Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy
w K.:

1. umorzył postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 2 811,77 złotych,

2. zasądził od E. F. na rzecz (...) Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w W.:

a) odsetki ustawowe do kwoty 3 037,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 18 września 2015 r.,

b) odsetki ustawowe do kwoty 2 537,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 21 września 2015 r.,

c) odsetki ustawowe do kwoty 2 037,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 16 października 2015 r.,

d) odsetki ustawowe do kwoty 1 337,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 29 marca 2016 r.,

e) odsetki ustawowe do kwoty 1 237,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 11 kwietnia 2016 r.,

f) odsetki ustawowe do kwoty 236,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r.,

g) odsetki ustawowe do kwoty 226,27 złotych, naliczane od dnia
30 lipca 2015 r. do dnia 14 kwietnia 2016 r.,

h) kwotę 225,27 złotych, z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 30 lipca 2015 r. do dnia zapłaty,

i) kwotę 717 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok wynikał z uznania za zasadne i podlegające uwzględnieniu roszczenie powoda wynikające z przedstawionych pozwanej do zapłaty faktur z tytułu łączącej strony umowy pośrednictwa sprzedaży wraz
z odsetkami za opóźnienie stosownie do dat wymagalności wierzytelności stwierdzonych fakturami. Sąd I instancji uznał, że dochodzona przez powoda kwota główna wynikająca z różnicy pomiędzy sumą należności wymienionych w pozwie faktur i kwotą spłaconą w toku postępowania przez pozwaną,
w świetle zgodnych stanowisk stron nie budzi wątpliwości. W odniesieniu zaś do spornej między stronami wysokości odsetek od kwoty głównej Sąd ten stanął na stanowisku, że pozwana dokonując zapłaty należności wynikających z faktur uznała wierzytelność także w zakresie roszczenia ubocznego.

Apelację od przedmiotowego wyroku złożyła pozwana, zaskarżając to orzeczenie w całości i podnosząc zarzut całkowitego spłacenia długu, który był dochodzony w niniejszym procesie. Na tej podstawie wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości.

/apelacja k. 79-83/

W toku postępowania apelacyjnego ustanowiono powódce pełnomocnika z urzędu, który uzupełnił apelację podnosząc zarzuty:

I. przedawnienia roszczeń objętych pozwem:

- w zakresie kwoty 982,90 zł z dniem 24 marca 2013 r.;

- w zakresie kwoty 440,86 zł z dniem 24 marca 2013 r.;

- w zakresie kwoty 710,49 zł z dniem 7 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 375,74 zł z dniem 7 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 418,68 zł z dniem 12 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 220,67 zł z dniem 12 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 31 marca 2013 r.;

- w zakresie kwoty 10 zł z dniem 14 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 19 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 28 kwietnia 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 4 maja 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 5 maja 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 19 maja 2013 r.;

- w zakresie kwoty 5 zł z dniem 25 maja 2013 r.

II. naruszenia art. 5 k.c., przez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda dochodzonej kwoty odsetek za opóźnienie, podczas gdy
z okoliczności niniejszej sprawy wynikało, że za oddaleniem powództwa przemawiały zasady współżycia społecznego.

W przypadku nie uwzględnienia zasadności podniesionych wyżej zarzutów, pozwana podniosła zarzut naruszenia art. 481 § 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż ustawowe odsetki od kwoty długu po dokonaniu jego częściowej spłaty powinny być liczone każdorazowo od dnia wniesienia pozwu, a nie od dnia następnego po dniu,
w którym nastąpiła częściowa spłata. W takiej sytuacji zaskarżony wyrok powinien zostać zmieniony w zakresie zasądzonych odsetek w ten sposób, że odsetki ustawowe:

- od kwoty 3 037,27 zł liczone będą od dnia 30 lipca 2015 r. do dnia
18 września 2015 r.,

- od kwoty 2 537,27 zł liczone będą od dnia 19 września 2015 r. do dnia 21 września 2015 r.,

- od kwoty 2 037,27 zł liczone będą od dnia 22 września 2015 r. do dnia 16 października 2015 r.,

- od kwoty 1 337,27 zł liczone będą od dnia 17 października 2015 r. do dnia 29 marca 2016 r.,

- od kwoty 1237,27 zł liczone będą od dnia 30 marca 2016 r. do dnia
11 kwietnia 2016 r.,

- od kwoty 236,27 liczone będą od dnia 12 kwietnia 2016 r. do dnia
13 kwietnia 2016 r.,

- od kwoty 226,27 liczone będą za dzień 14 kwietnia 2016 r.

- odsetki od kwoty 225,27 zł liczone będą od dnia 15 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty.

W pozostałym zaś zakresie skarżąca wniosła o oddalenie powództwa.

/pismo przygotowawcze k. 125-133/

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania za I i II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odpowiedź na apelację k. 108-109/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest zasadna w przeważającej części.

Na wstępie rozważań należy wskazać, że Sąd II instancji rozpoznając apelację, ocenił stan faktyczny ustalony przez Sąd I instancji jako prawidłowy
i zgodny z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a w konsekwencji na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął jego ustalenia za własne. Sąd Rejonowy zgodnie z przepisami k.p.c. przeprowadził postępowanie dowodowe, ustalając stan faktyczny w sposób szczegółowy.

Uwzględnić należało przede wszystkim podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia. Do roszczeń powoda wynikających z łączącej jego poprzednika prawnego z pozwaną umowy z dnia 29 października 2010 roku pośrednictwa sprzedaży znajduje zastosowanie przepis art. 554 k.c., zgodnie z którym podlegają one dwuletniemu okresowi przedawnienia. W tej sytuacji wierzytelności wynikające z wystawionych na nazwisko pozwanej faktur przedawniły się kolejno: w dniu 20 marca 2013 roku co do należności z faktury nr (...), w dniu 3 kwietnia 2013 roku co do należności z faktury nr (...), w dniu 8 kwietnia 2013 roku co do należności z faktury nr (...). Przedawnieniu wraz z roszczeniem głównym uległy także wywodzące się z niego i mające charakter akcesoryjny odsetki za opóźnienie. Podobne skutki w zakresie przedawnienia nastąpiły również w zakresie należności ze stosunku pośrednictwa sprzedaży wynikających ze skierowanych do pozwanej not obciążeniowych. W odniesieniu do kwoty wynikającej z najpóźniej wystawionej noty przedawnienie nastąpiło w dniu
25 maja 2013 roku. W konsekwencji dotychczasowych rozważań uzasadniony jest wniosek, że roszczenia wynikające z pozwu z dnia 30 lipca 2015 roku,
z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia nie mogły zostać uwzględnione. Prawidłowości powyższego stwierdzenia w niczym nie podważa fakt, iż pozwana dokonała częściowego zaspokojenia opisanych wierzytelności. Wbrew odmiennej ocenie wyrażonej przez Sąd I instancji, zdaniem Sądu Okręgowego nie doszło w ten sposób do niewłaściwego uznania długu przez pozwaną, a tym samym zrzeczenia się zarzutu przedawnienia. Z okoliczności rozpoznawanej sprawy wynika bowiem, że pozwana dokonując zapłaty kwoty 2 811,77 złotych traktowała ją jako całkowite zaspokojenie roszczenia powoda. Tylko w tym zakresie zrezygnowała z podniesienia zarzutu przedawnienia. Innych przedawnionych roszczeń nigdy nie zamierzała spłacać. Okoliczność tę wyraźnie wyeksponowała skarżąca w sprzeciwie od nakazu zapłaty wskazując, iż spłaty dokonała na skutek doręczenia jej zawiadomienia o sprzedaży wierzytelności zawierającego jednoczesne wezwanie do zapłaty tejże kwoty zadłużenia.

Niejako na marginesie dostrzec również trzeba, iż nawet gdyby uznać roszczenie powoda za nieprzedawnione zaskarżony wyrok nie mógł się ostać z powodu nieprawidłowego określenia przez Sąd Rejonowy daty początkowej odsetek za opóźnienie od zasądzonej kwoty. Sąd I instancji uwzględniając kwoty poszczególnych spłat na poczet należności głównej dokonanych przez pozwaną w okresie od dnia 18 września 2015 roku do dnia 14 kwietnia 2016 roku, dokonał bowiem wielokrotnego naliczenia odsetek za opóźnienie od całej pozostałej do zapłaty kwoty.

Mając powyższe na uwadze, zachodziły podstawy do wydania orzeczenia reformatoryjnego i oddalenia powództwa w zakresie żądania głównego pozwu.

Apelacja podlegała zaś oddaleniu w zakresie w jakim dotyczy rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Pomimo nieuwzględnienia żądania pozwu, pozwaną należy uznać za stronę przegrywającą sprawę w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. Nie można wszakże tracić z pola widzenia faktu, że zaspokojenie powoda w zakresie kwoty 2 811,77 złotych, co skutkowało cofnięciem pozwu w tej części, nastąpiło już po wszczęciu postępowania. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego w sytuacji, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda, pozwanego obciąża obowiązek zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

Z tych względów, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak
w punkcie 1. sentencji, w pozostałej zaś części apelację jako niezasadną należało oddalić z mocy art. 385 k.p.c.

Sąd Okręgowy zasądził także na rzecz pozwanej kwotę 73,80 złote wraz z podatkiem VAT tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej jej z urzędu
w postępowaniu apelacyjnym na podstawie § 2 w związku z § 8 pkt 1 i § 16 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714).