Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anita Jarząbek - Bocian

Protokolant: sekretarz sądowy Monika Suwalska

przy udziale prokuratora Jerzego Kopcia

po rozpoznaniu dnia 11 lipca 2017 r.

sprawy S. P. syna T. i H. ur. (...) w W.

oskarżonego o czyn z art. 178 a § 4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 29 grudnia 2016 r. sygn. akt V K 108/15

uchyla wyrok w zaskarżonej części i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Wołominie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 232/17

UZASADNIENIE

S. P. został oskarżony o to, że w dniu 18 lutego 2015 roku około godziny 11:45 na ulicy (...) w miejscowości S. gminy J. powiatu (...) województwa (...) kierował w ruchu lądowym po drodze publicznej samochodem osobowym marki O. (...) o nr. rej. (...), będąc w stanie nietrzeźwości, gdzie badanie na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu przeprowadzone na urządzeniu typu A. (...) wykazało kolejno 1,06 mg/l; 1,18 mg/l; 1,18 mg/l oraz 1,20 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, przy czym był uprzednio prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości przez Sąd Rejonowy w Wołominie w sprawie o sygn. akt V K 336/12 oraz nie zastosował się do orzeczonego tymże wyrokiem zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku w okresie od 30 marca 2014 roku do 30 marca 2015 roku, tj. o czyn z art. 178a § 4 k.k.

Sąd Rejonowy w Wołominie wyrokiem z dnia 29 grudnia 2016 roku w sprawie o sygn. akt V K 108/15 uznał oskarżonego S. P. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym wyeliminował z jego opisu okoliczność, iż oskarżony był prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości przez Sąd Rejonowy w Wołominie w sprawie V K 336/12 i tak przypisany czyn zakwalifikował jako występek z art. 178a § 4 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., a na mocy art. 178a § 4 k.k. w zw. z art. 58 § 3 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny wskazany przez Sąd w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Orzekł ponadto wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat i zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator i zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił rażącą niewspółmierność kary poprzez orzeczenie przez Sąd kary ograniczenia wolności, podczas gdy przy prawidłowej ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz uwzględniając sposób zachowania się sprawcy, cele wychowawcze i zapobiegawcze, jakie kara ma osiągnąć wobec skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa zasadnym byłoby orzeczenie wobec niego bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja prokuratora zasługiwała na uwzględnienie, skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego kara 10 miesięcy ograniczenia wolności za czyn zarzucany oskarżonemu S. P. jest karą rażąco niewspółmierną. Sąd Rejonowy niedostatecznie ocenił dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k., w szczególności społeczną szkodliwość czynu, jak również w nieuzasadniony sposób zastosował przepis art. 58 § 3 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku. Przepis ten nie formułuje wprawdzie żadnych kryteriów, którymi miałby się kierować sąd, podejmując tę decyzję, jednakże wynikają one z art. 53 k.k. Oznacza to, że zamiana jest możliwa tylko wówczas, gdy kara grzywny lub ograniczenia wolności (ujęta ewentualnie wraz z orzekanym równocześnie środkiem karnym) jest karą adekwatną w świetle dyrektyw wymiaru kary (Kłączyńska N., Giezek J. (red.), Łabuda G., Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, WKP, 2012). Wysoka zawartość alkoholu w organizmie oskarżonego, jak również pora dnia i miejsce, w którym prowadził on pojazd w stanie nietrzeźwości wskazują, że szkodliwość społeczna tego czynu jest na tyle wysoka, że zastosowanie art. 58 § 3 k.k. jest nieuzasadnione, zaś łagodna kara, jaką jest 10 miesięcy ograniczenia wolności, nie spełni w wystarczającym stopniu celów kary.

Sąd Okręgowy nie był uprawniony do wydania reformatoryjnego orzeczenia w zakresie kary z uwagi na treść art. 454 § 2 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku, zgodnie z którym Sąd odwoławczy może orzec surowszą karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku. Wynika to nie tylko z tego, że redukowanie katalogu okoliczności obciążających lub łagodzących jest taką zmianą ustaleń faktycznych, a zdaniem Sądu Okręgowego należało większą wagę przyłożyć do okoliczności obciążających, w tym pory dnia, w jakiej oskarżony popełnił zarzucany mu czyn oraz bardzo wysokie stężenie alkoholu w jego organizmie ale przede wszystkim dlatego, że w warunkach cytowanego przepisu niedopuszczalne jest także wymierzenie w instancji apelacyjnej kary pozbawienia wolności, jeśli takiej kary w I instancji w ogóle nie wymierzono (por. Kodeks postępowania karnego z komentarzem, pod red. J. Bratoszewskiego, Dom Wydawniczy ABC, 2004, tom III, str. 289; post. SN z 11.10. 2002r., V KKN 121/01, OSNKW 2002, nr 2002, nr 11-12, poz. 101).

Z tych względów, uwzględniając apelację prokuratora, Sąd II Instancji uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze i sprawę przekazał w tym zakresie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Takie rozstrzygniecie, dopuszczalne w świetle dyspozycji art. 442 § 1 k.p.k., było celowe w sytuacji, gdy żadna ze stron nie kwestionowała prawidłowego (także w ocenie Sądu Odwoławczego) rozstrzygnięcia o winie S. P. w odniesieniu do zarzucanego mu czynu.

Przy ponownym, rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy ograniczy się, zatem do kwestii mających wpływ na wymiar kary, chyba, że ujawnią się okoliczności podważające orzeczenie o winie oskarżonego (vide art. 442 § 1 zd. drugie k.p.k.). Sąd ten przede wszystkim winien rozstrzygnąć, czy w przedmiotowej sprawie w stosunku do oskarżonego zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 69 § 4 k.k.

W tym miejscu godzi się podkreślić, że jeżeli nie ujawnią się okoliczności podważające dotychczasowe ustalenia o winie oskarżonego w odniesieniu do przypisanego mu czynu, nietrafne byłoby zamieszczanie w wyroku sformułowania odnośnie uznania S. P. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu. Prawidłowa będzie, zatem redakcja wyroku wskazująca, że Sąd Rejonowy w Wołominie po rozpoznaniu sprawy S. P. uznanego za winnego wyrokiem Sądu Rejonowego w Wołominie II Wydział Karny z dnia 29 grudnia 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt V K 108/15 tego, że: (opisy czynu) na podstawie art. ... skazuje go na karę... Także ewentualne uzasadnienie wyroku winno się ograniczyć do kwestii związanych z wymiarem kary (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2002 roku w sprawie AKa 114/02 niepubl., jak również postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 02 marca 2011 roku w sprawie IIKK 244/10 - Lex 817608).

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.