Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 641/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 marca 2017 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach w sprawie z powództwa W. D. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 16.974 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty. Powództwo ponad tę kwotę zostało oddalone. W punkcie 3 wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.170,16 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następującym stanie faktycznym sprawy:

W dniu 23 stycznia 2016 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki B. o numerze rejestracyjnym (...), należący do E. D.. Sprawca zdarzenia miał zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Z uwagi na zakres uszkodzeń pojazdu, pozwana zlikwidowała szkodę w oparciu o uzasadnione i ekonomicznego koszty jego naprawy. Decyzją z dnia 9 marca 2016 roku pozwana ustaliła wysokość odszkodowania na kwotę 14.803,00 złote. Poszkodowany E. D. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) E. D. w B.. Uszkodzony pojazd marki B. (...) o nr rej. (...) zakupiony został przez poszkodowanego E. D. dla celów prywatnych i w takich celach był wykorzystywany. W dniu 8 lutego 2016 roku W. D. i E. D. zawarli umowę najmu pojazdu zastępczego, którym był pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sawka dzienna czynszu została ustalona na kwotę 600,00 złotych netto. Samochód był wynajmowany w okresie od dnia 8 lutego 2016 roku do dnia 15 marca 2016 roku. W okresie najmu E. D. miał dwa samochody - F. (...) i H. (...), które były uszkodzone. W dniu 15 marca 2016 roku W. D. i E. D. zawarli umowę cesji na mocy, której E. D. przeniósł na powoda wierzytelność przysługującą mu z tytułu odszkodowania za szkodę powstałą w dniu 23 stycznia 2016 roku w pojeździe marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Jednocześnie w dniu 15 marca 2016 roku E. D. złożył oświadczenie, że w okresie najmu pojazdu zastępczego nie był w posiadaniu żadnego pojazdu, którym mógłby zastąpić pojazd uszkodzony i nie mógł w inny sposób zaspokoić normalnych potrzeb konsumpcyjnych i życiowych. Sąd Rejonowy w oparciu o opinię biegłego J. Ż. ustalił, iż uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego przy uwzględnieniu niezbędnego i uzasadnionego czasu naprawy pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) wynosi 23 dni kalendarzowe. Natomiast rynkowe stawki najmu pojazdów zastępczych segmentu (...) klasy M. na rynku właściwym dla miejsca zamieszkania poszkodowanego, w 2016 roku przy najmie na okres 23. dni wynosiły: minimalna stawka 283,74 złote za dobę netto, średnia stawka - 606,93 złote za dobę netto, maksymalna stawka - 1.463,41 złotych za dobę netto.

Biorąc za podstawę tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy zważył, że w oparciu o art. 822 k.c. powództwo zasługuje na uwzględnienie co do kwoty 16.974 zł. Sąd Rejonowy ustalił, iż w takim stanie sprawy niezbędnym stało się naprawienie przedmiotowego pojazdu w celu likwidacji szkody i przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. W wyniku uszkodzenia w przedmiotowym pojeździe ( m.in. uszkodzenia lamp tylnych, podłogi bagażnika, zderzaka tylnego ) przedmiotowy pojazd został wyłączony z ruchu drogowego, wobec czego zdaniem Sądu Rejonowego koszty najmu pojazdu zastępczego pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, a pozbawienie możliwości korzystania z rzeczy zawsze stanowi szczególny przypadek szkody. Sąd Rejonowy uznał, za pełnomocnikiem powoda, iż sam fakt posiadania więcej niż jednego pojazdu w żaden sposób nie eliminuje uprawnienia poszkodowanego do wynajęcia pojazdu zastępczego. Sąd stanął na stanowisku, że skoro poszkodowany posiadał kilka pojazdów, to właśnie tyle jest mu potrzebnych i fakt uszkodzenia jednego z nich rodzi potrzebę skorzystania z auta zastępczego. Każdy taki przypadek powinien być analizowany indywidualnie. Poza tym, jak ustalono w toku postępowania E. D. w okresie najmu miał jedynie dwa inne samochody, które były niesprawne. Tym samym za zasadne Sąd Rejonowy uznał prawo poszkodowanego do wynajęcia pojazdu zastępczego. Ponadto Sąd Rejonowy w oparciu o stawkę obliczoną przez biegłego J. Ż., ustalił, iż stawka 600,00 złotych netto jest stawką rynkową, ekonomicznie uzasadnioną i zgodną z obowiązującymi stawkami na rynku lokalnym. Również w oparciu o opinię biegłego J. Ż., Sąd Rejonowy przyjął, że uzasadniony czasu naprawy pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) wynosi 23 dni kalendarzowe. Co za tym idzie Sąd Rejonowy ustalił, iż uzasadniony okres najmu wynosi również 23 dni. Sąd Rejonowy wskazał również, iż należne powodowi odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego powinno obejmować podatku od towarów i usług, gdyż poszkodowany E. D., mimo prowadzenia działalność gospodarczej, zeznał, iż pojazd uszkodzony zakupiony został do celów prywatnych i nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od kosztów poniesionych w związku z najmem pojazdu. Uwzględniając poczynione powyżej rozważania Sąd Rejonowy przyjął, iż uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosi 23 dni, stawka 600,00 złotych netto nie jest wygórowana, stąd zasądził od pozwanej kwotę 13.800,00 złotych netto powiększoną o podatek VAT, tj. kwotę 16.974,00 złote. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., przyjmując za podstawę, iż powód wygrał niniejszy proces w 62%. W tej sytuacji zasądzono od pozwanego na rzecz powoda jako wygrywającego niniejszy proces w 62% kwotę 2.170,16 zł.

Od powyższego orzeczenia apelację wniosły obie strony.

Pozwany zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w części tj. w zakresie pkt. 1 i 3 wyroku, zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, które miały wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. polegające na wydaniu orzeczenia bez wszechstronnego wyjaśnienia sprawy i dowolną ocenę dowodów, w tym przede wszystkim nielogiczną i sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego ocenę zeznań świadka E. D. poprzez niezasadne przyjęcie, że poszkodowany nie posiadał innego samochodu, który mógłby użytkować w miejsce uszkodzonego i uznanie w tym zakresie zeznań świadka za wiarygodne w sytuacji, gdy okoliczność przeciwna wynika z niezakwestionowanego przez stronę powodową dokumentu - historii ubezpieczenia wygenerowanego przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Skarżący zarzucił również naruszenie przepisów prawa materialnego, art. 232 k.p.c. (w zw. z art. 6 k.c.) poprzez uznanie, że to na pozwanym spoczywał ciężar udowodnienia, iż poszkodowany nie ma uzasadnienia w najmie pojazdu zastępczego, w sytuacji, gdy to na stronie powodowej spoczywa ciężar dowodu wykazania potrzeby korzystania z pojazdu zastępczego, wysokość kosztów z tego tytułu, jak i niezbędny czas trwania najmu. Fakt, że poszkodowany posiadał 7 aut wynika z pisma Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, a powód nie udowodnił, by poszkodowany w dacie szkody tych aut nie posiadał (choćby załączając umowy sprzedaży), art. 361 § 2 k.c., art. 805 k.c. oraz art. 824(1) § 1 k.c. poprzez błędną wykładnię a w konsekwencji zasądzenie odszkodowania przekraczającego wysokość poniesionej szkody.

W konsekwencji skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa o zapłatę w całości i zmianę rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i orzeczenie w tym przedmiocie zgodnie z zasadą ich stosunkowego rozdzielenia przy uwzględnieniu zmiany rozstrzygnięcia zgodnie z wnioskami apelacji, oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z należną opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa procesowego, według norm przepisanych.

Obecny na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik powoda wnosił o oddalenie apelacji pozwanego i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

W apelacji strony powodowej zaskarżono natomiast wyrok Sądu Rejonowego w zakresie pkt. 2 i w zakresie pkt. 3. Zarzucając Sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania tj.: 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającego na przyjęciu, że uzasadniony czas trwania wynajmu samochodu zastępczego w przedmiotowej sprawie wynosił 23 dni, podczas gdy prawidłowa analiza całości materiału dowodowego wykazuje, że zasadnym był cały czas trwania najmu pojazdu zastępczego tj. 37 dni. Skarżący podnosił, iż w konsekwencji tego doszło do naruszenia przez Sąd przepisów prawa materialnego, tj., art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. poprzez oddalenie powództwa w wysokości ponad kwotę 16 974,00 zł.

W konsekwencji skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 27 306 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13.06.2016 r. do dnia zapłaty w miejsce kwoty 16 974 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13.06.2016r. do dnia zapłaty oraz o zmianę zaskarżonego orzeczenia w zakresie pkt. 3 poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za I instancję z uwzględnieniem kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych — zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Skarżący wnosił również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwany wnosił o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W pierwszej kolejności należało się odnieść do apelacji pozwanego jako najdalej idącej, a od której zależy również los apelacji powoda, który zaskarżył orzeczenie w zakresie oddalenia powództwa ponad kwotę 16.974 zł. Apelacja pozwanego okazała się skuteczna, co skutkowało zmianą zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa.

Otóż zgodnie ze swobodną zasadą oceny dowodów Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Powołany przepis stanowi wyraz obowiązującej w procedurze cywilnej zasady swobodnej oceny dowodów. Ocena wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych środków dowodowych stanowi podstawowe zadanie sądu orzekającego, przy czym powinna być ona dokonana w sposób konkretny, w oparciu o cały zebrany w sprawie materiał dowodowy. W niektórych przypadkach ustawodawca „narzuca” określoną moc dowodową danego środka (np. art. 11, 246, 247 k.p.c.). Przyjmuje się, że moc dowodowa oznacza siłę przekonania o istnieniu lub nieistnieniu weryfikowanego w postępowaniu dowodowym faktu, uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych. Z kolei wiarygodność danego dowodu wynika z jego indywidualnych cech i obiektywnych okoliczności, za względu na które zasługuje on w ocenie sądu na wiarę lub nie (zob. J. Klich-Rump, Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia sądowego w procesie cywilnym, Warszawa 1977, s. 132 i n.). Przy czym swobodna ocena dowodów nie może być dowolna. Z tych względów przyjmuje się, że jej granice wyznaczane są przez kryteria: logiczne, ustawowe i ideologiczne (zob. wyr. SN z 12.2.2004 r., II UK 236/03, Legalis). Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków poprawnych logicznie. Czynnik ustawowy ogranicza sąd w możliwości dokonania oceny jedynie tych dowodów, które zostały prawidłowo przeprowadzone, według reguł określonych przez ustawodawcę, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności (post. SN z 11.7.2002 r., IV CKN 1218/00, Legalis; wyrok SN z 9.3.2005 r., III CK 271/04, Legalis). Oznacza to, że przy ocenie mocy i wiarygodności dowodów sąd bierze pod rozwagę nie tylko "materiał dowodowy", ale także wyjaśnienia informacyjne stron, oświadczenia, zarzuty przez nie zgłaszane, zachowanie się stron podczas procesu przejawiające się np. w odmowie lub utrudnieniach w przeprowadzeniu dowodów, itp. (wyr. SN z 24.3.1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, Nr 10, poz. 382). W kontekście przedstawionych rozważań, Sąd Okręgowy uznał za wadliwe ustalenie przez Sąd I instancji, że poszkodowany miał potrzebę najmu pojazdu zastępczego.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny nie odpowiada zgromadzonemu w sprawie materiałowi dowodowemu. Otóż jak wynika z dokumentów załączonych do akt poszkodowany E. D. prowadzący działalność gospodarczą w zakresie mechaniki i naprawy blacharskich posiadał w chwili szkody oprócz uszkodzonego pojazdu jeszcze 7 innych pojazdów. Okoliczność ta wynika wprost z niekwestionowanej przez powoda informacji uzyskanej od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Przy czym okoliczności tych, wbrew błędnemu zapatrywaniu Sądu Rejonowego, nie udało się powodowi podważyć poprzez zeznania świadka, które były lakoniczne niejasne i nielogiczne, nie budziły wiarygodności w kontekście pozostałych dowodów w sprawie. Stąd w ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy wadliwie przyjął za wiarygodne zeznania świadka, który zeznał, że w okresie najmu nie posiadał żadnych samochodów, które mógłby użytkować albowiem 5 z nich sprzedał, zaś 2 były uszkodzone. Albowiem nie można kierując się zasadami doświadczenia życiowego i logiki uznać za wiarygodnych zeznań świadka, który podaje, że oprócz uszkodzonego pojazdu poszkodowany posiadał tylko dwa pojazdy: F. (...) i H. (...), i to uszkodzone, nie potrafi wyjaśnić co stało się z pozostałymi pojazdami z pisma z UFG. Poszkodowany nie potrafił wyjaśnić, czy wyrejestrował pozostałe samochody, a powód zaś nie przejawił inicjatywy dowodowej choćby poprzez zawnioskowanie o zobowiązanie świadka do złożenia w trybie art. 248 k.p.c. umów sprzedaży tych aut, skoro okoliczność ta nie wynika z pisma Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. W tym kontekście należało uznać, że to powód winien zgodnie z ciężarem dowodu obalić okoliczności płynące z informacji od UFG, czego nie udało mu się uczynić w drodze niespójnych i niewiarygodnych zeznań poszkodowanego. Albowiem w świetle art. 232 k.p.c. (w zw. z art. 6 k.c.) to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia, iż poszkodowany miał potrzebę i to uzasadnioną okolicznościami życiowymi w tamtym okresie w najmie pojazdu zastępczego (a nie jak błędnie uznał Sąd Rejonowy że ciężar ten spoczywa na pozwanym). Wskazać na marginesie trzeba również, iż sam poszkodowany podał także, że jego żona posiadała jeszcze inny pojazd, który użytkowała, co do którego powód nie udowodnił, że nie mógł on pozwolić poszkodowanemu zaspokojenia potrzeb użytkowania auta w okresie naprawy pojazdu. Co więcej ma rację pozwany, że sam poszkodowany trudniący się sprzedażą i naprawą pojazdów mógł naprawić F. (...) i H., które mogły poszkodowanemu zastąpić potrzebę najmu pojazdu zastępczego. Przy czym powód nie udowodnił ani nawet nie uprawdopodobnił, dlaczego auta te nie zostały lub nie mogły zostać naprawione. Na ocenę zeznań poszkodowanego jako niewiarygodnych wpływa nie tylko fakt figurowania 7 pojazdów w UFG, ale również fakt, że od zdarzenia upłynął tak znaczny okres czasu a nowi rzekomo właściciele pojazdów nie zarejestrowali pojazdów na siebie, a dotychczasowe umowy ubezpieczenia były nadal kontynuowane. Wreszcie zastanawiające jest, że skoro poszkodowany nie posiadał innych sprawnych samochodów, które mógł użytkować do czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki M., to jednak zakończył najem po 6 dniach od dnia wypłaty odszkodowania, mimo, że zgodnie z opinią biegłego, na którym oparł swoje rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 23 dni. Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego powód nie udowodnił, że po stronie poszkodowanego istniała potrzeba najmu pojazdu zastępczego, a w konsekwencji brak przesłanek do obciążania pozwanego nieodpowiedzialnym i nieracjonalnym postępowanie poszkodowanego. Czym poszkodowany naraził pozwanego na zwiększenie szkody albowiem mógł do czasu wypłaty odszkodowania i naprawy pojazdu korzystać z innych pojazdów, które posiadał. Błędnym jest bowiem rozumowanie powoda, które zaaprobował Sąd Rejonowy, iż . najem „bezgotówkowy” jest szkodą (stratą), którą poszkodowany ponosi również wtedy, gdy poszkodowany posiada inne samochody, które mógł użytkować przez czas trwania naprawy. Nie można w rozumieniu odpowiedzialności ubezpieczyciela opartej na gruncie przedmiotowej sprawy przyjmować, że skoro ktoś posiada kilka pojazdów, to właśnie tyle jest mu potrzebnych i fakt uszkodzenia jednego z nich rodzi potrzebę skorzystania z auta zastępczego, w sytuacji, gdy potrzeba najmu pojazdu zastępczego — zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą — jest uzasadniona dopiero w sytuacjach, w których brak jest możliwości korzystania z innych pojazdów. Takie błędne rozumowanie naruszałoby obowiązki wierzyciela we współdziałaniu przy wykonywaniu zobowiązania o czym mowa w art. 354 § 2 k.c. Trzeba tu bowiem powtórzyć zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa, że na pozwanym dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla powoda następstw, ale z zachowaniem rozsądnych proporcji pomiędzy korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika {tak też SN w uchwale z dnia 22 kwietnia 1997 r., III CZP14/97, OSNC1997, nr 8, poz. 103, również w wyroku z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03 - LEX nr 146324). Skoro tak, to w przypadkach takich jak w przedmiotowej sprawie, w których poszkodowany może swobodnie korzystać z innego pojazdu, którego jest właścicielem, przy jednoczesnym uwzględnieniem faktu, że pojazd ten nie jest stale wykorzystywany przez inne osoby (np. członków rodziny), najem pojazdu zastępczego jest niezasadny.

Skutkiem błędnej oceny materiału dowodnego sprawy przez Sąd Rejonowy było naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 361 k.p.c. i 354 k.p.c. i uznanie, że w sytuacji w której poszkodowany może swobodnie korzystać z innych pojazdów, których jest właścicielem, najem pojazdu zastępczego jest zasadny, i obciążenie pozwanego konsekwencjami takiego najmu.

W takich okolicznościach Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 386 k.p.c. uznając powództwo powoda w przedmiotowej sprawie za całkowicie bezzasadne z uwagi na brak zasadności najem pojazdu zastępczego zmienił zaskarżone orzeczenie i powództwo oddalił w całości. Konsekwencją tego rozstrzygnięcia musi być zmiana rozstrzygnięcia Sądu I instancji również w zakresie kosztów procesu. Albowiem powód po oddaleniu powództwa w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 i 99 k.p.c. jako przegrywający proces w całości winien ponieść koszty procesu poniesione przez pozwanego przed Sądem I instancji tj. w łącznej kwocie 5513,49 zł na którą to kwotę składa się kwota 4.800,00 złotych, tytułem kosztów zastępstwa procesowego, ustalona na podstawie § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 2 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku poz. 1800), kwota 696,49 zł (362,25 zł i 334,24 zł) wykorzystana część zaliczki wpłaconej na poczet kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, kwota 17,00 złotych, tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na skutek uwzględnienia apelacji pozwanego, co skutkowało oddaleniem powództwa w całości, bezprzedmiotowym jest analizowanie zarzutów apelacji powoda, które zmierzały do podwyższenia zasądzonego przez Sąd I instancji odszkodowania. A to z uwagi na ustalenie przez Sąd Okręgowy, iż brak było zupełnie potrzeby wynajęcia pojazdu zastępczego a w konsekwencji brak możliwości przerzucenia odpowiedzialności za nieracjonalne działanie poszkodowane na pozwanego. Tym samym nie ma potrzeby analizowanie argumentów i zarzutów apelacji powoda, które miały spowodować podwyższenie kwoty odszkodowanie, kiedy to w przedmiotowej sprawie brak podstaw do uwzględnienia powództwa w najmniejszym nawet rozmiarze. Powyższe skutkuje oddaleniem apelacji powoda na mocy art. 385 k.p.c. z uwagi na jej bezzasadność.

Natomiast o kosztach procesu w postępowaniu odwoławczym Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając od powoda jako podmiotu przegrywającego postępowanie apelacyjne wywołane oboma apelacjami na rzecz pozwanego kwotę 4449 zł, na którą składa się opłata od apelacji uiszczona przez pozwanego 849 zł, oraz 2 x po 1800 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego z wyboru w zakresie każdej z apelacji obliczona na podstawie Rozporządza Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800; zm.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1668.) - § 1 i § 2. 1punkt 5 § 10 punkt 1.

Magdalena Rychter-Raj Mariola Szczepańska Beata Matysik