Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

K., dnia 3 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Jacek Chmura

Sędziowie: SSO Barbara Mokras

SSO Janusz Roszewski (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2017 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku T. T., R. M.

z udziałem B. R., Skarbu Państwa – Nadleśnictwa G., G. W., H. W., B. D., E. R., M. D., M. R., A. K., J. K.

o ustanowienie drogi koniecznej

w przedmiocie zażalenia wnioskodawców

na postanowienie Sądu Rejonowego w Pleszewie

z dnia 16 maja 2017 r., sygn. akt I Ns 60/15

p o s t a n a w i a :

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że przyznać biegłemu sądowemu A. K. wynagrodzenie za sporządzenie opinii pisemnej z dnia 9 maja 2017 r. w kwocie 3.886,80 zł (trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt sześć złotych 80/100) oraz kwotę 742,73,58 zł (siedemset czterdzieści dwa złote 73/100) tytułem zwrotu wydatków za sporządzenie przedmiotowej opinii;

2.  oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

SSO Barbara Mokras SSO Jacek Chmura SSO Janusz Roszewski

Sygn. akt II Cz 539/17

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 16 maja 2017 r. Sąd Rejonowy w Pleszewie przyznał biegłemu sądowemu wynagrodzenie w kwocie 5.860,11 zł tytułem wynagrodzenia za sporządzenie pisemnej opinii w niniejszej sprawie, obejmujące zwrot wydatków w kwocie 742,73 zł.

Zażalenie na powyższe orzeczenie wnieśli wnioskodawcy, zaskarżając postanowienie w części, tj. w zakresie, w którym przyznane wynagrodzenie przekroczyło kwotę 2.500,00 zł.

Skarżący zarzucili zaskarżonemu postanowieniu – w istocie - naruszenie przepisu
art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym poprzez określenie wysokości wynagrodzenia biegłego w zawyżonej wysokości, nie odpowiadającej nakładowi i czasowi pracy biegłego potrzebnego do wydania opinii, oraz nieuzasadnione przyjęcie maksymalnej stawki za godzinę pracy biegłego. Nadto skarżący zakwestionowali czytelność, kompletność opinii oraz jej częściową przydatność dla rozstrzygnięcia sprawy.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez przyznanie biegłemu sądowemu wynagrodzenia w wysokości nie większej niż 2.500,00 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Analiza tezy dowodowej oraz treści pisemnej opinii z dnia 9 maja 2017 r. sporządzonej przez biegłego sądowego A. K., specjalistę w dziedzinie budownictwa i szacowania nieruchomości, wskazuje, że została ona sporządzona na okoliczność określenia wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej, jakie mają zapłacić właściciele nieruchomości władnących (działki (...)) uwzględniając, że właściciel działki nr (...) będzie korzystał z drogi w pełnym zakresie, właściciel działki nr (...) będzie korzystał z drogi z wyłączeniem części działki nr (...) a właściciel działki nr (...) będzie korzystał z drogi z wyłączeniem działki (...) i części działki (...), przy czym wysokość wynagrodzenia należało określić w dwóch wariantach - zapłaty jednorazowej i świadczenia okresowego.

Na żądanie Sądu Rejonowego, w piśmie z dnia 16 maja 2017 r. biegły sądowy dokonał wskazania wynagrodzenia, jakie mają zapłacić poszczególni właściciele nieruchomości władnących (205, 206, 207) oddzielenie każdemu właścicielowi działek obciążonych (204, 205, 206, 209).

W pierwszej kolejności należy wskazać na nietrafność zarzutu skarżących, jakoby przedmiotowa opinia była nierzetelna poprzez jej nieczytelność, niekompletność oraz częściową nieprzydatność dla rozstrzygnięcia sprawy. Zważyć należy, że opinia ta została sporządzona zgodnie z tezą dowodową Sądu I instancji, a nadto w piśmie z dnia 16 maja 2017 r. biegły sądowy dokonał ponownego przedstawienia wniosków z opinii, które należy poczytać jako jasne, spójne i kompletne.

Odnosząc się do zarzutów zawyżenia wynagrodzenia biegłego, należy zauważyć, że przedmiotowa opinia jest umiarkowanie obszerna pod względem formy – obejmuje
40 stron napisanych w pojedynczych odstępach, w większości standardową czcionką, zawierająca tabele oraz sześć, wykonanych przez biegłego, zdjęć nieruchomości, wraz z załącznikami w postaci mapy zasadniczej z przebiegiem części składowych służebności drogi koniecznej, wypisów z rejestru gruntów oraz kopii mapy ewidencyjnej. Pod względem merytorycznym opinia zawiera wskazanie podstaw formalno – prawnych opinii, opis stanu prawnego i techniczno – użytkowego oraz wycenę wartości rynkowej jednego metra kwadratowego czterech nieruchomości, a w dalszej kolejności odpowiedzi na zasadnicze pytania zadane przez Sąd Rejonowy w zleceniu sporządzeniu opinii, a więc ustalenie wynagrodzenia, zarówno jednorazowego, jak i okresowego, za ustanowienie służebności drogi koniecznej ze wskazaniem powierzchni gruntu poszczególnych części działek zajętych pod drogę oraz wartości gruntu drogi koniecznej poszczególnych części działek.

Jak wynika z przedłożonej przez biegłego karty pracy, do sporządzenia tej opinii nie było konieczne przeprowadzenie żadnych szczególnych czynności przygotowawczych poza standardowymi, koniecznymi do przeprowadzenia opinii w tej materii w zwykłym toku czynności, w tym zapoznania się z aktami sprawy oraz dokonania czynności poza miejscem pracy biegłego w postaci oględzin nieruchomości.

W tym stanie rzeczy należy uznać za zasadne stanowisko skarżących, że sporządzenie przedmiotowej opinii w deklarowanym przez biegłego czasie 158 roboczogodzin, który jest zbliżony do czterotygodniowego czasu pracowniczego, nie znajduje uzasadnienia, jednak nie w takim zakresie, jak wskazują skarżący. Zauważyć bowiem należy, że w przedmiotowej sprawie biegły dokonał opisu i wyceny aż czterech nieruchomości, a przy tym ustalenie wynagrodzenia za służebność drogi koniecznej, zarówno jednorazowego, jak i okresowego, nastąpiło w warunkach wielości działek władnących i obciążonych.

Zdaniem Sądu ad quem dokonanie tego rodzaju czynności, z jednej strony nie odbiegające od standardowo wykonywanych przy opracowywaniu opinii w tym przedmiocie, ale z drugiej strony – dotyczące wielu nieruchomości, nie powinno zajmować więcej niż
15 dni pracy w pełnym, pracowniczym wymiarze pracy w ilości 8 godzin dziennie, a zatem łącznie 120 roboczogodzin.

Na uwzględnienie nie zasługuje natomiast zarzut skarżących dotyczący przyznania biegłemu wynagrodzenia przy zastosowaniu maksymalnej stawki. Stosownie do § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 518) stawka wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za każdą rozpoczętą godzinę pracy wynosi - w zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii oraz warunków, w jakich opracowano opinię - od 1,28% do 1,81% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa, zwanej dalej "kwotą bazową", która w 2017 r. wynosi 1.789,42 zł, a zatem kwotę od 22,90 zł do 32,39 zł. Stosownie natomiast do dyspozycji przepisu art. 89 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z Dz. U. z 2016 r., poz. 623) przy określaniu wysokości wynagrodzenia biegłego należy także uwzględnić wymagane kwalifikacje biegłego, w tym jego staż i doświadczenie zawodowe. W niniejszej sprawie biegły sądowy mgr inż. A. K. jest specjalistą w dziedzinie budownictwa
i szacowania nieruchomości, posiadającym duże doświadczenie zawodowe, przejawiające się w wieloletnim stażu w pełnieniu tej funkcji. W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie te okoliczności winny znaleźć odzwierciedlenie w ustaleniu wynagrodzenia biegłego według maksymalnej stawki 1,81 % kwoty bazowej, tj. w wysokości 32,39 zł za roboczogodzinę.

Tym samym, na podstawie powołanych wyżej przepisów, wynagrodzenie biegłego należało ustalić w wysokości 3.886,80 zł (120 h x 32,39 zł), o czym - na podstawie
art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. - Sąd Okręgowy orzekł,
jak w punkcie 1 sentencji.

W pozostałym zakresie zażalenie skarżących podlegało oddaleniu na podstawie
art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

Wobec niezakwstionowania przez skarżących kwoty wydatków na sporządzenie opinii, Sąd Okręgowy uznał, iż - na podstawie art. 288 k.p.c. i art. 89 ust. 1 cytowanej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - biegłemu należał się zwrotu całości poniesionych wydatków, jako niezbędnych do wykonania przedmiotowej opinii.

SSO Barbara Mokras SSO Jacek Chmura SSO Janusz Roszewski