Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 265/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2017r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Olejarczyk

Protokolant: st.sekr.sądowy Julita Anczewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 marca 2017r. w K. sprawy

z powództwa z powództwa małoletnich: N. W. i R. W. reprezentowanych przez M. S.

przeciwko B. W.

o podwyższenie alimentów

I.  Podwyższa alimenty od pozwanego B. W. na rzecz małoletniego N. W. do kwoty 700 (siedemset) zł miesięcznie, płatne przy zachowaniu dotychczasowych warunków i terminów płatności z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 16 września 2016r. w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 12.12.2014r. w sprawie III RC 155/14 w kwocie 400 zł miesięcznie.

II.  Podwyższa alimenty od pozwanego B. W. na rzecz małoletniego R. W. do kwoty 700 (siedemset) zł miesięcznie, płatne przy zachowaniu dotychczasowych warunków i terminów płatności z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 16 września 2016r. w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 27.02.2013r. w sprawie I ACa 866/12 w kwocie 400 zł miesięcznie.

III.  Oddala powództwo w pozostałej części.

IV.  Nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

V.  Wyrokowi w punkcie I i II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności .

UZASADNIENIE

M. S. działając w imieniu małoletnich powodów N. W. i R. W. wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego B. W. z kwoty po 400 zł na kwotę po 1000 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich. Jednocześnie domagała się zabezpieczenia roszczenia na czas trwania postępowania poprzez zobowiązanie pozwanego do zapłaty na rzecz każdego z małoletnich kwoty po 1000 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu podała, że od czasu orzekania w ostatniej sprawie o obniżenie alimentów zmieniła się sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe pozwanego, który od maja 2015r. prowadzi działalność gospodarczą i uzyskuje z tego tytułu dochód w wysokości co najmniej 7000 zł miesięcznie. Obecnie alimenty w łącznej wysokości 800 zł miesięcznie na dwójkę dzieci nie wystarczają na pokrycie ich usprawiedliwionych potrzeb. Podniosła, że dzieci dorastają i rozwijają się. Uczęszczają na dodatkowe zajęcia sportowe, zatem koszty ich codziennego utrzymania wzrosły (k. 2-4).

B. W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz o oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

W uzasadnieniu podał, że od czasu ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów zmieniła się sytuacja małoletnich powodów. Podniósł, że koszty związane z edukacją małoletniego R. W. zmalały ponieważ przestał on uczęszczać do przedszkola prywatnego, obecnie uczęszcza do szkoły. Ponadto dzieci nie uczęszczają na zajęcia dodatkowe. Matka małoletnich obecnie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę i zarabia ok. 4000 zł miesięcznie, zatem dysponuje środkami finansowymi w celu zabezpieczenia małoletnich. Ponadto obecnie występuje nadpłata alimentów w wysokości 2400 zł i odsetki od tej kwoty. Natomiast sytuacja życiowa pozwanego zmieniła się, ponieważ rozstał się z konkubiną i obecnie prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe, zatem koszty jego utrzymania wzrosły (k. 43-46).

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem z dnia 26 września 2012r w sprawie VI RC 195/10 Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał małżeństwo M. W. (1) i B. W. z winy obu stron, miejsce pobytu małoletnich powodów ustalił przy ich matce, a wysokość obowiązku alimentacyjnego ojca B. W. ustalił na 700 zł miesięcznie na rzecz małoletniego N. W. i 500 zł miesięcznie na rzecz małoletniego R. W..

W wyniku apelacji B. W. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 27 lutego 2013r. w sprawie I ACa 866/12 obniżył ustaloną w wyroku rozwodowym wysokość tych alimentów odpowiednio do kwot 600 i 400 zł miesięcznie.

Natomiast wyrokiem z dnia 12 grudnia 2014r. w sprawie III RC 155/14 Sąd Rejonowy w Kętrzynie obniżył alimenty od pozwanego B. W. na rzecz małoletniego N. W. do kwoty 400 zł miesięcznie, zaś alimenty na rzecz małoletniego R. W. pozostawił w niezmienionej wysokości 400 zł miesięcznie.

M. S. zamieszkuje w K.. Jest zatrudniona na stanowisku dyrektora Powiatowego (...) w K., gdzie zarabia 3700 zł netto miesięcznie (zeznania matki małoletnich powodów k. 51,100).

B. W. zamieszkuje w R.. Od 18 maja 2015r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży ubezpieczeń (k. 7, zeznania pozwanego 50v). Z tytułu prowadzonej działalności osiąga dochód w wysokości 5000 zł miesięcznie ( zeznania świadka M. M. k. 79v). Oprócz małoletnich powodów ma na utrzymaniu jeszcze jednego syna M. W. (2), na rzecz którego zobowiązany jest płacić alimenty w wysokości 600 zł miesięcznie (kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Olsztynie k. 63-65).

Małoletni powodowie zamieszkują wspólnie z matką w K.. Małoletni R. W. jest uczniem drugiej klasy Szkoły Podstawowej Nr (...) w K. zaś małoletni N. W. jest uczniem trzeciej klasy tej samej szkoły. Dodatkowo obaj małoletni uczęszczają na zajęcia sportowe z piłki nożnej i zapasów (zeznania matki małoletnich powodów k.50v, zaświadczenie k. 78).

Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2016r. Sąd Rejonowy w Kętrzynie oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia w niniejszej sprawie (k. 49).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Natomiast zakres świadczeń alimentacyjnych reguluje zaś treść art. 135§1 kro, czyli zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu powyższego przepisu należy brać pod uwagę czy istniejące warunki i okoliczności mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków zaistniałej po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami poprzednio istniejącymi. (por. Komentarz do art. 138 krio, wydanie 5, Gromek 2016r., Legalis)

Orzekając w niniejszej sprawie Sąd uznał, że od czasu ustalenia wysokości alimentów na rzecz małoletnich powodów w sprawie III RC 155/14 tj. od grudnia 2014r. doszło między stronami do zmiany stosunków, które stanowią podstawę do zmiany orzeczenia w zakresie alimentów.

W tamtym okresie małoletni R. W. uczęszczał do przedszkola zaś małoletni N. W. był uczniem pierwszej klasy szkoły podstawowej. Małoletni uczęszczali również na zajęcia dodatkowe z rytmiki, j. angielskiego i zajęcia taneczne.

W czasie orzekania w niniejszej sprawie obaj małoletni byli uczniami szkoły podstawowej, uczęszczali na dodatkowe zajęcia sportowe z piłki nożnej i zapasów.

Od tamtego czasu zmieniła się także sytuacja życiowa i możliwości zarobkowe rodziców małoletnich powodów.

M. S. w grudniu 2014r. nie pracowała, była zarejestrowana jako osoba bezrobotną zarejestrowaną w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. (k. 29-31 akt III RC 155/14). Pobierała świadczenia z pomocy społecznej. Na zasadzie wolontariatu pracowała w (...) Telewizji (...) (k. 126 akt III RC 155/14). Dodatkowo zajmowała się śpiewaniem aktorsko-artystycznym przy akompaniamencie własnego zespołu. Natomiast B. W. w czasie orzekania w poprzedniej sprawie w zakresie alimentów był osobą bezrobotną. Podejmował prace dorywcze z których osiągał dochody w granicach 1400 zł netto miesięcznie, w okresie zimowym 1200 zł miesięczne. Mieszkał w domu narzeczonej M. M., z którą ma syna M. W. (2). Dziecko wychowywali wspólnie i pozwany dobrowolnie łożył na jego utrzymanie.

W czasie orzekania w niniejszej sprawie M. S. była zatrudniona na stanowisku dyrektora Powiatowego (...) w K., gdzie zarabiała 3700 zł netto miesięcznie, zaś B. W. prowadził działalności gospodarczą w zakresie sprzedaży ubezpieczeń i osiągał z tego tytułu dochody w wysokości 5000 zł miesięcznie, zatem sytuacja majątkowa obojga rodziców znacząco poprawiła się.

Matka małoletnich powodów podnosiła, że potrzeby dzieci rosną, zmieniają się ich zainteresowania, przez co koszty utrzymania dzieci są większe. Podała, że dzieci uczęszczają na dodatkowe zajęcia sportowe z piłki nożnej oraz trenują zapasy. Sporządziła zestawienie kosztów utrzymania dzieci, w którym podała, że średni koszt utrzymania każdego z synów wynosi 1620 zł miesięcznie (łącznie 3370 zł) oraz przedłożyła dokumenty potwierdzające wydatki związane z ich utrzymaniem, na co składają się: koszty zakupu odzieży, bielizny, obuwia, zakup przyborów szkolnych, opłaty za obiady w szkole, koszty utrzymania mieszkania, koszty związane z zakupem odzieży sportowej (k. 78).

Niewątpliwie koszty utrzymania małoletnich powodów wzrosły, chociażby ze względu na wiek małoletnich i rosnące z wiekiem ich potrzeby, co jest faktem bezspornym i dotyczy nie tylko małoletnich powodów.

W tym miejscu należy podnieść, iż wzrost wydatków na utrzymanie dzieci może być realizowany wyłącznie wtedy, gdy rodzice posiadają wystarczające środki na zrealizowanie tych potrzeb. Sam fakt wzrostu potrzeb dzieci nie jest jednoznaczny z obowiązkiem poniesienia tych kosztów przez rodziców. Dlatego też Sąd w toku postępowania nie rozstrzyga o konieczności poniesienie kasztów niezrealizowanych potrzeb dzieci, ale ustala, które z tych potrzeb należy uznać za potrzeby usprawiedliwione względem możliwości materialnych rodziców – tak by zachować zasadę równości stopy życiowej rodziców i dzieci.

Analizując wyliczenie matki małoletnich powodów oraz załączone przez nią dokumenty w postaci faktur, zaświadczeń, paragonów Sąd uznał, że faktyczne koszty utrzymania każdego z małoletnich powodów wynoszą ok. 1200 zł miesięcznie. Do kosztów tych należy zaliczyć wydatki związane z zakupem leków i witamin w wysokości 100 zł, odzież i obuwie 300 zł, artykuły higieniczne 120 zł, koszty związane z zakupem odzieży sportowej na zajęcia dodatkowe 120 zł, wyżywienie 1000 zł, wydatki szkolne takie jak wycieczki i składki ok. 20 zł miesięcznie, proporcjonalne koszty utrzymania mieszkania 500 zł, przybory szkolne i wprawka szkolna średnio razem ok 100 zł, co daje łącznie kwotę 2400 zł miesięcznie. Sąd ustalił, iż obydwoje rodzice są w stanie ponieść te koszty, gdyż każde z nich znajduje się obecnie w lepszej finansowo sytuacji materialnej, aniżeli w dacie poprzedniego rozstrzygnięcia alimentacyjnego.

Powyższe okoliczności powodują, że wysokości alimentów ustalone od pozwanego ojca powodów w wyroku z grudnia 2014r, w sprawie III RC 155/14 wobec N. W. oraz w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 27.02.2015r w sprawie I ACa 866/12 wobec R. W. winne zastać zmienione. Bezspornie należy uznać, że pozwany winien w dalszym ciągu łożyć na utrzymanie dzieci, do których należy wliczyć koszty ich edukacji szkolnej oraz wydatki związane w udziałem w dodatkowych zajęciach sportowych. Lepsza sytuacja finansowa rodziców zawsze bowiem przekłada się na możliwość zapewnienia dzieciom lepszej formy zajęć poza szkolnych, zwiększa możliwość rozwoju tych dzieci oraz umożliwia zakup lepszego wyżywienia, odzieży ect.

Orzekając w niniejszej sprawie, Sąd doszedł do przekonania, że pozwany powinien łożyć na obu synów alimenty w takiej samej wysokości czyli po 700 zł miesięcznie na każdego z nich. Pozwany powinien czynić to proporcjonalnie do kosztów utrzymania małoletnich powodów i swoich możliwości finansowych, które Sąd ocenił jako znaczne. Pozwany bowiem prowadzi działalność gospodarczą, z której osiąga dochody w granicach 5000 zł netto miesięcznie oraz może liczyć na dodatkowe wsparcie ze strony swoich rodziców. W toku sprawy ustalono bowiem, że B. W. samodzielnie zamieszkuje w R. w domu jednorodzinnym wykupionym przez jego rodziców za kwotę 320 tysięcy złotych (zeznania M. M. k 79), a ponadto większość kontaktów z dziećmi pozwany realizuje także w mieszkaniu i na koszt swoich rodziców zamieszkałych w K., którzy w tym czasie dzieci utrzymują, a nawet dokonują zakupów wnukom odzieży (k 80). Pozwany, jak wynika z zeznań świadka M. M., od lat ukrywał dochód w ten sposób, że prowadził działalność gospodarczą na nazwisko swojej konkubiny M. M., sam oficjalnie pozostając osobą bezrobotną. Obecnie B. W. zajmuje się ubezpieczeniami w firmie (...) z zarobkami ok 7000 zł brutto, a ok 5000 netto (k 80). Zatem jego sytuacja majątkowa pozwala mu płacić alimenty w wysokości 700 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów. Sąd wziął pod uwagę okoliczność, że pozwany ma na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko M. W. (2), na rzecz którego obowiązany jest płacić alimentów w wysokości 600 zł miesięcznie (kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Olsztynie k. 63-65). Łącznie jego obowiązek alimentacyjny na trzech synów wynosić będzie 2000 zł miesięcznie.

M. S. swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich realizuje głównie przez sprawowanie bezpośredniej pieczy nad dziećmi i dodatkowo ponosi liczne wydatki związane z utrzymaniem synów z własnych dochodów.

Zdaniem Sądu, pozwany nie przedstawił w niniejszej sprawie rzeczywistego obrazu własnej sytuacji majątkowej i możliwości zarobkowych. Na rozprawie w dniu 16 grudnia 2016r. podnosił, że jego dochody są niskie. Stwierdził, że w miesiącu listopadzie 2016r. zarobił 400 zł . Podał, że zamieszkuje w K. (zeznania pozwanego k. 50v). Co innego bowiem wynika z zeznań powołanego w niniejszej sprawie świadka M. M. (byłej konkubiny pozwanego). Świadek zeznał, że pozwany faktycznie zamieszkuje w R. zaś weekendy spędza wspólnie z dziećmi u swoich rodziców w K., którzy w tym czasie ponoszą koszty utrzymania małoletnich. Pozwany pracuje na stanowisku menadżerskim w firmie ubezpieczeniowej i osiąga wysokie dochody. Podała, że w odpowiedzi na pozew w sprawie o alimenty na rzecz ich wspólnego syna M. W. (2) pozwany podał, że zarabia 5000 zł netto miesięcznie. Okazała Sądowi odpis odpowiedzi na pozew w sprawie, w której żąda od pozwanego alimentów na syna M., w której pozwany opisał wysokość swoich dochodów na kwotę tj. 5000 zł netto miesięcznie (zeznania świadka k.79-81).

Sąd, dał wiarę zeznaniom M. M. i również na nich oprał stan faktyczny w sprawie. M. M. bowiem jako była konkubina pozwanego i matka ich wspólnego syna M. jest doskonale zorientowana jak wyglądała wcześniej i obecnie jak wygląda sytuacja życiowa oraz możliwości zarobkowe pozwanego.

Na marginesie należy zaznaczyć, w celu dokonania oceny sytuacji finansowej pozwanego Sąd zobowiązał B. W. do przedłożenia księgi przychodów i rozchodów za 2016r, zaświadczenia o prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej oraz umowy, którą pozwany zawarł ze swoim pracodawcą (k. 51v). Tymczasem B. W. nie przedłożył Sądowi żądanych dokumentów oraz nie zgłosił się na kolejne dwie rozprawy wyznaczone w niniejszej sprawie, mimo iż był prawidłowo zawiadomiony. Wprawdzie pozwany pismem z dnia 23 lutego 2017r. wnosił o zmianę terminu rozprawy w dniu 3 marca 2017r.( k. 87), jednak Sąd nie uwzględnił tego wniosku ponieważ pozwany nie przedstawił powodów dla których wnosi o zmianę terminu rozprawy, a zgodnie z treścią art. 156 kpc odroczenie rozprawy nawet na zgodny wniosek stron może nastąpić tylko z ważnej przyczyny.

W pozostałej części Sąd powództwo oddalił, bowiem zdaniem Sądu, żądanie matki powodów alimentów w kwocie 1000 zł na rzecz każdego małoletnich jest znacząco wygórowane. Wprawdzie koszty utrzymania małoletnich są wysokie, chociażby z tego względu, że małoletni są dziećmi w wieku szkolnym. Jednak, w ocenie Sądu alimenty w wysokości po 700 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich (łącznie 1400 zł) w znacznym stopniu bieżące utrzymanie małoletnich powodów i pokryją koszty związane z ich wychowaniem. Jest to podwyżka wysokości alimentów o 75%.

Ponadto zaznaczyć należy, że obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców zatem i matkę małoletnich powodów, której obecne możliwości finansowe pozwalają na pokrycie części kosztów utrzymania dzieci.

Na podstawie art. 102 kpc Sąd nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi.

Na podstawie art. 333§1 pkt. 1 kpc wyrokowi w pkt. I oraz II nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Grzegorz Olejarczyk