Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 214 / 17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 28 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy w Płocku , V Wydział Gospodarczy po rozpoznaniu trzech połączonych do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia spraw z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę :

I.  w sprawie o zapłatę kwoty 1.368,50 złotych

1.  zasądził od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powoda (...) spółki z o.o.

w G. kwotę 684,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31.05.2014

r. do dnia 31.12.2015 r. oraz dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie

w zapłacie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty ,

2. w pozostałym zakresie powództwo oddalił ,

3. ustalił , że powód (...) spółka z o.o. w G. ponosi koszty procesu w 50,02% ,

a pozwany (...) SA w W. w 49,8% , pozostawiając ich szczegółowe

wyliczenie referendarzowi sądowemu ;

II.  w sprawie o zapłatę kwoty 2.238,97 złotych

1.  zasądził od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powoda (...) spółki z o.o.

w G. kwotę 1.146,74 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia

24.05.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz dalszymi odsetkami ustawowymi za

opóźnienie w zapłacie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty ,

2. w pozostałym zakresie powództwo oddalił ,

3. ustalił , że powód (...) spółka z o.o. w G. ponosi koszty procesu w 48,78% ,

a pozwany (...) SA w W. w 51,22% , pozostawiając ich szczegółowe

wyliczenie referendarzowi sądowemu ;

III.  w sprawie o zapłatę kwoty 1.602,67 złotych

1.  zasądził od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powoda (...) spółki z o.o.

w G. kwotę 803,78 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia

22.08.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz dalszymi odsetkami ustawowymi za

opóźnienie w zapłacie od dnia 1.01.2016 r. do dnia ,

2. w pozostałym zakresie powództwo oddalił ,

3. ustalił , że powód (...) spółka z o.o. w G. ponosi koszty procesu w 49,85% ,

a pozwany (...) SA w W. w 50,15% , pozostawiając ich szczegółowe

wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Powyższe rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych :

w dniu 22 kwietnia 2014 roku , w wyniku kolizji drogowej , doszło do uszkodzenia pojazdu marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) , stanowiącego własność K. Z. , który go użytkował. Wskazaną szkodę poszkodowany zgłosił do (...) SA w W. w ramach umowy ubezpieczenia AC.

Samochód był naprawiany w (...) spółka z o.o. w P. na mocy umowy zlecenia naprawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. W dniu 21 maja 2014 r. warsztat dokonał kalkulacji naprawy , zwracając się o jej akceptację do ubezpieczyciela. Pozwany zakład ubezpieczeń zweryfikował przedstawioną kalkulację w zakresie stawki za 1 rbh napraw. Za naprawę pojazdu (...) spółka z o.o. w P. wystawiła fakturę VAT nr (...) z dnia 21 maja 2014 r. na kwotę 13.060,94 zł, nie uwzględniając korekty ubezpieczyciela. Poszkodowany w dniu 24 kwietnia 2014 r. w drodze umowy cesji przeniósł na (...) spółkę z o.o. w P. wierzytelność z tytułu naprawy w/w samochodu V., która przysługiwała mu w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela. W dniu 21 maja 2014 r. (...) spółka z o.o. przelała w/w wierzytelność wobec pozwanego ubezpieczyciela na stronę powodową. Pismami z dnia 21 maja 2014 r. i 18 czerwca 2014 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 12.895,40 zł tytułem uregulowania należności wynikającej z faktury za naprawę pojazdu. Pozwany w związku ze zgłoszoną szkodą w zakresie naprawy pojazdu V. dokonał częściowej wypłaty odszkodowania w dniu 22 maja 2014 r. i w dniu 26 czerwca 2014 r. w łącznej kwocie 9.250,15 zł.

W dniu 15 kwietnia 2014 roku , w wyniku kolizji drogowej , doszło do uszkodzenia pojazdu marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiącego własność (...) SA we W., użytkowanego przez B. S..

Szkoda została zgłoszona do (...) SA w W. w ramach umowy ubezpieczenia AC , zawartej przez B. S..

Samochód był naprawiany w (...) spółka z o.o. w P. na mocy umowy zlecenia z dnia 15 kwietnia 2014 r. W dniu 22 maja 2014 r. warsztat dokonał kalkulacji naprawy , zwracając się o jej akceptację do ubezpieczyciela. Pozwany zakład ubezpieczeń zweryfikował przedstawioną kalkulację naprawy. Za naprawę pojazdu (...) spółka z o.o. w P. wystawiła fakturę VAT nr (...) z dnia 22 maja 2014 r. na kwotę 18.987,02 zł.

Użytkowniczka pojazdu B. S. w dniu 15 kwietnia 2014 r. w drodze umowy cesji przeniosła na (...) spółkę z o.o. w P. wierzytelność z tytułu naprawy w/w samochodu H. (...) , która przysługiwała jej w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela. W dniu 22 maja 2014 r. (...) spółka z o.o. w P. przelała w/w wierzytelność wobec pozwanego ubezpieczyciela na stronę powodową.

Poszkodowany (...)SA we W. na mocy umowy przelewu z dnia 4 lipca 2014 r. przeniósł na użytkownika B. S. prawa do odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia autocasco.

Pismami z dnia 22 maja 2014 r. i 11 lipca 2014 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 18.987,02 zł tytułem uregulowania należności wynikającej z faktury za naprawę pojazdu. Pozwany w związku ze zgłoszoną szkodą w zakresie naprawy pojazdu H. (...) dokonał częściowej wypłaty odszkodowania w dniu 14 maja 2014 r. i w dniu 3 czerwca 2014 r. w łącznej kwocie 16.748,05 zł.

W dniu 14 lipca 2014 roku , w wyniku kolizji drogowej , doszło do uszkodzenia pojazdu marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...) , stanowiącego własność W. G..

Szkoda została zgłoszona do (...) SA w W. w ramach umowy ubezpieczenia AC.

Samochód był naprawiany w warsztacie M. A. – (...) w P. na mocy umowy zlecenia z dnia 14 lipca 2014 r. W dniu 19 sierpnia 2014 r. warsztat dokonał kalkulacji naprawy. Za naprawę pojazdu M. W. wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 11 sierpnia 2014 r. na kwotę 4.635,77 zł , fakturę VAT nr (...) z dnia 19 sierpnia 2014 r. na kwotę 428,04 zł , fakturę VAT nr (...) z dnia 4 sierpnia 2014 r. na kwotę 2.663,96 zł , co dało łączną kwotę 7.727,77 zł.

Poszkodowany w dniu 29 sierpnia 2014 r. w drodze umowy cesji przeniósł na M. W. wierzytelność z tytułu naprawy w/w samochodu K. (...) , która przysługiwała mu w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela. W dniu 20 sierpnia 2014 r. M. W. przelał w/w wierzytelność wobec pozwanego ubezpieczyciela na stronę powodową.

Pismami z dnia 20 sierpnia 2014 r. i 17 września 2014 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 7.727,77 zł tytułem uregulowania należności wynikających z faktur za naprawę pojazdu. Pozwany w związku ze zgłoszoną szkodą w zakresie naprawy pojazdu K. (...) dokonał częściowej wypłaty odszkodowania w łącznej kwocie 6.125,10 zł. .

Zgodnie z warunkami udzielonego przez pozwanego ubezpieczenia autocasco koszty naprawy pojazdu podlegały ustaleniu w oparciu o ceny usług i części zamiennych , stosowanych w dniu ustalenia odszkodowania. Wysokość należnego odszkodowania powinna być określona na podstawie uprzednio uzgodnionych przez pozwanego z ubezpieczonym kosztów i sposobu naprawy ubezpieczonego pojazdu przez zakład wykonujący naprawę, w oparciu o zasady zawarte w systemie A. lub E. , z zastosowaniem norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu i stawki za rbh ustalonej przez pozwanego w oparciu o ceny usług stosowane przez inne zakłady naprawcze funkcjonujące na terenie działalności jednostki organizacyjnej pozwanego likwidującej szkodę. W razie udokumentowania naprawy pojazdu rachunkami bez uprzedniego uzgodnienia z pozwanym kosztów i sposobu naprawy , ustalenie odszkodowania nastąpić miało na podstawie rachunków , zweryfikowanych przez pozwanego według powyższych zasad. Pozwany zobowiązał się w umowie do wypłacenia odszkodowania w terminie 30 dni , licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku ubezpieczeniowym.

Uzasadniona stawka za rbh napraw dla (...) spółki z o.o. w P. w 2014 r. powinna wynosić 130,00 zł netto , a dla warsztatu A. (...) 120,00 zł netto. Uwzględniając powyższe stawki , koszt naprawy samochodu V. (...) powinien wynieść 9.934,15 zł , samochodu H. (...) 17.894,79 zł , a K. (...) 6.928,99 zł.

Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie przywołanych dowodów , na które składały się dokumenty prywatne złożone przez strony procesu oraz opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej , wyceny pojazdów i kosztów napraw, wyceny maszyn , urządzeń i środków technicznych - P. J.. Najbardziej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia miała opinia biegłego sądowego, który stwierdził , iż uzasadniona stawka za rbh napraw blacharsko - lakierniczych dla (...) spółki z o.o. w P. powinna wynosić 130,00 zł netto / rbh i 120,00 zł netto / rbh dla (...).

Biegły wyliczył stawki na podstawie średniej arytmetycznej stawek obowiązujących na terenie (...) w 2014 r. oraz uwzględniając postanowienia umowy ubezpieczenia autocasco , to jest biorąc pod uwagę z jednej strony fakt , że oba w/w warsztaty nie miały autoryzacji producenta pojazdów , a z drugiej strony wielkość obu warsztatów, ich wyposażenie i związane z tym koszty utrzymania. Średnia arytmetyczna stawek stosowanych w P. przez wszystkie warsztaty ( także współpracujące z pozwanym ) w 2014 r. wynosiła 120,00 zł / rbh napraw. Ponieważ Spółka (...) jest większa i lepiej wyposażona , a co za tym idzie ponosi większe koszty utrzymania , natomiast (...) jest mniejszym warsztatem , ale świadczy również usługi dobrej jakości , stąd stawki zostały zróżnicowane. W ocenie biegłego w 2014 r. nie występowały na rynku wyższe stawki za naprawy blacharsko – lakiernicze niż 150,00 zł za roboczogodzinę i to w przypadku serwisów autoryzowanych. Biegły zaznaczył, iż zdecydowanie wyższe stawki na rynku (...) mają warsztaty współpracujące ze Spółką (...) , takie jak : B. . (...) , (...) ( wcześniej (...) ) , które wynoszą 165 – 175 zł / rbh. Natomiast mniejsze warsztaty w P. stosują stawkę 90,00 zł / rbh , a część firm autoryzowanych , ale niewspółpracujących z (...) spółką z o.o. w G. ma stawki 130 – 140 zł . Biorą powyższe pod uwagę biegły wyliczył , że uzasadniony koszt naprawy samochodów powinien wynieść : 9.934,15 zł netto w przypadku V. (...) , 17.894,79 zł w przypadku H. (...) oraz 6.928,88 zł w przypadku K. (...).

Sąd Rejonowy uznał opinię biegłego za rzetelną , kompletną i nie zawierającą wewnętrznych sprzeczności. Zdaniem Sądu Rejonowego , biegły logicznie i wyczerpująco uzasadnił wnioski , do jakich doszedł w opinii. Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania opinii. Nie znalazł również podstaw do jej uzupełnienia po raz drugi , zgodnie z wnioskiem pełnomocnika powoda – poprzez wyliczenie wielkości szkód według stawek stosowanych przez warsztaty porównywalne do (...) i (...) z terenu Ł. i W.. Na uzasadnienie swojego wniosku pełnomocnik powoda powołał twierdzenie biegłego , że w P. i okolicy nie ma warsztatów nieautoryzowanych porównywalnych do (...) i (...). Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powoda , ponieważ biegły uwzględnił te okoliczność w swojej opinii. Dlatego właśnie nie przyjął za zasadną dla w/w warsztatów stawki wyliczonej wyłącznie na podstawie średniej arytmetycznej , tylko uwzględnił dodatkowo wielkość , wyposażenie , a co za tym idzie lepszą jakość usług i związane z tym wyższe koszty utrzymania Spółki (...) – (...) , które są zbliżone do kosztów serwisów autoryzowanych , jednak muszą się nieco od nich różnić , ponieważ faktycznie autoryzacji w 2014 r. nie miały. Biegły porównał (...) do serwisu autoryzowanego H. i C. w Ł. ( S. ) , który w 2014 r. stosował stawkę 135 – 145 zł / rbh.

Sąd Rejonowy oddalił wnioski powoda z pkt 8.10 i 8.11 pozwów o zwrócenie się do pracowników warsztatów o udzielenie informacji dotyczących cennika usług , zawierającego stawki za roboczogodzinę prac blacharsko – mechanicznych i lakierniczych, ponieważ przeprowadzenie tego dowodu nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia wobec przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej , wyceny pojazdów i kosztów napraw. Biegły , opiniując przeanalizował cały rynek lokalny pod kątem stawek stosowanych za naprawy pojazdów. Nie można natomiast oczekiwać od biegłego , że w swojej opinii oprze się na stawkach stosowanych przez warsztaty wskazane przez jedną ze stron – w tym wypadku powoda. Poza tym udzielenie przez pracowników warsztatów pisemnych informacji o stosowanych stawkach byłoby sprzeczne z zasadą bezpośredniości postępowania dowodowego i prowadziłoby do niedopuszczalnego zastępowania dowodu z zeznań świadków pisemnymi oświadczeniami. Nadto zważyć należy , że ewentualne cenniki usług przedstawione przez warsztaty stanowiłyby jedynie dokumenty prywatne , które w świetle art. 245 k.p.c. są jedynie dowodem tego , że osoba , która podpisała dokument , złożyła oświadczenie w nim zawarte.

W rozpoznawanych połączonych sprawach bezspornym był fakt uszkodzenia pojazdów marki V. (...) , H. (...) , K. (...). Poszkodowani mieli zawarte umowy ubezpieczenia autocasco z pozwanym. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność z tytułu powstałej w majątku powoda szkody , z której cześć została naprawiona prze pozwanego poprzez zapłatę przed procesem bezspornej części odszkodowania w kwocie 9.250,15 zł w zakresie pierwszego z pozwów , w kwocie 16.748,05 zł w zakresie żądania drugiego z pozwów , w kwocie 6.125,10 zł w zakresie żądania trzeciego z pozwów. Spór w przedmiotowej sprawie koncentrował się wokół zasadności pozostałej części żądanego przez powoda odszkodowania obejmującego koszty naprawy pojazdów marki V. (...) – w kwocie 1.368,50 zł , pojazdu marki H. (...) w kwocie 2.238,97 zł , pojazdu K. (...) w kwocie 1.602,67 zł.

Pozwany wskazał , że różnica pomiędzy wysokością wypłaconego odszkodowania a żądanego przez powoda wynika z różnicy pomiędzy stawkami za roboczogodzinę żądanymi przez warsztat naprawczy a uznanymi przez pozwanego ( do kwoty 90,00 zł netto w przypadku Spółki (...) oraz do kwoty 85,00 zł netto za roboczogodzinę w przypadku (...).

W ocenie pozwanego , żądane stawki 165,00 zł / 175,00 zł netto za roboczogodzinę znacznie przewyższały stawki rynkowe stosowane na rynku lokalnym , przez wykonujące naprawę zgodnie z technologią producenta warsztaty , nie autoryzowane, to jest nie posiadające autoryzacji poszczególnych producentów samochodowych. Na tę okoliczność pozwany zgłosił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej. Za pomocą tego dowodu pozwany wykazał , że stawki stosowane przez (...) spółkę z o.o. w P. i (...) były rzeczywiście nieadekwatne do stawek rynkowych stosowanych za roboczogodzinę napraw w 2014 r. w P.. Stawką odpowiednią dla (...) była stawka 130,00 zł netto , a dla (...) stawka 120,00 zł netto za roboczogodzinę napraw.

Sąd Rejonowy zważył :

zgodnie z art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku , a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Świadczenie zakładu ubezpieczeń polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek zajścia przewidzianego w umowie wypadku . W przypadku spraw dotyczących odszkodowania w związku z uszkodzeniem pojazdów , gdy doszło już do naprawy przez wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy , zaś powód domaga się refundacji faktycznie poniesionych kosztów naprawy , co jest przedmiotem tej sprawy , obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest zwrot wszelkich celowych , ekonomicznie uzasadnionych wydatków , poniesionych w celu przywrócenia stanu poprzedniego. Z kolei kosztami ekonomicznie uzasadnionymi są koszty ustalone według cen , którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy pojazdu. Nie ma przy tym znaczenia fakt , że ceny te odbiegają ( są wyższe ) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku , nie mogą jednak odbiegać od nich w sposób rażący, nieuzasadniony. Tym samym przedmiotem badania jest , czy poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy samochodu odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku ( zob. uzasadnienie uchwały SN z dnia 13.06.2003 r. , III CZP 32 / 03 , OSNC 2004/4/51 ). W przypadku umów autocasco obok zasad określonych w kodeksie cywilnym należy także wziąć pod uwagę postanowienia ogólnych warunków umów , które przewidują dodatkowe modyfikacje lub ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Przepisy te precyzują , za jakie zdarzenia odpowiada ubezpieczyciel i według jakich kryteriów następuje ustalenie , na przykład , kosztów naprawy pojazdu. W przypadku niniejszej sprawy modyfikacja ogólnej zasady dotyczącej ustalania kosztów robocizny polegała jedynie na tym , iż przedmiotem refundacji były także faktycznie poniesione koszty , przy czym w stawce stosowanej przez występujące na rynku lokalnym warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę.

W tej kwestii Sąd oparł się zarówno na postanowieniach OWU jak i na wyliczeniach dokonanych przez biegłego , zgodnie z którymi stawką odpowiednią ( uwzględniającą brak autoryzacji z jednej strony oraz wielkość i wyposażenie (...) i (...) z drugiej strony ) w 2014 r. była stawka 130zł / rbh dla (...) i 120 zł / rbh dla (...).

Biorąc powyższe pod uwagę oraz uwzględniając fakt , że wysokość stawki była jedyną sporną okolicznością w sprawie , Sąd Rejonowy uwzględnił koszty napraw samochodów V. (...) , H. (...) , K. (...) wyliczone przez biegłego P. J. w opinii. Na tej podstawie Sąd uznał , ze w przypadku V. (...) uzasadnione koszty naprawy powinny wynieść 9.934,15 zł netto , w przypadku H. i50 uzasadnione koszty naprawy powinny wynieść 17.894,79 zł , a w przypadku K. (...) 6.928,88 zł.

Biorąc powyższe pod uwagę , Sąd Rejonowy zasądził powyższe kwoty na rzecz powoda, oddalając powództwa w pozostałej części jako bezzasadne.

W odniesieniu do żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dochodzonych przez powoda kwot wskazać należy , iż zgodnie z warunkami ubezpieczenia autocasco ubezpieczyciel zobowiązał się wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni , licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku ubezpieczeniowym. Tym samym , w razie opóźnienia w zapłacie , powód na podstawie art. 481 k.c. uprawniony był do domagania się od pozwanego zapłaty odsetek za czas opóźnienia. Jeżeli chodzi o samą wysokość zasądzonych odsetek , to Sąd wziął pod uwagę zmiany wynikające z ustawy z dnia 9.10.2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych , ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. 2015 r. , poz. 1830 ).

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 108 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. jedynie o zasadach ich poniesienia przez strony procesu , pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Apelację od wyroku złożył powód , zaskarżając wyrok w części , to jest w pkt I ppkt 2 i 3 , w pkt II ppkt 2 i 3 , w pkt III ppkt 2 i 3 .

Zaskarżonemu wyrokowi apelujący zarzucił :

naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy , a

w szczególności :

a)  naruszenie przepisu art. 278 § 1 k.p.c. poprzez niewysłuchanie wniosków stron co do wyboru biegłego ( względnie liczby biegłych ),

b)  naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów w przedmiocie opinii biegłego sądowego , a w konsekwencji oparcie rozstrzygnięcia sporu na tejże opinii , która nie jest miarodajna dla rozstrzygnięcia , albowiem

- biegły dokonał wybiórczej i niepełnej analizy stawek obowiązujących na rynku lokalnym P. i okolic , ponieważ nie zankietował wszystkich podmiotów działających na tym rynku , a w szczególności nie uwzględnił podmiotów wskazanych przez powoda w pozwie ,

- biegły samowolnie i w sposób uznaniowy przyjął za zasadne stawki 130,00 zł netto i 120,00 zł netto za 1 rbh prac naprawczych ,

c) naruszenie przepisu art. 248 k.p.c. w zw. z art. 187 § 2 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i nieuzasadnione pominięcie wniosku dowodowego powoda sformułowanego w pkt 8 ust. 10 każdego z pozwów w przedmiocie zobowiązania przez Sąd wskazanych we wniosku podmiotów do przedłożenia w poczet materiału procesowego niniejszej sprawy cenników usług zawierających informację o stosowanych przez te warsztaty stawkach za rgh prac naprawczych w dacie przedmiotowej naprawy dowodowego , względnie o zankietowanie tych podmiotów przez biegłego sądowego w tym zakresie ,

d) naruszenie przepisu art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. oraz 232 k.p.c. poprzez błędną wykładnię i uznanie , że powód nie udowodnił stawki 145,00 zł / rbh i 165,00 / rbh za prace blacharskie i stawki 155,00 zł / rbh oraz 175,00 zł / rbh za prace lakiernicze ;

1.  naruszenie prawa materialnego , a w szczególności :

- naruszenie przepisu art. 805 k.c. w zw. z § 17 OWU AC poprzez błędną wykładnię i

uznanie, iż przyznane odszkodowanie ubezpieczeniowe nie musi odpowiadać

świadczeniu , jakie na mocy zawartej z poszkodowanym umowy ubezpieczenia AC

winien wypłacić w razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego zakład ubezpieczeń .

Wskazując na sformułowane zarzuty skarżący wniósł o :

1.  zmianę zaskarżonego wyroku w części , to jest w pkt I ppkt 2 i 3 , w pkt II ppkt 2 i 3 , w pkt III ppkt 2 i 3 poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda :

- w pkt I ppkt 2 , 3 kwoty 684,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31.05.2014

r. do dnia 31.12.2015 r. oraz dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia

1.01.2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu , w tym kosztami zastępstwa

procesowego za I instancję według norm przepisanych,

- w pkt II ppkt 2 , 3 kwoty 1.092,23 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia

24.05.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz dalszymi odsetkami ustawowymi za

opóźnienie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu , w tym

kosztami zastępstwa procesowego za I instancję według norm przepisanych,

- w pkt III ppkt 2 , 3 kwoty 798,89 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia

22.08.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz dalszymi odsetkami ustawowymi za

opóźnienie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu , w tym

kosztami zastępstwa procesowego za I instancję według norm przepisanych,

ewentualnie o :

uchylenie wyroku w zaskarżonym zakresie oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu ,

4. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego , w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Ponadto powód wniósł o przeprowadzenie przez Sąd II instancji uzupełniającego postępowania dowodowego w zakresie niezrealizowanych przez Sąd Rejonowy wniosków dowodowych zawartych w pkt 8 ust. 10 każdego z pozwów.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości jako bezzasadnej i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

apelacja powoda okazała się bezzasadna i podlegała oddaleniu .

Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut naruszenia przepisu art. 278 § 1 k.p.c.

Zgodnie z treścią w/w przepisu w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii.

Przepis ten pozostaje w związku z art. 279 k.p.c. , w myśl którego dopuszczenie dowodu z biegłych może nastąpić na posiedzeniu niejawnym po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru.

W przedmiotowej sprawie powód już w pozwie złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego do spraw techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków na okoliczność ustalenia wysokości stawki za roboczogodzinę prac blacharsko – mechanicznych i lakierniczych stosowanej w okresie naprawy pojazdu poszkodowanego przez warsztaty o tożsamym standardzie świadczonych usług działające na lokalnym rynku. Wnioskowi dowodowemu nie towarzyszył wniosek co do wyboru biegłego. Ostatecznie , w odpowiedzi na sprzeciw, powód cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.

Na rozprawie w dniu 10 listopada 2015 r. pełnomocnik powoda nie stawił się , aczkolwiek wówczas miałby możliwość wypowiedzieć się w przedmiocie wyboru biegłego. Po uiszczeniu przez pozwanego zaliczki na poczet kosztów opinii , Sąd postanowieniem z dnia 31 grudnia 2015 r. wydanym na posiedzeniu niejawnym dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej w osobie P. J.. Po otrzymaniu odpisu postanowienia dowodowego z dnia 31 grudnia 2015 r. pełnomocnik powoda w piśmie procesowym z dnia 29 stycznia 2016 r. oświadczył , iż oponuje w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego w osobie P. J.. Pełnomocnik powoda podał , iż większość z dotychczasowych licznych opinii wydanych przez tego biegłego w sprawach z powództwa (...) spółki z o.o. przeciwko zakładom ubezpieczeń jest nierzetelna i wybiórcza , wykracza poza zakreśloną tezę dowodową , zawiera subiektywne opinie biegłego o wysokości stawek .

Należy zauważyć , iż zgłoszone zarzuty miały charakter gołosłowny i nie dały Sądowi Rejonowemu podstaw do zmiany osoby biegłego.

Ponadto , w ocenie Sądu Okręgowego , Sąd I instancji nie naruszył obowiązku wysłuchania stron co do osoby biegłego. Strona powodowa przed wydaniem postanowienia dowodowego ( przed 31 grudnia 2015 r. ) miała bowiem możliwość wypowiedzieć się w sprawie wyboru biegłego. Mogła to uczynić już w pozwie , wraz z wnioskiem dowodowym , w odpowiedzi na sprzeciw , a przede wszystkim na rozprawie w dniu 10 listopada 2015 r. , która to rozprawa ( wobec zawiadomienia o terminie jedynie pełnomocników stron ) służyła de facto przede wszystkim kwestiom formalnym.

Za chybiony należy także uznać zarzut , iż biegły dokonał wybiórczej i niepełnej analizy stawek , ponieważ nie zankietował wszystkich podmiotów działających na rynku lokalnym P. i okolic.

Do określenia stawki rynkowej wystarcza bowiem uwzględnienie reprezentatywnej liczby warsztatów , co biegły uczynił.

Nieuprawniony jest zarzut , iż biegły ustalił stawki za roboczogodziną prac naprawczych na poziomie : 130,00 zł netto dla (...) spółki z o.o. i 120,00 zł netto dla A. (...) - samowolnie i w sposób uznaniowy. Wręcz przeciwnie , biegły zauważył , iż informacje o wysokości stosowanych stawek , pochodzące od właścicieli i szefów działów naprawy wielu warsztatów odbiegają od informacji na temat stosowanych stawek uzyskanych od koordynatora (...). Na podstawie informacji uzyskanych bezpośrednio od podmiotów wykonujących naprawy wynika , że przedział tych stawek to 90,00 zł – 175,00 zł netto / rbh. Tymczasem niektóre z ankietowanych warsztatów łączy umowa o współpracy z (...) ze stawkami w przedziale 90,00 zł – 130 zł netto / rbh. Oznaczało to , iż stawki wskazane bezpośrednio przez warsztaty naprawcze należało zweryfikować. Biegły sądowy przy weryfikacji zastosował dane pochodzące z kilku innych miarodajnych źródeł , w szczególności wykorzystał w tym celu : umowy o współpracy z (...) , kalkulacje napraw opracowane przez warsztaty, znane biegłemu z innych spraw , w których wydawał opinie, informacje o stawkach stosowanych w 2014 r. w Ł. i w W. oraz zestawienie stawek średnich udostępnione w celach porównawczych przez przedstawiciela firmy (...).

Zauważyć należy , iż biegły ustalił , iż w autoryzowanych serwisach blacharsko – lakierniczych na terenie W. i Ł. , gdzie koszty funkcjonowania firm są wyższe niż w P. , w 2014 r. nie występowały stawki wyższe niż 150,00 zł netto.

Zdaniem biegłego , zgodnie z OWU AC porównywalnymi warsztatami do (...) i (...) na terenie P. są w zasadzie tylko serwisy autoryzowane. Uznał , iż

z uwagi na wielkość i wyposażenie warsztatu , stawkę dla (...) spółki z o.o. należy określić na 130,00 zł / rbh.

Firma (...) należąca również do kategorii dużych warsztatów nieautoryzowanych , jest podwykonawcą napraw dla (...) Kia (...), nie posiada jednak tak eksponowanych warunków lokalowych jak (...) , dlatego adekwatną stawką dla tego warsztatu jest stawka nieco niższa , czyli 120,00 zł netto/ rbh.

Biegły uznał , iż stawki zastosowane przez (...) i (...) ( 165/ 175 i 145 / 155 ) nie występują na rynku lokalnym nawet w warsztatach autoryzowanych i należy je uznać za wygórowane i nierynkowe. Biegły zauważył jednocześnie , że (...) dokonuje niejako automatycznej weryfikacji stawek , sprawdzając jedynie , czy warsztat jest autoryzowany czy też nie. Czyli ubezpieczyciel nie bierze pod uwagę innych okoliczności funkcjonowania warsztatu , które dają uzasadnioną podstawę do porównywania konkretnego dużego i bardzo dobrze wyposażonego warsztatu nieautoryzowanego z autoryzowanym - w zakresie stawki za rbh.

Wszystko to oznacza , iż opracowując opinię biegły zgromadzonych danych ( kwot ) nie traktował w sposób automatyczny , formalny , lecz uwzględniał dodatkowe czynniki mające wpływ na ustalenie wysokości stawki ( w zakresie warsztatów porównywalnej kategorii , zgodnie z OWU AC ). Zgromadzone dane oraz wiedza i doświadczenie biegłego sądowego pozwoliły na ustalenie prawidłowych , w pełni uzasadnionych porównywalnych stawek za roboczogodzinę naprawy.

Nieuprawniony jest także zarzut dotyczący pominięcia wniosku dowodowego powódki w przedmiocie zobowiązania przez Sąd wskazanych przez powódkę podmiotów do przedłożenia cenników usług zawierających informacje o stosowanych przez te warsztaty stawkach za roboczogodzinę prac naprawczych w dacie przedmiotowych napraw, względnie o zankietowanie tych podmiotów przez biegłego sądowego sporządzającego opinię.

Sąd Okręgowy zauważa , iż wnioski te złożone w każdej z połączonych spraw ( w pozwach ) nie zostały pominięte , lecz zostały merytorycznie rozpoznane przez Sąd Rejonowy poprzez ich oddalenie postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 10 listopada 2015 r. ( k. 96 ). Uzasadnienie powyższego postanowienia zawarte w uzasadnieniu wyroku należy uznać za przekonujące.

Na skutek przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego brak było podstaw do dopuszczenia tego dowodu zarówno przez Sąd Rejonowy jak i przez Sąd Okręgowy, który nie uwzględnił wniosku dowodowego powoda wskazanego w apelacji.

Zarzut naruszenia art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. oraz art.232 k.p.c. także uznać należy za chybiony , albowiem to pozwany zgłosił dowód z opinii biegłego i dowodem tym wykazał częściową zasadność redukcji odszkodowania.

Niezasadny jest także zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, to jest art. 805 k.c. w zw. z § 17 OWU AC . Sąd na podstawie prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego i wobec dokonania oceny dowodów zgodnie z dyrektywą art. 233 § 1 k.p.c. prawidłowo przyjął , że uzasadnione koszty naprawy należało wyliczyć w oparciu o stawki w kwocie 130,00 zł / rbh i 120,00 zł / rbh jako stosowane przez warsztaty porównywalnej kategorii.

Mając powyższe na uwadze , Sąd Okręgowy uznał apelację powoda za bezzasadną i oddalił ją na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. , zasądzając od powoda jako przegrywającego w postępowaniu apelacyjnym na rzecz pozwanego zwrot kosztów postępowania apelacyjnego poniesionych przez pozwanego , a obejmujących wyłącznie koszt wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego pozwanego , w stawce minimalnej uzależnionej od wartości przedmiotu zaskarżenia w każdej ze spraw oraz daty wniesienia apelacji – w kwocie 405,00 zł ( 270,00 +270,00 +270,00 = 810,00 x 50% = 405,00 zł ).