Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1373/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 lutego 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił B. W. prawa do renty rodzinnej po zmarłym w dniu 8 października 2010 roku S. W.. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że udowodnione zostały jedynie 3 lata, 2 miesiące i 28 dni stażu pracy S. W. w okresie 10 lat przed dniem śmierci - czyli od 8 października 2000 do
7 października 2010 roku - zamiast 5 lat wymaganych ustawą emerytalną. Ponadto w chwili śmierci S. W. miał 63 lata życia oraz 29 lat, 9 miesięcy i 7 dni okresów składkowych, w tym czasie na podstawie umowy o pracę przepracował 20 lat, 10 miesięcy
i 6 dni. Mając na względzie przepisy: art. 65, 66, 57, 58, 27 i 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ZUS podniósł, że nie zostały łącznie spełnione wymienione w tych przepisach przesłanki do przyznania wnioskodawczyni renty rodzinnej po zmarłym mężu.

/decyzja - k. 17 - 17 verte plik VI akt ZUS/

W dniu 7 marca 2014 roku B. W. złożyła odwołanie od ww. decyzji, podnosząc, że organ rentowy nie uwzględnił całego okresu zatrudnienia S. W.. Wskazała, że był on zatrudniony na statkach kompanii (...) Ltd./I.
Co. S.A. w A. poprzez biuro S.A. (...) Ltd w G. oraz (...) S.A. w W. oraz u armatora zagranicznego przez (...) LTD. w L., gdzie pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako członek załogi statków.

/odwołanie - k. 2 - 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w całości. Organ rentowy wskazał, że zobowiązywał wnioskodawczynię do złożenia pełnej dokumentacji dotyczącej zatrudnienia S. W. ze wskazaniem krajów, których ma dotyczyć postępowanie w sprawach zagranicznych okresów jego ubezpieczenia. Jednak wnioskodawczyni na dzień wydania decyzji takich dokumentów nie złożyła.

/odpowiedź na odwołanie - k. 9 - 9 verte/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

S. W. urodził się w dniu (...). Zmarł w dniu 8 października 2010 roku. W chwili śmierci miał 63 lata.

/okoliczności bezsporne/

B. W. urodziła się w dniu (...). Jest wdową po zmarłym S. W..

/okoliczność bezsporna/

W dniu 4 listopada 2013 roku B. W. złożyła wniosek o rentę rodzinną po zmarłym mężu - S. W..

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek - k. 1 plik VI akt ZUS/

ZUS przyjął za udowodniony łączny wymiar 3 lat, 2 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych S. W. od 8 października 2000 do 7 października 2010 roku.

/okoliczność bezsporna; a nadto: karta przebiegu zatrudnienia - k. 16 - 17 plik V akt ZUS/

ZUS przyjął za udowodniony na dzień śmierci S. W. okres składkowy
w wymiarze 29 lat, 9 miesięcy i 7 dni.

/okoliczność bezsporna; a nadto: karta przebiegu zatrudnienia - k. 16 - 17 plik V akt ZUS/

ZUS przyjął za udowodniony łączny wymiar 29 lat, 10 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych S. W..

/okoliczność bezsporna; a nadto: karta przebiegu zatrudnienia - k. 16 - 17 plik V akt ZUS/

ZUS przyjął za udowodniony łączny okres zatrudnienia S. W. na podstawie umowy o pracę przez 20 lat, 10 miesięcy i 6 dni.

/okoliczność bezsporna; a nadto: karta przebiegu zatrudnienia - k. 16 - 17 plik V akt ZUS/

Do stażu pracy S. W. organ rentowy uwzględnił okresy ubezpieczenia nabyte w Danii - od 12 grudnia 1992 roku do 12 maja 1993 roku.

/okoliczności bezsporne; a nadto: karta przebiegu zatrudnienia - k. 16 - 17 plik V akt ZUS/

Cypr, Norwegia, Malta, Wielka Brytania i Holandia nie potwierdziły okresów ubezpieczenia S. W..

/okoliczności bezsporne; a nadto: pismo - k. 39 plik IV akt ZUS; akta ZUS/

(...) LTD w W. wystawiła S. W. zaświadczenie
o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, wskazując, że za pośrednictwem tej agencji były on zatrudniony u armatora zagranicznego jako członek załogi na statkach morskich w żegludze międzynarodowej w okresach: 01.12.1991 r. - 08.07.1992 r.;
12.05.1993 r. - 17.10.1993 r.; 30.12.1993 r. - 02.06.1994 r.

/okoliczność bezsporna, a nadto: zaświadczenie - k. 23 plik III akt ZUS/

S. A. (...) sp. z o.o. w G. wystawiła S. W. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, wskazując, że był on zatrudniany na statkach kompanii (...) Ltd/ I. Co. S.A. w A. poprzez (...) S.A. w W. oraz S.A. (...) Ltd w G. w systemie kontraktowym w okresach - od dnia 13.05.1996 r. do dnia 13.11.1996 r., od dnia 30.11.1998 r. do dnia 25.04.1999 r., od dnia 14.07.1999 r. do dnia 07.03.2000 r., od dnia 10.12.2000 r. do 15.02.2002 r., od dnia 30.05.2002 r. do dnia 02.12.2002 r., od dnia 28.06.2003 r. do dnia 10.07.2003 r., od dnia 11.07.2003 r. do dnia 24.09.2003 r., od dnia 25.09.2003 r. do dnia 01.12.2003 r. w Grecji.

/okoliczność bezsporna, a nadto: świadectwo - k. 25 plik III akt ZUS/

Grecka instytucja ubezpieczeniowa nie odpowiedziała na liczne zapytania ZUS
dot. okresów podlegania S. W. ubezpieczeniom w okresach wskazanych
w świadectwie pracy wystawionym przez S. A. (...) sp. z o.o. w G..

/okoliczność bezsporna, a nadto: pismo - k. 227/

Tak ustalony stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami. Szczegółowych ustaleń Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w tym na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach ZUS.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W takim przypadku przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (art. 66 ustawy emerytalnej).

Zgodnie z art. 70 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:

1) w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo

2) wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej. Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w ust. 1 pkt 2.

ZUS nie kwestionował spełnienia przez wnioskodawczynię wymienionych w art. 70 ustawy przesłanek do nabycia prawa do renty po zmarłym mężu, podnosił jednak, że S. W. na dzień śmierci nie spełnił przesłanek do uzyskania emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Jak stanowi art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej
5 lat, jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa
w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej (art. 58 ust. 2). Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (ust. 4).

Zgodnie z art. 27 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny określony w ust. 2 albo 3;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

2. Wiek emerytalny dla kobiet wynosi co najmniej 60 lat.

3. Wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie:

1) do dnia 31 grudnia 1947 r. wynosi co najmniej 65 lat;

2) od dnia 1 stycznia 1948 r. do dnia 31 marca 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 1 miesiąc;

3) od dnia 1 kwietnia 1948 r. do dnia 30 czerwca 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 2 miesiące;

4) od dnia 1 lipca 1948 r. do dnia 30 września 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 3 miesiące;

5) od dnia 1 października 1948 r. do dnia 31 grudnia 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 4 miesiące.

Ubezpieczeni mężczyźni urodzeni przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 ust. 2 i 3, mogą przejść na emeryturę:

- po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli mają co najmniej 35-letni okres składkowy
i nieskładkowy albo jeżeli mają co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz zostali uznani za całkowicie niezdolnych do pracy (art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej),

- ostatnio, przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, byli pracownikami;

- w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawali w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy, chyba że w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę są uprawnieni do renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 29 ust. 2 ustawy emerytalnej).

Spełnienia warunków, o których mowa w ust. 2, nie wymaga się od ubezpieczonych, którzy przez cały wymagany okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, podlegali ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozostawania w stosunku pracy (ust. 3 art. 29).

Sąd podziela poczynione przez ZUS ustalenia, że w okresie 10 lat przed śmiercią S. W. ma łącznie 3 lata, 2 miesiące i 28 dni okresów składkowych
i nieskładkowych, podczas, gdy spełnienie przesłanki z art. 57 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej wymaga 5 lat pracy w tym okresie. Nie została spełniona również przesłanka z art. 58 ust. 4, która pozwalałaby na nabycie renty niezależnie od tego, czy ubezpieczony przepracował 5 lat. S. W. przepracował bowiem łącznie 29 lat,
9 miesięcy i 7 dni zamiast wymaganych 30.

S. W. nie nabył tez prawa do emerytury, ponieważ w chwili śmierci miał 63 lata, podczas gdy art. 27 ustawy emerytalnej wymaga w jego przypadku lat 65, przy co najmniej 25 latach całego okresu składkowego i nieskładkowego. Nie mógł też nabyć emerytury w weku lat 60, ponieważ udowodnił tylko 29 lat, 10 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych zamiast wymaganych w takiej sytuacji 35 lat (art. 29).

ZUS zasadnie ustalił też, że S. W. pozostawał w stosunku pracy przez 20 lat, 10 miesięcy i 6 dni. Ponadto ostatnio przed złożeniem wniosku okres zatrudnienia istniał na podstawie umów zlecenia.

Poczynione przez ZUS ustalenie były przez wnioskodawczynię kwestionowane w tym zakresie, że wnosiła o uwzględnienie również okresów zatrudnienia w (...) LTD w W. oraz w (...) sp. z o.o. w G.. Wnioskodawczyni nie udowodniła jednak, że w S. W. rzeczywiście świadczył pracę w tych zakładach.

Pamiętać należy, że świadectwo pracy nie ma mocy wiążącej dla sądu, ponieważ nie jest ono dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej, a tylko dokumenty wydane przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone. Świadectwo pracy podlega więc kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej ( tak też m. in. Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 9 lutego 2017 roku, sygn. akt III AUa 910/16, LEX nr 2265621 oraz SA w G. z dnia 27 stycznia 2017 r., sygn. akt III AUa 1274/16, LEX nr 2265621).

(...) LTD w W. oraz w (...) sp. z o.o.
w G. nie uczestniczyły w postępowaniu, nie podejmowały kierowanej do nich korespondencji. Wnioskodawczyni nie wskazała też, gdzie może znajdować się dokumentacja osobowa S. W. ze spornych okresów zatrudnienia. Nie wnosiła również
o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków, którzy mogliby potwierdzić, że S. W. rzeczywiście wykonywał pracę na rzecz tych zakładów pracy.

Do dnia zamknięcia rozprawy odpowiedzi na zapytania nie udzielił też grecki organ ubezpieczeniowy. Jednak okresów ubezpieczenia nie potwierdził również brytyjski organ ubezpieczeniowy, ani żadne z innych państw wskazywanych jeszcze przez S. W..

Wnioskodawczyni nie podważyła zatem skutecznie poczynionych przez ZUS ustaleń, co oznacza, że nie wykazała, że spełnione zostały przesłanki do przyznania jej prawa do renty rodzinnej po zmarłym mężu.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS.

Dnia 23 sierpnia 2017 roku

M .U.