Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 7 grudnia 2016 roku w sprawie z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko M. K. o zapłatę 1 528,22 zł, Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi zasądził od M. K. na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 932,45 zł (dziewięciuset trzydziestu dwóch złotych i czterdziestu pięciu groszy) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych od dnia 3 lutego 2016 r. do dnia zapłaty, jak również kwotę 760 zł (siedmiuset sześćdziesięciu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 1 ) oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt 2).

Apelację od pkt 1 co do kosztów oraz pkt 2 powyższego wyroku wniósł powód, zarzucając mu naruszenie:

1.  przepisów postepowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania ocenę materiału dowodowego oraz w konsekwencji dokonanie błędnych ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, że powód nie poniósł kosztów opłat i prowizji, których domagał się od pozwanej a składających się na roszczenie nr 3 z pozwu tj. opłaty i prowizji za wypłatę środków, opłat za utrzymanie konta, opłat za wysyłanie pisemnych upomnień, podczas gdy pozwana nie zaprzeczyła tej okoliczności zaś zarówno tytuł, jak i wysokość należności z tytułu opłat i prowizji wynika z treści § 8 umowy pożyczki oraz załącznika nr 3 do umowy pożyczki, która to została przez pozwaną zaakceptowana, powód natomiast stale ponosi szereg kosztów które związane są z udzielaniem i obsługą udzielanych pożyczek, w tym koszty windykacji zewnętrznej realizowanej przez podmiot (...) sp. z o.o.;

2.  przepisów prawa materialnego, tj. art. 358 ¹ § 1 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie, a mające wpływ na wynik sprawy i polegające na przyjęciu, iż postanowienia umowne wynikające z treści umowy pożyczki w zakresie naliczania przez powoda wobec pozwanej opłaty za wysyłanie pisemnych upomnień stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą pozwanej;

3.  przepisów prawa materialnego, tj. art. 58 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 359 § 2 ¹ i § 2 ² k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie oraz uznanie, że postanowienia umowne w zakresie naliczania przez powoda wobec pozwanej opłaty i prowizji za wypłatę środków oraz opłaty za utrzymanie konta stanowią próbę obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych i w związku z tym postanowienia są nieważne i nie wiążą pozwanej

W oparciu o wskazane zarzuty powódka wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki również kwoty 595,77 zł wraz z należnymi za opóźnienie odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za obie instancje.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne i ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego dokonaną przez Sąd Rejonowy. Zgodnie z art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. jeżeli Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W pierwszej kolejności za całkowicie chybione należało uznać podniesione w apelacji zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Przed przystąpieniem do dalszych rozważań przypomnieć należy, iż w myśl powołanego art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem Sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Ocena wiarygodności mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji. Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (tak SN w wyroku z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, opubl. baza prawna LEX Nr 56906)..

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, iż wbrew twierdzeniom apelującej w rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowy i nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś wszelkie podniesione w tym zakresie zarzuty stanowią w istocie jedynie polemikę z prawidłowymi i nie obarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu I instancji.

Wbrew twierdzeniom apelacji, zakwestionowane przez Sąd Rejonowy postanowienia umowne naruszają interesy konsumenta oraz kształtują jego prawa w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, a tym samym stanowią klauzulę niedozwoloną w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. i należy uznać je za godzące w równowagę kontraktową tego stosunku. Sąd Okręgowy w całości podzielił ocenę Sądu Rejonowego, iż wysokość opłat, jakimi obciążenia pozwanej, domagała się strona powodowa, jest wygórowana w świetle doświadczenia życiowego, a kwestionowane w tym zakresie postanowienia umowy w sprawie monitorowania zadłużenia są nieważne jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego - czyli w okolicznościach niniejszej sprawy z zasadami uczciwości i rzetelności kupieckiej – co ogranicza w tym zakresie zasadę swobody umów ( art. 353 ( 1 ) k.c. w związku z art. 58 par. 2 i 3 k.c. ).

Odnosząc się do argumentacji strony apelującej Sąd Okręgowy pragnie wskazać, że co prawda wysokość tych kosztów została ustalona umową stron, to jednakże pamiętać należy, że swoboda umów nie pozostaje całkowicie dowolna i podlega pewnym ograniczeniom. Zgodnie bowiem z art. 353 (1) k.c. treść lub cel stosunku prawnego ułożonego przez strony nie może sprzeciwiać się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Tymczasem omawiane zapisy postanowień umowy są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i kształtują obowiązki drugiej strony umowy (pożyczkobiorcy – pozwanej) w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, albowiem określone przez stronę powodową koszty nie mają jakiegokolwiek uzasadnienia i powiązana ekonomicznego z poniesionymi rzeczywiście kosztami.

Sąd Okręgowy, podobnie jak Sąd I instancji, nie znalazł podstawy do obciążenia pozwanej ustalonymi ryczałtowo opłatami. Trafnie Sąd Rejonowy skonstatował, że powództwo jest niezasadne w zakresie kwoty 595,77 zł (obejmującej opłatę za wypłatę środków 170 zł, opłatę miesięczną za utrzymanie konta 60 zł x 2 oraz w pozostałym zakresie kosztów wezwań do zapłaty – 235 zł oraz odsetek maksymalnych od kosztów wezwań – 70,77 zł).

Sąd Okręgowy uznał też, że nie można odmówić racji Sądowi pierwszej instancji, który stwierdził, że wszelkie opłaty i prowizje pobierane przez pożyczkobiorcę powinny wyrównywać rzeczywiste koszty poniesione przez niego w związku z podjęciem danej czynności i nie powinny być rażąco wysokie dla konsumenta.

Reasumując Sąd Rejonowy słusznie oddalił częściowo żądanie pozwu w oparciu o przepis art. 385 ¹ k.c. w zw. z art. 58 §1 k.c.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Łodzi z mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.