Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 września 2017 roku

sprawy z odwołania A. T.

od decyzji z dnia 13 lipca 2017 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o emeryturę

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 13 lipca 2017 roku, znak: (...) w ten sposób, że przyznaje A. T. prawo do emerytury od 1 lipca 2017 roku,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. na rzecz A. T. 180zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 464/17 UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13.07.2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił A. T. prawa do emerytury.

Ubezpieczona złożył odwołanie od tej decyzji. Wniosła o jej zmianę decyzji i przyznanie prawa do żądanego świadczenia oraz zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że skarżąca nie wykazała 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona A. T. urodziła się (...). Wykazała do końca 1998 r. staż ubezpieczeniowy wynoszący ponad 20 lat.

3.07.2017 roku wystąpiła z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. (bezsporne)

W okresie od 1977 do 2007 r. była pracownikiem Zakładów (...) w G. (w różnych formach prawnych: przedsiębiorstwo państwowe, spółka z o.o., spółka akcyjna). W okresach od 17.09.1979 do 26.10.1987 (7 lat, 10 miesięcy, 26 dni) i od 11.03.1991-31.12.1998 (7 lat, 9 miesięcy, 21 dni, w tym 160 dni okresów nieskładkowych) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych na stanowisku tkacza. Praca polegała na obsłudze maszyn przędzalniczych.

dowód: świadectwo pracy k. 8 t. I a.e.

akta osobowe k.28

zeznania świadków: W. D., E. K., E. S., E. Ż. k. 29-30

zeznania wnioskodawczyni k. 29

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383; dalej jako ustawa) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

2. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W art. 32 ustawy określono zasady ustalania prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Zgodnie z tym artykułem, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Warunki wymagane do uzyskania prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.; dalej jako rozporządzenie). Rodzaje prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie może uprawniać do emerytury wcześniejszej, wymienione są w wykazach A i B stanowiących załączniki do rozporządzenia.

Emerytura wcześniejsza przysługuje na zasadach określonych w § 3 i 4 rozporządzenia, jeżeli kobieta udowodni co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a mężczyzna 25 lat tych okresów, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej w ramach stosunku pracy, przy czym wymagane jest osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia przy ustalaniu okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze uwzględnia się jedynie te okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z treści przytoczonych przepisów wynika zatem, że pracą w szczególnych warunkach jest praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 roku, III UK 92/11).

Obniżanie wieku emerytalnego niektórym grupom zawodowym uzasadnia się narażeniem tych osób na szybsze niż przeciętne zrealizowanie się emerytalnego ryzyka z powodu występowania w ich zawodach czynników negatywnych (najczęściej szkodliwych dla zdrowia lub obniżających sprawności psychofizyczne), które doprowadzają do wcześniejszej, niż powszechnie, utraty sił do wykonywania dotychczasowej pracy.

Postępowanie przed organem rentowym sprowadza się do analizy dokumentacji zgromadzonej w aktach, jednakże ograniczenia dowodowe nie dotyczą postępowania sądowego. W postępowaniu sądowym dopuszczalne jest ustalenie charakteru pracy i jej okresów także w oparciu o inne dowody (zob. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowany). W uchwale z dnia 10.03.1984 r. w sprawie III UZP 6/84 Sąd Najwyższy stwierdził, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) mogą być ustalane w postępowaniu odwoławczym także innymi środkami dowodowymi, niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy (por. wyrok SN z 4.08.1999 r., II UKN 619/98, OSNP 2000/11/439). Dlatego też obowiązkiem Sądu było dopuszczenie wszelkich dostępnych dowodów i weryfikacja ich w ramach swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 K.p.c.).

Na okoliczność pracy ubezpieczonej w warunkach szczególnych w spornym okresie, sąd dopuścił dowód z dokumentów w aktach organu rentowego, dokumentów w aktach osobowych oraz z zeznań świadków i ubezpieczonej. Dokumenty zawarte w aktach osobowych ubezpieczonego pochodzące z okresu jego zatrudnienia, wskazują że skarżąca zatrudniona była w (...) na jako tkacz. Charakter wykonywanej pracy potwierdzili przesłuchani świadkowie, jak i ubezpieczona. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich szczerość i zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy. Świadkowie są osobami obcymi dla ubezpieczonej. Nie ujawniły się żadne okoliczności, które podważałyby ich wiarygodność. Świadkowie nie mają żadnego interesu w składaniu fałszywych zeznań. Ich zeznania wzajemnie się uzupełniają tworząc logiczną całość. Świadkowie pracowali ze skarżącą w tym samym zakładzie pracy, a zatem posiadają wiedzę w przedmiocie charakteru jej zatrudnienia i wykonywanych czynności w spornym okresie zatrudnienia. Zeznaniom ubezpieczonego sąd również dał wiarę albowiem korespondowały one z zeznaniami świadków i zgromadzonymi w sprawie dokumentami. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że ubezpieczona w spornym okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w G. wykonywała prace wymienione w załączniku A do rozporządzenia, Dział VII - W przemyśle lekkim poz.4 - prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych. Stanowisko przez nią zajmowane zostało przy tym wymienione w wykazie (Dział VII, poz.4. pkt. 7) stanowiącym załącznik do zarządzenia Ministra Przemysł Chemicznego i Lekkiego Nr 19 z dnia 6.08.1983 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MPChiL Nr 1 z 1983 r., Nr 7 z 1984 r. i Nr 5 z 1986 r.; zmienione następnie przez zarządzenie Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i lekkiego z dnia 7.07.1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego, Dz.U. MPChIL nr 4 z 1987 r.).

Ustalając stan faktyczny w sprawie sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, zeznaniach ubezpieczonej i świadków, którym to Sąd nadał przymiot wiarygodności.

Ubezpieczona wykazała więc ponad 15-letnik okres pracy w warunkach szczególnych do końca 1998 r. Spełniania pozostałych warunków prawa do emerytury pozwany nie kwestionował. Z uwagi na to sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 KPC przyznał ubezpieczonej prawo do od miesiąca złożenia wniosku (art. 129 ust. 1 ustawy).

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 99 w związku z art. 98 § 1 i 3 KPC oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804).

SSO Tomasz Korzeń