Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2016 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska

Protokolant: Emil Ruciński

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2016 roku w W.,

na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę kwoty 12.568,50 zł

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda T. S. kwotę 8.509,50 (osiem tysięcy pięćset dziewięć 50/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 listopada 2012 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od powoda T. S. na rzecz pozwanego (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 650,24 (sześćset pięćdziesiąt 24/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

I.  nakazuje zwrócić pozwanemu (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w S. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W. kwotę 584,88 (pięćset osiemdziesiąt cztery 88/100) złotych tytułem pozostałej niewykorzystanej części zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Sygn. akt XVI GC 3105/15

UZASADNIENIE

Powód T. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 12568,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, wskazując, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne mu na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmującej koszt wynajmu auta zastępczego, ponad już wypłacone z tego tytułu odszkodowanie ( pozew k. 41-43v).

W dniu 30 lipca 2015 roku został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt XVI GNc 4899/15 (k. 52).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki kolizji z dnia 10 czerwca 2012r. jak ubezpieczyciela sprawcy kolizji. Wskazał, że przyznał odszkodowanie rozliczając szkodę jako szkodę całkowita, a w następstwie prawomocnego orzeczenia Sądu dokonał dopłaty przy rozliczeniu jako szkody częściowej. Łącznie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego wypłacił odszkodowanie w wysokości 2376 zł. Pozwany zakwestionował czas najmu pojazdu zastępczego oraz zastosowaną przez powoda stawkę czynszu wskazując, iż jest ona znacząco wygórowana. Ponadto pozwany zakwestionował najem pojazdu zastępczego przez F. D.. (k. 58-65).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 czerwca 2012 roku wskutek kolizji drogowej uległ uszkodzeniu pojazd marki F. (...) o nr rejestracyjnym (...), stanowiący współwłasność F. D. i E. M.. Uszkodzony pojazd użytkowała E. M. (wnuczka) F. D.. Sprawca kolizji, był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A., którego następcą prawnym jest (...) S.A. z siedzibą w S. ( bezsporne, ponadto wydruk z (...) k. 68-71, kopia dowodu rejestracyjnego, oświadczenie z dnia 21 czerwca 2012r. w aktach szkody)

Szkoda została zgłoszona do Towarzystwa (...) w dniu 21 czerwca 2012r. W tym także dniu zostały przeprowadzone oględziny przednaprawcze uszkodzonego pojazdu. Na ich podstawie w dniu 27 czerwca 2012r. Towarzystwo ubezpieczeń wykonało kosztorys naprawy. W dniu 2 lipca 2012r. pojazd został wstawiony do warsztatu naparwczego. Następnego dnia tj. 3 lipca 2012r. warsztat naprawczy po zdemontowaniu osprzętu nadwozia sporządził własny kosztorys naprawy. W dniu 4 lipca 2012r. warsztat za pośrednictwem korespondencji e-mailowej przesłał Towarzystwu (...) kosztorys naprawy wskazując na ujawnione dodatkowych uszkodzeń w postaci potrzeby wymiany: kratki wentylacyjnej w pas tylny, belki podzderzakowej, osłony wlewu paliwa, błotnika. Warsztat wskazał także, że naprawie powinna podlegać podłoga bagażnika, podłużnica, zawiasy drzwi. Towarzystwo (...) dodatkowe oględziny wykonało w dniu 17 lipca 2012r. Następnego dnia tj. 18 lipca 2012r. warsztat sporządził kolejna kalkulację naprawy i wysłał ją Towarzystwu (...) celem weryfikacji. W dniu 20 lipca 2012r. Towarzystwo (...) zweryfikowało nadesłaną kalkulację naprawy i zakwalifikowało szkodę w pojeździe jako szkodę całkowitą.

( dowód: protokół szkody w pojeździe k. k. 82-85, arkusz ustalenia wartości pojazdu k. 86-88, druk zgłoszenia szkody, kalkulacja naparwy z dnia 27 czerwca 2012r., warsztatowa kalkulacja naprawy z dnia 3 lipca 2012r., korespondencja e-mailowa z dnia 4 lipca 2012r., pełnomocnictwo udzielone przez E. M. T. S., zweryfikowana przez Towarzystwo (...) warsztatowa kalkulacja naprawy z dnia 18 lipca 2012r – dokumenty w aktach szkody).

Zweryfikowany kosztorys naprawy Towarzystwo (...) odesłało warsztatowi w dniu 30 lipca 2012r. W dniu 3 sierpnia 2012r. warsztat naprawczy sporządził nowy zmodyfikowany kosztorys naprawy i w tym także dniu przesłał go Towarzystwu (...). W dniu 8 sierpnia 2012r. Towarzystwo (...) zweryfikowało otrzymany warsztatowy kosztorys naprawy pojazdu podtrzymując decyzję o kwalifikacji szkody jako szkody całkowitej. Warsztat naprawczy zweryfikowany kosztorys otrzymał w dniu 16 sierpnia 2012r. Pismem z dnia 17 sierpnia 2012r. E. M. poinformowała Towarzystwo (...), że podjęła decyzję o naprawie samochodu na podstawie kalkulacji naprawy sporządzonej przez warsztat z dnia 3 sierpnia 2012r. W dniu 7 września 2012r. przeprowadzono badania techniczne uszkodzonego pojazdu. Zgodnie z wynikiem badań pojazd marki F. (...) o nr rej. (...) spełniał wymagania techniczne, a uszkodzenia pokolizyjne zostały usunięte. W dniu 10 września 2012r. warsztat naprawczy wystawił na rzecz fakturę VAT nr (...) na kwotę 10514,53 zł brutto z tytułu naprawy uszkodzonego pojazdu i wraz z upoważnieniem do odbioru odszkodowania oraz zaświadczeniem o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu przesłał ją za pośrednictwem wiadomości e-mail Towarzystwu (...). Wystawionej faktury VAT z tytułu naprawy pojazdu Towarzystwo (...) nie zaakceptowało. Uszkodzony pojazd został odebrany z warsztatu naprawczego w dniu 20 września 2012r.

( dowód: korespondencja e-mailowa z dnia 30 lipca 2012r., warsztatowa kalkulacja naprawy z dnia 3 sierpnia 2012r., korespondencja e-mailowa z dnia 3 sierpnia 2012r., korespondencja e-mailowa z dnia 10 września 2012r., faktura VAT nr (...), zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu, pismo z dnia 17.08.2012r., zweryfikowany przez Towarzystwo (...) warsztatowy kosztorys naprawy z dnia 3 sierpnia 2012r., pismo z dnia 12 października 2012r.).

W związku z brakiem dobrowolnej zapłaty kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu T. S. wystąpił na drogę sądową. Wyrokiem z dnia 18 czerwca 2014r. Sąd Rejonowy Gdańsk –Północ w G. IV Wydział Gospodarczy, w sprawie o sygn. akt IV GC 57/13 z powództwa T. S. przeciwko (...) S.A. zasądził od (...) S.A. na rzecz T. S. kwotę 6314,53 zł jako odszkodowanie z tytułu uszkodzenia pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...) należne ponad już wypłacone z tego tytułu przez Towarzystwo (...) odszkodowanie w wysokości 4200 zł (dowód wyrok z dnia 18 czerwca 2014r. wraz z uzasadnieniem k. 24-27).

W dniu 2 lipca 2012r. roku E. M., jako najemca zawarła z T. S. jako wynajmującym pisemną umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Strony umowy ustaliła wysokość czynszu najmu w wysokości 150 zł netto dziennie. Czynsz płatny miał być w dniu zakończenia umowy w wysokości 150 zł za dobę pomnożone przez ilość dni wynajmu samochodu. Po uzyskaniu informacji, że samochód pozostawiony do naprawy jest gotowy Najemca zobowiązany był do zwrotu najmowanego samochodu w ciągu 24 godzin. ( bezsporne; umowa najmu nr (...) k. 10-11).

Pojazd zastępczy został wydany E. M. w dniu 2 lipca 2012r. ( dowód: protokół wydania k. 17).

W dniu 17 sierpnia 2012r. F. D. oraz E. M. (każdy z osobna) zawarli z T. S. umowę cesji wierzytelności na podstawie których przelali na T. S. wierzytelność przysługująca im z tytułu szkody komunikacyjnej z oc z. zgłoszonej w (...) S.A. pod nr (...) na samochodzie marki F. (...) o nr rej. (...) z wszelkimi roszczeniami związanymi z ta szkodą a w szczególności odbioru odszkodowania z tytułu wynajmu samochodu zastępczego ( dowód: umowa cesji pomiędzy F. D. a T. S. k. 12, umowa cesji pomiędzy E. M. a T. S. k. 13).

T. S. w dniu 12 października 2012r. wystawił na rzecz F. D. fakturę VAT nr (...) z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego (marki F. (...)) przez okres 81 dni na kwotę 14944,50 zł brutto (12150 zł netto ( bezsporne; faktura VAT, k. 8). Także w dniu 12 października 2012r. warsztat naprawczy za pośrednictwem korespondencji e-mailowej przedmiotową fakturę wysłał Towarzystwu (...) ( dowód: korespondencja e-mailowa z dnia 12.10.2012r. w aktach szkody).

Decyzją z dnia 26 października 2012 r. Towarzystwo (...) przyznało T. S. odszkodowanie w wysokości 1980,00 zł brutto z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego dokonując weryfikacji stawki czynszu najmu do kwoty 99 zł i przyjmując za uzasadniony czas najmu okres 20 dni ( dowód: decyzja z dnia 26 października 2012r. k. 18).

Decyzją z dnia 3 października 2014r. Towarzystwo (...) przyznało T. S. dopłatę do odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w wysokości 396 zł ( dowód: decyzja z dnia 3.10.2014r. k. 73-75).

W okolicznościach niniejszej sprawy uzasadniony technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 32,25 roboczogodziny i przy uwzględnieniu współczynnika korekcji czasu pracy technologiczny czas naprawy nie powinien przekraczać 5 dni roboczych.

Do technologicznego czasu pracy należy doliczyć okres 1 dnia niezbędnego dla przeprowadzenia czynności związanych z schnięciem lakieru, usunięcia ewentualnych wad lakierniczych, polerowaniu nadwozia, sprzątanie wnętrza, przemieszczeniem pojazdu pomiędzy stanowiskami oraz 1 dzień przeznaczonego na przyjęcie i wydanie pojazdu.

Rzeczywisty zaś czas uszkodzonego pojazdu powinien przebiegać następująco:

- 2 lipca 2012 r. do 16 sierpnia 2012r. – ustalenie zakresu naprawy;

- 17 sierpnia 2012r. – zamówienie części zamiennych;

- 20 sierpnia 2012r. – otrzymanie części zamiennych;

- 21 sierpnia 2012r. – rozpoczęcie naprawy;

- 29 sierpnia 2012r. – zakończenie naprawy.

( dowód: opinia biegłego k. 124-135).

Rynkowe stawki czynszu najmu pojazdu zastępczego odpowiadające klasie F. (...) na rynku lokalnym kształtowały się od 60,27 zł brutto do 196,80 zł brutto za dobę (pisemna opinia biegłego sądowego k. 124-135).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy oraz twierdzeń stron co do okoliczności niespornych. Autentyczność złożonych w sprawie dokumentów przez strony nie była w trakcie postępowania kwestionowana, a Sąd z urzędu również nie dopatrzył się do tego podstaw. Powyższe dokumenty stanowiły tak dokumenty urzędowe (wyrok Sądy Rejonowego Gdańsk – Północ w G. z dnia 18 czerwca 2014r.) jak i dokumenty prywatne. Te ostatnie w ocenie Sądu były wiarygodne aczkolwiek dokumenty prywatne nie korzystają z domniemań zawartych w treści art. 244 k.p.c. (domniemania zgodności z prawdą oświadczeń w nich zawartych), jak ma to miejsce w przypadku dokumentów urzędowych a jedynie – poza domniemaniem autentyczności – korzystają z domniemania wyłączającego potrzebę dowodu, że osoba, która dokument podpisała, złożyła zawarte w nim oświadczenie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1982 r., sygn. akt III CRN 65/82). Niemniej okoliczność ta sama przez się nie oznacza, że nie ma on jakiejkolwiek mocy dowodowej. Materialna moc dowodowa dokumentu prywatnego zależy od jego treści merytorycznej. O materialnej mocy dowodowej dokumentów prywatnych rozstrzyga Sąd zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów (por. art. 233 k.p.c; też. K. Knoppek: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1985 r., IV PR 200/85, Pip 1988, nr 5). Sąd, dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów uznał je za wiarygodne i przydatne dla ustalenia faktycznego, a w konsekwencji, poczynił na ich podstawie ustalenia faktyczne.

Wobec rozbieżności stanowiska stron w zakresie ustalenia uzasadnionego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...) oraz stawek czynszu najmu pojazdu zastępczego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego.

Dopuszczając ten dowód Sąd stanął na stanowisku, iż w zakresie tezy dowodowej wymagana jest wiedza specjalistyczna, a dowód ten jest konieczny do zakończenia niniejszego postępowania.

Należy wskazać, iż ocena opinii biegłego podlega, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją pod tym względem inne, szczególne dla tego dowodu kryteria jego oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność logiki i wiedzy powszechnej.

Złożoną do akt sprawy opinię biegłego, Sąd uznał za rzetelną, jasną i w pełni wyczerpującą. Do sporządzonej opinii pismem procesowym z dnia 4 kwietnia 2016r. ustosunkowała się strona pozwana wnosząc o zobowiązanie biegłego do wydania opinii uzupełniającej. Pozwany wskazał, iż biegły za zasadny czas naprawy pojazdu wskazał 22 dni jednocześnie pozwany ustaleń biegłego w tym zakresie nie kwestionował. W odniesieniu zaś do stawki czynszu pozwany wskazał, że biegły powinien do analizy przyjąć tylko stawki za pojazd z segmentu A. W tym zakresie Sąd zwrócił uwagę, iż podstawowa opinia biegłego zawiera przykładowe koszty wynajmu pojazdu segmentu A i B w 2012r., ze wskazaniem biegłego iż ceny z segmentu A i B są porównywalne. W ocenie Sądu wyjaśnienia biegłego były wyczerpujące, nie budzące wątpliwości, brak było zatem podstaw do przeprowadzenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłego, który w ocenie Sądu prowadził by jedynie do nieuzasadnionego wydłużenia postępowania. Sąd nie znalazł podstaw, by opinii biegłego nie dać wiary, czyniąc ją podstawą ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Większość okoliczności faktycznych w niniejszej sprawie było bezspornych pomiędzy stronami. Sporna była natomiast ocena prawna tak ustalonego stanu faktycznego. W szczególności pozwana nie kwestionowała faktów: odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i odpowiedzialności pozwanej z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – posiadacza pojazdu mechanicznego.

W toku niniejszego postępowania powód dochodził od pozwanego Towarzystwa (...) zapłaty kwoty 12 568,50 zł jako pozostałej niewypłaconej części odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Wskazać również należy, że w zakresie kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...) stanowiących składowe szkody powstałej na skutek kolizji z dnia 10 czerwca 2012r. powód uzyskał zaspokojenie przez wypłatę części odszkodowania w toku postępowania likwidacyjnego oraz przez zasądzenie pozostałej żądanej przez powoda kwoty prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w G. z dnia 18 czerwca 2014 w sprawie o sygn. akt IV GC 57/13. W niniejszej postępowaniu Sąd związany był okolicznościami faktycznymi sprawy o sygn. akt: XVI GC 57/13, w którym: potwierdzono odpowiedzialność pozwanego Towarzystwa (...) za szkodę w pojeździe marki F. (...) o nr rej. (...), ustalono wartość pojazdu w stanie sprzed wypadku (11500 zł) oraz wysokość celowych uzasadnionych kosztów naprawy samochodu pozwalających na przywrócenie stanu pojazdu sprzed szkody (11304,66 zł). W wyniku tego postępowania pozwane (...) S.A. został zobowiązany do zapłaty na rzecz powoda odszkodowania w kwocie 6314,53 zł w granicach powództwa.

Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia (art. 365 § 1 k.p.c.) zapadłego między tymi samymi stronami w innej sprawie o innym przedmiocie polega na zakazie dokonywania ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z ustaleniami i ocenami dokonanymi w sprawie już osądzonej. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór muszą przyjmować, iż dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2012 r., II UK 327/11). Skutkiem zasady mocy wiążącej prawomocnego wyroku jest to, że przesądzenie we wcześniejszym wyroku kwestii o charakterze prejudycjalnym oznacza, że w procesie późniejszym ta kwestia nie może być już w ogóle badana (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2002 r., V CKN 1110/00).

Uwzględniając powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż nie ma podstaw prawnych – ani też strony nie wskazywały na zmienione okoliczności faktyczne, aby można było orzekać odmiennie – co do kwalifikacji szkody jako szkody częściowej.

W niniejszym zaś postępowaniu pozwany zakwestionował czas najmu pojazdu zastępczego oraz stawkę czynszu najmu pojazdu zastępczego, a także zawarcie samej umowy najmu przez poszkodowanego F. D..

Podstawowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, otwierające drogę do dalszych rozważań, miała kwestia wykazania przez powoda przysługiwania mu legitymacji czynnej w niniejszej sprawie. Kwestię przysługiwania stronom legitymacji procesowej Sąd zobowiązany jest badać z urzędu. Fakt skutecznego zawarcia umowy przelewu i umowy najmu winna udowodnić strona powodowa – zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., skoro z okoliczności tej wywodzi skutki prawne.

Jak stanowi przepis art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast z treści § 2 powołanego wyżej przepisu wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Przedmiotem przelewu może być także dostatecznie oznaczona wierzytelność przyszła. Jest przy tym oczywiste, że z treści umowy przelewu zawartej przez strony musi wynikać jej przedmiot. Innymi słowy skuteczność umowy przelewu wierzytelności uzależniona jest m.in. od skonkretyzowania przez strony wierzytelności będącej jej przedmiotem. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (tak trafnie SN w wyroku z 11 maja 1999 r., III CKN 423/98, Biul. SN 2000, nr 1, s. 1), a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność. Z treści umowy przelewu zawartej przez strony musi wynikać jej przedmiot. Skuteczność umowy przelewu wierzytelności uzależniona jest jednak przede wszystkim od istnienia wierzytelności będącej jej przedmiotem.

Fakt zawarcia umowy przelewu i jej treść winna udowodnić strona powodowa – zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., skoro z faktu zawarcia tej umowy wywodzi skutki prawne. Powyższe okoliczności powód wykazał przedstawiając dowód z dokumentów prywatnych - umów cesji wierzytelności.

W umowie cesji nie została wskazana konkretna wysokości wierzytelności przelanej, jednak wierzytelność tę, jak uzasadniono wyżej - można ustalić na podstawie stosunku zobowiązaniowego z którego wynika. W niniejszej sprawie stosunkiem tym jest umowa najmu. Właścicielami pojazdu, co niesporne oraz potwierdzone kserokopią dowodu rejestracyjnego, byli F. D. oraz E. M.. Umowę zaś najmu pojazdu zastępczego podpisała jedynie E. M.. Zgodnie z art. 209 k.c. każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Zgodnie z powyższym przepisem każdy ze współwłaścicieli może bez zgody pozostałych współwłaścicieli dokonywać czynności zmierzających do zachowania wspólnego prawa, tzw. czynności zachowawczych. Czynność zachowawczą charakteryzują dwie podstawowe cechy: po pierwsze, jej celem jest ochrona prawa przed możliwym niebezpieczeństwem, po drugie, ochrona ta dotyczy wspólnego prawa i jest podejmowana w interesie wszystkich współwłaścicieli. Zakwalifikowanie czynności jako zachowawczej oznacza, że każdy ze współwłaścicieli jest legitymowany do samodzielnego dokonywania takiej czynności (podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 października 2008 roku, sygn. akt I CSK 118/08, LEX nr 658169). Co znamienne – pozwany w żaden sposób nie wykazał, by F. D. kiedykolwiek sprzeciwił się umowie najmu pojazdu zastępczego. E. M. jako współwłaściciel pojazdu była uprawniona do wykonania wszelkich czynności mających na celu zachowanie wspólnego prawa, którym w tym przypadku było prawo do korzystania ze sprawnego pojazdu. Wynajem pojazdu zastępczego był przejawem realizacji tego prawa.

Dalej należy wskazać, że pozwany w toku postępowania nie kwestionował ważności umowy najmu pojazdu zastępczego podpisanej przez E. M.. Umowa najmu z dnia 2 lipca 2012r. określała elementy przedmiotowo istotne w świetle art. 659 § 1 k.c., a więc przedmiot najmu i czynsz najmu. Czynsz najmu został wskazany bezpośrednio w umowie. Tym samym brak było jakichkolwiek podstaw dla kwestionowania ważności ww. umowy, zwłaszcza iż została ona wykonana przez wynajmującego, albowiem samochód zastępczy został poszkodowanemu wydany do używania i następnie – po wykorzystaniu – przez niego zwrócony, czego pozwany również nie kwestionował. Świadczenie najemcy zostało natomiast spełnione nie poprzez zapłatę czynszu najmu, lecz poprzez dokonanie skutecznej cesji przysługującej mu wobec ubezpieczyciela wierzytelności, co również stanowi formę zapłaty.

Tym samym należało przyjąć, iż poszkodowany zawarł ważną i skuteczną umowę cesji, a zatem powód wstąpił w jego prawa w stosunku do pozwanego w zakresie roszczenia o zapłatę odszkodowania za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Stosownie natomiast do treści art. 34 ust. 1 ww. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem (…) zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie natomiast z brzmieniem przepisu art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Regułą jest zatem zasada pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego.

Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. Korzystanie z samochodu jest obecnie standardem cywilizacyjnym, a zatem jeżeli osoba pojazd posiadająca utarci możliwość korzystania z niego z uwagi na jego uszkodzenie, ponosi tym samym szkodę. Niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego uznawane jest przy tym za normalne następstwo wypadku komunikacyjnego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c., a zatem jeżeli poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Poszkodowanemu przysługuje wówczas od ubezpieczyciela zwrot wydatków koniecznych, a więc niezbędnych do korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 08.09.2004 r., sygn. akt IV CK 672/03, Lex 146324 oraz uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). W konsekwencji więc poszkodowanemu, a w rezultacie zawarcia umowy cesji powodowi, co do zasady należał się od pozwanego zwrot kosztów związanych z wynajęciem samochodu zastępczego.

Za szkodę należy natomiast uznać koszty niezbędne, rzeczywiście poniesione przez poszkodowanego, którego obciąża ciężar dowodu wysokości szkody. W przedmiotowej sprawie pozwane Towarzystwo (...) w toku postępowania likwidacyjnego nie zasadnie zakwalifikowało szkodę w pojeździe marki F. (...) o nr rej. (...) jako szkodę całkowitą. O zasadności zaś kwalifikacji szkody w przedmiotowym pojeździe jako szkody częściowej ostatecznie przesądzono w postępowaniu prowadzonym przed Sądem Rejonowym Gdańsk-Północ w G., w sprawie o sygn. IV GC 57/13 zakończonej prawomocnym wyrokiem z dnia 28 czerwca 2014r. W sytuacji zaś szkody częściowej w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego szkoda wynikła, pozostają koszty najmu samochodu zastępczego tylko w okresie koniecznym i niezbędnym do dokonania naprawy pojazdu (por. wyrok SN z 5.11.2004 r., II CK 494/03, Lex nr 145121).

Jak wykazało postępowanie dowodowe, w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadniony czas technologicznej naprawy pojazdu wynosił 32,25 roboczogodziny i przy uwzględnieniu współczynnika korekcji czasu pracy nie powinien przekraczać 5 dni roboczych.

Do technologicznego czasu pracy należy doliczyć okres 1 dnia niezbędnego dla przeprowadzenia czynności związanych z schnięciem lakieru, usunięcia ewentualnych wad lakierniczych, polerowaniu nadwozia, sprzątanie wnętrza, przemieszczeniem pojazdu pomiędzy stanowiskami oraz 1 dzień przeznaczonego na przyjęcie i wydanie pojazdu. Pełny zaś uzasadniony czas naprawy obejmował okres od 2 lipca 2012r. do 29 sierpnia 2012r. tj. 59 kolejnych dni kalendarzowych.

Decyzja pracowników pozwanego Towarzystwa (...) w zakresie kwalifikacji szkody jako szkody całkowitej doprowadziła do znacznego wydłużenia czasu przebywania pojazdu w serwisie. Za biegłym należy powtórzyć, iż podczas oględzin podstawowych była możliwość ujawnienia większości uszkodzeń włącznie z uszkodzeniami podłużnic oraz belki zderzaka tylnego. Ponieważ zmiana technologii naprawy dokonana przez serwis była uzgodniona i zaaprobowana przez poszkodowanego podczas powtórnej analizy kosztorysu serwisu Towarzystwo ubezpieczeń powinno uznać technologię naprawy – zwłaszcza, że naprawa była wykonywana w (...) F. a zakres zmian naprawy dotyczył dwóch elementów, w których odbudowa jest przewidziana przez producenta pojazdu. Zgodnie z treścią upoważnienia z dnia 2 lipca 2012r. zwrot kosztów za wykonaną naprawę miał być dokonany przez pozwanego na konto warsztatu naprawczego. Pozwany przyjął odpowiedzialność za szkodę, a właściciel wyraził zgodę na zaproponowaną technologię naprawy przez (...) F.. Wobec powyższego rzeczywisty czas naprawy uszkodzonego pojazdu przy uwzględnieniu szkody częściowej nie powinien przekraczać 51 dni. Okres ten obejmował m.in. czas od 2 lipca 2012 r. (data przyjęcia pojazdu do warsztatu) do 16 sierpnia 2012r. tj. okres ustalenie zakresu naprawy. W tym czasie warsztat wykonał w dniu 3 lipca 2012r., kalkulację naprawy wskazując na dodatkowe uszkodzenia. Zostały wykonane przez Towarzystwo ubezpieczeń dodatkowe oględziny. W dniu 18 lipca 2012r. warsztat wykonał kolejną kalkulację naprawy, którą pozwane Towarzystwo zweryfikowało kwalifikując (niezasadnie jak się później okazało) szkodę jako szkodę całkowitą. W dniu 3 sierpnia 2012r. warsztat wykonał kolejny zmodyfikowany kosztorys naprawy który został ponownie zweryfikowany przez Towarzystwo (...) w dniu 8 sierpnia 2012r. i ponownie dokonano niezasadnie kwalifikacji szkody jako szkody całkowitej. Warsztat naprawczy zweryfikowany kosztorys otrzymał w dniu 16 sierpnia 2012r., zaś poszkodowana E. M. podjęła o naprawie samochodu na podstawie kalkulacji naprawy sporządzonej przez warsztat z dnia 3 sierpnia 2012r., o czy poinformowała Towarzystwo (...) pismem z dnia 17 sierpnia 2012r. Wobec powyższego warsztat naprawczy powinien zamówić części zamienne w dniu 17 sierpnia 2012r., które powinny zostać dostarczone w dniu 20 sierpnia 2012r. Rozpoczęcie naprawy powinno nastąpić w dniu 21 sierpnia 2012r., zaś jej zakończenie powinno nastąpić 29 sierpnia 2012r. tj. po upływie 59 dni kalendarzowych. Podkreślić przy tym należy, że warsztat naprawczy nie ma wpływu na sam proces weryfikacji przez Towarzystwo (...) kalkulacji naprawy. Skutki wydłużenia czasu likwidacji szkody nie mogły oznaczać negatywnych konsekwencji dla poszkodowanego. W ocenie Sądu poszkodowany po tak długim okresie ustalania zakresu szkody (od 2 lipca 2012r. do 16 sierpnia 2012r.) i ciągłym brak porozumienia z Towarzystwem (...) miał prawo podjąć autonomiczną decyzję o sposobie likwidacji szkody, w szczególności czy chce naprawiać pojazd we własnym zakresie.

Odnosząc się natomiast do zarzutu zawyżenia umówionej przez strony stawki czynszu najmu wskazać należy, iż odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje koszty niezbędne i ekonomicznie uzasadnione, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (por. uchwała SN z 13.06.2003 r., sygn. OSNC 2004/4/51). Kosztami ekonomicznie uzasadnionymi są koszty ustalone co do zasady według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego zakład naprawczy czy wynajmujący pojazdy zastępcze, pod warunkiem jednak, iż odpowiadają one cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku, a ponadto można je zaliczyć do kategorii kosztów niezbędnych.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego stawka czynszu najmu zastosowana przez powoda (150 zł netto) mieściła się w granicach stawek stosowanych na rynku. Zakres stawek wynajmu samochodu klasy odpowiadającej klasie co pojazd marki F. (...) lub innego pojazdu tej samej klasy na rynku lokalnym w 2012r. przez okres uzasadnionego czasu naprawy pojazdu uszkodzonego kształtował się w przedziale od 60,27 zł brutto do 196,80 zł brutto za dobę. W tej sytuacji nie można uznać stawki stosowanej przez powoda za rażąco wygórowaną, a tym samym brak podstaw, aby ustalać wysokość odszkodowania z zastosowaniem innych stawek niż te stosowane przez powoda. Ustalony przez biegłego przedział stawek rynkowych uznać należało natomiast za wszechstronny, albowiem obejmował analizę ofert najmu u wielu podmiotów działających na lokalnym rynku. Sąd nie znalazł żadnych przesłanek, aby wnioski opinii biegłego kwestionować.

Mając więc na uwadze powyższe, odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego przysługiwało poszkodowanemu przy uwzględnieniu 59 dniowego okresu najmu, jako pozostającego w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, za które pozwany ponosił odpowiedzialność jako ubezpieczyciel jego sprawcy. Odszkodowanie to należało ustalić przy uwzględnieniu umówionej przez strony umowy stawki czynszu najmu w wysokości 150 zł netto (tj. 184,50 zł brutto), co daje sumę odszkodowania wynoszącą (...),50 brutto. Tym samym, skoro pozwany przed procesem zapłacił na rzecz powoda z tego tytułu kwotę 2376 zł, to powództwo należało uwzględnić jedynie w zakresie pozostałej części odszkodowania, tj. co do kwoty (...),50 oddalając je w pozostałym zakresie jako niezasadne.

Mając zatem na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w pkt I i II sentencji wyroku na podstawie art. 509 k.c. i art. 34 ust. 1 ww. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w zw. z art. 436 § 2 k.c. i w zw. z art. 415 k.c. oraz w zw. z art. 361 § 1 i 2 k.c.

O obowiązku zapłaty odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty należności głównej Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…). Zgodnie z powołanym art. 14 ust. 1 ww. ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia (…) zawiadomienia o szkodzie. Pozwany pozostawał zatem w opóźnieniu z zapłatą świadczenia odszkodowawczego od dnia następnego po upływie 30-dniowego terminu, liczonego od momentu doręczenia mu wezwania do zapłaty, które w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do kosztów najmu pojazdu zastępczego nastąpiło w dniu 12 października 2012r. W tym bowiem dniu powód za pośrednictwem korespondencji e-mailowej doręczył pozwanemu fakturę VAT dokumentująca koszty najmu pojazdu zastępczego żądając jej zapłaty. Tym samym zasadne było żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 13 listopada 2012 r. do dnia zapłaty, a nie jak chciał tego powód od dnia 27 października 2012 r. Roszczenie odsetkowe dalej idące podlegało zatem oddaleniu.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując stosunkowego ich rozdzielenia. Sąd uznał, iż pozwany przegrał sprawę w 67,70 %, natomiast powód w 32,30 % i w takim też zakresie każdy z nich powinien ponieść koszty procesu. W toku procesu powód poniósł opłatę od pozwu w wysokości 629 zł. Pozwany zaś poniósł koszty zastępstwa strony przez profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 2400 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Pozwany poniósł również koszt wynagrodzenia biegłego w kwocie 915,12 zł. Łącznie zatem koszty procesu wyniosły 3961,12 zł (w tym koszty powoda 629 zł i koszty pozwanego (...),12). Ponieważ pozwany powinien ponieść 67,70 % łącznych kosztów procesu (tj. 2681,67 zł), a powód 32,30 % łącznych kosztów procesu (1279,24 zł), Sąd zasądził na rzecz pozwanego od powoda kwotę 650,24 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt. III sentencji wyroku.

Ponadto w pkt IV wyroku Sąd nakazał zwrócić pozwanemu kwotę 584,88 zł tytułem części niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Stosownie do art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 t.j.), zgodnie z którym przepisy art. 80-82 stosuje się odpowiednio do zwrotu zaliczki, według art. 80 ust. 1 ww. ustawy Sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną.

Mając powyższe na uwadze i na podstawie powołanych przepisów prawa, Sąd orzekł jak w sentencji.