Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 475/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Maciej Schulz (spr.)

Sędziowie: SO Celina Czerwińska

SR del. Remigiusz Pawłowski

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Szymańska

przy udziale prokuratora Agaty Stawiarz

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2013 r.

sprawy S. O.

oskarżonego o przestępstwa z art. 158§1kk i art. 157§1kk

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z dnia 25 stycznia 2013 r. sygn. akt II K 43/12

zaskarżony wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Nowym Dworze Mazowieckim do ponownego rozpoznania; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 516,60 zł tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego S. O. w instancji odwoławczej wraz z podatkiem od towarów i usług.

Sygn. akt VI Ka 475/13

UZASADNIENIE

S. O. został oskarżony o to, że

I.  w dniu 31 października 2011 roku w N. przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami wziął udział w pobiciu A. N., podczas którego pokrzywdzony narażony został na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub art. 157 § 1 k.k., tj. o przestępstwo z art. 158 § 1 k.k.;

II.  w dniu 31 października 2011 roku w N. uderzył w twarz M. S., czym spowodował u pokrzywdzonego uszkodzenie ciała w postaci otwartego złamania nosa z perforacją skóry grzbietu nosa przez odłamany fragment lewej kości nosowej, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała pokrzywdzonego na okres dłuższy niż 7 dni, tj. o przestępstwo z art. 157 § 1 k.k.;

III.  w dniu 30 października 2011 roku w N. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami wziął udział w pobiciu Ł. C. i P. K. przez co naraził ich na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub art. 157 § 1 k.k.,
tj. o przestępstwo z art. 158 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim wyrokiem z dnia 25 stycznia 2013 roku, II K 43/12:

- oskarżonego S. O. uniewinnił od popełnienia zarzucanego mu w punkcie III aktu oskarżenia czynu;

- oskarżonego S. O. uznał za winnego popełnienia zarzuconych mu w punktach I i II aktu oskarżenia czynów i za to:

- za czyn określony w punkcie I aktu oskarżenia na podstawie art. 158 § 1 k.k. skazał go i wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

- za czyn określony w punkcie II aktu oskarżenia na podstawie art. 157 § 1 k.k. skazał go i wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

- na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę łączną pozbawienia wolności w wysokości 2 ( trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy;

- na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od dnia 4 listopada 2011 roku do dnia 10 maja 2012 roku, przyjmując jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności za równy jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

- zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 756 zł tytułem kosztów obrony pełnionej z urzędu oraz kwotę 173,88 zł tytułem 23 % podatku VAT;

- na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wnieśli prokurator i obrońca oskarżonego. Prokurator zaskarżył wyrok w części dotyczącej czynów II i III na niekorzyść oskarżonego. Na podstawie art. 438 pkt 1,2 i 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

- obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 46 k.k. poprzez nieorzeczenie wobec oskarżonego S. O. obowiązku naprawienia szkody mimo złożenia przez pokrzywdzonego M. S. wniosku o zadośćuczynienie i nawiązkę w dniu 13 kwietnia 2012 roku;

- obrazę przepisów prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k. poprzez uznanie, że zebrany materiał dowodowy w szczególności w postaci zeznań pokrzywdzonych Ł. C. i P. K. nie jest wystarczający do uznania, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie III aktu oskarżenia, art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. polegającą na niewskazaniu przez Sąd w uzasadnieniu wyroku, jakie fakty Sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione w zakresie czynu III, w jakiej mierze oparł się na dowodach i jakich i dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym, co uniemożliwia prawidłową ocenę orzeczenia wydanego przez Sąd, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych polegającym na przyjęciu, że oskarżony S. O. nie popełnił zarzucanego mu przestępstwa z art. 158 § 1 k.k. opisanego w punkcie III, co doprowadziło do uniewinnienia oskarżonego.

W konkluzji prokurator wniósł o uchylenie wyroku w części dotyczącej czynów II i III i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego zaskarżył powyższy wyrok w części tj. w zakresie punktu II, II i III wyroku. Obrońca podniósł zarzuty:

- błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia wobec uznania S. O. wzrostu ok. 165 cm za sprawcę pobicia A. N. oraz M. S. mimo, iż świadkowie ci wskazywali, że sprawcą pobicia był wysoki mężczyzna, wzrostu ok. 180 cm;

-obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego w sprawie rozstrzygnięcia tj. art. 174 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez uznanie, iż okazanie S. A. N., M. S., W. N. oraz J. N. przeprowadzono w sposób prawidłowy mimo, iż S. O. w/w świadkom okazano w towarzystwie 3 mężczyzn, spośród, których w ocenie A. N. i M. S. wyróżniał się posturą, co w konsekwencji skutkowało błędnym wskazywaniem przez tych świadków S. O., jako sprawcę pobicia;

- obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego w sprawie rozstrzygnięcia tj. art. 7 k.p.k. poprzez uznanie wbrew doświadczeniu życiowemu za wiarygodne zeznania S. R. i W. I. w zakresie, w jakim na nagraniu monitoringu, jako sprawcę pobicia M. S. rozpoznali S. O., mimo, iż nie rozpoznali żadnej z innych osób widocznych na nagraniu rejestrującym dynamiczny przebieg zdarzenia, sprawca zadał M. S. tylko jeden cios, a sam sprawca pobicia miał na głowie czapkę z daszkiem, która niewątpliwie ograniczała widoczność twarzy sprawcy;

- obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego w sprawie rozstrzygnięcia tj. art. 7 k.p.k. wobec pominięcia oceny dowodu z opinii (...) Uniwersytety Medycznego Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej z dnia 24 listopada 2011 roku, z której wynika, iż na kurtce oskarżonego nie zabezpieczono śladów krwi pokrzywdzonych, a która to opinia stanowi pełnowartościowy materiał dowodowy i w konsekwencji poczynienie błędnych ustaleń stanu faktycznego sprawcy wobec uznania S. O. za winnego pobicia M. S. mimo, iż doświadczenie życiowe wskazuje, iż na odzieży sprawcy pobicia winny znajdować się ślady krwi pokrzywdzonego;

- obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego w sprawie rozstrzygnięcia tj. art. 7 k.p.k. poprzez uznanie za wiarygodne zeznań J. N., A. N. oraz R. B. mimo, iż zeznania te są wzajemnie sprzeczne wobec wskazywania przez J. N. oraz A. N., iż sprawcy pobicia A. N. i M. S. odjechali z miejsca przestępstwa samochodem marki O. o nr rej (...),a natomiast R. B. w swoich zeznaniach wskazywał, iż przejeżdżał jedynie przez N. samochodem marki O. o nr rej. (...) i podróżował sam.

Obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego S. O..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Prokuratora w części dotyczącej uniewinnienia oskarżonego S. O. zasługuje na uwzględnienie. Rację ma skarżący, że Sąd Rejonowy nie wyjaśnił przyczyn, dla których uniewinnił S. O. od popełnienia czynu III zarzucanego mu aktem oskarżenia. Sąd Rejonowy, jak słusznie podkreślono w uzasadnieniu apelacji jedynie pobieżnie przytoczył zeznania Ł. C. i P. K. (k. 413), a następnie ma stronie 416 zawarł następujące zdanie: „ Natomiast w świetle powyższych dowodów i poczynionych na ich podstawie ustaleń, Sąd doszedł do przekonania, że nie sposób przypisać oskarżonemu S. O. winy, co do brania udziału w dniu 30 października 2011 roku w pobiciu Ł. C. i P. K..” Jak słusznie zauważył skarżący Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wyroku nie wskazał, w jakim zakresie i dlaczego uznał zeznania pokrzywdzonych za niewiarygodne oraz w jakim zakresie stoją one w sprzeczności ze sobą. Tym samym Sąd I Instancji nie wykazał, jakie były przyczyny uniewinnienia

Ł. O. od popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt III aktu oskarżenia. Prokurator w pisemnej apelacji przedstawił argumentację proponującą odmienną ocenę materiału dowodowego. Stanowisko swoje uzasadnił w sposób rzeczowy. Na obecnym etapie postępowania nie było jednak możliwe dokonanie oceny trafności argumentacji zawartej w apelacji Prokuratora albowiem Sąd I Instancji, jak już podkreślono nie przedstawił żądnych argumentów na poparcie dokonanej oceny materiału dowodowego skutkującej uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia czynu III.

Rozpoznając apelację obrońcy oskarżonego oraz apelację Prokuratora w części dotyczącej zarzutu I i II Sąd Odwoławczy z urzędu dostrzegł bezwzględna przyczynę odwoławczą, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k.. Orzekając, bowiem o karze łącznej w związku ze skazaniem za czyn I i II Sąd Rejonowy zawarł w zaskarżonym wyroku następujący zapis „II. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierza oskarżonemu karę łączną pozbawienia wolności w wysokości 2 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy.” Pomijając fakt, że Sąd Rejonowy błędnie oznaczył ten punkt wyroku cyfrą ‘II”, zamiast cyfry „III”, stwierdzić należy, że w treści orzeczenia zachodzi sprzeczność uniemożliwiająca jego wykonanie. Z zapisu wyroku nie wynika, bowiem w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości czy Sąd I Instancji wymierzył S. O. karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, jak zapisano cyframi, czy też karę trzech lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności, jak zapisano słownie. Oceny tej nie zmienia fakt, że z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wynika, iż intencją Sądu było orzeczenie kary łącznej w wymiarze z 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności tj w wysokości wynikającej z sumy kar jednostkowych. W ocenie Sądu Odwoławczego orzeczenie o karze powinno być sformułowane w wyroku w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości. Niedopuszczalne jest natomiast sformułowanie wyroku w sposób zezwalający na dowolną interpretację stron oraz organów go wykonujących. Podkreślić przy tym należy, że orzeczenie o karze jest tak istotnym elementem wyroku, że nie możliwe jest sprostowanie ewentualnej omyłki pisarskiej w tym zakresie w trybie art. 105 k.p.k. ani też wyjaśnienie wątpliwości, co do wykonania orzeczenia w trybie art. 13 § 1 k.k.w. Sąd Odwoławczy stoi na stanowisku, że w realiach niniejszej sprawy nie jest możliwe naprawienie omawianego uchybienia w trybie kontroli instancyjnej. Z tych względów Sąd Odwoławczy w oparciu o dyspozycję art. 436 k.p.k. ograniczył rozpoznanie wniesionych środków odwoławczych w zakresie zarzutu I i II do stwierdzonego z urzędu uchybienia uznając, że rozpoznanie apelacji obrońcy oraz apelacji Prokuratora w zakresie obrazy art. 46 k.p.k. w zaistniałej sytuacji procesowej jest bezprzedmiotowe.

Ze wskazanych powyżej powodów Sąd Odwoławczy uchylił w całości zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Nowym Dworze Mazowieckim do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I Instancji winien w całości przeprowadzić przewód sądowy, a następnie dokonać prawidłowej, wszechstronnej, opartej o dyspozycję art. 7 k.p.k. oceny dowodów. W oparciu o zgromadzony materiał dowodowy Sad Rejonowy poczyni prawidłowe ustalenia faktyczne, rozstrzygając w przedmiocie winy oskarżonego odnośnie wszystkich zarzucanych mu czynów, a następnie uzasadni swoje stanowisko zgodnie z dyspozycją art. 424 k.p.k.

Mając powyższe na uwadze orzeczono, jak w wyroku.