejskiej projektu art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych zatem nie występuje. Z oczywistych natomiast względów skutki notyfikacji art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych rozciągały się na te przepisy ustawy, które definiowały pojęcia użyte w notyfikowanym przepisie, w tym art. 2 ust. 3 i 4.

Zasadnie zatem wskazuje oskarżyciel publiczny, iż Sąd przy ocenie materiału dowodowego pominął wzmiankowane okoliczności.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Nie przesądzając rozstrzygnięcia w przedmiocie winy oskarżonego należy stwierdzić, iż właściwie zgromadzony materiał dowodowy powinien być przez Sąd poddany wnikliwej ocenie, zgodnie z zasadami swobodnej oceny dowodów jak i zasad logicznego rozumowania, pozwalającej na ustalenie, bądź wykluczenia istnienia przesłanek odpowiedzialności oskarżonego w zakresie zarzucanych mu przestępstw.

Przeprowadzając postępowanie dowodowe w zakresie w jakim niezbędne to będzie dla poczynienia prawidłowych ustaleń faktycznych, winien Sąd poddać wnikliwej analizie treść wyjaśnień oskarżonego, starając się zweryfikować w oparciu o zgromadzone dowody ich treść, a kierując się zasadami wiedzy oraz doświadczenia życiowego, mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, ocenić wiarygodność wyjaśnień oskarżonego, nadto wyniki analizy materiału dowodowego przez Sąd I instancji powinny znaleźć odzwierciedlenie w pisemnych motywach wyroku, zgodnie z art. 424§1 i 2 k.p.k. oraz uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w toku rozprawy głównej, a następnie poczynić właściwe ustalenia faktyczne i w zależności od tych ustaleń wypowiedzieć się w przedmiocie winy bądź niewinności oskarżonego.