Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt : I C 68/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nidzicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Elżbieta Gembicka

Protokolant:

St. sekr. sądowy Krzysztof Rydzewski

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2017 r. w Nidzicy

sprawy z powództwa K. W. (1)

przeciwko R. W. (1), P. W. (1), K. W. (2), B. W., małoletniemu S. W. reprezentowanemu przez matkę B. W.

o opróżnienie lokalu mieszkalnego

I.  nakazuje pozwanym R. W. (1), P. W. (1), K. W. (2), B. W., małoletniemu S. W. reprezentowanemu przez matkę B. W. opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego położonego w S. (...) gmina J. wraz z rzeczami prawa ich reprezentującymi,

II.  orzeka, że pozwanym R. W. (1), P. W. (1) i K. W. (2) nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego,

III.  orzeka, że pozwanej B. W. i małoletniemu S. W. reprezentowanemu przez matkę B. W. przysługuje prawo do lokalu socjalnego,

IV.  nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu w stosunku do pozwanej B. W. i małoletniego S. W. do czasu złożenia przez Gminę J. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

V.  nie obciąża pozwanych kosztami postępowania,

VI.  wyrok w stosunku do K. W. (2) jest wyrokiem zaocznym,

VII.  .nakazuje wypłacić ze środków Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego w Nidzicy na rzecz Kancelarii Adwokackiej – adwokat K. R. kwotę 960 zł (dziewięćset sześćdziesiąt złotych) oraz podatek Vat w kwocie 220,80 zł( słownie: dwieście dwadzieścia złotych osiemdziesiąt groszy) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sygn. akt I C 68/16

UZASADNIENIE

Powód K. W. (1) wniósł pozew przeciwko pozwanym R. W. (1), P. W. (1), K. W. (2), B. W., małoletniemu S. W. reprezentowanemu przez B. W. o nakazanie opróżnienia i opuszczenia zajmowanego lokalu mieszkalnego położonego w S. (...), (...)-(...) J..

W uzasadnieniu swojego żądania wskazał, iż jest właścicielem w/w lokalu mieszkalnego, w którym to przebywają pozwani bez żadnego tytułu prawnego. Wskazał, że pisemnie określił warunki korzystania z lokalu mieszkalnego i od miesiąca listopada 2015 roku nie regulują należności związanych z lokalem. Powód próbował z pozwanym polubownie rozwiązać sprawę dalszego zamieszkiwania pozwanych ale bez żadnych rezultatów. Powód ponadto wskazał, że pozwany R. W. (1) przebywał w Zakładzie Karnym za stosowanie przemocy wobec najbliższych w tym rodziców powoda, którzy zamieszkują w tym samym budynku. Pozwany R. W. (1) po opuszczeniu zakładu karnego wrócił do w/w nieruchomości.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazali, że pozwany P. W. (2) nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu oraz prowadzili rozmowy na temat przyznania im lokalu socjalnego w Urzędzie Gminy ale według uzyskanych informacji gmina nie posiada aktualnie wolnych lokali. Odnosząc się do twierdzeń powoda wskazali, że ponoszą wszelkie koszty i opłaty związane z utrzymaniem przedmiotowej nieruchomości i opłacają miesięczny czynsz w wysokości 300 zł za korzystanie z lokalu.

Sąd ustalił co następuje:

J. W. i Z. W. w dniu 23 listopada 1992 roku przenieśli na rzecz pozwanego R. W. (1) na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego nr (...)w kancelarii notarialnej w N. własność nieruchomości rolnej składającej się z działek nr (...) o powierzchni 2,29 ha położonej we wsi I. gmina J. oraz nr 1, 5 i 358 o powierzchni 6,78 ha zabudowanej domem, stodołą i oborą, położonej we wsi S.. W powyższym akcie notarialnym również ustanowiono na rzecz Z. i J. W. dożywotnią nieodpłatną służebność osobistą polegającą na prawie korzystania przez nich z jednej izby w budynku mieszkalnym, ze wspólnej sieni i kuchni, ze strychu, z piwnicy, z pomieszczenia w oborze dla kilku sztuk drobiu i prosiaka, z chlewika na opał – z prawem swobodnego dostępu do wszystkich tych pomieszczeń oraz poruszania się po obejściu, a ponadto dożywotnie użytkowanie gruntu o powierzchni 3.000 m ( 2) polegającego na korzystaniu z ogródka przydomowego.

Po dokonanej darowiźnie zachowanie R. W. (1) względem J. W. i Z. W. uległo znaczącemu pogorszeniu, co skutkowało m.in. wniesieniem powództwa przez J. W. i Z. W. o zwrot darowizny tj. o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli o przeniesienie własności na rzecz rodziców pozwanego R. W. (1).

Pozwany R. W. (1) prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w O. (...)Wydziału (...)z siedzibą w N. (sygn. (...)) został uznany za winnego popełnienia szeregu przestępstw z art. 207 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk polegających na znęcaniu się nad domownikami od października 2004 roku do 22 kwietnia 2014 roku m.in. rodzicami powoda, a ponadto z art. 245 kk polegającym na grożeniu pozbawieniem życia Z. W.. Za powyższe czyny została wymierzona R. W. (1) kara łączna 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy w O. I Wydział (...) Wyrokiem w sprawie (...)z dnia 29 maja 2015 rok zobowiązał pozwanego R. W. (1) do złożenia oświadczenia woli skutkującego zwrotem przedmiotu darowizny dokonanej w dniu 23 listopada 1992 roku.

Następnie J. W. wraz ze Z. W. w dniu 05 października 2015 roku przenieśli na rzecz powoda K. W. (1) na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego nr (...)w kancelarii notarialnej w N. własność zabudowanej nieruchomości o powierzchni 1,7800 ha oznaczonej numerami ewidencyjnymi (...) położonej w obrębie S., gminie J., powiat (...). W akcie tym wskazano, że w przedmiotowym budynku mieszkalnym jest zameldowany ich syn R. W. (1) wraz z rodziną.

W związku z powyższym K. W. (1) próbował zawrzeć z pozwaną B. W. umowę korzystania z lokalu mieszkalnego opatrzoną datą 10 listopada 2015 roku, w której treści wskazano, że za przedmiotowy lokal rodzina R. W. (1) musi uiszczać miesięczny czynsz w wysokości 300,00 zł, a ponadto powód może wypowiedzieć umowę z zachowaniem miesięcznego terminu w przypadku jeżeli korzystający (tj. pozwani) zwlekają z zapłatą czynszu za używanie lokalu co najmniej za 2 pełne okresy płatności, niewłaściwe zachowanie oraz użytkowanie lokalu w sposób sprzeczny z umową lub niezgodnie z jego przeznaczeniem.

Powód pismem z dnia 15 stycznia 2016 roku wystosował wezwanie do zapłaty w którym wskazał, że w przypadku nieuregulowania zaległej kwoty wystąpi na drogę postępowania sądowego z wnioskiem o eksmisję pozwanych z lokalu. B. W. przedmiotowe wezwanie odebrała w dniu 19 stycznia 2016 roku i nie dokonała wymaganej płatności.

R. W. (1) po opuszczeniu Zakładu Karnego w dniu 22 czerwca 2016 roku wrócił do przedmiotowej nieruchomości stanowiącej własność powoda, w której zamieszkują m.in. J. i Z. W. (rodzice powoda). Zgodnie ze złożoną informacją R. W. (1) od powrotu z zakładu karnego zachowuje dość poprawne relację z B. W.. Sytuacja zmienia się, gdy R. W. (1) jest w stanie nietrzeźwości/upojenia alkoholowego. Pod wpływem alkoholu staje się osobą zaczepną, marudną, kłótliwą oraz bywa agresywny.

R. W. (1) zachowuje się również nagannie w stosunku do swoich rodziców J. i Z. W., którzy pozostają pod opieką K. W. (1). R. W. (1) ubliża swoim rodzicom oraz zakazuje w/w korzystania z mediów czy też wody. Naganne zachowanie względem J. i Z. W. występuje również ze strony P. W. (1) oraz B. W.. J. i Z. W. żalą się na zachowanie pozwanego do swej córki E. J., która również podczas wizyt u rodziców była parokrotnie świadkiem nagannego zachowania się pozwanych.

Konflikt w rodzinie również zauważony również przez znajomych pozwanych. R. W. (2) – znajomy pozwanego R. W. (1) rzadko odwiedza pozwanego w miejscu zamieszkania, ponieważ J. i Z. W. wyganiają go z nieruchomości. J. S. jest sąsiadem pozwanych i często u nich bywa w odwiedzinach, podczas których pozwani awanturują się między sobą, czego rezultatem zazwyczaj bywa wezwanie Policji przez jedną ze stron.

Od kwietnia 2016 roku w nieruchomości zamieszkiwanej przez pozwanych miały miejsce liczne interwencje policji, które zgłaszane były przez J. W.. Ponadto pozwani R. W. (1) i P. W. (1) w miejscu zamieszkania wszczynają awantury co zakłóca mir domowy pozostałych domowników. W dniu 01 października 2016 roku R. W. (1) założono Niebieską Kartę.

Pozwany P. W. (2) pomimo, że jest zameldowany w nieruchomości, w której przebywają pozostali członkowie jego rodziny faktycznie w niej nie przebywa.

Dowód: wyrok SO w O. w sprawie (...)wraz z uzasadnieniem; akt notarialny [k. 4-5v]; projekt umowy o korzystanie z lokalu mieszkalnego [k 6]; wypowiedzenie [k. 8]; wyrok SR O. [k. 95-95v]; zeznania: J. W. [k. 157], Z. W. [k. 157v], E. J. [k. 158], P. W. (2) [k. 158v], J. S. [k. 200v], R. W. (2), J. S., A. S. [k. 229v]; informacja przesłana przez kuratora [k. 221-222]; notatki z czynności KPP w N. [k. 249-284];

Sąd zważył co następuje:

Stosownie do art. 222 § 1 kc właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Ustalenia dotyczące prawa własności nieruchomości, na której stoi budynek, którego opuszczenia przez pozwanych żąda powód oparto na dokumencie urzędowym, tj. akcie notarialnym. Dokumentu tego pozwani nie kwestionowali. Nie negowali zresztą faktu, że powód jest wyłącznym właścicielem tej nieruchomości.

Niesporne są okoliczności dotyczące pozostawania rodziców powoda i wspólnego ich zamieszkiwania w budynku mieszkalnym wraz z pozwanymi.

Niespornym jest też to, że strony pozostają w konflikcie. Zeznania składane na rozprawie obrazują w sposób wystarczający jakie są relacje między nimi i jakie budzą w sobie emocje. Zeznania złożone przez Z. W., J. W. Sąd uznał w całości za wiarygodne i znajdujące potwierdzenie w złożonych dokumentach znajdujących się w aktach sprawy jak również korespondujące z zeznaniami pozostałych świadków m.in. córki w/w E. J. i kuratora społecznego A. S.. Ponadto o zakłócaniu miru domowego również zeznawali P. W. (2), Z. B. oraz J. S.. Wymienieni w swych zeznaniach potwierdzili, że panuje konflikt w rodzinie i w tej części Sąd uwzględnił ich zeznania. Ponadto na ocenę tych wzajemnych relacji stron i zachowywania się pozwanego R. W. (1) zasadniczy wpływ miał fakt skazania pozwanego prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwo znęcania nad członkami swojej rodziny jak również nad swoimi rodzicami. Ustalenia zaś co do popełnienia tego przestępstwa, orzeczonego w wyroku skazującym w sprawie (...), stosownie do art. 11 KPC, wiążą sąd w tym postępowaniu.

Oprócz karygodnego zachowania pozwanego R. W. (1) względem swoich rodziców na rzecz których ustanowione jest prawo dożywocia na nieruchomości, pozwani nie posiadają tytułu prawnego do przedmiotowego budynku, bowiem nie łączy ich z powodem żaden stosunek prawny, który uprawniałby ich do korzystania z tego budynku. Przedstawioną umowę korzystania z lokalu mieszkalnego należy traktować jako projekt, ponieważ powód przedstawił jedynie egzemplarz podpisany przez siebie samego, a zatem nie doszło do skutecznego jej zawarcia, gdyż pozwani go nie podpisali

W tym stanie rzeczy uznać należy, że pozwani korzystają z lokalu na zasadzie użyczenia, które to następnie pisemnie została skutecznie wypowiedziane.

Powód pismem z dnia 15 stycznia 2016 r. wezwał pozwanych do uregulowania zaległości związanych z lokalem, a w przeciwnym wypadku do opuszczenia domu mieszkalnego, co oznacza iż wówczas doszło de facto do wypowiedzenia umowy użyczenia.

Przepisy o użyczeniu nie regulują wprawdzie terminów wypowiedzenia przy rozwiązaniu tego rodzaju stosunku prawnego, jednak zakończenie użyczenia lokalu (domu) może uwzględniać analogiczne stosowanie terminów przewidzianych dla wypowiedzenia najmu, z uwagi na zbliżony charakter tych dwóch stosunków prawnych. Taki pogląd zawarł Sąd Najwyższy w przywołanej już wyżej uchwale z dnia 18 września 1989 r. W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, jest to jak najbardziej uzasadnione, albowiem trudno przyjąć, iż tego rodzaju stosunek prawny nie mógłby być rozwiązany w drodze wypowiedzenia. Uwzględniając więc fakt, że do umowy użyczenia, jaka łączyła strony tego procesu, miał zastosowanie 3-miesięczny okres wypowiedzenia, to na koniec kwietnia 2016 r. umowa użyczenia została niewątpliwie rozwiązana.

Konsekwencją tego stanu rzeczy było to, że pozwani prócz P. W. (2) na dzień zamknięcia rozprawy korzystali z budynku mieszkalnego usytuowanego na działce powoda, mimo że na skutek skutecznego wypowiedzenia umowy użyczenia, nie posiadali już żadnego tytułu prawnego do tej nieruchomości i budynku.

Niezależnie od powyższego, należy wskazać, że również zasady współżycia społecznego nakazywałyby eksmisję pozwanych z tej nieruchomości. Nie sposób – przy ocenie tej sprawy – pominąć zachowania się pozwanego, który znęcał się fizycznie i psychicznie nad domownikami i nadal zakłóca mir domowy. Takie zachowanie nie może zasługiwać na jakiekolwiek usprawiedliwienie, a jednocześnie przesądza, że dalsze wspólne zamieszkiwanie w tym domu jest po prostu niemożliwie, a stało się to w głównej mierze za sprawą właśnie pozwanego R. W. (1). Bezsprzecznie więc to pozwani winni opuścić dotychczas wspólnie zajmowany budynek mieszkalny.

W rezultacie tego, że pozwani nie zareagowali na wezwania powoda do zawarcia umowy najmu i dokonywania opłat z niej wynikających, Sąd nie miał podstaw, by odmówić racji żądaniu nakazania eksmisji pozwanych z budynku mieszkalnego powódki i rozstrzygnął jak w pkt I sentencji wyroku.

W tak ustalonym stanie faktycznym pozwanym przysługuje status lokatorów w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów (Dz. U. 2001 Nr 71 poz. 733 ze zm.).

Odnośnie prawa do lokalu socjalnego, to jak stanowi art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów, w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. W związku z powyższym Gmina J. została zawiadomiona o toczącym się postępowaniu i nie wypowiedziała się na temat przedmiotowej sprawy.

Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o powyższym uprawnieniu, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Zgodnie z art. 14 ust 4 ustawy o ochronie praw lokatorów Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1) kobiety w ciąży,

2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz. 593) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,

3) obłożnie chorych,

4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5) osoby posiadającej status bezrobotnego,

6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały.

Natomiast zgodnie z art. 14 ust 6 ustawy o ochronie praw lokatorów Sąd orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Pozwany P. W. (2) nie mieszka w przedmiotowej nieruchomości. Z jego zeznań wynika, że zamieszkuje pod innym adresem. Pod adresem przedmiotowej nieruchomości jest tylko zameldowany.

W związku z powyższym Sąd orzekł jak w punktach II sentencji wyroku, mając pod uwagę fakt, że pozwani R. W. (1), P. W. (1) i K. W. (2) nie zaliczają się do żadnej z grup osób wymienionych w art. 14 ust 4 ustawy o ochronie praw lokatorów.

W przedmiotowej sprawie nie budziło wątpliwości, iż przedmiotową nieruchomość zamieszkuje małoletni S. W., nad którym sprawuje opiekę i wspólnie z nim zamieszkuje pozwana B. W.. Dlatego pozwanym S. W. i B. W. zostało przyznane prawo do lokalu socjalnego, o czym orzeczono w pkt. III sentencji wyroku.

W dalszej kolejności Sąd na podstawie art. 14 ust 6 ustawy o ochronie praw lokatorów wstrzymał obowiązek opróżnienia przez pozwaną B. W. i małoletniego S. W. budynku powoda do czasu złożenia przez Gminę J. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego o czym orzekł jak w punkcie IV sentencji wyroku.

O kosztach w punkcie V sentencji wyroku orzeczono po myśli art. 102 kpc który stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować,

2.  O.. wyroku wraz z uzasadnieniem przesłać:

- pełn. pozwanych.

3.  Za 14 dni lub z apelacją.

N., dn. 21 kwietnia 2017 r.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować,

2)  za 21 dni

N., dnia 31 marca 2017 r .