Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach, IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Sójka

Protokolant: st.sekr.sądowy Dorota Ziółkowska

przy udziale oskarżyciela publicznego Państwowej Inspekcji Pracy wK.

po rozpoznaniu w dniach 13 września i 30 grudnia 2013 r.

sprawy B. G.

obwinionego o wykroczenie z art. 281 pkt 1, art. 283 § 1, art. 281 § 1 ustawy
z dn. 26.06.1974r kodeksu pracy (Dz. U. z 1998r Nr 21, poz. 94 ze zm.)

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Busku-Zdroju VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Kazimierzy Wielkiej

z dnia 26 kwietnia 2013r. sygn. akt VI W 18/13

I.  zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że uniewinnia obwinionego B. G. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia z art. 281 pkt 1 w zw. z art. 22 § 1 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy związanego z zatrudnianiem Ł. B. i M. N., a kosztami postępowania w tej części obciąża Skarb Państwa;

II.  wymierzoną obwinionemu karę grzywny w pkt 1 zaskarżonego wyroku łagodzi do 1000 (jednego tysiąca) złotych;

III.  zasądza od obwinionego B. G. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 (sto) złotych tytułem opłaty za obie instancje.

Sygn. akt IXKa1057)13

UZASADNIENIE

B. G. obwiniony został o to, że :

1.  będąc pracodawca - właścicielem firmy (...) w T. w okresie od 01.01.2012r. do 11.10.2012r. zawierał z 6 osobami umowy zlecenia w warunkach , w których zgodnie z art. 22§1kodeksu pracy powinny być zawarte umowy o pracę , w tym z : B. B., Ł. B. , A. K. , B. K., M. N. i P. N. , tj. o wykroczenie z art. 281pkt.1 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy w zw. z art. 22§1,§1 ¹, §1 ² ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy

2.  będąc pracodawca - właścicielem firmy (...) w T. w okresie od 01.01.2012r. do 11.10.2012r. dopuszczał pracownika G. K. do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego ze wstępnych badań profilaktycznych , stwierdzającego brak przeciwskazań do pracy na zajmowanym stanowisku , tj. o wykroczenie z art. 283§1 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy w zw. z art. 229§1i4 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy ,

3.  będąc pracodawcą - właścicielem firmy (...) w T. w okresie od 28.09.2012r. do 11.10.2012r. dopuszczał pracownika K. B. do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego z okresowych badań profilaktycznych , stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na zajmowanym stanowisku tj. o wykroczenie z art. 281§1 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy w zw. z art. 229§2i4 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy ,

4.  będąc pracodawcą – właścicielem firmy (...) w T., w okresie co najmniej od 01.06.2012r. do 11.10.2012r. nie poddał 2 pracowników , w tym K. B. i J. W. szkoleniu okresowemu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy , utrzymując stan bezprawny od 16.05.2011r. , tj. o wykroczenie z art. 283§1 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy w zw. z art. 237 ³§2 ustawy z dn. 26.06.1974r. kodeks pracy.

Sąd Rejonowy w Busku Zdroju VI Zamiejscowy Wydział Karny w Kazimierzy Wielkiej wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2013r. uznał obwinionego B. G.za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów tj. wykroczeń z art. 281pkt.1 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy w zw. z art. 22§1, §1 ¹ i §1 ² ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy , z art. 281§1 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy w związku z art. 229§2i4 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy i art. 283§1 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy w związku z art. 237 ³§2 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy z tym, że co do wykroczenia z pkt. 1 przyjął, że tylko z dwoma osobami tj. Ł. B.i M. N.zawierał umowy zlecenia w warunkach , w których zgodnie z art.22§1 kodeksu pracy powinny być zawarte umowy o pracę i za to na podstawie art. 281pkt.1 kp w zw. z art. 9§2kw wymierzył obwinionemu łączną karę grzywny w kwocie 1.500 zł . Na podstawie art. 118§1kpw zasądził od obwinionego B. G.na rzecz Skarbu Państwa kwotę 250 zł tytułem kosztów postepowania w sprawie .

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca obwinionego , który zaskarżył wyrok w części odnoszącej się do uznania B. G. za winnego tego, że w okresie od 1 stycznia 2012r. do dnia 11 października 2012r. będąc właścicielem Firmy (...) w T. zawierał umowy zlecenia z Ł. B. oraz M. N. w warunkach w których zgodnie z art. 22§1kp powinien zawrzeć umowy o pracę tj. o wykroczenie z art. 281pkt.1 ustawy z 26.06.1974r. kodeks pracy w zw. z art. 22§1,§1 ¹ i §1 ² kodeksu pracy , w tym zakresie zarzucił rozstrzygnięciu błędne ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydanego w sprawie rozstrzygnięcia , polegające na tym, że organ pierwszej instancji przyjął za udowodnione okoliczności stanowiące podstawę oceny, iż stosunek prawny łączący obwinionego ze wskazanymi wyżej osobami nie nosił znamion stosunku pracy , jak też nie ustalił innych faktów będących podstawą sformułowania oceny w tej mierze , czemu jednak przeczy prawidłowo oceniony i ustalony stan faktyczny , wynikający ze zgromadzonego materiału dowodowego , poddanego właściwej weryfikacji . Nadto skarżący zarzucił rozstrzygnięciu błędną wykładnię , w efekcie nieprawidłowe zastosowanie przepisu prawa materialnego w postaci normy art. 22kp – co miało polegać na przyjęciu przez Sąd , że stosunek prawny między obwinionym, a wskazanymi wyżej osobami miał charakter stosunku pracy , mimo, że taka ocena prawna jest zupełnie nieuprawniona w świetle przesłanek wynikających z powołanego przepisu .

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez przyjęcie, że obwiniony nie był winny zarzucanych mu czynów, bądź uchylenie orzeczenia w tym zakresie i przekazanie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania .

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja obrońcy obwinionego zasługuje na uwzględnienie .

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie , w zestawieniu z pisemnym uzasadnieniem zaskarżonego wyroku, prowadzi do wniosku , że zasadny jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych na podstawie których Sąd Rejonowy przyjął, iż B. G. – jako pracodawca zawarł w okresie od 1.01.2012r. do 11.10.2012r. z Ł. B. i M. N. umowy zlecenia w warunkach, w których zgodnie z art. 22§1 kodeksu pracy powinny być zawarte umowy o pracę . W istocie zaś z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika w oparciu o jakie dowody Sąd Rejonowy uznał, iż charakter obowiązków wykonywanych przez Ł. B. i M. N. , różnił się od tych wykonywanych przez B. B., A. K. , B. K. i P. N. , co do których uznał, iż z obwinionym łączyła ich umowa cywilnoprawna tj. umowa zlecenie. Ustalenia faktyczne w zakresie charakteru stosunku prawnego łączącego B. B., A. K. , B. K. i P. N. z obwinionym , Sąd Rejonowy ustalił na podstawie zeznań tych osób, z których wynikało, że świadkowie mieli pełną świadomość tego, że wykonują pracę na podstawie umowy zlecenie, jak też to, że nie byli poddani rygorom charakterystycznym dla stosunku pracy, a więc nie podpisywali listy obecności, nie było obowiązku osobistego wykonywania pracy - mogli korzystać z zastępstw , nie wykonywali jej również pod nadzorem pracodawcy . Uznając te zeznania za wiarygodne Sąd Rejonowy przyjął, iż osoby te świadomie zawarły umowę zlecenie z obwinionym i warunki wskazane w tej umowie realizowały. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, by Sąd Rejonowy powziął jakiekolwiek wątpliwości co do wiarygodności zeznań M. N. i Ł. B. , a zatem nie do końca są jasne motywy , którymi kierował się tenże Sąd , czyniąc ustalenia faktyczne wbrew rzeczywistej wymowie tych dowodów . Zauważyć bowiem należy , że z zeznań M. N. składanych w toku niniejszego postepowania oraz w toku postepowania prowadzonego przed Sądem Pracy (k. 140 i 125) w sposób jednoznaczny wynika, że ona również miała pełną świadomość tego , że zawarła z obwinionym umowę zlecenie , wykonywała czynności, które były wskazane w umowie , miała swobodę w kształtowaniu godzin pracy , obwiniony nie nadzorował jej w wykonywaniu obowiązków , jak też nie ingerował w czas pracy , który M. N. ustalała z jeszcze jedną zatrudnioną koleżanką . Z akt sprawy niniejszej wynika, że M. N. wykonywała obowiązki w sklepie w S. wspólnie z B. K. , z której to zeznań wynika , iż była zastępowana w wykonywaniu pracy przez koleżankę z pracy. Biorąc pod uwagę zatem zeznania zarówno M. N., jak też B. K. brak jest podstaw do uznania , że B. K. nie musiała osobiście wykonywać pracy , mogła być zastępowana przez koleżankę , zaś M. N. musiała tą pracę wykonywać osobiście , które to kryterium , jak wynika z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku , było decydującym o uznaniu , iż M. N. w istocie świadczyła pracę w warunkach w których winna być zawarta umowa o pracę. Sąd Rejonowy w żaden sposób nie uzasadnił dlaczego przyjął, iż spośród osób zatrudnionych w tym samym sklepie, wykonujących podobne czynności , jedna tj. B. K. realizowała umowę zlecenie , druga zaś tj. M. N. umowę o pracę , tym bardziej , że powołana w uzasadnieniu okoliczność, iż nie organizowała sobie zastępstw , nie wynika z jej zeznań.

Również Sąd Rejonowy nie zakwestionował wiarygodności zeznań Ł. B. , choć ustalenia faktyczne poczynił sprzecznie z ich rzeczywistą treścią. Z dowodu tego (k. 112 i 138) wynika bowiem , że Ł. B. nie podpisywał listy obecności, pracę wykonywał bez nadzoru , miał swobodę w kształtowaniu czasu pracy , jak skończył wykonywać zlecone czynności mógł iść do domu , w wykonywaniu obowiązków mógł go również zastępować kolega z pracy . Brak jest podstaw do kwestionowania powyższych zeznań świadka, a w konsekwencji nie ma również podstaw do tego , by uznać, iż stosunek prawny łączący go z obwinionym wynikał nie z umowy zlecenie , a umowy o pracę , tym bardziej wbrew twierdzeniom Ł. B. , iż miał on pełną świadomość tego, że zawarł z obwinionym taką właśnie umowę i ją realizował.

Zwrócić uwagę należy także na konsekwencję zeznań M. N. i Ł. B. , którzy w toku postepowania zainicjowanego pozwem wniesionym przez Inspektora Pracy , a domagającym się ustalenia istnienia stosunku pracy , wycofali pozwy, które to postepowania : wobec Ł. B. zakończyło się umorzeniem, podobnie jak w przypadku M. N. - choć tam na skutek zawartej ugody (k. 205-207).

Biorąc pod uwagę wyżej wskazane argumenty Sąd Okręgowy uniewinnił B. G. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia z art. 281 pkt.1 w zw. z art. 22§1 ustawy z dnia 26.06.1974r. kodeks pracy związanego z zatrudnieniem Ł. B. i M. N. , a kosztami w tej części na podstawie art. 118§2kpw obciążył Skarb Państwa .

Konsekwencją uniewinnienia B. G. od jednego z zarzucanym mu czynów była konieczność złagodzenia orzeczonej wobec niego kary grzywny do 1000 złotych , a więc do wysokości przewidzianej jako ustawowe minimum za pozostałe przypisane mu wykroczenia .

Mając na uwadze powyższe argumenty należało na podstawie art. 109§2kpw w zw. z art. 437§1kpk orzec jak w wyroku .

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 119kpw w zw. z art. 634kpk w zw. §1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10.10.2001r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania w sprawach o wykroczenia ( Dz.U. nr118 poz.1269 z 2001r. ).

SSO Krzysztof Sójka