Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Bożena Szponar - Jarocka (spr.)

Sędziowie: SA Maryla Pannert

SA Marek Szymanowski

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2013 r. w B.

sprawy z odwołania A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do emerytury wcześniejszej

na skutek apelacji wnioskodawcy A. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt IV U 2682/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 29 sierpnia 2012 roku i przyznaje A. K. wcześniejszą emeryturę od 1 lipca 2012 roku,

II.  ustala, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt III AUa 588/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 29 sierpnia 2012 roku, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.), odmówił A. K. prawa do emerytury. Organ rentowy stwierdził, że nie udowodnił on wymaganego, co najmniej 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

A. K. w odwołaniu od powyższej decyzji domagał się przyznania mu prawa do emerytury po uprzednim zaliczeniu jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 28 lutego 1994 roku w Państwowym Gospodarstwie Rolnym W..

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu powyższego odwołania, wyrokiem z dnia 21 lutego 2013 roku odwołanie oddalił. Z ustaleń Sądu I instancji wynika, że A. K. urodził się w dniu (...). Zgodnie z wyliczeniem organu rentowego, wnioskodawca legitymuje się ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy. Okolicznością sporną było ustalenie, czy przez co najmniej 15 lat pracował on w warunkach szczególnych. Ze świadectwa pracy z dnia 5 listopada 1996 roku wynika, że A. K. w okresie od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 31 października 1996 roku był zatrudniony w Państwowym Gospodarstwie Rolnym W., w tym do dnia 28 lutego 1994 roku - na stanowisku magazyniera, zaś następnie aż do końca okresu zatrudnienia - na stanowisku dozorcy. Nadto, jak wynika z treści w/w dokumentu, w okresie od dnia 1 lipca 1978 roku do dnia 28 lutego 1994 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach, pracując po siedem godzin dziennie jako magazynier mieszalni pasz w Zakładzie Usług Rolnych (...). Jak wynika z dalszych ustaleń Sądu Okręgowego, wnioskodawca w okresie do dnia 28 lutego 1994 roku pracował jako magazynier, bądź też starszy magazynier mieszalni pasz. Nadto zastępował kierownika mieszalni w okresach jego urlopu wypoczynkowego. Od dnia 26 stycznia 1982 roku poszerzono zakres obowiązków wnioskodawcy, powierzając mu dorywcze wykonywanie obowiązków w magazynie produktów naftowych. Od dnia 1 lipca 1978 roku komisja składająca się ze starszego specjalisty ds. bhp, kierownika służby pracowniczej oraz przewodniczącego rady zakładowej przyznała wnioskodawcy oraz kierownikowi mieszalni, na ich wniosek, dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia w III-ciej grupie szkodliwości. W celu ustalenia charakteru pracy A. K. w spornym okresie, Sąd I instancji dopuścił dowód z zeznań świadków E. G. oraz M. H. – współpracowników wnioskodawcy, jak też wysłuchał informacyjnie wnioskodawcę. Świadkowie podali, iż byli zatrudnieni jako pracownicy fizyczni mieszalni pasz. Opisując charakter pracy wnioskodawcy, wskazali oni, że miał on zwykle do pomocy 10-15 robotników magazynowych, którzy w zależności od potrzeb pracowali także w mieszalni pasz, przy czym mieszalnia i magazyn mieściły się w jednym pomieszczeniu. W tym samym pomieszczeniu znajdowało się również wydzielone biuro magazynu. Z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków wynikało, że wnioskodawca nie zajmował się produkcją śruty. Do jego obowiązków należało natomiast przyjmowanie i wydawanie pasz z magazynu, jak również wydawanie paliwa ze stacji paliw znajdującej się na placu zakładu pracy. W celu ustalenia charakteru pracy A. K., Sąd I instancji dopuścił także dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu (...). Zdaniem biegłego, okres zatrudnienia wnioskodawcy od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 28 lutego 1994 roku nie podlega uwzględnieniu do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Biegły podkreślił, że wnioskodawca nie zajmował się procesem produkcji śruty jako składnika pasz, a jedynie prace przy wytwarzaniu śruty uznawane są za prace w warunkach szczególnych, określone w wykazie A, dział X, poz. 10 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Sąd I instancji podzielił opinię biegłego sądowego, uznając, że została ona wydana po wnikliwej analizie zgromadzonego materiału dowodowego, przy wykorzystaniu wiedzy oraz doświadczenia biegłego oraz uwzględnia ona obowiązujący stan prawny. Sąd Okręgowy podkreślił, że stosownie do uregulowania wynikającego z § 2 ust. 1 w/w rozporządzenia okresami pracy w szczególnych warunkach są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Stwierdził, że stanowisko magazyniera nie jest wymienione w wykazie A, dziale X załącznika do w/w rozporządzenia, który dotyczy prac w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym. Wnioskodawca podnosił zaś, że pracował przy wykonywaniu śruty jako robotnik magazynowy, co nie znalazło potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy. Tym samym, zdaniem Sądu Okręgowego, A. K. nie udowodnił, aby wykonywał przez co najmniej 15 lat pracę w warunkach szczególnych w myśl przepisów w/w rozporządzenia. Końcowo, Sąd I instancji, powołując się na stanowisko Sądu Najwyższego, dodał, że zarządzenia resortowe, wydane na podstawie upoważnienia zawartego w § 1 ust. 2 w/w rozporządzenia nie są źródłem prawa materialnego, gdyż nie mieszczą się w kategorii źródeł prawa powszechnie obowiązującego, wymienionych w Konstytucji RP. Uznał nadto, że zarządzenie Nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. Urz. MRiRW z 1988 roku, Nr 2, poz. 4), zaliczające magazyniera surowców paszowych i pasz do prac przy wytwarzaniu mąki, kasz, płatków i śruty, jest sprzeczne z przepisami w/w rozporządzenia i wykracza poza granice upoważnienia określonego w § 1 ust. 2 w/w rozporządzenia. Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

A. K. zaskarżył powyższy wyrok w całości, podnosząc, że w okresie od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 28 lutego 1994 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach w myśl przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Nie zgodził się ze stanowiskiem biegłego sądowego, odmawiającym uznania jego pracy za pracę w warunkach szczególnych.

Wskazując na powyższe zarzuty wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Zdaniem Sądu II instancji w niniejszej sprawie celowe było uzupełnienie postępowania dowodowego poprzez przesłuchanie A. K. w charakterze strony, na okoliczność wykonywanej przez niego w spornym okresie pracy. Tak zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, wbrew stanowisku zaprezentowanemu przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w ocenie Sądu Apelacyjnego, pozwala na dokonanie ustalenia, że wnioskodawca, będąc zatrudniony w Państwowym Gospodarstwie Rolnym W. w Zakładzie Usług Rolnych w R., wykonywał pracę w szczególnych warunkach w myśl przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.) w wymiarze co najmniej 15 lat. Zdaniem Sądu II instancji okres zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku magazyniera od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 28 lutego 1994 roku podlega uwzględnieniu do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, o której mowa w wykazie A, dziale X, poz. 10 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.), tj. prace przy wytwarzaniu mąki, kasz, płatków i śruty.

Zdaniem Sądu II instancji do wywiedzenia powyższych wniosków prowadzi analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań świadków przesłuchanych w toku postępowania przed Sądem I instancji, zeznań wnioskodawcy przesłuchanego w charakterze strony na etapie postępowania przed Sądem Apelacyjnym oraz dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych wnioskodawcy.

W pierwszej kolejności należało odnieść się do podniesionego w apelacji zarzutu, iż skarżący nie zgadza się z oceną charakteru jego pracy dokonaną przez biegłego sądowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Z opinii biegłego E. Ł. wynika, iż praca wykonywana przez wnioskodawcę od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 28 lutego 1994 roku nie podlega uwzględnieniu do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Zdaniem Sądu II instancji, to Sąd powinien ocenić na podstawie tych samych dowodów co biegły, czy praca A. K. była wykonywana w warunkach szczególnych. Do analizy dokumentów, czy zeznań świadków nie jest potrzebna wiedza specjalna. Taki pogląd wyraził również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 marca 2000 roku w sprawie o sygn. akt II UKN 446/99 (OSNP 2001/18/562, lex numer 48778), z którego wynika, iż ustalenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, stosownie do § 2 ust. 1 w/w rozporządzenia, nie wymaga wiadomości specjalnych uzasadniających przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Z powyższych względów Sąd II instancji uważa, że dowód ten nie ma decydującego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Jak wynika z treści świadectwa pracy z dnia 5 listopada 1996 roku, wystawionego przez Gospodarstwo Rolne (...) Skarbu Państwa w O., A. K. w okresie od dnia 15 marca 1975 roku do dnia 31 października 1996 roku był zatrudniony w Państwowym Gospodarstwie Rolnym W., w tym do dnia 28 lutego 1994 roku - na stanowisku magazyniera, zaś w okresie od dnia 1 lipca 1978 roku do dnia 28 lutego 1994 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach, pracując po siedem godzin dziennie jako magazynier mieszalni pasz w Zakładzie Usług Rolnych (...).

Jak wynika z zeznań świadków E. G. (k. 18-18 v.) oraz M. H. (k. 18 v.-19), którzy byli zatrudnieni jako pracownicy fizyczni mieszalni pasz, praca wnioskodawcy w spornym okresie polegała na wykonywaniu czynności w magazynie oraz mieszalni pasz funkcjonujących w (...) Zakładu Usług Rolnych w R.. Zgodnie z twierdzeniami świadków, A. K. nadzorował pracę około 10-15 robotników, którzy w zależności od potrzeb pracowali zarówno w magazynie, jak też w mieszalni pasz. Wykonywali oni takie prace jak śrutowanie zboża, produkowanie mieszanek, przy czym produkcja obywała się przy użyciu taśmociągu. Susz traw oraz koncentraty magazynowano w papierowych workach, zaś zboża przechowywano luzem w zbiornikach. Wnioskodawca przyjmował towary do magazynu, tj. zboża, koncentraty oraz wydawał pasze z magazynu. Do jego obowiązków należało także wydawanie paliwa, ze stacji paliw znajdującej się na placu magazynu i mieszalni. Jak wskazali świadkowie, mieszalnia i magazyn mieściły się w jednym pomieszczeniu – stodole, zatem wszystkie prace, zarówno magazynowe, jak też prace związane z funkcjonowaniem mieszalni pasz były wykonywane w tym samym pomieszczeniu. Świadkowie zgodnie podali również, że wnioskodawca osobiście nie zajmował się produkcją śruty.

Z zeznań wnioskodawcy A. K. przesłuchanego w charakterze strony w toku postępowania przed Sądem Apelacyjnym (k. 76 v.) również wynikało, że pracował w magazynie mieszalni pasz, nadzorując pracę grupy około 10-15 pracowników fizycznych. Pracownicy ci wykonywali czynności polegające na mieszaniu pasz, rozładunku oraz załadunku towarów, jak również czynności produkcyjne. Byli to zatem pracownicy zarówno magazynu, jak też mieszalni pasz. Wykonywali te prace, które aktualnie należało zrobić. Wnioskodawca podkreślił, że magazyn mieszalni pasz oraz mieszalnia mieściły się w tym samym pomieszczeniu – w starej poniemieckiej stodole. Zgodnie z zeznaniami A. K., mieszalnia pasz zajmowała się produkcją pasz treściwych, produkowano w niej śrutę oraz mieszano zboże ze śrutą, aby pasza była pełnowartościowa. Gotowa pasza była pakowana w worki, ważona i składowana. W magazynie przechowywano także wszystkie niezbędne do produkcji dodatki: susze, koncentraty, mączki kostno-rybne. Wnioskodawca, podał, że był odpowiedzialny za to, aby wszystkie składniki, które znalazły się w paszy były w odpowiednich proporcjach. Był również obecny przy śrutowaniu zboża. A. K. wskazał także, że wykonywał również prace administracyjno-biurowe, takie jak wypełnianie dokumentów dotyczących magazynu, dzienniczków pracy pracowników mieszalni oraz protokołów przemiału zboża, przy czym robił to w czasie przed pracą i po pracy. Do tego prace administracyjno-biurowe były przez niego wykonywane w pomieszczeniu znajdującym się w mieszalni pasz.

W ocenie Sądu II instancji powyższe zeznania świadków oraz wnioskodawcy należy ocenić jako wiarygodne. Zeznania świadków są ze sobą spójne. Świadkowie pracowali wspólnie z A. K., zatem dobrze znali zakres jego obowiązków pracowniczych. Także zeznania samego wnioskodawcy były zbieżne z treścią zeznań świadków, co także pozwala na przyznanie im przymiotu wiarygodności.

W ocenie Sądu II instancji zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza w postaci zeznań świadków oraz zeznań wnioskodawcy - wbrew stanowisku Sądu Okręgowego – pozwala na dokonanie ustalenia, że wnioskodawca w wymiarze co najmniej 15 lat wykonywał pracę odpowiadającą pracy określonej w wykazie A, dziale X, poz. 10 załącznika do w/w rozporządzenia, tj. pracę przy wytwarzaniu mąki, kasz, płatków i śruty. A. K. nadzorował pracowników fizycznych magazynu oraz mieszalni pasz, w której produkowano śrutę zbożową, mieszano ją ze zbożem, jak również przechowywano, przy czym magazyn pasz oraz mieszalnia znajdowały się w tym samym pomieszczeniu. W ocenie Sądu Apelacyjnego, możliwość zaliczenia okresu zatrudnienia do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych jako pracy określonej w wykazie A, dziale X, poz. 10 załącznika do w/w rozporządzenia, zaś w szczególności jako pracy przy wytwarzaniu śruty nie ogranicza się jedynie do czynności polegających na samodzielnym wytwarzaniu tej substancji, lecz odnosi się do szeregu prac wykonywanych w narażeniu na szkodliwe jej działanie, w tym również prac nadzorczych wykonywanych w magazynach oraz mieszalniach, gdzie jest ona produkowana.

Sąd II instancji podziela stanowisko Sądu Okręgowego, iż zarządzenia resortowe wydawane przez poszczególnych ministrów, zawierające wykazy stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach nie mają charakteru samoistnych źródeł prawa, jednakże akty te mają znaczenie dowodowe, dlatego nie należy ich pomijać. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wykazy resortowe, wydawane przez poszczególnych ministrów w formie zarządzeń, w których wymieniane są stanowiska pracy w szczególnych warunkach, mają charakter informacyjny, techniczno-porządkujący, uściślający. Taki wykaz resortowy ułatwia identyfikację określonego stanowiska pracy jako stanowiska pracy w szczególnych warunkach - w szczególności, jeśli w wykazie stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia nie wymienia się konkretnych stanowisk, lecz operuje się pojęciem ogólnym. Innymi słowy, zarządzenia resortowe mogą mieć znaczenie w sferze dowodowej. Z faktu, że właściwy minister, kierownik urzędu centralnego, czy centralny związek spółdzielczy, w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, ustalił w podległych i nadzorowanych zakładach pracy, że dane stanowisko pracy jest stanowiskiem pracy w szczególnych warunkach, może płynąć domniemanie faktyczne, że praca na tym stanowisku w istocie wykonywana była w takich warunkach i odwrotnie, brak konkretnego stanowiska pracy w takim wykazie może - w kontekście całokształtu ustaleń faktycznych - stanowić negatywną przesłankę dowodową (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 218/09 (lex numer 590247). I tak, w zarządzeniu Nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. Urz. MRiRW z 1988 roku, Nr 2, poz. 4) w dziale X (w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym), poz. 10 (prace przy wytwarzaniu mąki, kasz, płatków i śruty), w pkt 5 wymieniono m.in. stanowisko magazyniera surowców paszowych i pasz. Stanowisko to wymieniono obok takich stanowisk jak agregatowy czyszczenia i rozdrabniania ziarna (pkt 1), mieszankowy śruty i komponentów paszowych (pkt 2), dozowacz surowców na mieszanki paszowe (pkt 3), robotnik za i wyładunkowy zbóż, komponentów paszowych i paszy gotowej (pkt 4), robotnik magazynowy (pkt 5) oraz robotnik pomocniczy - renowator opakowań pasz (pkt 6). Zdaniem Sądu Apelacyjnego, wymienienie stanowiska magazyniera surowców paszowych i pasz w treści powyższego zarządzenia stanowi dodatkowy argument przemawiający za uznaniem pracy wnioskodawcy w spornym okresie za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych.

Nie sposób natomiast zgodzić się z Sądem I instancji uznającym, że uszczegółowienie w przepisach zarządzenia resortowego stanowisk pracy w stosunku do treści wykazu A, stanowiącego załącznik do w/w rozporządzenia powoduje, że takie zarządzenie jest sprzeczne z treścią w/w rozporządzenia a nadto jest wyrazem przekroczenia kompetencji przez właściwego ministra.

W dalszej kolejności należało odnieść się do konieczności spełnienia wynikającego z § 2 ust. 1 w/w rozporządzenia wymogu wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W świadectwie pracy z dnia 5 listopada 1996 roku znajduje się zapis, iż wnioskodawca w warunkach szczególnych pracował po siedem godzin dziennie, który sugeruje, iż jedną godzinę w ramach dziennego wymiaru czasu pracy pochłaniało mu wykonywanie czynności administracyjno-biurowych. Taki stan faktyczny wynika również z protokołu sporządzonego przez pracodawcę w dniu 1 lipca 1970 roku, w którym ustalono czas pracy wnioskodawcy w ten sposób, że 7 godzin miał on pracować w warunkach szkodliwych dla zdrowia, zaś przez 1 godzinę wykonywać pracę administracyjno-biurową. W tym miejscu należało powołać się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 września 2009 roku w sprawie o sygn. akt II UK 31/09 (lex numer 559949). Sąd Najwyższy stwierdził w nim, że jeśli czynności ogólnie pojętej kontroli oraz dozoru inżynieryjno-technicznego wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na stanowisku pracy związanym z określoną w pkt 24 działu XIV wykazu A w/w rozporządzenia kontrolą lub dozorem inżynieryjno-technicznym, to okres wykonywania tej pracy jest okresem uzasadniającym prawo do świadczeń na zasadach przewidzianych w rozporządzeniu, niezależnie od tego ile czasu pracownik poświęca na bezpośredni dozór pracowników, a ile na inne czynności ściśle związane ze sprawowanym dozorem i stanowiące jego integralną część, takie jak sporządzanie związanej z nim dokumentacji. Czym innym jest bowiem wykonywanie czynności administracyjno-biurowych ściśle związanych ze sprawowaniem dozoru inżynieryjno-technicznego, a czym innym wykonywanie w ramach zakresu obowiązków również innych czynności, niemających związku z wykonywaniem bezpośredniego dozoru nad procesem produkcji. Wykonywanie takich czynności w ramach zakresu obowiązków na danym stanowisku pracy uniemożliwia sprawowanie dozoru stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a w konsekwencji wyłącza zaliczenie takiego okresu zatrudnienia do pracy w szczególnych warunkach. Tożsame stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 22 sierpnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt III AUa 374/12 (lex numer 1217658). Sąd Apelacyjny w składzie orzekającym w niniejszym postępowaniu powyższy pogląd w pełni podziela, przy czym uznaje, że stanowisko to znajduje odniesienie także do czynności administracyjno-biurowych związanych z wykonywaniem pracy, o której mowa w wykazie A, dziale X, poz. 10 załącznika do w/w rozporządzenia. Zdaniem Sądu Apelacyjnego czynności wykonywane przez wnioskodawcę, takie jak: wypełnianie dokumentów dotyczących magazynu, dzienniczków pracy pracowników mieszalni oraz protokołów przemiału zboża, to czynności ściśle związane z wykonywaniem pracy na stanowisku magazyniera mieszalni pasz i stanowiące jego integralną część.

Reasumując, zdaniem Sądu II instancji, materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwala na dokonanie ustalenia, że praca wykonywana przez A. K. w spornym okresie była pracą w szczególnych warunkach, o której mowa w wykazie A, dziale X, poz. 10 załącznika do w/w rozporządzenia, tj. pracą przy wytwarzaniu mąki, kasz, płatków i śruty.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności w sprawie niezbędnej do przyznania świadczenia. Sąd dysponuje większymi możliwościami dowodowymi niż organ rentowy. Do ostatecznego wyniku procesu, polegającego na przyznaniu wnioskodawcy prawa do emerytury, doszło na skutek przeprowadzenia dowodów z zeznań świadków, zeznań wnioskodawcy oraz analizy przepisów prawnych, przy uwzględnieniu stanowiska Sądu Najwyższego odnośnie znaczenia zarządzeń resortowych wydawanych przez poszczególnych ministrów, co przekraczało kompetencje organu rentowego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt I sentencji wyroku na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., zaś jak w pkt II sentencji wyroku na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

A.K.