Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 75/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Kielcach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Marta Kielek

Protokolant:

sekr. sąd. Ewa Stasińska

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2017 w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa E. M.

przeciwko W. M.

o podwyższenie alimentów

I.  alimenty zasądzone od W. M. na rzecz E. M. na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kielcach w dniu 20 października 2015 roku w sprawie III RC 503/15 w kwocie po 550 złotych miesięcznie podwyższa z dniem 21 lutego 2017 roku do kwoty po 700 (siedemset) złotych miesięcznie, płatne z góry do 20-go każdego miesiąca do rąk matki M. M. (1) z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminu płatności każdej z rat;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  nakazuje pobrać od W. M. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu) kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem opłaty sądowej;

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Marta Kielek

Sygn. akt III RC 75/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 lutego 2017r. E. M. reprezentowana przez matkę M. M. (1) domagała się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego W. M. wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach w sprawie IC 4143/05, następnie podwyższonych na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kielcach kwoty po 550 zł do kwoty po 1200 zł miesięcznie płatnych do rąk jej matki do dnia 20-ego każdego miesiąca góry poczynając od dnia 1 lutego 2017r. z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat. Ponadto domagała się zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że małoletnia ma obecnie 15 lat i uczęszcza do III klasy gimnazjum, jej miesięcznie koszty wynoszą ok. 2000 zł miesięcznie. Podniesiono, że zasadnym będzie podział tych kosztów w stosunku 60/40 tj. po 1200 zł od pozwanego bowiem pozwany nie utrzymuje kontaktów z córką.

Na rozprawie w dniu 21 marca 2017r. przedstawicielka ustawowa małoletniej popierała powództwo, zaś pozwany domagał się jego oddalenia w całości. W toku procesu strony pozostałych przy swoich stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Małoletnia E. M. ur. (...) pochodzi z małżeństwa M. M. (2) i W. M., które wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach
w sprawie IC 4143/05 zostało rozwiązane przez rozwód bez orzekania o winie stron. Wówczas wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią E. M. powierzono matce, ustalając przy niej miejsce pobytu małoletniej.

Dowód : akta Sadu Okręgowego w Kielcach w sprawie IC 4143/05

Ostatni raz alimenty na rzecz małoletniej zostały ustalone na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kielcach w sprawie III RC 503/15. Wówczas W. M. zobowiązał się do podwyższenia alimentów na rzecz E. M. zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 3 listopada 2010 roku w sprawie III RC 986/10 z kwoty po 450 złotych miesięcznie do kwoty po 550 (pięćset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do 20-go każdego miesiąca do rąk matki M. M. (1)
z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności każdej z rat, poczynając od dnia 20 października 2015 roku.

Wówczas Małoletnia E. M. miała 14 lat, korzystała z korepetycji m.in.
z języka obecnego, ponadto uprawiała jazdę konną. M. M. (1) była zatrudniona w (...) w K. i uzyskiwała wynagrodzenie
w kwocie 2432 zł netto.

Z kolei W. M. nie posiadał stałego zatrudnienia, podejmował się prac na postawie umów – zleceń. Miał regularny kontakt z córką. Nie posiadał innych dzieci. Mieszkał w mieszkaniu stanowiącym własność jego matki,.

Dowody : akta Sądu Rejonowego w Kielcach w sprawie III RC 503/15

W dacie orzekania w niniejszej sprawie Małoletnia E. M. miała 15 lat, uczęszczała do III klasy gimnazjum. Jest zdrowia, Na jej koszty utrzymania składają się kwoty ok. 400 zł tytułem wyżywienia, 200 zł tytułem zakupu obuwia, odzieży i kosmetyków, 40 zł tytułem opłat za telefon, bilet miesięczny 37 zł, 240 zł na korepetycje z chemii i matematyki, 120 zł na korepetycje z angielskiego, 50 zł na wydatki związane z rozrywką, 50 zł na leczenie, 150 zł tytułem opłatach w kosztach utrzymania domu oraz w opłatach za dostawy intranetu i tv.

Obecnie M. M. (1) ma 36 lat, nie pracuje, jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Obecnie pozostaje na utrzymaniu męża L. M.. W 2015r. przeszła operację układu moczowego. Nie została jednak z tego tytułu zaliczona do grona osób niepełnosprawnych. Poza małoletnią posiada na utrzymaniu syna M. ur. (...) , który pochodzi z jej obecnego małżeństwa. Ponadto jej małżonek posiada z poprzedniego związku 17 letniego syna, który razem z nimi mieszka. M. M. (1) wraz z rodziną mieszka w domu o pow. 200 m.kw. Jej mąż posiada własną działalność gospodarczą polegającą na zakładaniu zabezpieczeń niskoprądowych i zarabia ok. 5000-6000 zł miesięcznie. Działalność tą prowadzi w ich domu. Ponoszą wydatki związane z utrzymaniem domu w postaci : opłat za dostawy energii elektrycznej – ok. 320 zł, 220 zł za dostawy wody, 123 zł tytułem opłat za Internet i telefon, 104 zł za telewizję, 38 zł śmieci, podatek 250 zł na kwartał. M. M. (1) posiada również nieruchomość o pow. 615 m2.

Dowody : częściowo zeznania M. M. (1) (k. 7, 42), kosztorys wydatków (k. 11), zaświadczenie z (...) (k. 12), potwierdzenia przelewów (k. 13-39),

Z kolei W. M. ma 37 lat, posiada wykształcenie wyższe z zakresu ekonomii. Nadal nie posiada stałego zatrudniania w oparciu o umowę o prace jednakże posiada zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych. W 2016r. pracował przez 6 miesięcy na podstawie umowy o dzieło i otrzymał wynagrodzenie w kwocie 9525 zł. Z kolei przez pozostałe 6 miesięcy pracował przy produkcji filmowej jako fotograf, kierownik planu i operator kamery i zarobił 30.000 zł za okres 3 lat. Obecnie pracuje nad koleją produkcją filmową i za prace przez 1,5 miesiąca zarobi ok. 2000 zł. Z informacji nadesłanych do (...) US w K. o dochodach i pobranych zaliczkach PIT -11 za 2016r. wynika, że z wykonywanej osobiści działalności uzyskał dochód w kwocie 7877,03 zł obliczony jako przychód pomniejszony o koszt uzyskania przychodu. Poza małoletnią nie posiada nikogo na utrzymaniu. Nadal mieszka w mieszkaniu stanowiącym własność matki, której dokłada się do kosztów utrzymania. Opłaty czynszowe za mieszkanie wynoszą 520 zł, oraz 150 zł tytułem opłat za dostawy energii elektrycznej. Poza małoletnią nie posiada nikogo na utrzymaniu. Posiada majątek w postaci ¼ udziału po ojcu w mieszkaniu położonym w K. o pow. 54 m.kw., oraz gospodarstwie rolnym położonym w B. o pow. 5 ha. Ponadto posiada ¼ udziału po dziadkach ojczystych w gospodarstwie rolnym położonym w (...) o pow. 1,5 ha. W ostatnim roku widział się z małoletnią 2 razy.

Dowody : częściowo zeznania W. M. (k. 7v, 43), informacja z (...) US w K. (k. 40),

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na wskazanych wyżej dowodach uznając je za spójny i niebudzący wątpliwości materiał dowodowy. Wiarygodność przywołanych dokumentów nie była kwestionowana przez strony, ponadto przedmiotowe dokumenty nie wzbudzały również wątpliwości Sądu, co do rzetelności i wiarygodności zawartych w nich treści, mimo iż niektóre z dokumentów zostały złożone w kserokopiach. Odnośnie zeznań W. S. uznał, że zasługują one na obdarzenie przymiotem wiarygodności jedynie częściowo. Sąd podszedł bowiem z ostrożnością do tych jego zeznań w których usiłował wykazać iż fatycznie osiągane przez niego dochody stanowią maksimum jego możliwości zarobkowych. Nie zostało również wykazane aby partycypował w kosztach utrzymania lokalu w którym mieszka kwotami po 500 zł miesięcznie. Podobnie Sąd ocenił zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnie powódki – M. M. (1). Matka powódki utrzymywała jakoby na koszty utrzymania małoletniej składały się kwota prawie 300 zł tytułem opłat eksploatacyjnych. W ocenie Sądu kwotę tą należało uznać za zawyżoną, bowiem jak zeznała jej obecny mąż prowadzi swoją działalność gospodarczą w ich miejscu zamieszkania a zatem firma również generuje koszty związane z jego utrzymaniem. Ponadto część wskazywanych przez matkę powódki wydatków np. kwota 500-600 zł tytułem wyżywienia nie została udowodniona a nadto również przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego, w przypadku zdrowej, prawidłowo rozwijającej się nastolatki należało uznać za zawyżoną.

Sąd zważył, co następuje :

Po wnikliwej analizie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego
w niniejszym postępowaniu i po dokonaniu jego oceny w granicach przewidzianych w art. 233 § 1 k.p.c., Sąd doszedł do przekonania, że powództwo wniesione przez małoletnią E. M. zasługuje na uwzględnienie jedynie częściowo.

W świetle art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zarówno w literaturze jak i orzecznictwie sądowym przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz istotne zwiększenie się lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Pojęcia zwiększenia lub zmniejszenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych i zarobkowych uprawnionego pozostają we wzajemnej zależności i wzajemnie na siebie rzutują. Wynika to faktu, że pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69 , OSNCP 1970, nr 2, poz. 15) . Kluczowym zatem zagadnieniem dla rozstrzygnięcia o żądaniu opartym na art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest porównanie stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu lub obniżeniu.

Przenosząc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, ze punktem wyjścia do ustalenia, czy w sprawie rzeczywiście doszło do zmiany stosunków w rozumieniu powołanego wyżej przepisu jest ustalenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego oraz usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej istniejących na dzień zamknięcia rozprawy w sprawie III RC 503/15.

Poza wszelkim sporem pozostaje również to, że małoletnia ze względu na wiek i brak majątku nadal nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie a więc ma prawo do pełnej alimentacji ze strony swych rodziców. W tym miejscu należy zauważyć, że od ostatniego ustalenia wysokości przysługujących E. M. alimentów niespełna dwóch lat. Niewątpliwie powódka nadal potrzebuje środków na zaspokojenie potrzeb związanych z rozwojem fizycznym, intelektualnym i ochroną zdrowia. Sąd mając na uwadze materiał dowodowy zgromadzony w sprawie jak również kierując się logiką i zasadami doświadczenia życiowego ustalił, że koszty utrzymania małoletniej powódki wynoszą ok.1300 zł miesięcznie, na którą to kwotę złożyły się kwoty . 400 zł tytułem wyżywienia, 2300 zł tytułem zakupu obuwia, odzieży i kosmetyków, 40 zł tytułem opłat za telefon, bilet miesięczny 37 zł, 240 zł korepetycje z chemii i matematyki, 120 zł korepetycje z angielskiego, 50 zl na związane z rozrywką, 50 zł na leczenie, 150 zł tytułem opłatach w kosztach utrzymania domu oraz w opłatach za dostawy intranetu i tv. Sąd ustalił iż w stosunku do ostatniej sprawy prowadzonej pod sygn. III RC 503/15, w niniejszym procesie nie zostało wykazane aby powódka nadal uprawiała jazdę konną jednakże w to miejsce pojawiły się nowe wydatki w postaci korepetycji z chemii i matematyki oraz opłat za telefon oraz związanych z zakupem biletu miesięcznego.

Oceniając w jakim stopniu każde z rodziców małoletniej powinno partycypować w kosztach utrzymania powódki Sąd ustalił, że jego matka obciążający ją obowiązek alimentacyjny częściowo realizuje poprzez osobiste starania o opiekę nad małoletnią oraz jej wychowanie. Dlatego też, obowiązek ciążący na pozwanym winien być nadal realizowany głównie przez wsparcie finansowe. Oceniając możliwości zarobkowe i majątkowe W. M. Sąd miał na uwadze to, iż obecnie nie posiada stałego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, jednakże jest zatrudniony na podstawie umów cywilnoprawnych odpowiednio umowy zlecenie lub umowy o dzieło. Należy przy tym zauważyć, ze pozwany pracuje przy ogólnopolskich produkcjach których budżet bez wątpienia jest znacznie większy niż przy prywatnych zleceniach, co w zestawieniu z faktem rezygnacji z prowadzenia własnej działalności gospodarczej może wskazywać na to, że sytuacja finansowa pozwanego jest znacznie lepsza od deklarowanej. Pamiętać jednak należy, że o zakresie świadczeń alimentacyjnych decydują możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej, nie zaś osiągane faktycznie przez nią dochody. Pozwany jest człowiekiem w sile wieku, zdrowym, posiadającym wykształcenie wyższe i doświadczenie w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej oraz w branży fotograficznej. Zdaniem Sądu z uwagi na jego możliwości zarobkowe, istnieją uzasadnione widoki, że pozwany jest w stanie uzyskać wynagrodzenie na poziomie co najmniej 2000 zł miesięcznie. Ponadto poza małoletnia z którą obecnie utrzymuje znikomy kontakt, nie posiada nikogo na utrzymaniu.

Biorąc powyższe rozważania pod uwagę, Sąd uznał, że jest za wszech miar uzasadnione, aby pozwany partycypował w kosztach utrzymania E. M. kwotą po 700 zł miesięcznie i do takiej też kwoty Sąd podwyższył alimenty na rzecz powoda licząc od 21 lutego 2017 . tj. od dnia wniesienia powództwa. Jednocześnie na mocy art. 138 k.r.o. zw. z art. 129 § 1 k.r.o. i art. 135 § 1 i 2 k.r.o., oddalając powództwo w pozostałej części jako nadmiernie wygórowane. W ocenie Sądu pozostałą natomiast kwotę potrzebną do utrzymania powódki tj. 600 zł powinna pokrywać matka, jako, że posiada ona stosowne możliwości finansowe, bowiem nie została uznana za osobę niezdolną do pracy bądź za osobę niepełnosprawną z obniżoną zdolnością do jej wykonywania. Nadto z racji wieku córki, która obecnie ma 16 lat swój obowiązek alimentacyjny, który dotychczas realizowała w formie osobistych starań o wychowanie dziecka, obecnie wykonuje w znacznie mniejszym zakresie niż w dacie orzekania w sprawie III RC 503/15.

Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 90 zł tytułem nie uiszczonej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa, co znajduje uzasadnienie
w treści art. 113 ust.1 w zw. z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych
(Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398).

Rygor natychmiastowej wykonalności co do punktu I wyroku nadano w oparciu
o treść art. 333§1 k.p.c.

SSR Marta Kielek