Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2016 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska

Protokolant: Paweł Cegiełka

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2016r. w W.,

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 1.427,04 zł

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 313,89 (trzysta trzynaście 89/100) złotych wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia 27 marca 2015 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w (...).014,71 (jeden tysiąc czternaście 71/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 320,31 (trzysta dwadzieścia 31/100) złotych tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Sygn. akt XVI GC 1436/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 marca 2015 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 1 427,04 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu tytułem niezapłaconej część odszkodowania należnego mu na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmujące koszt wynajmu auta zastępczego (pozew k.3-7)

W dniu 13 kwietnia 2015 r. referendarz sądowy w tut. Sądzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie XVI GNc 2693/15 (nakaz zapłaty k.46).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował uzasadniony czas najmu pojazdu oraz wysokość zastosowanej stawki najmu, uznając ją za znacznie zawyżoną.

(sprzeciw k. 53-55).

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 09 maja 2014 r. wskutek kolizji drogowej uległ uszkodzeniu pojazd marki V. (...) o nr rejestracyjnym (...) będący własnością J. M.. Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej OC posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego

( bezsporne; nadto dowód rejestracyjny poszkodowanego k. 17).

W dniu 09 maja 2014 roku poszkodowany zgłosił szkodę do Towarzystwa (...). W dniu 22 maja zostały dokonane oględziny przednaprawcze uszkodzonego pojazdu przez przedstawiciela ubezpieczyciela, zaś 03 czerwca 2014r. ubezpieczyciel dostarczył kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu.

Następnie 09 lipca 2014r. poszkodowany wstawił pojazd do serwisu. Również w dniu 09 lipca 2014 roku serwis zamówił części zmienne, które następnego dnia tj. 10 lipca 2014 zostały dostarczone do warsztatu. W dniu 16 lipca 2014 roku zakończono naprawę pojazdu, po czym tego samego dnia najemca zwrócił pojazd zastępczy odbierając swoje auto z serwisu.

( okoliczności bezsporne ; poparte arkusz naprawy k. 16)

W okolicznościach niniejszej sprawy uzasadniony technologiczny czas naprawy samochodu marki V. (...) o nr rejestracyjnym (...) wynosił 3 dni robocze. ( dowody : pisemna opinia biegłego – k. 99-110).

W dniu 09 lipca 2014 r. poszkodowana J. M. reprezentowana przez M. M. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. jako wynajmującym pisemną umowę najmu pojazdu zastępczego marki H. (...). W imieniu wynajmującego „umowę najmu (...) nr (...)” podpisał pracownik powoda posiadający pełnomocnictwo do zawierania w imieniu spółki umów najmu – U. L., zaś za poszkodowaną na mocy upoważnienia do podpisywania dokumentów związanych z przedmiotową szkodą M. M.. W dokumentach tych strony ustaliły okres najmu na czas naprawy uszkodzonego pojazdu, lecz nie dłużej niż na 21 dni roboczych. Czynsz najmu strony ustaliły na podstawie cennika ( (...)) zgodnie z którym za 8 dni wynajmu samochodu marki H. i30 czynsz wynosi 1 781,04. Pojazd zastępczy został wydany poszkodowanemu w dniu 09 lipca 2014 r. oraz został przez niego zwrócony w dniu 16 lipca 2014 r. Poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego w celach dojazdu do pracy, dowozu dzieci do szkoły oraz załatwianiu spraw osobistych przez okres 8 dni.

( dowody : Umowa najmu (...) k. 18-21, pełnomocnictwo dla U. L. – k.30 , oświadczenie właściciela pojazdu z upoważnieniem dla M. M.- k. 27, cennik (...) k. 24 , (...) k. 25,oświadczenie dla ubezpieczyciela – k. 32).

W dniu 09 lipca 2014 r. strony umowy najmu zawarły również umowę cesji wierzytelności, przedmiotem której poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługującą mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 09 maja 2014 r., za którą odpowiedzialność z tytułu OC sprawcy szkody ponosi pozwany.

( dowody : umowa cesji wierzytelności - k. 22,pełnomocnictwo dla U. L. – k. 30 oświadczenie właściciela pojazdu z upoważnieniem dla M. M.- k. 27).

Z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego marki H. (...) przez okres 8 dni w stawce 181 zł (netto) za dobę najmu, powód w dniu 17 lipca 2014 r. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 448,00 zł netto, tj. 1 781,04 zł brutto wzywając (...) W. do zapłaty kwoty wynikającej z powyższej faktury VAT w terminie 30 dni od daty otrzymania wezwania.

( dowód : faktura VAT - k. 23, zgłoszenie roszczenia z wezwaniem do pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego- k. 33).

Pismem z dnia 27 października 2014r. powód ponownie wezwał stronę pozwaną do zapłaty kwoty 1 781,04 zł brutto.

( dowody: wezwanie do zapłaty– k.36).

W odpowiedzi (...) W. przyznało zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego w wysokości 354,00 zł uznając 3 dni najmu za okres uzasadniony. Nadto dokonano skorygowania dobowej stawki czynszu obniżając ją do 118 zł brutto za dobę najmu pojazdu ( dowód: decyzja (...) W.- k. 39).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o niezaprzeczone twierdzenia obu stron, w oparciu o dokumenty dołączone do akt sprawy, w oparciu o pisemną opinię biegłego sądowego oraz opinię uzupełniającą jak również na podstawie zeznań świadka M. M.. Wiarygodność przedłożonych w toku postępowania dokumentów nie była kwestionowana wzajemnie przez strony postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu. Natomiast złożone do akt sprawy opinie biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego K. W., Sąd uznał za rzetelne, jasne i w pełni wyczerpujące. Biegły w sposób rzeczowy i kompleksowy odniósł się do przedmiotu opinii, odpowiedział na pytanie sądu określając niezbędny uzasadniony czas naprawy uszkodzonego pojazdu, poprzez analizę zakresu uszkodzeń pojazdu i koniecznego czasu naprawy w związku z powstałą szkodą. Biegły uzasadnił również przyczyny dla których uznał za niezasadny czas przebywania uszkodzonego pojazdu w warsztacie ponad 3 dni. Zeznania świadka M. M. sąd uznał również za wiarygodne i przydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Zeznania te korelowały z zebranym materiałem dowodowym w sprawie. W szczególności miały one znaczenie w zakresie określenia zastosowanej stawki za najem pojazdu zastępczego i braku informacji od pozwanego o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego na preferencyjnych warunkach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części co do kwoty 313,89 zł.

Stosownie do treści przepisu art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony.

Z kolei w myśl art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiłoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności zaległe odsetki.

W przedmiotowej sprawie bezsporny między stronami był fakt odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i odpowiedzialności pozwanego z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody- posiadacza pojazdu mechanicznego. Pozwany nie kwestionował również skutecznego zawarcia pomiędzy powodem i poszkodowanym umowy najmu i umowy cesji wierzytelności, a ich ważność i skuteczność nie budziła wątpliwości sądu.

Pozwany podniósł natomiast, że powód nie wykazał konieczności wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego przez okres 8 dni. Uznał bowiem, że zasadnym jest okres 3 dni najmu pojazdu. Pozwany zakwestionował też zastosowaną przez powoda stawkę dzienną najmu w wysokości 181 zł za dobę. Wskazał, iż jest ona zawyżona zaś poszkodowany zobowiązany do minimalizacji szkody winien poszukiwać możliwości wynajmu pojazdu zastępczego w niższej kwocie. Zaznaczył również, iż poszkodowany był informowany o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego we współpracującej z pozwanym wypożyczalni (...), która oferuje najem pojazdów zastępczych w wypadku likwidowania szkody przez pozwanego po stawkach preferencyjnych.

Zarzut pozwanego co do przekroczenia uzasadnionego czasu naprawy w ocenie Sądu zasługiwał na uwzględnienie. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 223 k.p.c.), w konsekwencji, to na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że uzasadniony czas naprawy uszkodzeń powstałych w pojeździe poszkodowanego był krótszy niż czas naprawy tego pojazdu dokonanego przez warsztat naprawczy i pojazd nie musiał przez cały ten okres znajdować się w warsztacie naprawczym, a tym samym, poszkodowany nie musiał korzystać z samochodu zastępczego przez okres 8 dni.

Pamiętać należy, że w myśl art. 361 § 2 k.c., w braku zastrzeżeń umownych lub szczególnych przepisów ustawy, szkoda winna być naprawiona w całości. Natomiast stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.), odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, Biul. SN z 2011 r., nr 11, s. 5).

Celem ustalenia koniecznego i uzasadnionego czasu naprawy pojazdu został powołany dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i motoryzacji.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego, zakres uszkodzeń pojazdu powstałych wskutek kolizji z dnia 09 maja 2014 r. nie był rozległy. W wyniku zdarzenia w pojeździe marki V. (...) o nr rej. (...) uszkodzone zostały elementy bocznej części nadwozia po lewej stronie. Pojazd został przyjęty do warsztatu dopiero po dwóch miesiącach od zaistniałego zdarzenia. Powstałe bowiem na skutek zdarzenia uszkodzenia w pojeździe nie uniemożliwiały jego eksploatację.

Technologiczny czas naprawy tego pojazdu wyniósł 2 dni robocze. Do czasu tego należało doliczyć czas potrzebny na czynności pomocnicze, okołonaprawcze – łącznie 3 dni. Po przyjęciu pojazdu do serwisu w dniu 09 lipca 2014 roku nie ujawniły się nowe uszkodzenia poza tymi stwierdzonymi podczas oględzin przednaprawczych i uwidocznionych w kalkulacji naprawy towarzystwa z dnia 03 czerwca 2014 roku. Jak wynika z arkusza naprawy pojazd został przyjęty do serwisu w dniu 09 lipca 2014r. w tym dniu również zamówiono części zamienne. Jak wskazał biegły, w prawidłowym procesie naprawy należało sporządzić serwisową kalkulację naprawy, wysłać ją do ubezpieczyciela do zatwierdzenia a następnie po zatwierdzeniu i wcześniejszy sprowadzeniu wymaganych do naprawy części zamiennych, należało ustalić z poszkodowanym termin przyjęcia pojazdu do naprawy. Serwis naprawczy zatem powinien umówić z poszkodowanym datę przyjęcia pojazdu do naprawy już po wykonaniu w.w czynności, w szczególności po dostarczeniu do serwisu potrzebnych części zamiennych pojazdu. Reasumując do pomocniczego czasu naprawy pojazdu nie powinien zostać doliczony czas na wykonywanie oględzin, weryfikacji i dostarczanie do serwisu kalkulacji naprawy oraz okres na sprowadzanie części zamiennych.

Wobec powyższego, czas niezbędny i uzasadniony naprawy pojazdu marki V. (...) o nr rejestracyjnym (...) przy uwzględnieniu uszkodzeń zaistniałych na skutek kolizji z dnia 09 maja 2014 r, i uwzględnienia godzin pracy warsztatu, biegły ustalił w wyniku przeprowadzonej analizy na 3 dni robocze.

Powód zgłaszając zarzuty do przedstawionej opinii biegłego wskazał, że biegły pominął dodatkowy okres związany ze schnięciem lakieru, który powinien być doliczony do czasu naprawy pojazdu. Podniósł również, że niezasadnym jest pomijanie czasu na oczekiwanie na części zamienne pojazdu.

Zarzut powoda jednakże okazał się chybiony. Jak wskazał bowiem biegły czas potrzeby do schnięcia powłok lakierowanych ujęty jest w technologicznym czasie naprawy i nie powinien być doliczany do czasu pomocniczego. Ponadto schnięcie powłok lakierniczych powinno przebiegać nocą, stąd nie ma potrzeby doliczania dodatkowego czasu na tę czynność. Biorąc pod uwagę niewielki rozmiar szkody oraz fakt, iż naprawa była wykonywana w autoryzowanym serwisie nie było również konieczności oczekiwania na części zamienne. Jak wskazał biegły autoryzowane serwisy naprawcze posiadają własne magazyny serwisowe. Do naprawy uszkodzonego pojazdu były potrzebne jedynie dwa elementy: poszycie drzwi i szyny mocujące. Wysoce prawdopodobnym zatem było, iż części te były dostępne bez konieczności oczekiwania.

Na uwzględnienie nie zasługiwał natomiast argument pozwanego, że powód zastosował zawyżoną stawkę czynszu najmu. W myśl art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że stawka czynszu najmu uzgodniona przez strony była rażąco wyższa od stawek przyjętych na rynku, czego nie uczynił. Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania cen najniższych lub średnich. Ważne jest tylko, by wybrana przez niego stawka czy cena nie odbiegała zasadniczo od cen rynkowych. W ocenie Sądu, zasadne było zatem zastosowanie stawek zgodnych ze złożonym przez powoda cennikiem (...). W tym miejscu podkreślenia wymaga również, iż poszkodowanemu przysługuje wybór podmiotu oferującego pojazdy zastępcze, tak samo jak przysługuje mu wybór warsztatu naprawczego, któremu powierzy naprawę uszkodzonego pojazdu. Wybierając jeden z wielu funkcjonujących na rynku takich podmiotów, poszkodowany może się kierować m.in. jego fachowością, rzetelnością i poziomem świadczonych usług. Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi”, do których zwrotu obowiązany jest ubezpieczyciel, są zatem koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego podmiot oferujący pojazdy zastępcze. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla tej kategorii usług na rynku. Jeżeli nie kwestionuje się uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego firmy wynajmującej pojazdy zastępcze, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez tę firmę. Przyjęcie np. cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte przez podmiot, z którym poszkodowany zawarł umowę, były wyższe od przeciętnych (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004 nr 4, s. 51).

Zarzut stosowania stawek rażąco wygórowanych mógłby być przez pozwanego skutecznie podniesiony, gdyby poszkodowani umyślnie albo przez rażące niedbalstwo wynajęli samochód zastępczy po stawce znacznie odbiegającej od obowiązujących na rynku /por. art. 16 w zw. z art. 17 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…)/, czy też działanie poszkodowanych miałoby na celu pokrzywdzenie ubezpieczyciela sprawcy szkody, czyli iż umówiono się na stawkę wyższą od tej, którą normalnie stosuje się przy wynajmie takiego pojazdu, aby zawyżyć wysokość odszkodowania z tego tytułu. Skoro poszkodowany ma prawo do najmu pojazdu zastępczego od podmiotu stosującego stawki rynkowe (zrelacjonowane do klasy pojazdu zbliżonej w stosunku do pojazdu uszkodzonego i obszaru), to stawki powoda mogłyby zostać uznane za zawyżone jedynie w przypadku stwierdzenia, że nie są one stawkami rynkowymi bądź pojazd nie jest pojazdem klasy zbliżonej do pojazdu uszkodzonego.

Nadto podkreślenia wymaga, iż twierdzenie pozwanego, że poszkodowany został poinformowany o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego we współpracującej z pozwanym wypożyczalni nie znalazło potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Jak zeznał świadek, nikt z pracowników pozwanego towarzystwa ubezpieczeń nie kontaktował się z nim celem przekazania powyższej informacji. Sam poszkodowany również nie miał obowiązku domyślania się, że istnieje możliwość wynajmu pojazdu zastępczego w preferencyjnych cenach.

Wobec powyższego, stwierdzić należy, że pozwany nie wykazał, aby stawka najmu zastosowana przez powoda była stawką rażąco odbiegającą od stosowanych stawek na rynku.

Uwzględniając zatem uzasadniony czas najmu na 3 dni oraz stawkę najmu wynikającą z przedłożonego przez powoda cennika (...) wynoszącą 181 zł (netto) tj. 222,63 zł (brutto) za dobę przy wynajmie trwającym do 8 dni, czynsz najmu pojazdu zastępczego wynosi 667,89 złotych. Kwotę tę należało pomniejszyć o już wypłacone odszkodowanie w toku postępowania likwidacyjnego w wysokości 354 zł.

Należało więc zasądzić od pozwanego na rzecz powoda odszkodowanie w wysokości 313,89 zł.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Termin od których należy liczyć odsetki zgody jest z żądaniem powoda ujętym w pozwie i liczony jest od dnia wniesienia pozwu tj. od 27 marca 2015r.

Z uwagi na powyższe, Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku, oddalając żądanie powoda w pozostałym zakresie.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując stosunkowego ich rozdzielenia. Sąd uznał, iż powód przegrał sprawę w 78,00 %, natomiast pozwany w 22 % i w takim też zakresie każdy z nich powinien ponieść koszty procesu. W toku procesu powód poniósł opłatę od pozwu w wysokości 72 zł, ustaloną na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Dodatkowo zarówno powód, jak i pozwany ponieśli koszty zastępstwa strony przez profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 180 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (…) oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Sąd stosunkowo rozdzielając koszty zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 1 014,71 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt. III sentencji wyroku.

W pkt IV sentencji wyroku Sąd nakazał zwrócić pozwanemu ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W. kwotę 320,31 zł, orzekając na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z tym przepisem, sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną. Ponieważ pozwany uiścił zaliczkę na wynagrodzenie biegłego w wysokości 1.500 zł, z której Sąd przyznał biegłemu wynagrodzenie w łącznej kwocie 1179,69 zł, należało pozwanemu zwrócić niewykorzystaną część zaliczki w wysokości 320,31 zł.