Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III. RC 59/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Biskupcu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie :

Przewodniczący SSR Leszek Wojtuń

Protokolant Kier. S.. D. C.

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2017 roku w Biskupcu na rozprawie,

sprawy z powództwa

małoletniej S. P. reprezentowanej przez matkę D. P.

przeciwko M. P.

o podwyższenie alimentów

oraz z powództwa wzajemnego M. P.

przeciwko małoletniej S. P. reprezentowanej przez matkę

o obniżenie alimentów:

I.  podwyższa alimenty ustalone w wyroku Sądu Rejonowego w Biskupcu z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie III RC 105/16 od pozwanego M. P. na rzecz małoletniej powódki S. K. z kwoty po 450 złotych miesięcznie do kwoty po 500 ( pięćset ) złotych miesięcznie, z zachowaniem dotychczasowych warunków płatności, wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek raty, poczynając od dnia 06 czerwca 2017 r. ,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  oddala powództwo wzajemne M. P.,

IV.  nadaje wyrokowi w pkt. I rygor natychmiastowej wykonalności,

V.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

VI.  Koszty procesu wzajemnie znosi

UZASADNIENIE

D. P. przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki i pozwanej wzajemnej S. P. wniosła o podwyższenie alimentów z kwoty po 450 zł do kwoty po 950 zł miesięcznie. Roszczenie uzasadniła tym, że alimenty w obecnej wysokości nie są wystarczające dla zaspokojenia potrzeb małoletniej powódki. W związku z podjęciem nauki przez powódkę w szkole zawodowej w R., kierunek fryzjerstwo, znacząco wzrosły koszty jej utrzymania. Duży wpływ mają na to koszty związane z dokształcaniem zawodowym małoletniej, które ponosi matka małoletniej. Małoletnia ma problemy dermatologiczne. Stosuje w związku z tym różne środki i preparaty. Ponosi ponadto koszty zamieszkania w internacie oraz dojazdu do R. gdzie uczy się i ma praktykę. Planuje zakup laptopa co w dzisiejszych czasach jest standardem. Koszty miesięczne wyżywienia, dojazdów, leczenia itd. wynoszą około 2000 zł miesięcznie. Matka wspiera powódkę finansowo i pomaga w sprawach dnia codziennego. Kwota, którą przeznacza pozwany na utrzymanie wystarcza na pokrycie ¼ kosztów. Od poprzedniej sprawy zarejestrowanej pod sygn. III RC 105/16 zwiększyły się zasadniczo potrzeby powódki i nastąpił też wzrost dochodów pozwanego i powoda wzajemnego.

Pozwany i powód wzajemny w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa powódki w całości oraz obniżenie alimentów z kwoty po 450 zł do kwoty po 300 zł miesięcznie. Według pozwanego okoliczności podniesione przez powódkę nie polegają na prawdzie. Stwierdziła, że nastąpiło zwiększenie się jej potrzeb z uwagi na podjęcie nauki tymczasem powódka podjęła naukę we wrześniu 2016 r. natomiast ostatni wyrok zapadł w dniu 9 listopada 2016 r., w związku z tym uwzględniał już fakt podjęcia nauki przez córkę.

Pozwany stwierdził, że jego sytuacja finansowa uległa dramatycznemu pogorszeniu. Doszło w dniu 10 marca 2017 r. do podziału majątku wspólnego stron. Matka powódki otrzymała gospodarstwo rolne. ( ok. 15 ha ). Pozwany otrzymał 9 ha w tym nieużytki, zatrzymał sobie zabudowania. Poza tym przekazał matce powódki prawie wszystkie oszczędności i utracił dochody z hodowli zwierzą i sprzedaży mleka. Obecnie utrzymuje się z drobnej sprzedaży jaj i miodu. Według szacunków pozwanego jego dochody spadły z około 2000 zł do 1200 zł. Poza tym opłaca składkę na KRUS i podatek od nieruchomości.

Matka powódki pozostaje w nieformalnym związku z innym mężczyzną oraz czerpie dochody z tytułu zatrudnienia, dopłat w wysokości 13 000 zł rocznie i dzierżawy dla sąsiada prawie 15 ha ziemi ( odpowiedź na pozew i pozew wzajemny ( k. 44 – 45 ).

Z kolejnego pisma matki powódki wynika, że z informacji uzyskanych od rodzeństwa i wspólnych znajomych wynika, iż dochody pozwanego są wyższe niż deklaruje. Z pasieki czerpie dochód w kwocie ponad 3 000 zł miesięcznie, ze sprzedaży jaj 1750 zł miesięcznie, ponadto sprzedał 6 sztuk bydła o łącznej wartości 18 000 zł, pozostałe 6 sztuk zamierza również sprzedać. Ponadto otrzymał w kwocie 9 000 zł za 2016 r. Uwzględniając wydatki zarabia 6 500 zł miesięcznie. Podtrzymała roszczenie z pozwu ( k. 80 – 81).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Wyrokiem z dnia 9 listopada 2016 r. Sąd Rejonowy w Biskupcu podwyższył alimenty od pozwanego M. P. na rzecz małoletniej S. P. do kwoty po 450 zł miesięcznie, podwyższając alimenty ustalone w sprawie o rozwód między rodzicami małoletniej powódki z kwoty po 400 zł miesięcznie wyrokiem z dnia 24 września 2015 r. w sprawie VI RC 131/15. W momencie orzekania przez Sąd Rejonowy matka powódki nie pracowała. Była rolnikiem, jednak nie korzystała z gospodarstwa rolnego. Z tytułu dopłat unijnych otrzymała od pozwanego 12000 zł. Pozwany płacił alimenty na córkę w kwocie po 400 zł miesięcznie. Mieszkała z córką i partnerem na stancji w R.. Za stancję płaciła 500 zł miesięcznie, za opał 1200 zł za sezon. Za prąd i wodę płaciła 150- 200 zł miesięcznie. Do tego doszły jeszcze koszty internatu – 200 zł miesięcznie z wyżywieniem oraz dojazdów do domu w weekendy – 20 zł koszt dojazdu autobusem do B.. Leczyła się na trądzik. Na leki wydawała ok. 50 zł miesięcznie. Za praktykę zawodową otrzymywała 120 zł miesięcznie.

Pozwany hodował kury. Sprzedawał jaja. Uzyskiwał z tego ok. 500 zł miesięcznie. Miał 40 rodzin pszczelich. W czerwcu w hurcie sprzedał pół tony miodu. Uzyskał z tego 5000 zł. Kupił 8 nowych uli. Z kolejnego uzysku miodu otrzymał 5000 zł. Miał oszczędności w kwocie 10 000 zł. Hodował też bydło. Kupił 9 młodych zwierząt. Miał jeszcze maszyny rolnicze o wartości (...) – 40000 zł. Stwierdził, że będzie musiał je spłacić. Będzie musiał spłacić jeszcze ule. Mieszkał ze starszą córką i wnuczką. Ogrzewał cały budynek. W sezonie kupował 8 ton węgla po 600 zł tona ( akta III RC 105/16 ).

Matka małoletniej ma 49 lat. Nie pracuje. W ramach podziału majątku wspólnego otrzymała dopłatę w kwocie 20 000 zł. Małoletnia w dalszym ciągu mieszka z matką i jej partnerem w R. na stancji. Małoletnia uczy się w Szkole Zawodowej w R.. Uczy się zawodu fryzjerki. Mieszka w internacie. Koszt internatu wraz z wyżywieniem wynosi miesięcznie 200 zł. Odbywa praktykę w zakładzie fryzjerskim. Otrzymuje za praktykę 120 zł miesięcznie. Leczy się dermatologicznie. Ma trądzik na twarzy. Leki przeciętnie kosztują 150 zł miesięcznie. Planowany jest wydatek na urządzenia fryzjerskie w kwocie 400 zł. Za kurs w G. trzeba było zapłacić 350 zł. W okresie wakacji małoletnia miała praktykę. Bilet autobusowy z R. do B. kosztuje 12 zł w jedną stronę. Za telefon swój i córki płaci 100 zł miesięcznie. Za mieszkanie matka powódki płaci 500 zł oraz 200 zł za media miesięcznie. W sezonie grzewczym matka małoletniej kupuje węgiel za 1400 zł – 2 tony oraz drewno za 2000 zł. W ramach podziału majątku wspólnego otrzymała 14 ha ziemi położonej w W.. Jak twierdzi ziemię wydzierżawiła sąsiadowi nieodpłatnie, a matka małoletniej otrzyma dopłatę. Korzysta z samochodu stanowiący były wspólny majątek małżeński. Jest V. (...). (...) matki powódki pracuje. Matka nie wie jakie ma dochody. Dokłada się do mediów. Do stancji nie dokłada się tak jak do mediów, gdyż jak stwierdziła matka powódki ma zobowiązania alimentacyjne na dwójkę swoich dzieci. Robi zakupy artykułów spożywczych. Jest ubezpieczona w KRUS. Płaci składkę ( dowód wpłaty za internat kwot od 113, 95 zł do 179,60 zł, bilet z B. do R. za 10,30 zł, skierowanie na kurs zawodowy do K., umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, faktury obejmujące zakupy bielizny i odzieży dla powódki, zaświadczenie lekarskie z przychodni dermatologicznej, faktury z apteki k. 7 – 20, faktury zakupu węgla i paliwa, odzieży, kosmetyków, obuwia k. 21 – 37, składka za ubezpieczenie 45 zł i 393 zł za kwartał k. 85 - 86, pokwitowanie kwoty 450 za stancję, z której korzystała małoletnia w lipcu 2017 r. k. 83 ).

Pozwany ma 56 lat. Z zawodu jest malarzem budowlanym. Prowadzi z córką gospodarstwo rolne składające się z gruntów o powierzchni 6 ha. Córka wychowuje małe, ponad roczne dziecko. Ojcostwo nie zostało ustalone.

Domniemany ojciec mieszka na terenie Rumunii. Córka otrzymuje zasiłek z programu 500 plus i 200 zł z tytułu zasiłku. Alimenty – 400 zł na dziecko przesyłane są nieregularnie. Utrzymuje się ze sprzedaży jaj, miodu oraz bydła. Kury znoszą 40 jaj dziennie po 60 gr za sztukę. W jaja zaopatrują się u pozwanego jego starsze dzieci. Z pasieki pozyskiwany jest miód dwa razy w roku. Powód otrzymuje po pół tony miodu, po 12 zł za kilogram. Jest to sprzedaż hurtowa. Sprzedaje też miód i jaja na rynku. Musi jednak kupić cukier za 1500 zł i inne składniki za 1400 zł. Zasiane są pszenicą 2 ha ziemi. Posadzone są ziemniaki. Obecnie ma 4 krowy i 2 cielaki. Z tytułu dopłat przekazał matce małoletniej 15 000 zł oraz 20 000 zł z tytułu podziału majątku wspólnego – rozliczenie sprzętu rolniczego ( oświadczenia k. 62 i k.72 ). Pozwany w lutym 2017 r. dokonał zakupu drewna w Nadleśnictwie W. na kwotę 1743,45 zł ( asygnaty k. 55 – 56 ). Pozwany płaci miesięcznie za T. P. 79,90 zł, za telefon komórkowy 35 zł ( k. 57, 59 ). Za usługi rolnicze na rzecz A. zapłacił w 2017 r. 544,27 zł ( k. 61 ) i 191,70 zł ( k. 68 ). Z tytułu składek na KRUS zapłacił za drugi kwartał 487 zł oraz 94 zł ( k.63 i 64 ). Z tytułu podatku rolnego w 2017 r. poniesie łącznie opłatę w kwocie 854 zł ( k.66 – 67 ).

Rodzice małoletniej dokonali dobrowolnego podziału majątku po rozwodzie. Jak wynika z aktu notarialnego powstaną dwa gospodarstwa rodzinne o powierzchni 6,7460 ha stanowiące własność pozwanego oraz o powierzchni 14,29 ha stanowiące własność matki powódki ( k. 46 – 54 ).

Sąd zważył, co następuje.

Stan faktyczny został ustalony na podstawie oświadczeń stron oraz dokumentów dołączonych przez strony do akt. Rzetelność tych dokumentów nie była przez strony poddawana w wątpliwość. Sąd przyjął te dowody za obiektywne, mogące stanowić podstawę ustalenia stanu faktycznego.

Na wstępie należy zauważyć, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki wzrosły. Nie jest to związane z podjęciem nauki w Szkole Zawodowej w R. oraz koniecznością leczenia u małoletniej trądzika, ponieważ te okoliczności były już przedmiotem rozważań Sądu podczas poprzedniej sprawy alimentacyjnej zakończonej 9 listopada 2016 r. Matka małoletniej przedstawiła już wówczas koszt pobytu w internacie oraz dojazdów do R. i z powrotem. Co do leków na trądzik, Sąd odnotował, że koszty te są wyższe niż te, które zostały ustalone poprzednio. Obecnie leki te kosztują około 150 zł miesięcznie, zatem wydatek ten wzrósł o 100 zł. Jest on obiektywnie uzasadniony i nie był przez pozwanego kwestionowany pod względem rzeczowym oraz co do wysokości.

Wydatki powódki na transport okazały się nieco niższe niż te, które wskazała matka powódki. Według jej oświadczenia bilet autobusowy do R. kosztował 12 zł, podczas gdy z załączonych biletów wynika, że kosztował on 10,30 zł ( luty i styczeń 2017 r. ). Podobnie okazały się niższe wydatki na internat. Matka powódki wskazał, że była to kwota 200 zł miesięcznie tymczasem z dowodów wpłat wynika, że 164 zł, 113 zł czy 122 zł.

Strona powodowa powoływała się na to, że według informacji uzyskanych od krewnych i znajomych pozwany zarabia ok. 6 500 zł miesięcznie. Nie zawnioskowała jednak na tę okoliczność żadnych dowodów. Pozwany zaprzeczył tej okoliczności podnosząc, że zarobki obniżyły mu się z 2 000 zł do 1250 zł miesięcznie. Sąd przyjął, że strona powodowa nie udowodniła tej okoliczności. Nie wskazała nawet środków dowodowych, za pomocą których jej twierdzenia miałyby być udowodnione.

Z kolei pozwany powołał się na to, że matka powódki nie płaci za stancję, a w zasadzie otrzymuje pieniądze za doglądanie nieruchomości. Okoliczności tej jednak nie udowodnił. Z góry stwierdził, że nie będzie na tę okoliczność składał jakichkolwiek wniosków dowodowych. Okoliczność tę Sąd uznał za nieudowodnioną. Według matki powódki musi ona płacić za stancję. Jedynie za doglądanie pasieki właściciel jej płaci.

Należy odnotować, że możliwości zarobkowe pozwanego pogorszyły się. Jednak nie w istotny sposób. Jest to związane z tym, że od lat był rolnikiem i praca w gospodarstwie rolnym stanowiło źródło utrzymania pozwanego i jego rodziny. Na skutek rozpadu małżeństwa ponad 14 ha ziemi rolnej przypadło matce powódki. Spowodowało to, że pozwany musiał działalność znacznie ograniczyć oraz sprzedać wiele maszyn i urządzeń rolniczych i spłacić byłą żonę. Jest jednak człowiekiem przedsiębiorczym i prowadzi inne działalności przynoszące również zysk.

Matka powódki obecnie mieszka kilkadziesiąt kilometrów od położenia ziemi rolnej, zatem nie może jej wykorzystywać rolniczo. Ziemię tę uprawia jej dawny sąsiad, który płaci za nią podatek. Matka powódki otrzymuje natomiast dopłatę unijną.

Dochody pozwanego są zmienne z uwagi na po pierwsze istotne zmniejszenie powierzchni gospodarstwa oraz z tego powodu, że jest kilka składowych, a mianowicie sprzedaż jaj, miodu i zwierząt. Otrzymuje też dopłatę unijną.

Strona powodowa nie wykazała by jakikolwiek składnik uległ zmianie. Pozwany pozyskuje miód dwa razy w sezonie. Z jednego zbioru otrzymuje ok. pół tony. Musi kupić cukier za 1500 zł i inne składniki niezbędne do produkcji miodu za 1400 zł. W sprzedaży hurtowej można otrzymać 12 zł za o,9 l a w detalicznej 25 zł. Może zatem uzyskać łącznie 6000 – 7000 zł

Natomiast ze sprzedaży jaj uzyskuje około 24 zł dziennie. Obecnie pozwany ma jak twierdzi 4 krowy i dwa cielaki. Podczas poprzedniej sprawy miał bydło – 9 młodych sztuk z przeznaczeniem na sprzedaż. Wysokość dopłaty może wynosić kilka tysięcy złotych. Gospodarstwo rodzinne o powierzchni 6,7460 ha zostało opisane w akcie notarialnym z dnia 10 marca 2017 r. obejmującym częściowy podział majątku wspólnego. Dokument ten stanowić będzie podstawę ubiegania się o naliczenie dopłaty unijnej ( k. 49 ).

Z szacunków tych wynika, że dochody pozwanego nie spadły do poziomu 1200 zł.

Sytuacja finansowa matki powódki nie jest zła, jeśli weźmie się pod uwagę, że od kilku lat nie pracuje. Córka jest już w takim wieku, że nie wymaga intensywnych zabiegów wychowawczych i większość czas spędza w związku z tym, że się uczy w innym mieście.

Sąd podwyższył alimenty do kwoty po 500 zł miesięcznie mając na uwadze, że wzrosły wydatki na leczenia powódki, przy czym –zdaniem Sądu – koszty tego wydatku powinni być obciążeni rodzice w równych częściach tj. po 50 zł. W pozostałej części powództwo jako przekraczające możliwości zarobkowe pozwanego oddalono ( pkt I i II ). Świadczenie alimentacyjne zostało podwyższone gdyż wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki.

Oddalono powództwo pozwanego i powoda wzajemnego M. P. jako niezasadne, gdyż nie udowodnił realnego obniżenie swoich dochodów – pogorszenia możliwości zarobkowych ( pkt III ).

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowi art. 133 § 1 kro, art. 135 § 1 kro oraz art. 138 kro.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 kpc.

O kosztach sądowych należnych od pozwanego i powoda wzajemnego orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 102 kpc.