Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniej M. M. (1) I. T. wniosła o zasądzenie od pozwanego J. M. na rzecz małoletniej alimentów w kwocie po 800 zł miesięcznie, płatne do dnia 10 każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, od dnia wniesienia pozwu wraz z kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że pozostawała z pozwanym w nieformalnym związku, w czasie którego urodziła się małoletnia powódka. Ojcem dziecka jest pozwany. Ten jednak nie partycypuje w sposób należyty w kosztach utrzymania dziecka. Małoletnia powódka wymaga stałej rehabilitacji związanej z wzmożonym napięciem mięśniowym oraz opóźnionym rozwojem ruchowym. Dodatkowo małoletnia córka stron pozostaje pod stałą opieką poradni kardiologicznej z powodu drożnego otworu owalnego oraz (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) dla Dzieci w A. (...). Obecnie cały ciężar zaspokajania potrzeb małoletniej córki stron, wizyt u lekarza, ponoszenia kosztów emocjonalnych związanych z pobytem dziecka w szpitalu, a także nieprzychylności pracodawcy związanymi z częstymi zwolnieniami chorobowymi spoczywa na powódce.

W zakres kosztów utrzymania dziecka wchodzi zakup żywności 400 zł miesięcznie, zabawek 50 miesięcznie, ubrań 100 zł miesięcznie, środków czystości i kosmetyków, pampersów 250 zł miesięcznie, opłaty za żłobek 220 zł miesięcznie oraz dodatkowe koszty związane z wyżywaniem dziecka łącznie ok. 320 zł miesięcznie. W pozwie wskazano, iż matka małoletniej zamieszkuje z małoletnią powódką oraz pozwanym, który przekazuje jej miesięcznie około 300 zł na utrzymanie mieszkania. Pracowała jako przedstawiciel handlowy w (...) sp. z.o.o. Z tego tytułu otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 2.500 zł brutto, jednakże z uwagi na częste zwolnienia chorobowe w rzeczywistości pobierała wynagrodzenie w wysokości 80 % uposażenia. Mąż matki małoletniej powódki jest zatrudniony jako przedstawiciel handlowy w (...) sp. zo.o. oraz pracuje dorywczo jako sędzia piłkarski. Powódka miesięcznie ponosi koszty utrzymania związane z spłatą kredytu hipotecznego ok. 750 zł, energii ok 100 zł, opłat za multimedia 87,97 zł, czynszu 333,27 zł, opłat za miejsce postojowe w garażu podziemnym 32,66 zł, opłat za telefon 60 zł, paliwo 200 zł, ubezpieczenie na życie 43 zł, chemię, kosmetyki 50 zł, wyżywienie 300 zł - 400 zł, ubezpieczenie mieszkania 168 zł w skali roku, podatek od mieszkania i miejsce postojowe w garażu 262,00 zł w skali roku. Pozwany nie przejawia zainteresowania małoletnią córką stron, nie partycypuje w kosztach jej utrzymania.

Pozwany J. M. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaprzeczył by dotychczas nie łożył na utrzymanie dziecka. Podał, że żądanie powódki pozbawione jest podstaw faktycznych albowiem pozwany realizuje obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania. W jego ocenie dochodzenie świadczeń alimentacyjnych jest podyktowane roszczeniową postawą matki małoletniej. Nadto żądana kwota alimentów jest nieadekwatna do usprawiedliwionych potrzeb dziecka, która nie uczestniczy w rehabilitacji i od grudnia 2016r nie uczęszcza do żłobka. Nie przyjmuje również żadnych leków, a matka małoletniej w pozwie zawyżyła koszty jej w utrzymania, w związku z koniecznością spłaty przez nią kredytu mieszkaniowego.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia M. M. (2) ur. (...) w O. jest córką J. M. u M. T.. (bezsporne)

Rodzice małoletniej zamieszkiwali wspólnie do czasu kiedy dziecko miało około 1,5 roku. W marcu 2017 pozwany wyprowadził się z mieszkania M. T. i wynajął lokal o powierzchni 40m ², za które miesięcznie opłaca czynsz w wysokości 1.300 zł miesięcznie oraz opłaty (gaz 50 zł, telewizja 70 zł, ratę na samochód 302,5 zł, wyżywienie 600 zł, kosmetyki środki czystości, odzież 200 zł, ubezpieczenie samochodu 52,83 zł, zajęcia rehabilitacyjne 240 zł miesięcznie). J. M. ma 10 - letniego syna z pierwszego małżeństwa, na którego płaci alimenty w wysokości 650 zł. Od lutego 2017r. pozwany przelewał na konto M. T. kwotę 400 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz córki. W marcu pokrył połowę opłaty za zakup specjalistycznego obuwia. W 2016r. częściowo opłacał żłobek i leki. Sporadycznie kupował ubranka dla dziecka. Wcześniej dokładał się do opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w wysokości 300 zł.

Pozwany pracuje jako przedstawiciel handlowy w (...) sp. zo.o. Z tego tytułu osiąga dochód 5.378,67 zł (brutto) – 3.814 zł (netto), w weekendy- przez okres 5 miesięcy pracuje dorywczo jako sędzia piłkarski. Jego wynagrodzenie z tego tytułu jest uzależnione od rangi meczu. Stawki za udział w meczu są stałe. Natomiast wypłacane wynagrodzenie pozostaje zmienne, w zależności od kosztów dojazdu. W związku z działalnością odprowadza składki członkowskie w wysokości 236 zł miesięcznie. Od czasu wyprowadzenia się ze wspólnego mieszkania stron, ojciec dziecka kontaktuje się z małoletnią 3 razy w tygodniu. Pozostawił do dyspozycji matki dziecka samochód, który nie posiada aktualnego przeglądu. Sam korzysta z samochodu służbowego.

J. M. choruje na dyskopatię. Z tego tytułu ponosi koszty leczenia ok. 250 zł za wizytę.

(dowód: przesłuchanie pozwanego k.290, wezwanie do opuszczenia mieszkania k. 121, umowa najmu k. 122, potwierdzenie przelewu k. 125, potwierdzenie przelewów k. 126-131, wyrok k. 69, umowa o pracę k. 70, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k. 71, potwierdzenia przelewów k. 99-103, tabela k. 205, uchwała k. 206, komunikaty obsady sędziowskiej k 207 -218)

M. T. od 1 sierpnia 2017r. jest osobą bezrobotną. Wcześniej pracowała jako przedstawiciel handlowy, zarabiając około 2500 zł. Nie została z nią przedłużona umowa o pracę zawarta na czas określony. Mieszka wraz z córką w mieszkaniu zakupionym na kredyt. Z tego tytułu spłaca miesięczną ratę kredytu w wysokości 750 złotych oraz uiszcza opłaty w wysokości ok. 540 złotych. (energia ok 100 zł, opłaty za multimedia 87,97 zł, czynsz 333,27 zł, opłat za miejsce postojowe w garażu podziemnym 32,66 zł), a nadto opłatę za telefon 60 zł, paliwo 200 zł, ubezpieczenie na życie 43 zł, chemię, kosmetyki 50 zł, wyżywienie 300 zł - 400 zł, ubezpieczenie mieszkania 168 zł w skali roku, podatek od mieszkania i miejsce postojowe w garażu 262,00 zł w skali roku. Nie posiada innego majątku. Otrzymuje pomoc finansową od rodziny w wysokości 1.500 zł. Matka dziecka cierpi na schorzenia kręgosłupa w odcinku lędźwiowo- krzyżowym.

(dowód: harmonogram spłat k. 18-21, potwierdzenie przelewu k. 14, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu k. 15, rachunki za energie elektryczną k. 22- 25, pismo ze wspólnoty k. 26 -27, potwierdzenie przelewów k. 28-29, decyzje podatkowe k. 30- 31, dokumentacja medyczna k. 32, druki zwolnień lekarskich k.33-34, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej powódki k. 289v)

Małoletnia powódka często choruje. Głównie na zapalenie górnych dróg oddechowych. Cierpi na zaburzenia integracji sensorycznej, jest pod opieką poradni rehabilitacyjnej w Ameryce, urodziła się z małogłowiem. Opóźniony rozwój motoryczny powoduje, iż małoletnia wymaga noszenia specjalistycznego obuwia, które kosztuje od 100- 150 zł. Małoletnia uczęszczała na rehabilitację na terenie O. oraz jest kontrolowana przez poradnię w A. (...). Małoletnia przed zdiagnozowaniem kilkukrotnie przebywała w Wojewódzkim (...) na oddziale neurologii dla dzieci z zaleceniami dalszej obserwacji w Poradni Psychologicznej oraz Poradni Sensorycznej. Od maja 2017r. znajduje się pod opieką poradni alergologicznej. W maju i czerwcu 2017r. była 9 – krotnie konsultowana przez fizjoterapeutę, natomiast w okresie od 27-30 czerwca 2017r. przebywała w szpitalu na oddziale neurologii dla dzieci. Wydatki na dziecko wiążą się z ponoszeniem kosztów wyżywienia ok. 400 zł, ubrania 100 zł, zakupu środków pielęgnacyjnych 250 zł.

(dowód: zintegrowany informator pacjenta k. 260-261, zaświadczenie lekarskie k. 8, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 9-13, paragony k. 41-44, k. 46-49, 177-194, 267-280 dokumentacja lekarska k. 144-170, 195-203, 246-266)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest jedynie częściowo zasadne.

Zgodnie z art. 133 § 1 krio rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku zakreśla art. 135 krio, który stanowi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka ma postać dwojaką: wyraża się świadczeniami o charakterze materialnym oraz osobistymi staraniami o jego utrzymanie i wychowanie.

Obowiązek alimentacyjny pozwanego w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości i nie był kwestionowany. Przedmiotem sporu był natomiast zakres tego obowiązku.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że stan faktyczny w niniejszej sprawie pozostawał zasadniczo bezsporny. Ustalenia stanu fatycznego Sąd dokonał w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, które nie zostały skutecznie przez strony zakwestionowane. Poza tym Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanych w sprawie stron.

Obecnie głównie matka powódki wywiązuje się z obowiązku osobistych starań o wychowanie małoletniej córki. Choć pozwany utrzymuje kontakt z dzieckiem, jest on ograniczony do krótkich wizyt, spacerów oraz kontaktów telefonicznych. Niezależnie od oceny zaangażowania ojca w wychowanie dziecka, obecnie na matce spoczywają obowiązki związane z osobistymi staraniami o wychowanie małoletniej. Małoletnia często choruje. Cierpi na zaburzenia integracji sensorycznej i opóźniony rozwój motoryczny. Schorzenia te są uciążliwe w codziennym życiu, albowiem wpływają na zaburzenia snu. Małoletnia boi się dźwięków, przejawia nadwrażliwość na światło, często budzi się w nocy. W ostatnim czasie często przechodziła zapalenie górnych dróg oddechowych. Sytuacja ta powodowała konieczność odbywania przez matkę dziecka częstych wizyt lekarskich (od 2015r. pobierała świadczenia medyczne ponad 100 razy.) Zaangażowania matki dziecka wymagało uczestnictwo w zajęciach rehabilitacyjnych dziecka oraz pobyt w szpitalu. Zatem w ocenie Sądu wkład finansowy pozwanego w utrzymanie córki powinien być odpowiednio wyższy, bowiem jedynie w ten sposób pozwany przyczynia się do utrzymania dziecka.

Odnośnie zaś dostarczania środków utrzymania należy zauważyć, że sytuacja materialna stron jest znacząco różna. Pozwany pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy, jest w stanie podjąć dodatkowe zatrudnienie z uwagi na posiadane kwalifikacje i pracę w zawodzie sędziego piłkarskiego. Jego dochody to około 4000 zł miesięcznie. Matka małoletniej powódki obecnie jest bezrobotna i z uwagi na wiek córki i jej liczne zachorowania ma ograniczoną możliwości zarobkowania. Pobyt małoletniej powódki w żłobku jest niewskazany, a wynajęcie opieki nad dzieckiem wymaga nakładów finansowych, którymi obecnie nie dysponuje.

Podkreślić należy, że oboje rodzice małoletniej obciążeni są koniecznością spłaty zobowiązań, co również negatywnie wpływa na ich możliwości w zakresie zaspokajania potrzeb córki.

Małoletnia powódka, co należy podkreślić, jest dzieckiem często chorującym. Z jej utrzymaniem łączą się szczególne wydatki, takie jak zakup specjalistycznego obuwia częste przyjmowanie antybiotyków, sterydów, zakup przedmiotów do terapii sensorycznej i częstych wizyt lekarskich, które wiążących się z uciążliwymi dojazdami. Wszystkie wyżej wymienione okoliczności wpływają na ograniczoną możliwość podjęcia pracy przez matkę małoletniej powódki w pełnym wymiarze godzinowym. Mając jednak na uwadze całokształt sytuacji obu stron zobowiązanych do alimentacji, Sąd stwierdził, że zasądzenie alimentów w kwocie po 800 zł miesięcznie jest kwotą wygórowaną stosownie do możliwości zarobkowych i majątkowym pozwanego jak i usprawiedliwionych potrzeb małoletniej, zaś kwota 550 zł tytułem alimentów te warunki spełnia.

Powódka starała się skrupulatnie wyliczyć zarobki pozwanego, podnosiła szereg argumentów uzasadniających podjęcie dodatkowych przez niego prac, kwestionując wysokość otrzymywanego przez niego świadczenia, które w jej ocenie powinny być wyższe. W niewielkim stopniu skupia się jednak na działaniach, które mogłaby sama podjąć celem uzyskania nowych kwalifikacji czy podjęcia dodatkowych prac, które nie zagrażałyby jej stanowi zdrowia i umożliwiłyby środki na opiekę nad dzieckiem.

Wymaga również podkreślenia, że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są oni dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać nawet będzie poświęcenia części składników majątkowych. Taki pogląd jest zresztą zgodny z ugruntowanym orzecznictwem. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 9 czerwca 1976 r. (III CZP 46/75, OSNCP z 1976 r., z. 9, poz. 184) wskazał, że rodzice muszą podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Sąd wziął tutaj również pod uwagę fakt, że pozwany ma na utrzymaniu drugie dziecko z poprzedniego związku, jednakże obowiązek pozwanego łożenia na utrzymanie drugiego dziecka nie wyprzedza obowiązku alimentowania córki. Stan rodzinny pozwanego nie jest okolicznością, która może przesądzać obowiązku alimentacyjnym względem córki z innego związku, albowiem stopa życiowa wszystkich dzieci pozwanego powinna być w miarę na podobnym poziomie i do tego powinien on dążyć. Natomiast bezspornym jest, że matka małoletniej powódki nie jest w stanie sama udźwignąć ciężaru utrzymania córki. Czyni to zresztą w szerszym zakresie niż pozwany- uwzględniając przy tym osobisty wkład w wychowaniu i opiece nad córką . W takich okolicznościach nie może zabraknąć także udziału pozwanego w świadczeniu na potrzebę uprawnionej, choćby kosztem ograniczenia własnych potrzeb. Ustalając wysokość rat alimentacyjnych Sąd wziął również pod uwagę obecną sytuację rodziną, materialną i dochodową stron oraz wykazane przez nich koszty utrzymania. Natomiast pozbawienie powódki tej kwoty mogłoby sprowadzić dla niej następstwa w postaci uniemożliwienia prawidłowego rozwoju. Pozwany samodzielnie wynajmuje mieszkania i spłaca zobowiązania związane z zakupem samochodu. W ocenie Sądu, w obecnej sytuacji pozwany powinien partycypować w kosztach utrzymania córki w kwocie po 550 zł miesięcznie.

Kwota ta jest adekwatna w stosunku do sytuacji materialnej pozwanego. Żądanie przedstawicielki ustawowej jednocześnie uznać należy za wygórowane w pozostałej części. Małoletnia ma dopiero 2 lata. Strona powodowa nie wykazała, by jakiekolwiek potrzeby dziecka związane z jej chorobami pozostały dotychczas niezaspokojone. Jak wynika z zeznań J. M. interesuje się on dzieckiem, we wskazanym okresie łożył on na utrzymanie córki i wszelkie potrzeby dziecka zostały zaspokojone.

Z powyższych przyczyn na podstawie art. 133 § 1 i art. 135 krio orzeczono jak w pkt. I wyroku. Powództwo ponad kwotę 550 zł uległo oddaleniu jak w pkt. II wyroku,

Na podstawie art. 333 § 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności jak w punkcie V wyroku.

Jednocześnie na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd zniósł koszty procesu pomiędzy stronami mając na uwadze wynik postępowania to jest częściowe uwzględnienie stanowisk obu stron.

Ponadto sąd zwolnił strony , na mocy art. 113 ust.4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i 102 kpc , od przypadających na nie kosztów sądowych.

Małoletnia powódka nie ma własnych dochodów ani majątku zaś pozwany posiada liczne obciążenia w tym o charakterze alimentacyjnym i na ich regulowanie powinien przeznaczać swoje dochody.