Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód, (...) Ltd z siedzibą w V., Malta, wniósł o zasądzenie od pozwanej B. T. kwoty 3.822,00 zł. z odsetkami umownymi od dnia 29 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że pozwana w dniu 26 września 2014 r. dokonała rejestracji w systemie informatycznym (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, po czym w tym samym dniu złożyła wniosek o pożyczkę za pośrednictwem formularza, zamieszczonego na stronie internetowej ww. Spółki. Następnie pozwanej wysłano ramową umowę pożyczki z wygenerowanym dla tej umowy numerem. Warunkiem jej potwierdzenia było przelanie na rachunek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z indywidualnego rachunku bankowego pozwanej kwoty 0,01 zł. i wpisanie w tytule przelewu unikalnego kodu, potwierdzającego ramową umowę pożyczki, co pozwana uczyniła w dniu 26 września 2014 r., potwierdzając w ten sposób wolę zawarcia ramowej umowy pożyczki. W dniu 29 marca 2016 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dokonała przelewu pożyczki w kwocie 3.000,00 zł. na rachunek bankowy pozwanej. Dzień spłaty określono na 28 kwietnia 2016 r., wskazując, że całkowita kwota do spłaty wynosi 3.822,00 zł., na którą składa się pożyczka w kwocie 3.000,00 zł. oraz prowizja w kwocie 822,00 zł. Wobec braku spłaty wierzytelności wierzyciel podjął próby windykacyjne. W dniu 01 lipca 2016 r. powód oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarły umowę cesji wierzytelności, której przedmiotem była m.in. wierzytelność przysługująca (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością od strony pozwanej. Powód zawiadomił pozwaną o nabyciu wierzytelności oraz pisemnie wezwał do zapłaty. Zadłużenie pozwanej na dzień złożenia pozwu wynosi 3.822,00 zł.

Pozwana B. T. nie stawiła się na rozprawie i nie zajęła stanowiska.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 29 marca 2016 r. sporządzona została przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., dla której usługi pośrednictwa świadczyła (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., ramowa umowa pożyczki, w której jako pożyczkobiorca wpisana została B. T., zamieszkała ul. (...), posiadająca numer PESEL (...). Przedmiotem tej umowy było udzielenie przez pożyczkodawcę pożyczki, którą pożyczkobiorca zobowiązany był zwrócić na warunkach, określonych w ww. ramowej umowie pożyczki. Pożyczkę uważało się za udzieloną w momencie zaksięgowania przelewu na indywidualnym koncie bankowym pożyczkobiorcy. Warunkiem udzielenia pożyczki było zarejestrowanie się przez pożyczkobiorcę na stronie internetowej pożyczkodawcy, dokonanie przelewu potwierdzającego rejestrację w kwocie 0,01 zł., złożenie prawidłowego wniosku o udzielenie pożyczki za pośrednictwem formularza internetowego, zaakceptowanie wniosku przez pożyczkodawcę, przejście przez pożyczkobiorcę pozytywnej weryfikacji i zawarcie umowy pożyczki w sposób określony w ramowej umowie pożyczki.

W dniu 29 marca 2016 r. jako potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki sporządzona została umowa pożyczki Nr (...) na kwotę 3.000,00 zł. Przewidywała ona prowizję w kwocie 822,00 zł., odsetki w kwocie 24,59 zł., całkowity koszt pożyczki – 846,59 zł. i całkowitą kwotę do zapłaty w wysokości 3.846,59 zł. Termin spłaty ustalono na dzień 28 kwietnia 2016 r.

W dniu 30 grudnia 2014 r. z rachunku B. T. dokonany został przelew kwoty 0,01 zł. z adnotacją „Akceptuję warunki Ramowej Umowy P. (...) PESEL (...)”.

W dniu 29 marca 2016 r. zrealizowany został przelew kwoty 3.000,00 zł. na rachunek bankowy o numerze (...). Jako tytuł przelewu podano pożyczkę (...), zaś jako odbiorcę wskazano B. T., zam. ul. (...), (...)-(...) O..

(dowód: ramowa umowa pożyczki, k.22-22b, umowa pożyczki nr (...), k. 21, potwierdzenie przelewu, k. 19, 20)

W dniu 01 lipca 2016 r. między (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. i powodem zawarta została umowa cesji wierzytelności, których listę stanowił Załącznik nr 1 do umowy.

(dowód: umowa cesji wierzytelności, k. 13-15)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem powód nie wykazał, aby przysługiwało mu dochodzone roszczenie.

Zgodnie z art. 339 § 1 i § 2 k.p.c., jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, Sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Sąd miał na uwadze, że w sporach z konsumentami należy zachować szczególną ostrożność przy ocenie ewentualnego przyjęcia za prawdziwe twierdzeń, zawartych w pozwie, zwłaszcza w sprawach, w których konsument nie podejmuje jakiejkolwiek obrony. Przy czym za niedopuszczalne należy uznać rozumowanie, zgodnie z którym z samego faktu milczenia pozwanego można wnioskować o potwierdzeniu przez niego prawdziwości twierdzeń powoda. Stąd za minimum w tego rodzaju sprawach należy uznać obowiązek przedstawienia umów, potwierdzających istnienie wierzytelności i legitymacji czynnej do jej dochodzenia przez powoda. Podkreślić przy tym należy, że sama możliwość wydania wyroku zaocznego nie zmienia rozkładu ciężaru dowodu.

Zgodnie z art. 6 k.c., którego procesowym odpowiednikiem jest art. 232 k.p.c., ciężar udowodnienia okoliczności spoczywa na stronie, która wywodzi z nich skutki prawne.

Zdaniem Sądu, dowody przeprowadzone w niniejszej sprawie z inicjatywy powoda, nie są wystarczające do ustalenia, że doszło do zawarcia umowy pożyczki, będącej źródłem zobowiązania, z którego wynikać miałaby wierzytelność, dochodzona pozwem, jak również, że wierzytelność ta była przedmiotem umowy cesji z dnia 01 lipca 2016 r.

Na szczególne podkreślenie zasługuje okoliczność, że – jak wynika z cytowanych wyżej postanowień umowy ramowej pożyczki, potwierdzeniem przez pożyczkobiorcę jej warunków miało być wykonanie przez niego przelewu potwierdzającego rejestrację. W niniejszej sprawie powód przedłożył na dowód powyższego dokument bankowy, dokumentujący przelew na kwotę 0,01 zł. z dnia 30 grudnia 2014 r. Skoro ramowa umowa pożyczki zawarta została – jak twierdzi powód – w dniu 29 marca 2016 r., i umowa pożyczki Nr (...) w dniu 29 marca 2016 r., to dołączony dowód uiszczenia opłaty w kwocie 0,01 zł. z dnia 30 grudnia 2014 r. nie może stanowić przelewu potwierdzającego rejestrację w związku z umowami z 2016 r. Brak zatem potwierdzenia zaakceptowania przez pozwaną warunków powołanych wyżej umów. Co więcej, przelew z 30 grudnia 2014 r. zawiera w swej treści adnotację o akceptacji warunków ramowej umowy pożyczki (...), a nie (...). Tym samym Sąd nie miał możliwości ustalenia, czy pozwana zaakceptowała wynikające z umowy ramowej warunki pożyczki. Nie sposób zgodzić się z powodem, że pozwana dokonując przelewu kwoty 0,01 zł. w dniu 30 grudnia 2014 r., potwierdziła tym samym wolę zawarcia ramowej umowy pożyczki z dnia 29 marca 2016 r. Brak potwierdzenia wykonania przez pozwaną takiego przelewu po dacie ramowej umowy pożyczki z dnia 29 marca 2016 r. wzmacnia wątpliwości co do zawarcia umowy. Samo bowiem wykonanie przez pożyczkodawcę przelewu na rachunek bankowy, w dodatku bez możliwości zweryfikowania, kto jest jego posiadaczem, nie jest wystarczającym dowodem zawarcia umowy na określonych w umowie ramowej warunkach. Podkreślenia przy tym wymaga, że na podstawie dołączonych dokumentów bankowych nie da się ustalić podmiotu, na którego konto uiszczona została kwota 0,01 zł., ani podmiotu, który w dniu 29 marca 2016 r. dokonał przelewu kwoty 3.000,00 zł. (vide: karta 19 i 20)

W ocenie Sądu, powód nie wykazał również, że dochodzona przez niego wierzytelność była przedmiotem umowy cesji z dnia 01 lipca 2016 r. Brak w treści ww. umowy cesji jakiegokolwiek odniesienia do przedmiotowej wierzytelność. Dołączony do pozwu wykaz, zawierający m.in. numer umowy (...), nie został przez nikogo podpisany. Co więcej, nie wynika z niego, że stanowi on Załącznik nr 1 do ww. umowy cesji z dnia 01 lipca 2016 r.

Stosownie do art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Tym samym, celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień, przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew. Przedmiotem przelewu jest zaś wierzytelność, tj. prawo podmiotowe wierzyciela do żądania od dłużnika świadczenia. Nie ulega przy tym wątpliwości, iż wierzytelność, stanowiąca przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika zbywana wierzytelność, a zatem oznaczenia stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Powyższe elementy muszą być oznaczone, bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy, przenoszącej wierzytelność. (por. Kodeks cywilny. Komentarz pod red. A. Kidyby, Tom III, Zobowiązania – część ogólna, Lex 2010 r.)

W konsekwencji powód nie udowodnił swojej legitymacji czynnej w niniejszym procesie.

W orzecznictwie i w doktrynie wskazuje się na szczególne sytuacje, w których Sąd zobowiązany jest podjąć inicjatywę dowodową, np. w razie nieporadności strony, działającej bez profesjonalnego pełnomocnika, która nie jest w stanie przedstawić środków dowodowych w celu uzasadnienia swoich twierdzeń (por. wyrok z uzas. SN z 05.11.1997 r., III CKN 244/97, OSNC 1998/3/52, oraz uzasadnienie do wyroku SN z 10.10.1997 r., II CKN 378/97, OSP 1998/6/111). W ocenie Sądu taka sytuacja w przypadku powoda nie miała miejsca.

Mając na uwadze powołane wyżej okoliczności, powództwo należało oddalić.

SSR Agnieszka Brzoskowska

ZARZĄDZENIE

1)  (...)

2)  (...)

3)  (...)

O., dnia 05 września 2017 r. SSR Agnieszka Brzoskowska