Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR (del.) Robert Masznicz

Protokolant: sekretarz sądowy Marzena Grajek

po rozpoznaniu w dniu 27 lipca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa powodów o imionach i nazwiskach

J. Ł., B. Ł. oraz A. Ł.

przeciwko pozwanej jednostce organizacyjnej, którą jest

Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości (...)

przy ulicy (...) w W.

o uchylenie uchwały nr (...) pozwanej Wspólnoty z dnia 23 kwietnia 2015 r.

w sprawie odwołania Zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powodów na rzecz pozwanej kwotę 377,00 zł (trzysta siedemdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym:

a)  kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem Okręgowym w Warszawie;

b)  kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie;

c)  kwotę 17,00 zł (siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa procesowego.

Sygn. akt IV C 526/15

UZASADNIENIE WYROKU

Pozwem złożonym dnia 2 czerwca 2015 r. (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 48), sprostowanym pismem procesowym z dnia 19 czerwca 2015 r. (data pieczęci biura podawczego Sądu Okręgowego w Warszawie – k. 51), J. Ł., B. Ł. oraz A. Ł. (powodowie) żądali uchylenia uchwały nr (...) z dnia 23 kwietnia 2015 r. w sprawie odwołania Zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej Nieruchomości (...) w W. (pozwana).

W uzasadnieniu wskazali w szczególności, że zaskarżona uchwała narusza zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną oraz narusza interesy powodów związane z utraconymi korzyściami.

(pozew – k. 2 i n., pismo procesowe - k. 51 i n.)

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 maja 2017 r. (data nadania w urzędzie pocztowym – k.245) pozwana żądała oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powodów kosztów procesu według norm przepisanych, zaprzeczając podniesionym przez powodów zarzutom względem uchwały.

(odpowiedź na pozew – k. 232 i n.)

Wskutek zażalenia powodów na wydane w sprawie postanowienie wydane dnia 8 marca 2016 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie, jako sąd pierwszej instancji, Sąd Apelacyjny w Warszawie, jako sąd drugiej instancji, oddalił zażalenie postanowieniem z dnia 27 października 2016 r., pozostawiając rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego sądowi pierwszej instancji w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wskazał w szczególności, że powodowie nie uprawdopodobnili żadnej z ustawowych przesłanek uchylenia zaskarżonej uchwały.

(postanowienie – k. 128 i n., zażalenie – k. 138 i n., postanowienie – k. 202 i n.)

Po przeprowadzeniu rozprawy i wysłuchaniu stron oraz przeprowadzeniu postępowania dowodowego w niezbędnym zakresie, Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Na nieruchomości gruntowej, obejmującej działkę ewidencyjną nr (...) z obrębu (...) w W. przy ul. (...), stanowiącej własność miasta stołecznego W. (nieruchomość), jest posadowiony budynek wielomieszkaniowy. W budynku znajduje się łącznie 8 (osiem) lokali wyodrębnionych i niewyodrębnionych.

W chwili wydania zaskarżonej uchwały niżej wymienionym współwłaścicielom nieruchomości przysługiwały następujące udziały w nieruchomości wspólnej:

1)  J. S. i S. S. łącznie udział o wielkości (...), związany z prawem do lokalu nr (...) (KW (...));

2)  J. K. udział w łącznej wysokości(...), stanowiący sumę udziałów następujących:

a)  udziału o wielkości (...), związanego z prawem do lokalu nr (...) (KW (...)),

b)  udziału o wielkości (...), związanego z prawem do lokalu nr (...) (KW (...)),

c)  udziału o wielkości (...), związanego z prawem do lokalu nr (...) (KW (...));

3)  osobie o imionach i nazwisku A. M. udział o wielkości (...), związany z prawem do lokalu nr (...) (KW (...));

4)  G. J. udział o wielkości (...), związany z prawem do lokalu nr (...) (KW (...));

5)  osobom o imionach i nazwiskach B. Ł. i A. Ł. łącznie udział o wielkości (...), związany z prawem do lokalu nr (...) (KW (...));

6)  J. Ł. udział udziału o wielkości (...), związany z prawem własności lokalu nr (...) (KW (...)).

Lokale nr (...), stanowiące odrębny przedmiot własności J. K., są oddzielnymi lokalami wyodrębnionymi, przy czym zostało pomiędzy nimi urządzone faktyczne bezpośrednie przejście, poprzez wykonanie otworu w stopie dzielącym lokale oraz zainstalowanie schodów.

(fakty co do istoty bezsporne, udokumentowane odpisami zwykłymi ksiąg wieczystych – k. 8 i n. oraz k. 11 i n., potwierdzone informacją jawną, dostępną przez odpowiedni system teleinformatycznego dostępu do ksiąg wieczystych)

W dniu 23 kwietnia 2015 r. współwłaściciele podjęli uchwały następujące:

1)  uchwałę nr (...) w sprawie odwołania zarządu wspólnoty mieszkaniowej, zgodnie z którą odwołano zarząd pozwanej w osobach fizycznych o imionach i nazwiskach:

a)  J. K.,

b)  A. M.,

c)  S. S.,

d)  B. Ł.,

e)  J. Ł.,

f)  G. J.,

przy czym za przyjęciem uchwały głosowali wyłącznie J. K. oraz A. M., reprezentujący łącznie (...) udziałów w nieruchomości wspólnej nieruchomości;

2)  uchwałę nr (...) w sprawie wyboru zarządu pozwanej w osobach fizycznych, zgodnie z którą powierzono pełnienie funkcji zarządu współwłaścicielom o imionach i nazwiskach:

a)  J. K.

b)  A. M.,

przy czym za przyjęciem uchwały głosowali wyłącznie J. K. oraz A. M., reprezentujący łącznie (...) udziałów w nieruchomości wspólnej nieruchomości.

(uchwała nr (...) – k. 218, uchwała nr (...) – k. 219)

Przed zamknięciem rozprawy jedna z powódek złożyła w oddzielnym postępowanie wniosek o ustanowienie zarządcy przymusowego na nieruchomości.

(fakt bezsporny)

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny na podstawie odpisów dokumentów urzędowych i prywatnych załączonych do pism procesowych zgodnie z art. 244 i 245 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (k.p.c.), z uwzględnieniem faktów przyznanych i bezspornych odpowiednio do art. 229 i 230 k.p.c.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron (k. 261), gdyż okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione za pomocą dowodów z dokumentów z uwzględnieniem faktów przyznanych i bezspornych, po wysłuchaniu stron na podstawie art. 212 k.p.c.

Ustaliwszy powyższe, Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo podlega oddaleniu, gdyż zaskarżona uchwała o odwołaniu całego zarządu nie jest sprzeczna z ustawą i nie narusza określonych w ustawie zasad prawidłowego zarządzania nieruchomością, jak również nie narusza chronionych ustawą interesów powodów, a właściciele nie zawarli umowy, która wykluczałaby odwołanie całego zarządu.

Rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego opiera się na wyżej przedstawionych ustaleniach faktycznych oraz niżej objaśnionej podstawie prawnej.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 w zw. z art. 19 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2015 r. poz. 1892), jeżeli lokali wyodrębnionych, wraz z lokalami niewyodrębnionymi, jest na nieruchomości wspólnej więcej niż siedem, do zarządu nieruchomością wspólną stosuje się przepisy tej ustawy, a nie przepisy Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy, organ zarządu tworzą osoby wybrane na mocy uchwały właścicieli lokali, przy czym – zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy – cały zarząd może być w każdej chwili odwołany na mocy uchwały właścicieli lokali.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 i 2 ustawy, uchwały właścicieli lokali zapadają większością głosów, liczoną według wielkości udziałów.

Z przytoczonych przepisów wynika, że jakkolwiek każdy ze współwłaścicieli ma prawo do zasiadania w zarządzie, do którego został powołany na mocy uchwały właścicieli, ma również obowiązek natychmiastowego ustąpienia z zarządu, jeżeli został z niego odwołany uchwałą podjętą większością głosów liczonych według udziałów.

Z przytoczonych przepisów wynika również, że uchwała właścicieli lokali o odwołaniu zarządu może być podjęta w każdym czasie. Ustawa nie warunkuje podjęcia takiej uchwały spełnieniem jakichkolwiek dodatkowych przesłanek. W szczególności nie wymaga wykazania, że odwoływany zarząd działał wadliwie lub że odwołanie zarządu jest gospodarczo uzasadnione. Oznacza to, że właściciele lokali mogą w każdym czasie odwołać również zarząd działający doskonale, a uchwała o odwołaniu takiego zarządu nie jest przez to sprzeczna z ustawą. Oznacza to również, że ustawa nie przyznaje żadnemu z właścicieli prawa do zachowania funkcji w zarządzie, choćby doskonale wykonywał czynności zarządzania, zatem uchwała o odwołaniu takiego właściciela z zarządu nie stanowi naruszenia prawem chronionego interesu takiego właściciela.

Uchwała o odwołaniu całego zarządu mogłaby zostać oceniona jako naruszająca zasady prawidłowego zarządzania, gdyby celowała w trwałe lub długotrwałe pozbawienie nieruchomości jakiegokolwiek zarządu, czyli gdyby sprawdzała skutek sprzeczny z przewidzianym w art. 20 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy wymogiem ustanowienia organu zarządu na nieruchomości. W ustalonym stanie faktycznym taki skutek nie nastąpił, gdyż równocześnie z zaskarżoną uchwałą o odwołaniu zarządu właściciele lokali podjęli uchwałę o powołaniu nowego zarządu.

Sąd Okręgowy rozumie motywację powodów w zaskarżeniu ustawy, w szczególności ich rozżalenie oraz poczucie bezsilności wynikłe z układu stosunków współwłasności nieruchomości wspólnej, w którym dwoje sąsiadów stanowi samodzielnie zarówno organ zarządu, decydujący o bieżących sprawach wspólnoty bez współudziału pozostałych właścicieli, jak również podejmuje faktycznie samodzielnie wszystkie decyzje, zastrzeżone dla uchwał właścicieli, wyzyskując bezwzględną większość sumy własnych udziałów w nieruchomości.

Ponieważ przedmiotem sprawy jest wyłącznie legalność zaskarżonej uchwały o odwołaniu zarządu z 2015 r., a nie ocena gospodarności zarządu sprawowanego później przez nowy skład tego organu, Sąd Okręgowy nie był w niniejszej sprawie ani obowiązany ani uprawniony do badania zarzutów co do niegospodarności zarządu sprawowanego przez organ w nowym składzie.

Jeżeli nawet usprawiedliwione są wszystkie zarzuty powodów względem nowego zarządu, nieusprawiedliwione jest wywodzenie stąd zarówno zakazu odwoływania poprzedniego zarządu, jak i nakazu, aby w zarządzie zasiadali wszyscy współwłaściciele. Takie zakazy lub nakazy byłyby oczywiście sprzeczne z ustawą, która przecież nie przyznaje żadnemu ze współwłaścicieli prawa do zasiadania w zarządzie wbrew woli większości współwłaścicieli, jak też nie udziela gwarancji nieodwołalności zarządowi w całości lub jego poszczególnym członkom, choćby organ zarządu i jego poszczególni członkowie wykonywali zadania bez zarzutu.

Jeżeli zarzuty powodów względem nowego zarządu są usprawiedliwione, a osoby sprawujące nowy zarząd nie mogą zostać odwołane z przyczyny układu stosunków współwłasności w nieruchomości, wystarczającym i właściwym środkiem ochrony interesów właścicieli mających mniejsze udziały jest możliwość żądania ustanowienie zarządcy przymusowego na podstawie z art. 26 ust. 1 ustawy, z czego powodowie skorzystali zresztą, zgłaszając odpowiednie żądanie w oddzielnym postępowaniu.

Dlatego Sąd Okręgowy oddalił powództwo o uchylenie zaskarżonej uchwały o odwołaniu zarządu.

Na podstawie art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c., Sąd Okręgowy rozstrzygnął w wyroku o kosztach postępowania, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. Na tej podstawie w wyroku zasądzono od powodów na rzecz pozwanej zwrot kosztów procesu, wynikłych z ustanowienia przez pozwaną pełnomocnika procesowego w osobie adwokata. Na zasądzoną z tego tytułu sumę 377,00 zł złożyły się kwoty następujące:

a)  kwota 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem Okręgowym w Warszawie, ograniczonych do stawki wynagrodzenia jednego adwokata (adw. M. M.),

b)  kwota 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie (sygn. akt VI ACz 1669/16), ograniczonych do stawki wynagrodzenia jednego adwokata (adw. M. Ś.),

c)  kwota 17,00 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa procesowego (zaświadczenie – k. 113), ograniczonych do stawki opłaty od pierwszego ze złożonych pełnomocnictw procesowych.

Stawka wynagrodzenia pełnomocnika procesowego za czynności podjęte w sprawie przed Sądem Okręgowym w Warszawie oraz Sądem Apelacyjnym w Warszawie została określona na podstawie § 11 ust. 1 pkt 1 oraz § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 461 z późn. zm.), obowiązującego w chwili wszczęcia postępowania, a nadal mającego zastosowanie w sprawie na mocy odrębnych przepisów przejściowych, zgodnie z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.).

Z tych przyczyn i na podstawie przytoczonych przepisów Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)

a)  (...)

b)  (...)

c)  (...)

(...)