Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant Alicja Jesion

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

z dnia 2 października 2012 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawczyni A. D. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 22 sierpnia 2012 roku do dnia 22 sierpnia 2014 roku.

Sygn. akt VU 1118/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 października 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. odmówił A. D. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu ZUS podał, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy, a zatem brak jest podstaw do przyznania świadczenia.

Od powyższej decyzji wniosła odwołanie w dniu 12 października 2012 roku A. D..

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

A. D. urodziła się w dniu (...) roku. Ma wykształcenie pomaturalne. Z zawodu jest technologiem żywienia. W okresie aktywności pracowała jako mistrz oddziału produkcyjnego i zaopatrzeniowiec. Prowadziła także własną działalność gospodarczą – wypożyczalnię kaset wideo i płyt, a od 2011 roku jest współwłaścicielem stacji diagnostyki samochodowej. Do dnia 21 sierpnia 2012 roku A. D. była uprawniona do świadczenia rehabilitacyjnego.

(okoliczności niesporne)

W dniu 25 lipca 2012 roku A. D. złożyła wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(dowód: wniosek o rentę k. 1-2 w aktach organu rentowego)

Orzeczeniem z dnia 31 sierpnia 2013 roku lekarz orzecznik ZUS stwierdził, iż wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy okresowo do dnia 31 października 2013 roku.

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 31 sierpnia 2013 roku z dokumentacją medyczną k. 4, 1 w aktach organu rentowego)

Od powyższego orzeczenia podniósł zarzut wadliwości Zastępca Głównego Lekarza Orzecznika ZUS, w wyniku czego sprawę skierowano na komisję lekarską ZUS, która orzeczeniem z dnia 21 września 2013 roku uznała, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy. Po ponownym badaniu zdiagnozowano u wnioskodawczyni: astmę oskrzelową poddającą się leczeniu, aktualnie bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc w trakcie badania przedmiotowego, nadciśnienie tętnicze poddające się leczeniu i stan po przebytej gruźlicy płuc.

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 21 września 2013 roku z dokumentacją medyczną k. 1, 1 w aktach organu rentowego)

Aktualnie u wnioskodawczyni występują następujące schorzenia:

⚫

astma oskrzelowa niekontrolowana z częstymi zaostrzeniami;

⚫

nadciśnienie tętnicze;

⚫

tbc płuc (w wywiadzie);

⚫

stan po operacji żylaków kończyny dolnej lewej.

Obecny stopień zaawansowania schorzeń pulmonologicznych czyni wnioskodawczynię częściowo niezdolną do pracy zarobkowej okresowo od 22 sierpnia 2012 roku do 22 sierpnia 2014 roku. Z powodu schorzeń kardiologicznych wnioskodawczyni ma zachowaną zdolność do pracy.

(dowód: opinie biegłych lekarzy pulmonologa A. M. k. 15-16 z opinią pisemną uzupełniającą k. 43, kardiologa L. D. k. 24 oraz częściowo pulmonologa T. B. k. 68-69 z opinią ustną uzupełniającą k. 95 w aktach sprawy)

Sąd Okręgowy Społecznych zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Z kolei przepisy art. 12 ust. 2 i 3 stanowią, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się po pierwsze stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz po drugie możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Stosownie do treści art. 57 ust. 1 powyższej ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Utrata zdolności do pracy skutkująca częściową niezdolnością do pracy zachodzi zatem, gdy wnioskujący utracił zdolności do kontynuacji ostatniego zajęcia zarobkowego, nie ma możliwości podjęcia pracy zgodnie z wykształceniem, także przy uwzględnieniu umiejętności nabytych w okresie kariery zawodowej, a także gdy nie występują pozytywne rokowania co do zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Spór między stronami sprowadzał się w istocie do tego, czy A. D. spełnia przesłankę określoną w art. 57 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Dla ustalenia, czy wnioskodawczyni jest niezdolna do pracy w rozumieniu przepisów cytowanej ustawy, Sąd dopuścił dowód z pisemnych opinii biegłych lekarzy pulmonologaA. M. i kardiologa L. D. biegłych z dziedzin medycyny, w ramach których mieszczą się schorzenia, na które cierpi skarżąca. Z uwagi na kwestionowanie opinii pulmonologicznej przez organ rentowy konieczne stało się dodatkowo dopuszczenie w trybie określonym w art. 286 k.p.c. dowodu z opinii kolejnego biegłego pulmonologa T. B.

Podkreślenia wymaga, że głównymi schorzeniami wnioskodawczyni są obecnie schorzenia o podłożu pulmonologicznym. Dlatego też kluczowe znaczenie w sprawie miały opinie sporządzone przez biegłych pulmonologów A. M. i T. B.. Dodatkowo zaś wnioskodawczyni została przebadana przez biegłą kardiolog L. D., która w ramach swojej specjalności nie stwierdziła u niej niezdolności do pracy.

Z opinii biegłych pulmonologów A. M. i T. B. (po ich uzupełnieniu w toku postępowania pod kątem zarzutów zgłoszonych przez organ rentowy) jednoznacznie wynika, że schorzenia wnioskodawczyni czynią ją częściowo niezdolną do pracy zarobkowej. Pierwsza z biegłych, która badała wnioskodawczynię w dniu 28 grudnia 2012 roku, uznała przy tym, że niezdolność ta istnieje do dnia 20 września 2013 roku, zaś biegła T. B., która przeprowadziła badanie wnioskodawczyni w dniu 5 sierpnia 2013 roku, po sprecyzowaniu opinii na rozprawie w dniu 5 grudnia 2013 roku, stwierdziła, że niezdolność do pracy winna być orzeczona na okres 2 lat od zakończenia pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, tj. od 22 sierpnia 2012 roku do 22 sierpnia 2014 roku.

W ocenie Sądu opinie wskazanych wyżej biegłych nie zostały w sposób skuteczny zakwestionowane przez ZUS w toku postępowania.

Biegła pulmonolog A. M. wskazała w opinii, że występująca u wnioskodawczyni astma oskrzelowa czyni wnioskodawczynię niezdolną do pracy po wyczerpaniu świadczenia rehabilitacyjnego do dnia 20 września 2013 roku. W uzasadnieniu biegła podała, że schorzenie to ma przebieg niekontrolowany, w którym występują częste zaostrzenia infekcyjne wymagające hospitalizacji, podczas których stwierdzano cechy niewydolności oddechowej potwierdzonej badaniem gazometrycznym. Ponadto u wnioskodawczyni utrzymuje się obturacja oskrzeli w badaniach spirometrycznych. Astma oskrzelowa wymaga przy tym poza stosowaniem leków wziewnych również przewlekłej sterydoterapii doustnej.

W opinii pisemnej uzupełniającej biegła odniosła się wyczerpująco do zarzutów podniesionych przez ZUS w piśmie procesowym z dnia 4 marca 2013 roku i podtrzymała w całości swoją opinię w przedmiocie stopnia i charakteru stwierdzonej u wnioskodawczyni niezdolności do pracy.

W opinii tej biegła wyjaśniła, że niewydolność oddechowa potwierdzona klinicznie, jak również badaniami gazometrycznymi świadczy o ciężkim stanie układu oddechowego i kwalifikuje ubezpieczonych w tym stanie do co najmniej całkowitej niezdolności do pracy. Niewydolność oddechowa nie może być zatem, wbrew twierdzeniom ZUS, wymagana do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy, do której biegła zakwalifikowała wnioskodawczynię. Ponadto biegła podniosła, że oceniając stan zdrowia wnioskodawczyni brała pod uwagę poziom kwalifikacji zawodowych wnioskodawczyni i na ich podstawie stwierdziła u niej naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym częściową okresową niezdolność do pracy. Zdaniem biegłej fakt, że mimo stosowania całej gamy wziewnych, wnioskodawczyni wymaga przewlekłego stosowania sterydów doustnych świadczy o ciężkich przebiegu astmy.

Do podważenia opinii biegłej A. M. nie mogą prowadzić dalsze zarzuty podniesione przez ZUS w piśmie procesowym z dnia 4 czerwca 2013 roku.

Odnosząc się do tych zarzutów należy podnieść, iż z całkowicie niezrozumiałych przyczyn Zakład Ubezpieczeń Społecznych odnosi kwestie dotyczące niezdolności do pracy do treści rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 kwietnia 2010 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82, poz. 537). Rozporządzenie to zostało bowiem wydane na podstawie art. 36 ust. 8 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008r. Nr 69, poz. 415 ze zm.) i określono w nim klasyfikację zawodów i specjalności, która jest stosowana w zakresie pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego; gromadzenia danych do określania polityki zatrudnienia i kształcenia ustawicznego oraz prowadzenia badań, analiz, prognoz i innych opracowań dotyczących rynku pracy. Treść powołanych regulacji wskazuje jednoznacznie, iż wolą ustawodawcy nie było użycie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb ustalania niezdolności do pracy na gruncie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Opinia biegłej pulmonolog A. M. znajduje potwierdzenie w opinii kolejnego biegłego z zakresu pulmonologii T. B.

Co prawda w opinii pierwotnej biegła T. B. uznała, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy, jednakże stanowisko to zmieniła na rozprawie w dniu 5 grudnia 2013 roku, w trakcie której przyłączyła się do opinii biegłejA. M.. Na rozprawie tej biegła wskazała, że z dokumentacji dostępnej jej w dniu badania wnioskodawczyni wynikało, że nie jest ona długotrwałe niezdolna do pracy. Wniosek ten biegła jednakże zmieniła po zapoznaniu się z opinią sporządzoną przez biegłą A. M. i dokumentacją, którą biegła ta uwzględniła przy wydawaniu opinii. Dokumentacja ta, w tym w szczególności wyniki badań spirometrycznych i gazometrycznych z października i listopada 2012 roku, wskazują bowiem na pogarszające się wyniki wydolności oddechowej, coraz częstsze okresy zaostrzeń i intensyfikację leczenia ambulatoryjnego. Powyższe potwierdza także wynik badania spirometrycznego z dnia 17 października 2013 roku, który wnioskodawczyni złożyła do akt sprawy.

Dlatego też w ocenie biegłej T. B. zasadne było uznanie, że wnioskodawczyni jest obecnie częściowo niezdolna do pracy od 22 sierpnia 2012 roku do dnia 22 sierpnia 2014 roku.

Dodać należy, iż również lekarz orzecznik ZUS z dnia 31 sierpnia 2013 roku stwierdził, iż wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy okresowo do dnia 31 października 2013 roku.

W toku postępowania ZUS wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji, umorzenie postępowania w sprawie i przekazanie jej do ponownego rozpoznania organowi rentowemu na podstawie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. W ocenie Sądu wniosek ten uznać należało za nieuzasadniony, albowiem obecny stan zdrowia wnioskodawczyni nie jest, jak wynika z opinii obu biegłych pulmonologów, nowym stanem klinicznym i funkcjonalnym powodowanym nowymi okolicznościami, które powstały po dniu złożenia przez nią odwołania od decyzji ZUS z dnia 2 października 2012 roku. Stan ten istniał już bowiem w okresie, kiedy wnioskodawczyni pobierała świadczenie rehabilitacyjne.

Sąd nie uwzględnił wniosku ZUS o odroczenie rozprawy w dniu 5 grudnia 2013 roku i udzielenie terminu na ustosunkowanie się do opinii pisemnej uzupełniającej sporządzonej przez biegłą pulmonologaT. B. albowiem pełnomocnik ZUS była obecna na tej rozprawie i mogła złożyć bezpośrednio zarzuty względem opinii biegłej.

Wobec stanowczych wniosków płynących z opinii biegłych pulmonologów nie było potrzeby dalszego mnożenia opinii uzupełniających, ani powoływania kolejnych biegłych na okoliczności, które zostały już dostatecznie wyjaśnione. Opinie te, należało bowiem przy uwzględnieniu treści art. 233 § 1 k.p.c. ocenić jako fachowe, rzetelne oraz pełne.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji. Stosownie do dyspozycji zawartej w art. 100 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do renty zostało przyznane wnioskodawczyni od dnia 22 sierpnia 2012 roku, to jest od ustania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.