Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 145/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący : SSR Małgorzata Pawlikowska

Protokolant: sekr.sąd. Anna Sikorska

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2017 r. w Wąbrzeźnie na rozprawie sprawy

z powództwa D. G.

przeciwko małoletniej E. G. (1) działającej przez przedstawiciela ustawowego E. G. (2)

-o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

1.uchyla wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Chełmnie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z/s w W. w sprawie VIIIRC 253/13 z dnia 19 grudnia 2013r. w całości,-

2.ustala , że obowiązek alimentacyjny powoda D. G. wobec małoletniej pozwanej E. G. (1) ustalony ugodą Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 04.12.2008r. w sprawie IIIRC 207/08 zostaje uchylony za okres od dnia 1 listopada 2011r. do dnia 19 grudnia 2013r. ,-

3.nie obciąża stron kosztami postępowania,-

Na oryginale właściwe podpisy.

UZASADNIENIE

W dniu 9 września 2013 roku wpłynął tutejszego Sądu pozew złożony przez powoda D. G. a skierowany przeciwko pozwanej małoletniej E. G. (1) zastępowanej przez dziadków K. i R. G. (1) o uchylenie obowiązkom alimentacyjnego w stosunku do powoda ustalonego ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Wąbrzeźnie w sprawie oznaczonej sygnaturą akt III RC 207/ 08 w dniu 04.12.2008 roku z ustaleniem wygaśnięcia tego obowiązku od dnia 01.11.2011 roku tj z datą wsteczną.

W uzasadnieniu pozwu powód działający przez profesjonalnego pełnomocnika wyjaśnił, iż małoletnia pozwana E. G. (1) jest córką powoda D. G. i ugodą zawartą w dniu 04.12.2008 roku przed Sądem Rejonowym w Wąbrzeźnie w sprawie oznaczonej sygnaturą akt III RC 207/08 powód zobowiązał się płacić na jej rzecz tj. małoletniej pozwanej rentę alimentacyjną w wysokości 370 zł miesięcznie do dnia 15- tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej E. G. (2). Jak wynika z dalszej części uzasadnienia w kwietniu w 2011 roku matka dziecka wyjechała na stałe za granicę i do chwili wniesienia pozwu tam przebywa zaś małoletnia E. G. (3) ma miejsca zamieszkania wskazane przez Sąd przy matce, ale faktycznie mieszka z powodem . Postanowieniem Sądu Rejonowego w Chełmnie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z siedzibą w W. z dnia 14.05.2013 roku wydanym w sprawie oznaczonej te na, które VIII RNsm 17/13 władza rodzicielska matki małoletnich E. G. (2) została zawieszona nad jej małoletnią córką E. G. (1) a miejsce pobytu małoletniej ustalono w miejscu zamieszkania jej dziadków to jest K. i R. G. (1) . Faktycznie małoletnia mieszka z ojcem .Jak wynika z dalszej części uzasadnienia matka małoletniej powódki E. G. (2) już po wydaniu postanowienia o zawieszeniu wobec niej władzy rodzicielskiej nad jej małoletnią córką złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego skierowany przeciwko powodowi D. G. w celu wyegzekwowania alimentów na rzecz małoletniej E. G. (1) . W dniu 2 września 2013 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowy w Chełmnie w sprawie o syg. akt. Kmp 67/13 wszczął wobec powoda postępowanie egzekucyjne. Pozwana domagała się w tym postępowaniu wyegzekwowania renty alimentacyjnej od 01.11.2011 roku do dnia 31 maja w 2013 roku a więc za okres, w którym małoletnia E. G. (1) nie mieszka wraz z matką , gdyż przebywała w tym czasie ,co podkreślił w uzasadnieniu powód, pod opieką rodziców powoda i powoda z którymi w tym czasie mieszkał Zgodnie z treścią art. 138 kri o powód D. G. wnosi jak w pozwie o uchylenie renty alimentacyjnej zasądzonej na rzecz jego córki wyrokiem sądu od 01 listopada 2011 roku , bowiem mieszka ona faktycznie z ojcem który zabezpiecza w sposób prawidłowy jej potrzeby związane z wychowaniem i utrzymaniem . Natomiast zdaniem powoda nie zabezpieczała tych potrzeb matka małoletniej .

Na rozprawie w dniu 19 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Chełmnie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinnych i Nieletnich w W. w sprawie o sygnaturze akt VIIIRC 253/13 ogłosił wyrok zaoczny w którym uchylił rentę alimentacyjną płatną przez powoda D. G. na rzecz małoletniej E. G. (1) ustaloną ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Wąbrzeźnie z dnia 04 grudnia 2008r. w sprawie o syg. aktIIIRC 207/08 w kwocie 370 zł z dniem 19 grudnia 2013r.Niniejsze postanowienie stało się prawomocne z dniem 08 stycznia 2014r.

W dniu 12 października 2015r. wpłynął do tutejszego Sądu wniosek złożony przez matkę małoletniej pozwanej –E. G. (2) z treści którego wynikało ,iż wniosła ona o odpis wyroku zaocznego wraz z uzasadnieniem. wskazując w uzasadnieniu pisma ,iż powód świadomie wskazał błędny adres do doręczeń E. G. (2) w Polsce pomimo iż znał od początku prawidłowy adres w/w zagranicą , chcąc w ten sposób świadomie uzyskać dla siebie korzystne rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie . Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2015r. Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich odrzucił wniosek o uzasadnienie, jako spóźniony . Na powyższe postanowienie w dniu 11 stycznia 2016r. matka małoletniej powódki złożyła zażalenie .W uzasadnieniu wskazując ,że nie został jej doręczony prawidłowo ani odpis pozwu ani też odpis wyroku zaocznego w związku ze złym oznaczeniem adresu do doręczeń przez powoda.

Postanowieniem z dnia 23 marca 2016r, Sąd II instancji oddalił zażalenie małoletniej E. G. (1) działającej przez matkę E. G. (2) z uwagi na brak podstaw do żądania sporządzenia jego uzasadnienia wynikający z treści art.342kpc.

Postanowieniem z dnia 10 maja 2016r.Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich odrzucił sprzeciw od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Chełmnie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z/s w W.

Na powyższe postanowienie w dniu 06 czerwca 2016r. matka małoletniej powódki –E. G. (2) złożyła zażalenie

Sąd II instancji uchylił postanowieniem z dnia 02 września 2016r. Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 02 września 2016r. i przekazał sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania .

W dniu 07 grudnia 2016r w zakreślonym przez Sąd terminie do tutejszego Sądu wpłynęło pismo przygotowawcze powódki –E. G. (2) ,w która w całości wniosła o oddalenie powództwa

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew E. G. (2) wyjaśniła ,iż prawdą jest że matka powódki przebywa w Niemczech na stałe od listopada 2011 r. a małoletnia wówczas E. G. (1) początkowo mieszkała u dziadków ze strony matki-G. i W. L. a następnie u dziadków ze strony ojca tj K. i R. G. (1). Nigdy natomiast jej zdaniem E. G. (1) nie mieszkała w tym okresie z ojcem i jego obecną żoną . Żądanie uchylenia więc obowiązku alimentacyjnego jest jej zdaniem bezpodstawne

Na rozprawie w dniu 21 grudnia 2016r. strony cofnęły wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z zeznań zawnioskowanych przez nie świadków oraz zrezygnowały z przesłuchania w charakterze stron postępowania. Na rozprawie w dniu 22 lutego 2017r. pełnomocnik powódki E. G. (1) uznał powództwo, uprzednio przekształcone przez pełnomocnika powoda w ten sposób ,iż wniósł on o uchylenie obowiązkom alimentacyjnego w stosunku do powoda na rzecz wówczas małoletniej pozwanej E. G. (1) ustalonego ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Wąbrzeźnie w sprawie oznaczonej sygnaturą akt III RC 207/ 08 w dniu 04.12.2008 roku z ustaleniem wygaśnięcia tego obowiązku od dnia 01.11.2011 roku do dnia 19 grudnia 2013r.tj z datą wsteczną.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. G. (2) i D. G. byli małżeństwem . Ze związku małżeńskiego mieli jedną córkę E. G. (1) urodzoną (...)obecnie pełnoletnią uczennicę Technikum Ich małżeństwo zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu .Na mocy ugody sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym w Wąbrzeźnie w sprawie o syg.akt.IIRC 207/08 w dniu 04 grudnia 2008r. powód D. G. został zobowiązany do płacenia na jej rzecz tj. małoletniej wówczas E. G. (1) renty alimentacyjnej w wysokości 370 zł miesięcznie do dnia 15- tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniej E. G. (2). Powód zawarł kolejny związek małżeński z którego pochodzi urodzone w (...)r. następne dziecko .W listopadzie 2011 matka małoletniej E. G. (1) wyjechała do pracy w Niemczech ,gdzie od tej pory z przerwami przebywa na stałe .W tym czasie pieczą nad małoletnia wówczas E. G. (1) na przemiennie przejmowali dziadkowie G. i W. L. oraz K. i R. G. (1). Na podstawie postanowienia z dnia 23 października 2013r. Sądu Rejonowego w Chełmnie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich w W. w sprawie o syg. akt. V. N. 17/13 zawieszono władzę rodzicielska E. G. (2) nad jej małoletnią córką E. G. (1) i ustalono miejsce pobytu E. G. (1) u jej dziadków K. i R. G. (2) zamieszkałych w W. . Dziadkowie w tym czasie zabezpieczali , w sposób prawidłowy jej potrzeby związane z wychowaniem i utrzymaniem . (okoliczności bezsporne, ponadto

dowody: dowody z dokumentów dołączone do akt dołączonych VIIINsm 17/13 w postaci :wniosku kuratora zawodowego k-2 i opinii z Gimnazjum k-8 i 32 akt, wykazu ocen E. G. k-18 i 19 akt pisma K. w W. k-33 akt, wywiadu środowiskowego k-35-36 akt oraz 38-39 akt i 50 akt, dowodów z dokumentów dołączonych do akt VIIINmo 23/15- w postaci sprawozdania kuratora na k-7-7v akt ,zawiadomienia o egzekucji k-10 i 11 akt , wykazy rachunków bankowych k-90 akt i 89 głównych akt,

Powyższy stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami w zakresie iż matka małoletniej powódki E. G. (2) przebywała od listopada 2011 r, w Niemczech ,gdzie podjęła zatrudnienie .Dlatego Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, dołączonych do akt sprawy w zakresie, w jakim uwzględnione zostały dla ustalenia stanu faktycznego oraz dokumentom zawartym w aktach sprawy VIIINsm 17/13 i N. 23/15 . Jako wiarygodne oceniono także pozostałe dokumenty dołączone do akt głównych tj. wyciąg z konta E. G.

Sąd zważył, co następuje:

Spór w niniejszej sprawie koncentrował się w zakresie kwestii dotyczących ustalenia daty od której miałoby nastąpić uchylenie obowiązku alimentacyjnego w stosunku do powoda na rzecz małoletniej wówczas pozwanej E. G. (1) ustalonego ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Wąbrzeźnie w sprawie oznaczonej sygnaturą akt III RC 207/ 08 w dniu 04.12.2008 roku z ustaleniem wygaśnięcia tego obowiązku od dnia 01.11.2011 roku tj z datą wsteczną. Po modyfikacji po stronie przedmiotowej oraz niejako podmiotowej w związku z uzyskaniem pełnoletności w toku postępowania przez E. G. (1) powództwo zostało przez pełnomocnika pozwanej uznane.

Artykuł 133 k.r.o. reguluje przede wszystkim obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka. Ustawodawca uprzywilejowuje taki obowiązek alimentacyjny w porównaniu z innymi obowiązkami. Po pierwsze, jest to obowiązek wobec dziecka, które „nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie". Uzyskiwanie przez dziecko dochodów nie prowadzi do wygaśnięcia obowiązku, chyba że dziecko, co występuje rzadko, osiąga dochody, które umożliwiają samodzielne funkcjonowanie. Po drugie, dziecko uprawnione jest do świadczeń alimentacyjnych niezależnie od tego, czy znajduje się w niedostatku. Po trzecie, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, ale wyłącznie względem dziecka pełnoletniego, czyli dziecka, które ukończyło lat 18 ( art. 10 § 1 k.c.) lub też zawarło wcześniej małżeństwo ( art. 10 § 2 k.c.), przy spełnieniu dodatkowych przesłanek określonych w art. 133 § 3 k.r.o. W uchwale pełnego składu Izby Cywilnej SN z dnia 9 czerwca 1976 r., III CZP 46/75 (OSNCP 1976, nr 9, poz. 184) podkreślono, że małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, rodzice „muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami". Ustawodawca w art. 133 § 1 k.r.o. pozwala w wyjątkowych przypadkach na uchylenie się rodziców od tego obowiązku, ale wyłącznie wobec dziecka pełnoletniego Natomiast art.138 krio pozwala na modyfikację tego żądania w razie zmiany stosunków dotyczących obowiązku alimentacyjnego orzeczonego wyrokiem bądź ustalonego ugodą. W niniejszej sprawie z taką sytuacją mamy do czynienia ,bowiem obowiązek alimentacyjny ,który został przyznany od jej ojca D. G. a powoda w sprawie ,obejmował stan faktyczny w którym matka małoletniej powódki E. G. (2) zamieszkiwała wspólnie z córką i nad którą sprawowała faktyczną pieczę ,co wynikało bezpośrednio z rozstrzygnięcia wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu rozwiązującego małżeństwo D. i E. G. (2) .Tym czasem pozwana w sprawie E. G. (2) w listopadzie 2011r. wyjechała do Niemiec w poszukiwaniu pracy pozostawiając małoletnią córkę naprzemiennie raz u swoich rodziców G. i W. L. a następnie u rodziców byłego męża K. i R. G. (2). Na podstawie postanowienia z dnia 23 października 2013r. Sądu Rejonowego w Chełmnie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich w W. w sprawie o syg. akt. V. N. 17/13 zawieszono władzę rodzicielska E. G. (2) nad jej małoletnią córką E. G. (1) i ustalono miejsce pobytu E. G. (1) u jej dziadków K. i R. G. (2) zamieszkałych w W. . Jest to okoliczność w sprawie bezsporna . Spór co wspomniano wcześniej koncentruje się głównie w określeniu daty od której miało nastąpić faktyczne uchylenie obowiązku alimentacyjnego, jeśli w tym czasie małoletnia wówczas powódka przebywała pod opieką rodziców pozwanego oraz pośrednio pozwanego, co miało miejsce zdaniem powoda od listopada 2011r. i co zostało pośrednio wykazane dowodami z dokumentów dołączonymi do akt VIIINsm17/13 w postaci : wniosku kuratora zawodowego k-2 i opinii z Gimnazjum k-8 i 32 akt, wykazu ocen E. G. k-18 i 19 akt pisma K. w W. k-33 akt, wywiadu środowiskowego k-35-36 akt oraz 38-39 akt i 50 akt, to obowiązek ten zasądzony wobec niego w wyroku Sądu Okręgowego winien zostać uchylony .Zdaniem Sądu na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego ,którym Sąd dał wiarę a strony odstąpiły od dopuszczenia dowodu z ich zeznań oraz dowodu z zeznań zawnioskowanych w pismach procesowych świadków .którzy mieli potwierdzić dowodzone przez strony postępowania okoliczności .Nie ma żadnych wątpliwości ,iż matka małoletniej pozwanej- E. G. (2) od listopada 2011r. przebywała zagranicą a jej małoletnia córka pozostawał pod opieką dziadków i swojego ojca .Zgodnie więc z treścią art.138 krio ojciec małoletniej powódki a pozwany w sprawie D. G. miał prawo złożyć pozew o uchylenie ustalonego wobec niego obowiązku alimentacyjnego właśnie z uwagi na zmianę istniejących stosunków, spowodowanych wyjazdem E. G. (2) za granicę i przejęciem obowiązków przez dziadków. Kwestia natomiast wzajemnych rozliczeń między stronami za ten okres pozostaje w ich gestii i Sąd przy rozpoznaniu powyższej sprawy nie prowadził ustaleń w tym zakresie. Natomiast rozpoznając powyższa sprawę Sąd zbadał z urzędu ,czy nie doszło do przedawnienia powyższego roszczenia pomimo braku takiego zarzutu ze strony pozwanej Zgodnie z treścią art.140§1 krio na kanwie którego zapadło orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 1978r.( (...)). rodzicowi który wyłącznie łożył na utrzymanie wspólnego dziecka , przysługuje prawo domagania się od drugiego rodzica zwrotu odpowiedniej części kosztów , które wyłożył na jego utrzymanie. Samo natomiast prawo do żądania świadczenia alimentacyjnego nie podlega przedawnieniu, choćby przybrało postać obowiązku już zaktualizowanego. Zgodnie z art. 137 § z upływem lat trzech przedawniają się jedynie roszczenia o poszczególne raty świadczenia alimentacyjnego. Oznacza to, że co prawda uprawniony może dochodzić alimentów po wielu latach, choćby ich wcześniej nigdy nie dochodził, jednak jego żądanie może być skuteczne w zasadzie jedynie w odniesieniu do rat należnych za trzy lata, licząc wstecz od wytoczenia powództwa .Powyższy przepis ma odniesienie do niniejszej sprawy, pomimo , że sprawa koncentruje się na uchyleniu obowiązku alimentacyjnego . Pozew złożony przez D. G. do tutejszego Sądu wpłynął w dniu 09 września 2013r. ,co wynika z prezentaty a powód wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego orzeczonego wobec niego od dnia 01 listopada 2011r. a więc od dnia ,w którym matka małoletniej pozwanej przestała mieszkać w kraju . Złożenie pozwu przez powoda przerwało bieg przedawnienia w niniejszej sprawie i dlatego obowiązek ten został orzeczony z mocą wsteczną właśnie od dnia 01 listopada 2011r.

Na podstawie art.347 kpc Sąd uchylił wyrok zaoczny przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

W postępowaniu procesowym obowiązuje zasada, wynikająca z treści art.98 kpc i art.96 ust1 pkt.2 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005r.( Dz.U.2016.623z póź ,.zm) powód był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika ,który zrezygnował z dochodzenia kosztów zastępstwa procesowego .Wobec powyższego o kosztach procesu orzeczono jak w pkt .3 sentencji orzeczenia

Sędzia

Małgorzata Pawlikowska