Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. IV Ka 948/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy
w składzie:

Przewodniczący SSO Mariola Urbańska - Trzecka (spr.)

Sędziowie SO Piotr Kupcewicz

SO Adam Sygit

Protokolant st.sekr.sądowy Justyna Bobak

przy udziale Antoniny Kasprowicz – CzerwińskiejProkuratora Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2013 roku

sprawy

I. K.

oskarżonej o przestępstwo z art. 158§1 k.k., art. 190§1 k.k., art. 245 k.k., oraz W. K. oskarżonego o przestępstwo z art. 158§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 14 czerwca 2013 roku sygn. akt XVI K 2821/10

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. W. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. K. (1) – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielce posiłkowej P. K. (2) z urzędu w postępowaniu odwoławczym; wymierza oskarżonym I. K. opłatę w wysokości 280,00 (dwieście osiemdziesiąt) złotych, W. K. opłatę w kwocie 180 (sto osiemdziesiąt) złotych za II instancję i obciąża ich w wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym w częściach równych.

Sygn. akt IV Ka 948/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 14 czerwca 2013 roku sygn. akt XVI K 2821/10

Oskarżoną I. K. uznał za winną tego, że w dniu 07 lutego 2010 roku w B. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z W. K. brała udział w pobiciu P. K. (2) w ten sposób, że kiedy W. K. trzymał ją za kurtkę w okolicy szyi; przyciskał ją do furtki oraz przytrzymywał jej rękę, uderzała P. K. (2) otwartą ręką po twarzy, pięścią w głowę oraz ciągnęła ją za włosy, czym naraziła pokrzywdzoną P. K. (2) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub w art. 157 § 1 k.k. w postaci ciężkiego kalectwa lub ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, bądź w postaci naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia trwającego ponad 7 dni, w wyniku czego pokrzywdzona P. K. (2) doznała obrażeń ciała w postaci urazu głowy, wstrząśnienia mózgu, stłuczenia tkanek tj. bolesność okolicy ciemieniowej prawej i lewej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów jej ciała i rozstrój zdrowia na okres trwający nie dłużej niż 7 dni oraz groziła słownie P. K. (2) pozbawieniem życia, gdzie groźba wzbudziła u pokrzywdzonej P. K. (2) uzasadnioną obawę, że będzie spełniona tj. występku z art. 158 § ł k.k. i art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to w myśl art. 11 § 3 k.k. na podstawie art. 158 § 1 k.k. wymierzył jej karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

Uznał oskarżoną I. K. za winną tego, że działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu dopuściła się tego, że:

- w dniu 09 lutego 2010 roku w B. przy ul. (...) użyła wobec M. K. groźby bezprawnej to jest słownie groziła jej pozbawienia życia, w celu wywarcia wpływu na nią jako świadka w prowadzonym postępowaniu karnym w sprawie uszkodzenia ciała jej córki P. K. (2) w dniu 07 lutego 2010 roku w B. przy ul. (...), tj. przestępstwa z art. 245 k.k.

- w dniu 11 lutego 2010 r. w B. przy ul. (...) użyła wobec M. K. groźby bezprawnej to jest słownie groziła jej pozbawienia życia, w celu wywarcia wpływu na nią jako świadka w prowadzonym postępowaniu karnym w sprawie uszkodzenia ciała jej córki P. K. (2) w dniu 07 lutego 2010 roku w B. przy ul. (...), tj. przestępstwa z art. 245 k.k. i za to na podstawie art. 245 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 91 § 2 k.k. połączył orzeczone oskarżonej I. K. w punktach: 1 i 2 kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonej karę łączną roku pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej oskarżonej I. K. w punkcie 3 kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby lat 3 (trzech);

Na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierza oskarżonej I. K. karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) zł;

Tym samym wyrokiem oskarżony W. K. został uznany za winnego tego, że w dniu 07 lutego 2010 roku w B. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z I. K. brał udział w pobiciu P. K. (2) w ten sposób, że trzymał ją za kurtkę w okolicy szyi, przyciskał ją do furtki oraz przytrzymywał jej rękę, a I. K. uderzała ją otwartą ręką po twarzy, pięścią w głowę oraz ciągnęła ją za włosy, czym naraził pokrzywdzoną P. K. (2) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub w art. 157 § 1 k.k. w postaci ciężkiego kalectwa lub ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, bądź w postaci naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia trwającego ponad 7 dni, w wyniku czego pokrzywdzona P. K. (2) doznała obrażeń ciała w postaci urazu głowy, wstrząśnienia mózgu, stłuczenia tkanek tj. bolesność okolicy ciemieniowej prawej i lewej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów jej ciała i rozstrój zdrowia na okres trwający nie dłużej niż 7 dni tj. występku z art. 158 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 158 § 1 k.k. wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej oskarżonemu W. K. w punkcie 6 kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby lat 4 (czterech);

Zasądzono od oskarżonych I. K. i W. K. solidarnie na rzecz pokrzywdzonej P. K. (2) kwotę 1000 (jeden tysiąc) zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Wyrok zawiera także rozstrzygnięcie o kosztach procesu.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych.

Obrońca oskarżonego W. K. wniosła w oparciu o art. 444 kpk apelację co do całości wyroku.

Wyrokowi temu zarzuciła na podstawie art. 427 § 2 i 438 pkt. 3 kpk

błędną ocenę okoliczności faktycznych przyjętych za podstawę wyroku przez przyjęcie, że materiał dowodowy, szczególnie zeznania P. K. (2), S. B. i A. G. dawały podstawę do przyjęcia, że osk. W. K. działając w porozumieniu i wspólnie z osk. I. K. dopuścił się w/w czynu, którym naruszył przepis art. 158 § 1 kk.

Podnosząc ten zarzut na zasadzie art. 427 § 1, 437 § 1 i § 2 kpk wniosła o :

1/ zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie osk. W. K. od popełnienia zarzucanego czynu ewentualnie o :

2/ uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonej I. K., na podstawie przepisu art 425 §1 i § 2 kpk i art 444 kpk zaskarżył wskazany powyżej wyrok w całości.

Na podstawie przepisu art 427§2 kpk i art 438 pkt 2 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na treść orzeczenia:

1.  w odniesieniu do czynu z art 158§1 kk i art 190§1kk w zw. z art 11§ 2 kk - art. 4 kpk, art 5 § 2 kpk i art 7 kpk w zw. z art 410 kpk poprzez ustalenie z przekroczeniem swobodnej oceny dowodów z jednoczesnym pominięciem dowodów odciążających sprawstwa, w szczególności poprzez dokonanie całkowicie dowolnej oceny treści zgromadzonego materiału dowodowego bez uwzględnienia całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej wbrew zasadzie obiektywizmu, z pogwałceniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy, a przede wszystkim doświadczenia życiowego, nadto poprzez rozstrzygniecie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, jak również poprzez czynienie ustaleń w oderwaniu od materiału dowodowego, w szczególności w zakresie oceny zeznań świadków P. K. (2), M. K., P. K. (3), S. B., A. G., obojga oskarżonych i opinii biegłego W. M.,

2.  w odniesieniu do czynów z art 190§1 kk i art 245 kk - naruszenie art. 4 kpk, art 5 kpk, art 7 kpk w zw. z art 410 kpk polegające na dokonaniu sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny dowodów, która pociągnęła za sobą przyjęcie wadliwych ustaleń w zakresie okoliczności stanowiących podstawę faktyczną wyroku, skutkujących uznaniem oskarżonej za winną, co w szczególności przejawia się w zakresie ustaleń Sądu w kontekście analizy zeznań M. K..

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej I. K. od zarzucanych jej czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje;

Apelacje nie zasługiwały na uwzględnienie jako oczywiście bezzasadne.

Na wstępie należy stwierdzić, że sąd w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, nie dopuszczając się jakichkolwiek naruszeń procedury, czy błędu w ustaleniach faktycznych. Nie budzi zastrzeżeń dokonana przez sąd orzekający ocena zebranych w sprawie dowodów, a także wyprowadzony na podstawie prawidłowo ustalonego stanu faktycznego wniosek w zakresie winy oskarżonych I. K. i W. K. odnośnie popełnienia zarzuconych i przypisanych im przestępstw. Ocena materiału dowodowego, została przez Sąd I instancji dokonana z uwzględnieniem reguł sformułowanych w art. 4 i 7 k.p.k., jest oceną szeroką i bezstronną, nie narusza granic oceny swobodnej, jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych.

Czyniąc natomiast zadość stosownym wymogom procesowym przewidzianym dla postępowania odwoławczego treścią przepisów art. art.: 433 § 2 i 457 § 3 k.p.k., należy stwierdzić w odniesieniu do zarzutu obrazy prawa procesowego i błędu w ustaleniach faktycznych podniesionych w apelacjach obrońców oskarżonych, iż są one nietrafny i niezasadny.

Godzi się przy tym przypomnieć, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania.

Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Zarzut obrazy przepisów postępowania w zakresie oceny dowodów nie może zaś ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, lecz powinien wykazywać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności (postanowienie SN z dnia 14 lutego 2007 r., II KK 397/06,niepubl.). Sąd orzekający, rozstrzygając o winie lub niewinności oskarżonego, kieruje się własnym wewnętrznym przekonaniem, nieskrępowanym żadnymi ustawowymi regułami dowodowymi, a przekonanie to pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. dopóki nie zostanie wykazane, że sąd I instancji oparł swoje przekonanie o winie oskarżonego bądź na okolicznościach nieujawnionych w toku przewodu sądowego, bądź ujawnionych, ale ocenionych w sposób sprzeczny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

Tego rodzaju uchybień autorzy apelacji nie wykazali w każdym razie nie sposób przyjąć, że poczynione przez sąd ustalenia co do faktu dokonanych przez oskarżonych czynów są nieprawidłowe. Odmienna ocena zaprezentowana przez autorów apelacji, oparta li tylko na wersji oskarżonych nie przyznających się do winy, bez uwzględnienia całokształtu materiału dowodowego w żaden sposób nie podważa tej oceny jaka została zaprezentowana w uzasadnieniu wyroku, a którą sąd odwoławczy w całości akceptuje i podziela, uznając za własną.

W ocenie sądu odwoławczego analiza dowodów zgromadzonych w przedmiotowej sprawie, żadną miarą nie potwierdza zarzutów, by orzeczenie zapadłe w niniejszej sprawie oparte zostało o błędne ustalenia dokonane w wyniku dowolnej oceny materiału dowodowego z naruszeniem jak się podnosi w apelacji art.4 kpk, art. 5 § 2 kpk i art. 7 kpk.

Apelacje w tym zakresie - co należy stanowczo podkreślić – jawią się jako wybitnie polemiczne wobec prawidłowych i pełnych ustaleń sądu orzekającego oraz obszernej, wyczerpującej, logicznej i w pełni przekonującej argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie dostarczając jakichkolwiek merytorycznych argumentów pozwalających na podzielenie tych zarzutów, tak błędu w ustaleniach faktycznych jak i obrazy przepisów procedury sformułowanych w środkach odwoławczych oraz przywiedzionej tam argumentacji na ich poparcie.

Zaprezentowana w apelacjach wybitnie polemiczna i jednostronna ocena dowodów, uwzględniająca wyłącznie wersję oskarżonych nie wytrzymuje krytyki, gdy się weźmie pod uwagę wymowę wszystkich dowodów ujawnionych w sprawie, z których w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że krytycznego dnia I. K. po otrzymaniu informacji od matki o niewłaściwym zachowaniu wobec niej małoletniej wówczas pokrzywdzonej zareagowała wespół z W. K. sposób ustalony przez sąd meriti. Ustalenia co do przebiegu zdarzenia, roli i zachowania poszczególnych oskarżonych jak i motywacji nie budzą zastrzeżeń sądu odwoławczego. Są w pełni prawidłowe. Sąd słusznie krytycznie ocenił wyjaśnienia oskarżonych podających odmienny przebieg zdarzenia uznając je za przyjętą linię obrony.

Nie budzą też zastrzeżeń sądu odwoławczego ustalenia sądu meriti co do wyczerpania przez I. K. znamion występku z art. 245 kk popełnionego na szkodę M. K.. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej M. K. nie wycofała się ze swoich twierdzeń w tym zakresie, podtrzymała bowiem swoje zeznania z postępowania przygotowawczego co do tego, że oskarżona I. K. kierowała pod jej adresem groźby karalne w celu wywarcia na nią wpływu w związku z toczącym się postępowaniem o pobicie P. K. (2).

Sąd rejonowy na co trzeba zwrócić uwagę w sposób bardzo skrupulatny i obiektywny rozważył tło konfliktu między oskarżoną K. i rodziną (...), prawidłowo ocenił motywację jaką kierowała się oskarżona tudzież W. K., którego rola była drugorzędna, jednak i on swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 kk, działając wspólnie i w porozumieniu z I. K..

Ocena ta, w kontekście ujawnionych dowodów pozwoliła wykluczyć, by zarówno pokrzywdzona P. K. (2) jak i jej rodzice kierowali się chęcią odwetu w związku z istniejącym konfliktem między stronami i bezpodstawnie pomówili oskarżonych o popełnienie czynów jakie im ostatecznie przypisano. Sąd ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie oparł się nie tylko na zeznaniach pokrzywdzonej P. K. (2), ale również na zeznaniach towarzyszących jej koleżanek S. B. i A. G., tudzież opinii biegłego, dokumentacji medycznej, które to dowody w logiczny sposób wiązały się ze sobą tworząc nierozerwalny ciąg wydarzeń, wskazujący ponad wszelką wątpliwość na to, że I. K. tudzież W. K. dopuścili się przypisanych im czynów. Apelujący w sposób jednostronny, a nade wszystko wybiórczy skupili się tylko na zeznaniach ww. świadków składanych przed sądem, w których istotnie powoływali się na niepamięć co do szczegółów zdarzenia, ale uszło uwadze autorów apelacji, że sąd meriti wziął pod uwagę także ich zeznania składane w toku postepowania przygotowawczego, ocenił je w sposób niezwykle drobiazgowy, odnosząc się do wszelkich rozbieżności i nieścisłości. Ocena tych zasadniczych dowodów w kontekście całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie nie budzi żadnych zastrzeżeń sądu odwoławczego i całkowicie pozostaje pod ochroną art. 7 kpk.

Należy więc stanowczo stwierdzić, że – sąd rejonowy rozpoznając przedmiotową sprawę podjął konieczną inicjatywę dowodową zmierzającą do wyjaśnienia wszelkich istotnych okoliczności zdarzenia i zweryfikowania wersji obydwu oskarżonych, a swoje rozstrzygnięcie oparł na całokształcie okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, nie pomijając żadnych istotnych dla sprawy okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na rozstrzygnięcie w kwestii winy. Uwzględniając te uwagi stwierdzić trzeba, że żadną miarą zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie pozwala na postawienie Sądowi Rejonowemu zarzutu obrazy przepisów postępowania, a w konsekwencji błędnych ustaleń, które wpływałby na trafność zaskarżonego orzeczenia. W ustalonych prawidłowo okolicznościach niniejszej sprawy, bez naruszenia art. 5 § 2 kpk , nie budzi więc najmniejszych wątpliwości, że oskarżeni wyczerpali swoim zachowaniem znamiona przypisanych im przestępstw.

Sąd Odwoławczy nie znalazł więc żadnych podstaw do ingerencji w treść wyroku także w zakresie orzeczenia o karze. Rozstrzygnięcie w tej materii sąd I instancji uczynił, respektując zasady wymiaru kary i nie wykroczył poza swoje uprawnienia w zakresie swobodnego kształtowania sędziowskiego wymiaru kary. Kary w ostatecznym swym wymiarze zostały ukształtowane wobec oskarżonych uwzględniając wszystkie okoliczności tej sprawy, są adekwatna w stosunku do winy i społecznej szkodliwości czynów jakich się dopuścili i spełniają cele kary tak w zakresie prewencji ogólnej jak i szczególnej, czyniąc zadość wymogom kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Z tych wszystkich względów sąd odwoławczy nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji i orzekł jak w sentencji.

O kosztach z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu W. K. w postępowaniu odwoławczym z urzędu orzeczono na podstawie § 14 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2002, Nr 163, poz. 1348).

Na podstawie art. 636 kpk orzeczono o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze.