Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w XVII Wydziale Karnym-Odwoławczym
w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Olejnik

Sędziowie: SSO Sławomir Siwierski

SSO Agata Adamczewska (spr.)

Protokolant: apl. adw. Marcelina Ostojska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań-Grunwald Wojciech Różycki

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2017 r.

sprawy

M. B. oskarżonej o popełnienie przestępstwa z art. 233 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu

z dnia 7 grudnia 2016 roku, sygn. akt III K 583/10

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. M. kwotę 516,60 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonej M. B.,

3.  zwalnia oskarżoną w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym nie wymierza jej opłaty za drugą instancję.

Agata Adamczewska Sławomir Olejnik Sławomir Siwierski

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 7 grudnia 2016r. Sąd Rejonowy Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu w sprawie o sygn. akt III K 583/10, uznając oskarżoną M. B. za winną występku z art. 233 § 1 k.k., wymierzył jej karę 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat tytułem próby oraz zwolnił oskarżoną od kosztów sądowych. (k. 599 akt)

Apelację od powyższego wywiodła obrońca oskarżonej, która zaskarżyła orzeczenie Sądu Rejonowego w całości, zarzucając mu:

⚫

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, że oskarżona przesłuchiwana w charakterze świadka przed Sądem Rejonowy Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu Wydział VIII Grodzki w sprawie o sygn. akt VIII K 256/09 świadomie zeznała nieprawdę,

⚫

obrazę przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zeznań świadka P. L..

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej przestępstwa. (k. 614-617 akt)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonej okazała się w niezasadna. Podniesione zarzuty nie mogły doprowadzić do wydania w postępowaniu odwoławczym wnioskowanego przez skarżącą orzeczenia o charakterze reformatoryjnym. Sąd Odwoławczy nie dopatrzył się również żadnych takich uchybień w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, które skutkować musiałyby wydaniem orzeczenia o charakterze kasatoryjnym.

Odnosząc się do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który w wywiedzionej apelacji ściśle związany jest z zarzutem niewłaściwej oceny materiału dowodowego, stwierdzić należy, że brak jest podstaw, by w tym zakresie podzielić wywody apelującej. To, iż dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne są odmienne od oczekiwania strony (oskarżonej) nie uzasadnia zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia w przedmiotowej sprawie.

W związku z podniesionym zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych należy wyjaśnić, że przyczyn błędu w ustaleniach faktycznych może być wiele. Wśród nich najczęściej występują: niewiarygodność źródeł dowodowych, nieuwzględnienie wszystkich faktów wynikających z przeprowadzonych dowodów, oparcie orzeczenia na okolicznościach nieudowodnionych, sprzeczność wniosków między sobą oraz z zebranymi dowodami, sprzeczność między faktami ustalonymi przez sąd i nietrafność przyjętych kryteriów oceny.

Błąd w ustaleniach faktycznych może wynikać z niepełności materiału dowodowego (błąd „braku”) lub też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd „dowolności”). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wypracowano wymogi, którym musi podlegać ocena dowodów, aby nie przekształciła się w dowolną. Tak więc, przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k tylko wtedy, gdy:

- jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.pk.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.)

- stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.)

- jest wyczerpujące i logicznie - z uwzględnieniem wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.)

Zauważyć należało, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia obejmuje według skarżącej okoliczności, które w istocie niewiele mają wspólnego z tym uchybieniem, lecz sprowadzają się wyłącznie do polemiki z trafnymi ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez Sąd Rejonowy. Analiza środka odwoławczego wywiedzionego przez obrońcę wskazuje na rozbieżności między stanem faktycznym ustalonym przez Sąd meriti, a oceną materiału dowodowego dokonaną przez apelującą, opartą na sprzecznych z logiką i doświadczeniem życiowym wyjaśnieniach oskarżonej, postrzeganych przez pryzmat przewrotnie ocenionych zeznaniach świadka P. L..

Wskazać należało, że zeznania świadka P. L. Sąd Rejonowy ocenił w pełni prawidłowo i przeciwna temu ocena dokonywana przez skarżącą jest totalnie wybiórcza, a przez to błędna.

Przekonanie Sądu Rejonowego, iż oskarżona świadomie zeznała nieprawdę, co stanowiło podstawę przypisania jej zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 233 § 1 k.k., oparte zostało na analizie całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i należycie ocenionego. Prawidłowa ocena dowodów nie może ograniczać się jedynie do poszczególnych, indywidualnie określonych dowodów, bez uwzględnienia całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wzajemnego powiązania poszczególnych dowodów i okoliczności z nich płynących, rozważenia całokształtu tych elementów, ze wsparciem zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Podkreślenia wymaga, że wszechstronna ocena wszystkich dowodów i wynikających z nich okoliczności jest obowiązkiem nie tylko sądu orzekającego, ale dotyczy również wyciągania wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając własne stanowisko nie mogą opierać się na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do innych wniosków. Apelująca zdaje się nie zauważać iż świadek L., który jako osoba całkowicie obca dla stron niniejszego procesu, nie miał żadnego interesu w tym, by zeznawać nieprawdę na korzyść, czy niekorzyść którejś z nich, podał stanowczo, iż oskarżona zdawała sobie w pełni sprawę z charakteru dolegliwości związanych z wcześniejszymi urazami kręgosłupa. Utrzymywanie, iż M. B. zeznając przed Sądem w sprawie VIII K 256/09 miała na myśli wyłącznie uraz mechaniczny typu C1 razi naiwnością i stanowi li tylko przyjętą przez oskarżoną linię obrony.

Uwzględniając zakres apelacji obrońcy, kontroli należało poddać wszystkie rozstrzygnięcia zawarte w zaskarżonym wyroku. Odnośnie rozstrzygnięcia o karze wskazać winno się, iż w niniejszej sprawie, zgodnie z treścią art. 4 § 1 k.k., zastosować należało przepisy obowiązujące w czasie popełnienia przestępstwa, jako względniejsze dla sprawcy, co słusznie uczynił Sąd I instancji. Zastrzeżeń Sądu Odwoławczego nie budzi wymierzona oskarżonej kara 3 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy, uwzględniając w należytym stopniu zarówno okoliczności łagodzące, jak i obciążające, a także prawidłowo oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu M. B. oraz jej stan zdrowia i wynikające z niego możliwości zarobkowe, słusznie uznał, że kara pozbawienia wolności w tej wysokości spełni określone w art. 53 k.k. cele. Podkreślenia wymaga, że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonej jest znaczny, na co zresztą zwrócił uwagę ustawodawca systematycznie zwiększając zagrożenie karą za przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości. Kary takiej nie sposób uznać za rażąco niewspółmierną w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k., tym bardziej jeżeli uwzględni się fakt, iż żadna inna (kara grzywny czy ograniczenia wolności) nie jest możliwa do orzeczenia z uwagi na chorobę, na którą cierpi oskarżona. W pełni podzielić należy także argumenty Sądu Rejonowego, które legły u podstaw zastosowania wobec oskarżonej dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary. Kończąc ten wątek rozważań należało podkreślić, iż rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego odnośnie kosztów postępowania I-instancyjnego nie były kwestionowane i zasługują również na aprobatę Sądu Odwoławczego.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz. U. z 1983 r., Nr 49 poz. 223 z późn. zm.) zwalniając oskarżoną w całości z obowiązku ich uiszczenia. O kosztach obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2015 r., poz. 1801), uwzględniając nakład pracy obrońcy oraz należny podatek VAT.

Agata Adamczewska Sławomir Olejnik Sławomir Siwierski