Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 212/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 27 września 2016 roku w sprawie z wniosku Skarbu Państwa- Nadleśnictwa G. z udziałem A. S. (1), A. C., B. M., D. B., E. W., H. W. (1), I. W. (1), J. K., J. W. (1), J. T., M. B. (1), M. W. (1), M. W. (2), T. B., U. A., Z. W. o zasiedzenie, Sąd Rejonowy w Zgierzu

1.  stwierdził, że Skarb Państwa- Lasy Państwowe- Nadleśnictwo G. nabył z mocy prawa przez zasiedzenie własność następujących nieruchomości:

a)  położonej w I., gmina P., o powierzchni 1,7355 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów z dniem 23 czerwca 2011 roku;

b)  położonej w I., gmina P., o powierzchni 1,7943 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów z dniem 4 grudnia 2014 roku ;

c)  położonej w I., gmina P., o powierzchni 1,0680 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów z dniem 22 grudnia 2012 roku;

d)  położonej w I., gmina P., o powierzchni 4,8319 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów z dniem 10 sierpnia 2009 roku;

e)  położonej w I., gmina P., o powierzchni 0,9608 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów z dniem 10 sierpnia 2009 roku;

2.  oddalił wniosek Skarbu Państwa- Lasów Państwowych Nadleśnictwa G. o zasiedzenie:

a)  działki położonej w I., gmina P., o powierzchni 1,6784 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów;

b)  działki położonej w I., gmina P., o powierzchni 2,3235 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów;

3.  oddalił wniosek o zasiedzenie:

a)  działki położonej w I., gmina P., o powierzchni 1,6784 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów na rzecz I. W. (2), S. W. i T. W.;

b)  działki położonej w I., gmina P., o powierzchni 2,3235 ha, stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów na rzecz I. W. (2), S. W. i T. W.;

4.  nie obciążył uczestników nie uiszczonymi kosztami sądowymi;

5.  ustalił, iż każdy z uczestników w pozostałym zakresie ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

Aktem notarialnym z dnia 7 marca 1917 r. N Rej (...) K. W. nabyła połowę osady włościańskiej położonej we wsi I. zapisaną w tabeli likwidacyjnej pod numerem 29, a według projektu – 31, która to połowa osady obejmowała przestrzeń 7 mórg, zabudowania i serwituty. Cała osada włościańska o pow. 14 morgów to obecnie działki (...) bez urządzonej księgi wieczystej (dawna numeracja 76 i 77) oraz sąsiadujące z nimi działki (...), dla których prowadzona jest księga wieczysta (...). Na nieruchomość o pow. 7 morgów opisaną w akcie notarialnym N Rej (...) składają się działki numer (...). Na początku XX wieku na przedmiotowej nieruchomości został wybudowany budynek mieszkalny. Na nieruchomości mieszkała K. W. wraz z dziećmi. K. W. zmarła 8 sierpnia 1936 r. pozostawiając po sobie pięcioro dzieci: W. W. (1), W. Ł., H. W. (2), J. W. (2) i M. W. (3). Aktem notarialnym z dnia 9 września 1936 r. rep. nr 410/36 M. W. (3) sprzedał przysługujące mu udziały po matce K. W. w nieruchomości położonej w I. bratu J. W. (2) i jego żonie A. W. w udziałach po ½. W 1936 r. na nieruchomości zamieszkała A. W. – żona J. W. (2). Mieszkali tam również ich trzej synowie: I., T. i S.. A. W. uprawiała na działce żyto i ziemniaki. Po śmierci A. W. T. W. i jego żona mieszkali na działce sami. T. W. mieszkał na działce aż do śmierci w 2006 r. Na okołosiedliskowej części przedmiotowej nieruchomości hodował warzywa.

Sąd ustalił, że ewidencja gruntów dla obrębu I. została założona w 1966 r. W pierwszym rejestrze do działek wówczas oznaczonych numerami 76 i 77 ujawnieni byli spadkobiercy J. W. (3), a jako użytkownik A. W..
W 1975 r. na podstawie zawiadomienia z dnia 26 lutego 1975 r. do powyższych działek ujawniono Lasy Państwowe Nadleśnictwo G.. Decyzją z dnia 10 lutego 1969 roku Prezydium Powiatowej Rady Narodowej działka nr (...) została zalesiona . W 1977 r. działka nr (...) została zalesiona. Sadzonki były z nadleśnictwa. Koszty sadzonek nie były do zwrotu. Pielęgnacja lasu następowała albo na koszt właściciela albo Skarbu Państwa. Nasadzenia częściowo robili mieszkańcy w czynie społecznym. Cała działka, poza siedliskiem, została zalesiona. Na działce numer (...) pozostało siedlisko, tj. budynek z częścią gospodarczą.
Na pozostałym obszarze był las. Pracownicy nadleśnictwa zajmowali się jego pielęgnacją, tj. wykonywane były przerzedzenia, wycinano chwasty i drzewa niepożądane. Ponadto wykonywano zabezpieczenia przeciwpożarowe. Do 1990 roku Nadleśnictwo nie pozyskiwało z tego lasu drewna. A. A. był na przedmiotowym terenie nadleśniczym do roku 1990, kiedy to zastąpił go na tej funkcji A. S. (2). Pracownicy nadleśnictwa wycinali z działki drzewa i składowali na nieruchomości wycięte drzewo. T. W. nie protestował. Było to po 1990 roku. T. W. interesował się tym, co robili pracownicy nadleśnictwa na działce. Do śmierci ścinał drewno z lasu, aby opalić sobie mieszkanie. Gdy pytano go czy może wycinać drewno z lasu mówił, że przecież to jego las. Wycinał drewno zarówno z działki nr (...) jak i 98. Rodzina W. również dokonywała czynności pielęgnacyjnych w lesie, zarówno na działce (...) jak i 97, takich jak usuwanie chwastów, czyszczenie sosen, usuwanie suchych gałęzi. Brali także drewno na opał z tychże lasów. T. W. do swojej śmierci zajmował się siedliskiem oraz dokonywał czynności pielęgnacyjnych lasu. Pozostali bracia J. W. (2) odwiedzali brata. Remonty robił sam T. W., z tym, że czasami korzystał z pomocy braci. Oni nie chcieli aby rozliczał się z nimi z tej działki. T. W. płacił podatki od działki (...). On nigdy nie wydzierżawiał ani nie wynajmował domu nikomu. Po śmierci A. W. zrobił ogrodzenie z desek. Naprawiał dom. On do śmierci nie chciał uregulować kwestii korzystania przez niego z tejże działki. Wszystkie decyzje dotyczące tej działki podejmował sam. Inni spadkobiercy K. W. nie rościli sobie pretensji do tejże działki. Za właściciela działki nr (...) w rodzinie uważano T. W.. Sąd ustalił także, że nadleśnictwo sprawuje również nadzór nad lasami prywatnymi, które są w okolicy. Nadzór ten obejmuje czynności, jakie powinien wykonywać właściciel, w tym o wycięciu drzew. Działka nr (...) określona jest w podziale administracyjnym lasów państwowych jako oddział 75.

Spadek po J. W. (2) zmarłym 25 listopada 1945 r. i A. W. zmarłej 24 listopada 1969 r. na podstawie ustawy nabyli zstępni: I. W. (2), T. W., S. W. po 1/3 części każdy z nich. Spadek
po S. W. zmarłym 10 kwietnia 1971 r. nabyli żona J. W. (1) oraz zstępna M. B. (1) po ½ części każda z nich. Spadek
po T. W. zmarłym 13 września 2006 r. nabyli zstępni Z. W., E. W., A. C. po 1/3 każde z nich. M. W. (3) pozostawił po sobie syna R. W., który zmarł, pozostawiając po sobie M. W. (1). W. W. (3) pozostawił po sobie syna A., który zmarł, pozostawiając po sobie I. W. (1), M. W. (2), U. A. i D. B., oraz syna H. W. (1). H. W. (2) pozostawiła po sobie T. B. oraz J. T., zaś W. A. S..

Decyzją z dnia 4 lutego 1978 roku Nadleśnictwa L. wydaną na podstawie art. 9 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 listopada 1973 roku o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własność Skarbu Państwa nakazano A. W. usunięcie- ograniczenie wzrostu drzew wadliwych lub hamujących prawidłowy rozwój młodników w młodniku sosnowym w wieku 9 lat położonym na pow. 1,60 ha. Pouczono ją jednocześnie, że w razie niewykonania decyzji zastosowany będzie przewidziany w art. 113 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji środek egzekucji administracyjnej w postaci zastępczego wykonania.

Spadek po I. W. (2) zmarłym w dniu 19 lipca 2004 r. nabyły: żona I. W. (1) oraz córki B. M. i J. K. po 1/3 części.

Obecnie na działce numer (...) znajdują się pozostałości ogrodzenia o długości ok. 7,5 m. Siedlisko zlokalizowane na działce zostało wykreślone na mapie do celów prawnych sporządzonej przez geodetę M. R. zaewidencjonowanej w Starostwie (...) pod poz. P.1020. (...) w dniu 22 października 2015 r. i oznaczone numerem 98/2
o pow. 0,1011 ha.

Pismem z dnia 7 maja 2008 roku wnioskodawca zwrócił się do Z. W. prosząc o kontakt telefoniczny w celu wyjaśnienia na jakiej podstawie budynek mieszkalny, którego obecność stwierdzono, i o którym brak informacji w posiadanej dokumentacji, znalazł się na gruntach Nadleśnictwa.

Decyzją z dnia 26 września 1979 roku Prezydenta Miasta Ł. nr 6/79 zatwierdzono projekt scalenia gruntów obszaru M., gm. P., w skład którego wchodzą miejscowości: G., I., P., T., N., M. i N., S., F. i G., I., I. i R.. W odniesieniu do wsi I. wprowadzono zmiany do projektu wobec gospodarstwa (...), dotyczące działek nr (...) wydzielonych z gosp. 29. Zgodnie z rejestrem szacunku porównawczego gruntów po scaleniu z dnia 10 sierpnia 1979 r. władającym działkami (...) stały się Lasy Państwowe Nadleśnictwo G.. Decyzją Naczelnika Gminy P. z dnia 23 czerwca 1981 r. nr (...) przekazano na rzecz Nadleśnictwa Państwowego w G. w trwały zarząd i użytkowanie nieruchomość Państwowego Funduszu Ziemi o pow. 1,74 ha położoną w I. i oznaczoną numerem 117. Decyzją z dnia 10 lutego 1982 r. nr 9260-1/2/82 Naczelnik Gminy w P. przejął na rzecz Państwa grunty położone w I. nr 81, i 85. Decyzją Naczelnika Gminy P. z dnia 22 grudnia 1982 r. nr (...) przekazano na rzecz Nadleśnictwa Państwowego w G. w trwały zarząd i użytkowanie nieruchomość Państwowego Funduszu Ziemi o pow. 1,05 ha położoną w I. i oznaczoną numerem 85/7. Decyzją Naczelnika Gminy P. z dnia 4 grudnia 1984 r. nr (...) przekazano na rzecz Nadleśnictwa Państwowego w G. w trwały zarząd i użytkowanie nieruchomość Państwowego Funduszu Ziemi o pow. 1,80 ha położoną w I. i oznaczoną numerem 109/3. W wykazie zmian gruntowych z lipca 1984 roku jako władający działką (...) w 1984 r. ujawniony był Państwowy Fundusz Ziemi. Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. prowadziło na powyższych nieruchomościach gospodarkę leśną. Działki te znajdowały się we władaniu Nadleśnictwa. Były objęte planem urządzenia lasu na lata 2004 do 2013 oraz elaboratem urządzania gospodarstwa leśnego Nadleśnictwa G. na okres gospodarczy od 1 stycznia 1994 roku do 31 grudnia 2003 roku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych dowodów, które uznał za wiarygodne. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka Z. Z., jakoby od lat 70-tych nadleśnictwo przyjeżdżało na działkę nr (...) i wycinało drzewa na papier, nie pytając się nikogo o zgodę, a także odnośnie daty zalesienia działki nr (...). Sąd uznał bowiem, że zeznania świadka w tym zakresie nie pokrywają się z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym nawet zeznaniami świadków wnioskodawcy. Sąd nie dał także wiary z zeznaniom świadka J. J., jakoby na żadnej z działek objętych wnioskiem w roku 1975 nie było żadnego siedliska jako oczywiście sprzecznym z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Określając datę zalesienia działek nr (...) sąd oparł się na decyzji z dnia z dnia 10 lutego 1969 roku Prezydium Powiatowej Rady Narodowej oraz zeznaniach świadków J. J., który był w tej dacie nadleśniczym na przedmiotowym terenie, uznając, że jego wiedza w tym zakresie jest najbardziej miarodajna.

W tak ustalonym w sprawie stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał wniosek Skarbu Państwa- Lasów Państwowych- Nadleśnictwa G. w przeważającej części za zasadny, zaś wniosek o zasiedzenie działek nr (...) na I. W. (2), S. W., T. W. jako niezasadny podlegał oddaleniu. W pierwszym rzędzie Sąd I instancji odniósł się do kwestii oświadczeń procesowych składanych przez uczestników postępowania w jego toku, uznając, że uczestnicy mogli odwołać swój sprzeciw wobec cofnięcia wniosku w zakresie działki nr (...), jednak powinni wskazać ważną przyczynę takiego odwołania, czego nie uczynili. Sąd podkreślił, iż takie samo prawo do odwołania swego oświadczenia procesowego o cofnięciu wniosku przysługiwało wnioskodawcy, przy czym wskazał on jako przyczynę popierania swego wniosku stopień zaawansowania postępowania w odniesieniu do tejże działki. Tym samym Sąd Rejonowy uznał, że nie było przeszkód do dalszego prowadzenia postępowania także w zakresie działki nr (...). Sąd odnosząc się merytorycznie do zgłoszonego wniosku wskazał, że w niniejszej sprawie wniosek o zasiedzenie dotyczył działek położonych w I. o numerach 117, 109/3, 85/7, 87, 57, 97 i 98. Odnośnie działek (...) Sąd nie miał wątpliwości, iż znajdowały się one w samoistnym posiadaniu wnioskodawcy, albowiem jak wynika ze zgromadzonych w sprawie dokumentów, działki (...) zostały przekazane w trwały zarząd i użytkowanie Nadleśnictwu, co wyznacza początek biegu terminu zasiedzenia, przy czym nastąpiło to na podstawie decyzji wydanych w różnych terminach w odniesieniu do poszczególnych działek. Bieg zasiedzenia działki numer (...) rozpoczął się zatem 23 czerwca 1981 r., wobec działki (...)/7 - 22 grudnia 1982 r., zaś wobec działki (...)/3 - 4 grudnia 1984 r. Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. stały się natomiast władającym działek (...) po scaleniu gruntów, co wynika z rejestru z dnia 10 sierpnia 1979 r. Sąd odwołując się przy tym do treści przepisu art. 172 k.c., wskazując, że wskazane w nim terminy zostały wprowadzone do kodeksu cywilnego ustawą z dnia 28 lipca 1990 roku (Dz. U. nr 55 poz. 321) i poprzednio były one krótsze i wynosiły odpowiednio dziesięć i dwadzieścia lat. Zgodnie z brzmieniem art. 9 ustawy nowelizującej, do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy (tj. przed dniem 1 października 1990 roku), stosuje się od tej chwili przepisy niniejszej ustawy; dotyczy to w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że w niniejszej sprawie wnioskodawca objął powyższe działki w posiadanie w złej wierze, gdyż nie przysługiwał mu tytuł własności do działek. Zgromadzony materiał dowodowy obala zatem domniemania dobrej wiary. Bieg zasiedzenia działki numer (...) rozpoczął się zatem 23 czerwca 1981 r., bieg zasiedzenia w odniesieniu do działki (...) rozpoczął się 22 grudnia 1982 r., zaś wobec działki (...)/3 - 4 grudnia 1984 r. Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. stały się natomiast władającym działek (...) po scaleniu gruntów, co wynika z rejestru z dnia 10 sierpnia 1979 r. Termin zasiedzenia w odniesieniu do działki o numerze ewidencyjnym (...) upłynął zatem z dniem 23 czerwca 2011 roku; w odniesieniu do działki o numerze ewidencyjnym (...) z dniem 4 grudnia 2014 roku; w odniesieniu do działki (...) z dniem 22 grudnia 2012 roku; zaś w odniesieniu do działek o numerach ewidencyjnych (...) z dniem 10 sierpnia 2009 roku. W pozostałym zakresie, tj. w odniesieniu do działek (...) w części zalesionej Sąd uznał, że wniosek Skarbu Państwa- Lasów Państwowych –Nadleśnictwa G. podlegał oddaleniu, wobec niespełnienia przez wnioskodawcę przesłanki samoistnego posiadania przedmiotowej działki. W 1977 r. działka nr (...), zaś w roku 1969 działka nr (...) zostały prawie w całości zalesione przez Skarb Państwa. Jedynym niezalesionym obszarem było siedlisko znajdujące się na działce nr (...), które pozostało we władaniu rodziny W.. Pracownicy nadleśnictwa dokonywali czynności pielęgnacyjnych wobec lasu zlokalizowanego na działce. Jednocześnie rodzina W. sama również dokonywała czynności pielęgnacyjnych lasu. Sąd wskazał przy tym, że z żadnego z przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku o zagospodarowaniu lasów i nieużytków nie stanowiących własności Skarbu Państwa oraz niektórych lasów i nieużytków państwowych (Dz. U z 1960 roku, nr 29 poz. 166 ze zm.), która była podstawą zalesienia działek nr (...) nie wynika, aby stanowiły one podstawę do przejścia własności tychże nieruchomości na Skarb Państwa, ani też z samego faktu zalesienia nie wynika domniemanie posiadania tychże nieruchomości przez Skarb Państwa. W sprawie ustalono, że do swej śmieci T. W. wycinał drewno z lasów znajdujących się na działkach (...) na opał. Władał on zatem nie tylko obszarem siedliska, ale także zalesionymi częściami tychże działek. W sprawie ustalono także, że pracownicy wnioskodawcy wykonywali na działkach nr (...) czynności pielęgnacyjne wobec znajdujących się tam lasów. W ocenie Sądu I instancji sam fakt wykonywania przez pracowników Nadleśnictwa czynności pielęgnacyjnych w lesie nie przesądza zaś o zasadności wniosku o zasiedzenie ze strony wnioskodawcy. Sąd zwrócił także uwagę na treść wezwania z roku 1978 do wykonania czynności pielęgnacyjnych w lesie, skierowanego do A. W. z zagrożeniem sankcją w postaci wykonania zastępczego, wskazując, że jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, czynności pielęgnacyjne w lesie wykonywał zarówno T. W., jak i A. W.. Zdaniem Sądu nie można wykluczyć w niniejszej sprawie, że w razie niewykonania ich przez rodzinę W. działania podejmowane przez Nadleśnictwo były właśnie owym wykonaniem zastępczym, a zatem środkiem egzekucyjnym wynikającym z przepisu art. 113 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika bowiem, że również wobec lasów prywatnych pracownicy Nadleśnictwa dokonywali takich czynności, jakie wymagane są od właścicieli. Takie jednak działanie nie jest działaniem w sferze dominium, a w sferze imperium, a zatem władczych działań państwa, i nie może w ocenie sądu prowadzić do zasiedzenia (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1993 r., III CZP 72/93, OSNC 1994, nr 3, poz. 49). W tych okolicznościach w ocenie Sądu Rejonowego wniosek Nadleśnictwa o zasiedzenie powyższych działek należało zatem oddalić.

Sąd oddalił również wniosek uczestników o stwierdzenie zasiedzenia na rzecz I. W. (2), S. W. oraz T. W. z dniem
1 stycznia 1985 r. Jak ustalił Sąd, po śmierci A. W. 24 listopada 1969 r. na nieruchomości mieszkał wyłącznie T. W. wraz z żoną. Nie posiadali tej nieruchomości w żadnym zakresie I. W. (2) ani S. W.. To T. W. uchodził w oczach członków rodziny za właściciela tejże nieruchomości. Tym samym w ocenie Sądu Rejonowego wniosek mógłby podlegać zatem uwzględnieniu jedynie w odniesieniu do T. W.. Sąd zwrócił przy tym jednak uwagę na fakt, że wniosek ze strony uczestników jest wnioskiem o zasiedzenie w ramach stosunku współwłasności, tym samym nie ma możliwości uwzględnienia wniosku o zasiedzenie działek (...), gdyż instytucja zasiedzenia- co oczywiste- nie może dotyczyć właściciela. Jak zaś ustalono to w sprawie, uczestnicy, w tym T. W., jako spadkobiercy K. W., która nabyła działki nr 97 i 98 aktem notarialnym z dnia 7 marca 1917 r. N Rej (...), są współwłaścicielami tychże działek. Możliwe byłoby zatem jedynie uwzględnienie wniosku ewentualnego zgłoszonego w dniu 23 lipca 2015 r o zasiedzenie przez T. W. udziałów w przedmiotowej nieruchomości przysługujących spadkobiercom W. W. (3) i W. Ł.. Na marginesie Sąd wskazał, iż tak sformułowany wniosek nie uwzględnia udziałów przysługujących spadkobiercom H. W. (2).

Sąd I instancji odwołując się do wypracowanych poglądów doktryny i orzecznictwa
w zakresie możliwości zasiedzenia udziału we współwłasności nieruchomości, w tym udziału przysługującego jednemu ze współwłaścicieli wskazał, że nie wykazano w toku niniejszego postępowania, aby T. W. zamanifestował kiedykolwiek na zewnątrz zmianę charakteru swego posiadania w zakresie udziałów pozostałych współwłaścicieli. Co więcej, jego niechęć do regulacji prawnej kwestii korzystania przez niego z działek (...) wskazuje pośrednio na to, że nie czuł się posiadaczem samoistnym udziałów pozostałych współwłaścicieli. Nie dokonał żadnej czynności, która wskazywałby na zmianę charakteru jego władztwa. Nie może o tym świadczyć wykonywanie drobnych remontów budynku mieszkalnego czy też korzystanie z lasów znajdujących się na działkach (...). Takie czynności są jedynie przejawem wykonywania uprawnień współwłaścicielskich. Stąd też wniosek o zasiedzenie działek nr (...) na rzecz T., S. i I. W. (2) Sąd oddalił. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., nie znajdując podstaw do odstąpienia od zasady wyrażonej w powyższym przepisie. Na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 par. 2 k.p.c. Sąd postanowił nie obciążać także uczestników nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Apelację od powyższego postanowienia wniósł wnioskodawca Skarb Państwa – Lasy Państwowe w zakresie dotyczącym oddalenia wniosku Skarbu Państwa – Lasów Państwowych Nadleśnictwa G. o stwierdzenie nabycia z mocy prawa przez zasiedzenie własności działek o numerach: 97 /o pow. 1,6784 ha/ oraz 98 /o pow. 2,3235 ha/, położonych w miejscowości I., gmina P., dla których to Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów.

Zaskarżonemu w tej części postanowieniu apelujący zarzucił błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, skutkującego przyjęciem błędnej tezy, iż wnioskodawca nie udowodnił samoistnego posiadania wyżej opisanych działek nr (...) z wyłączeniem siedliska działki nr (...)/ w rozumieniu art. 172 §1 k.c. w zw. z art. 336 k.c. Tym samym wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu przez stwierdzenie, że Skarb Państwa – Lasy Państwowe – Nadleśnictwo G. nabył z mocy prawa przez zasiedzenie z dniem 26 września 2009 r. własność działek o numerach (...) /o pow. 1,6784 ha, oraz 98 /o pow. 2,3235 ha z wyłączeniem usytuowanego na niej siedliska o pow. 0,1011 ha, położonych w miejscowości I., gmina P., dla których to Sąd Rejonowy w Zgierzu nie prowadzi księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, ewentualnie o uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu w przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia w zaskarżonym zakresie przez Sąd I instancji oraz orzeczenie o kosztach postępowania sądowego wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik uczestników postępowania B. M., E. W., I. W. (1), J. W. (1), J. K. i M. B. (2) wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestników kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie odwoławcze.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja okazała się nieuzasadniona i podlega oddaleniu .

Wstępnie wskazać należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, a Sąd Okręgowy ustalenia te podziela i czyni je własnymi.

W ocenie Sądu Okręgowego za całkowicie chybiony należało uznać zarzut błędnej oceny materiału dowodowego, tj. naruszenia art. 233 k.p.c., którego uzasadnienie w istocie sprowadza się do stwierdzenia, że Sąd I instancji błędnie uznał, iż wnioskodawca nie udowodnił samoistnego posiadania działek nr (...) z wyłączeniem siedliska z działki nr (...) w rozumieniu art. 172 § 1 k.c. w zw. z art. 336 k.c.

W tym miejscu należy wskazać, że art. 233 §1 k.p.c. reguluje jedynie kwestię oceny wiarygodności i mocy dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów, a nie poczynionych ustaleń faktycznych, czy wyprowadzonych z materiału dowodowego wniosków. Wobec powyższego Sąd Okręgowy zważył, że zgodnie z wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c. zasadą swobodnej oceny dowodów, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Dopuszczenie się obrazy art. 233 § 1 k.p.c. przez Sąd może polegać albo na przekroczeniu granic swobody oceny wyznaczonej logiką, doświadczeniem, zasadami nauki albo też na niedokonaniu przez Sąd wszechstronnego rozważania sprawy. Oparcie oceny sądu na wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału powinno przy tym oznaczać uporządkowanie tego materiału i w konsekwencji wskazanie, które z faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy zaistniały bądź nie zaistniały. Istotą oceny dowodów jest wybranie tych, które weszły w skład podstawy rozstrzygnięcia i odrzucenie tych, którym sąd odmówił wiarogodności i mocy dowodowej. Uwzględniając powyższe uwagi Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że ocena dowodów Sądu Rejonowego jest prawidłowa w zakresie, w jakim dotyczy spornej kwestii samoistnego posiadania wnioskodawcy, albowiem została dokonana z poszanowaniem wszelkich reguł wynikających z art. 233 §1 k.p.c. Tylko bowiem w przypadku, gdyby zaistniał brak logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdyby wnioskowanie sądu wykraczało poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględniało jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów mogłaby zostać skutecznie podważona (por. wyrok SN z 27.09.2002r, II CKN 817/00, Lex 56906).

Sąd Okręgowy uznał, że zarzut dotyczący naruszenia prawa procesowego tj. art. 233 k.p.c. należy rozpoznać łącznie z zarzutami dotyczącymi naruszenia przez Sąd I instancji przepisów prawa materialnego, tj. art. 336 k.c. i art., 172 k.c. Nie jest bowiem możliwe samodzielne dokonanie weryfikacji przeprowadzonej oceny dowodów bez jednoczesnego omówienia prawidłowości ustaleń w zakresie istnienia przesłanek stosowania wymienionych przepisów prawa materialnego. Apelacja wnioskodawcy sprowadza się do kwestionowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie, w jakim uznał, iż w odniesieniu do działek (...) w części zalesionej wniosek Skarbu Państwa – Lasów Państwowych – Nadleśnictwa G. podlegał oddaleniu wobec niespełnienia przez wnioskodawcę przesłanki samoistnego posiadania przedmiotowej działki.

Tymczasem analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wskazuje, że Sąd pierwszej instancji w sposób jasny i precyzyjny przedstawił podstawy swojego rozstrzygnięcia. Apelujący zaś poza gołosłownymi twierdzeniami, nie przedstawił tak
w postępowaniu przed Sądem I instancji, jak i w postępowaniu apelacyjnym żadnych dowodów świadczących o tym, iż wnioskodawca spełnił przesłankę do zasiedzenia i był samoistnym posiadaczem spornej nieruchomości. Przede wszystkim Sąd I instancji słusznie ustalił, że pracownicy nadleśnictwa dokonywali czynności pielęgnacyjnych wobec lasu zlokalizowanego na działce. Robiła to jednocześnie rodzina W., która sama również dokonywała czynności pielęgnacyjnych. Sąd słusznie zważył, przy tym, że z żadnego z przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku o zagospodarowaniu lasów i nieużytków nie stanowiących własności Skarbu Państwa oraz niektórych lasów i nieużytków państwowych (Dz. U z 1960 roku, nr 29 poz. 166 ze zm.), która była podstawą zalesienia działek nr (...) nie wynika, aby stanowiły one podstawę do przejścia własności tychże nieruchomości na Skarb Państwa, ani też z samego faktu zalesienia nie wynika domniemanie posiadania tychże nieruchomości przez Skarb Państwa. Z materiału dowodowego przedmiotowej sprawy wynikało bowiem, iż do swej śmieci T. W. wycinał drewno z lasów znajdujących się na działkach (...) na opał. Władał on zatem nie tylko obszarem siedliska, ale także zalesionymi częściami tychże działek. T. W. interesował się także tym, co robili pracownicy nadleśnictwa na działce. Do śmierci ścinał drewno z lasu, aby opalić sobie mieszkanie. Gdy pytano go czy może wycinać drewno z lasu mówił, że przecież to jego las. Wycinał drewno zarówno z działki nr (...) jak i 98. Rodzina W. również dokonywała czynności pielęgnacyjnych w lesie, zarówno na działce (...) jak i 97, takich jak usuwanie chwastów, czyszczenie sosen, usuwanie suchych gałęzi. Brali także drewno na opał z tychże lasów. Z materiału dowodowego wynika także, że do A. W. kierowane były wezwania do wykonania czynności pielęgnacyjnych
z zagrożeniem sankcją w postaci wykonania zastępczego. W tym stanie rzeczy należało zgodzić się z Sądem I instancji, iż nie można wykluczyć w niniejszej sprawie, że w razie niewykonania ich przez rodzinę W. działania podejmowane przez Nadleśnictwo były właśnie owym wykonaniem zastępczym, a zatem środkiem egzekucyjnym wynikającym z przepisu art. 113 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Uwadze Sądu nie umknęło przy tym, że z materiału dowodowego wynika,
iż również wobec lasów prywatnych pracownicy Nadleśnictwa dokonywali takich czynności, jakie wymagane są od właścicieli. Takie działanie jak trafnie dostrzegł Sąd I instancji powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1993 roku (III CZP 72/93, OSNC 1994, nr 3, poz. 49) nie jest działaniem w sferze dominium, a w sferze imperium, a zatem władczych działań państwa i nie może prowadzić do zasiedzenia. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji nie widzi w nim żadnych nieprawidłowości.

Nie można zatem zasadnie przypisać Sądowi Rejonowemu jakiegokolwiek błędu, co do tego, że uznał, iż w toku postępowania nie zostało udowodnione samoistne posiadanie spornej działki gruntu przez wnioskodawcę. O ile bowiem pracownicy wnioskodawcy wykonywali na działkach nr (...) czynności pielęgnacyjne wobec znajdujących się tam lasów, to jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy sam fakt ich wykonywania nie przesądza zasadności wniosku o zasiedzenie ze strony wnioskodawcy.

Reasumując, argumentacja zawarta w apelacji, przy braku dowodów przemawiających za wersją skarżącego, jawi się jedynie jako nieprzekonująca polemika z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, które zostały poczynione z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, który poddany został ocenie tegoż Sądu zgodnie z dyrektywami zawartymi w art. 233 § 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., jako że w niniejszej sprawie nie zachodzą żadne okoliczności, które uzasadniałyby odstąpienie od podstawowej zasady rozliczenia kosztów postępowania nieprocesowego.