Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017 r. w Kaliszu

odwołania M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 8 listopada 2016 r. i 19 grudnia 2016 r., Nr (...)

w sprawie M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 19 grudnia 2016 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu M. S.emeryturę poczynając od dnia (...)r.,

2.  Umarza postępowanie co do decyzji z dnia 8 listopada 2016 r.

UZASADNIENIE

W dniu 07.10.2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla M. S..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 08.11.2016 r. i z dnia 19.12.2016 r. w sprawie (...) odmówił M. S. prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O. odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 748.) tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od tej decyzji odwołanie złożył M. S., podnosząc iż do stażu pracy w szczególnych warunkach winien mieć także uwzględniony okres pracy od 08.11.1977 r. do 30.09.1982 r. w Jednostce Wojskowej (...) w K. i okres od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. w Zakładach (...) w K., oraz od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Handlowym (...) Sp. z o.o. w K. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, na których to stanowiskach wykonywał pracę stale i jest to praca na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania M. S..

Decyzja z dnia 08.11.2016 r. została w toku postępowania uchylona.

Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

M. S. urodził się dnia (...) Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 25 lat 5 miesięcy i 24 dni. Organ rentowy uznał odwołującemu okres pracy w szczególnych warunkach od 21.03.1983 r. do 31.12.1986 r. w rozmiarze 3 lata 9 miesięcy i 11 dni.

Organ rentowy nie uznał odwołującemu okresu pracy w szczególnych warunkach od 08.11.1977 r. do 30.09.1982 r. w Jednostce Wojskowej (...) w K. i okresu od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. w Zakładach (...) w K. oraz okresu od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Handlowym (...) Sp. z o.o. w K. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Odwołujący obecnie pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od 08.11.1977 r. do 30.09.1982 r. w Jednostce Wojskowej (...) w K. i okresu od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. w Zakładach (...) w K. oraz okresu od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Handlowym (...) Sp. z o.o. w K. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5tony.

W okresie od 01.09.1972 r. do 19.07.1975 r. odwołujący uczył się zawodu w zawodzie mechanik samochodowy.

W okresie od 01.09.1975 r. do 28.10.1975 r. odwołujący zatrudniony był w (...)w K.. Ze świadectwa pracy z dnia 26.10.1977 r. wynika, iż pracował jako traktorzysta.

W okresie od 28.10.1975 r. do 14.10.1977 r. odwołujący odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Od dnia 08.11.1977 r. do 30.09.1982 r. odwołujący zatrudniony był w Jednostce Wojskowej (...)w K.. Ze świadectwa pracy z dnia 30.09.1982 r. wynika stanowisko kierowcy samochodowego. Z angażu z dnia 01.10.1980 r. wynika kierowca samochodu S. (...), podobnie z angażu z dnia 09.11.1977 r. angażu z dnia 19.12.1977 r. Z adnotacji na wniosku o zatrudnienie wynika stanowisko kierowca samochodu S. (...). Z dalszych angaży umów o pracę wynika stanowisko kierowca samochodowy, a z angażu z dnia 10.11.1980 r. – kierowca samochodu S. (...), J. (...), K.. Z wyciągu z rozkazu dziennego nr (...) wynika stanowisko kierowca samochodowy z wynagrodzeniem obejmującym, między innymi, dodatek za prowadzenie przyczepy oraz prowadzenie samochodu S. (...).

Odwołujący w okresie tego zatrudnienia wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracę kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

W okresie od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. odwołujący zatrudniony był w Zakładach (...) w K.. Ze świadectwa pracy z dnia 30.06.1993 r. wynika stanowisko kierowcy. Pracodawca w dniu 30.06.1993 r. wystawił odwołującemu świadectwo pracy w szczególnych warunkach na powyższy okres na stanowisku kierowcy. Wskazano Wykaz A Dział VIII poz. 2 przepisów ogólnych oraz Wykaz A Dział VIII poz. 2 punkt 1 Zarządzenia nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14.07.1983 r. w sprawie wykonywanych prac w szczególnych warunkach. Z podania o pracę wynika stanowisko kierowcy, podobnie z kwestionariusza osobowego. Z umowy o pracę z dnia 05.01.1987 r. wynika stanowisko kierowcy. Podobnie z angaży z dnia 28.07.1987 r., 31.03.1988 r., 06.09.1988 r., 03.10.1988 r., 01.04.1989 r., pisma o rozwiązaniu stosunku pracy z dnia 23.03.1993 r. Z angażu z dnia 01.06.1989 r. wynika stanowisko kierowca autobusu i S.. Z angażu z dnia 01.08.1989 r. wynika stanowisko kierowca autobusu, podobnie z angażu z dnia 06.06.1990 r. i z dnia 10.10.1990 r. Z angażu z dnia 16.03.1991 r. wynika stanowisko kierowca autobusu – ciężarówki, podobnie z angażu z dnia 14.02.1992 r., 08.08.1992 r.

W okresie powyższego zatrudnienia odwołujący wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i autobusu do przewozu powyżej 30 osób, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W okresie od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. i nadal odwołujący zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) Sp. z o.o. Z zaświadczenia z dnia 28.01.2000 r. wynika stanowisko kierowca. Ze świadectwa pracy z dnia 22.11.2016 r. wynika stanowisko kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, nadto w świadectwie tym wskazano wykonywanie pracy w szczególnych warunkach od 02.01.1997 r. do 13.03.2000 r.

Odwołujący prawo jazdy kategorii C posiada od dnia 27.10.1977 r., a kategorii D na autobus od 10.11.1980 r.

Odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach, oprócz okresu uznanego, także w okresach od 08.11.1977 r. do 30.09.1981 r. w Jednostce Wojskowej w K. i w okresie od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. w Zakładach (...) w K. oraz w okresie od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Handlowym (...) Sp. z o.o. w K..

(dowód: akta osobowe odwołującego, zeznania odwołującego)

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział VIII poz. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca kierowców samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i kierowców autobusów.

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748 i). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymaga także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Warunek rozwiązania stalunku pracy nie obowiązuje od 01.01.2013 r.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek w dniu (...)r. Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres ponad 25 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującego Zakłady (...) w K. oraz firma Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowym (...) Sp. z o.o. wystawili odwołującemu świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Jednostka Wojskowa w K. obecnie nie istnieje i nie wstawiła odwołującemu świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630).

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu wystawiono świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za okres od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. w Zakładach (...) w K. i okres zatrudnienia od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Handlowym (...) Sp. z o.o. w K. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Nie wystawiono takiego świadectwa co do okresu zatrudnienia od 08.11.1977 r. do 30.09.1982 r. w Jednostce Wojskowej w K..

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący y wykonywał pracę w szczególnych warunkach, oprócz okresu uznanego, także w okresach od 08.11.1977 r. do 30.09.1981 r. w Jednostce Wojskowej w K. i w okresie od 05.01.1987 r. do 30.06.1993 r. w Zakładach (...) w K. oraz w okresie od 02.01.1997 r. do 31.12.1998 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Handlowym (...) Sp. z o.o. w K..

Odwołujący wykazał okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący spełnił warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do przyznania emerytury wcześniejszej.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd orzekł jak w wyroku o zmianie decyzji z dnia 19.12.2016 r. i przyznaniu odwołującemu emerytury od dnia (...). Co do decyzji z dnia 08.11.2016 r. postępowanie podlegało umorzeniu wobec jej uchylenia.